ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                   335. 1. Rajadattattheragathavannana
         pancakanipate bhikkhu sivathikam gantvatiadika ayasmato rajadattattherassa
gatha. Ka uppatti?
         ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam punnam
upacinanto ito catuddase kappe buddhasunne loke kulagehe nibbattitva vinnutam
patto ekadivasam kenacideva karaniyena vanantam upagato tattha annataram paccekabuddham
rukkhamule nisinnam disva pasannamanaso suparisuddham ambatakaphalam adasi. So tena
punnakammena devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade savatthiyam satthavahakule
nibbatti, tassa maharajam vessavanam aradhetva patiladdhabhavato matapitaro
rajadattoti namam akamsu. So vayappatto pancahi sakatasatehi bhandam adaya
vanijjavasena rajagaham agamasi. Tena ca samayena rajagahe annatara ganika
abhirupa dassaniya paramasobhaggayogato divase divase sahassam labhati. Atha so satthavaha-
putto divase divase tassa ganikaya sahassam datva samvasam kappenato na cirasseva
sabbam dhanam khepetva duggato hutva ghasacchadanamattampi alabhanto ito cito
ca paribbhamanto samvegappatto ahosi. So ekadivasam upasakehi saddhim veluvanam
agamasi.
         Tena ca samayena sattha mahatiya parisaya parivuto dhammam desento nisinno
hoti. So parisapariyante nisiditva satthu santike dhammam sutva patiladdhasaddho
pabbajitva dhutangani samadiyitva susane vasati, tada annataropi satthavahaputto
sahassam datva taya ganikaya saha vasati. Sa  ca ganika tassa hatthe mahaggharatanam
Disva lobham uppadetva annehi dhuttapurisehi tam marapetva tam ratanam ganhi.
Atha tassa satthavahaputtassa manussa tam pavattim sutva ocarakamanusse pesesum.
Te rattiyam tassa ganikaya gharam pavisitva chaviadini anupahacceva tam maretva
sivathikaya chaddesum. Rajadattatthero asubhanimittam gahetum susane vicaranto tassa
ganikaya kalevaram patikkulato manasi katum upagato katipayavare yoniso manasi
katva aciramatabhavato sonasingaladihi anupahatachavitaya visabhagavatthutaya ca ayoniso
manasikaronto tattha kamaragam uppadetva samviggataramanaso attano cittam paribhasitva
muhuttam ekamantam apasakkitva adito upatthitam asubhanimittameva gahetva
yoniso manasikaronto jhanam uppadetva tam jhanam padakam katva vipassanam
patthapetva tavadeva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 1-:-
               "vipine buddham disvana       sayambhum aparajitam
                ambatakam gahetvana       sayambhussa adasaham.
                Ekattimse 2- ito kappe  yam phalamadadim tada
                duggatim nabhijanami        phaladanassidam phalam.
                Kilesa napita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti.
         Arahattam pana patva attano patipattim paccavekkhitva pitisomanassajato:-
         [315] "bhikkhu sivathikam 3- gantva    addasa itthimujjhitam
               apaviddham susanasmim          khajjantim kimihi phutam.
         [316] Yam hi eke jigucchanti       matam disvana papakam
               kamarago paturahu         andhova savati ahum.
         [317] Oram odanapakamha        tamha thana apakkamim
               satima sampajanoham         ekamantam upavisim.
@Footnote: 1 khu.apa. 33/27/50 ambatakadayakattherapadana (sya) 2 Si. catutdase 3 cha.Ma.sivathikam
         [318] Tato me manasikaro        yoniso udapajjatha
               adinavo paturahu          nibbida samatitthatha.
         [319] Tato cittam vimucci me       passa dhammasudhammatam
               tisso vijja anuppatta     katam buddhassa sasanan"ti
ima panca gatha abhasi.
         Tattha bhikkhu sivathikam gantvati samsare bhayassa 1- ikkhanato bhikkhu asubha-
kammatthanattham amakasusanam upagantva. "bhikkhu"ti cetam attanam sandhaya thero sayam
vadati. Itthinti thiyati ettha sukkasonitam sattasantanabhavena samhannatiti thi, matu-
gamo, evanca sabhavaniruttivasena "itthi"tipi vuccati. Vanjhadisu pana tamsadisataya
tamsabhavanativattanato ca tabboharo. 2- "itthi"ti ca itthikalevaram vadati. Ujjhitanti
pariccattam. Ujjhaniyattaeva apaviddham anapekkhabhavena khittam. Khajjantim kimihi
phutanati kimihi puritam hutva khajjamanam.
         Yam hi eke jigucchanti, matam disvana papakanti yam apagatayuusmavinnana-
taya matam kalevaram papakam nihinam lamakam eke cokkhajatika 3- jigucchanti,
oloketumpi na icchanti. Kamarago paturahuti tasmim kunape ayonisomanasikarassa
balavataya kamarago mayham paturahosi uppajji. Andhova savati ahunti tasmim kalevare
navahi dvarehi asucim savati sandante asucibhavassa adassanena andho viya ahosim.
Tenaha:-
               "ratto attham na janati     ratto dhammam na passati
                andhatamam tada hoti        yam rago sahate naran"ti ca
"kamacchando kho brahmana andhakarano acakkhukarano"ti ca adi. Keci panettha
takaragamam katva "kilesapariyutthanena avasavatti kilesassa va vasavatti"ti attham
@Footnote: 1 Si.,i. bhayam  2 Si. tamsadisataya sahavuttitova tabbohara 3 Si.,i. mokkhajatika
Vadanti. Apare "andhova asati ahun"ti palim vatva "kamaragena andhoyeva
hutva satirahito ahosin"ti attham vadanti. Tadubhayam pana paliyam natthi.
         Oram odanapakamhati odanapakato oram, yavata kalena suparidhotatinta-
tandulanaliya odanam pacati, tato orameva kalam, tatopi lahukalena ragam vinodento
tamha thana apakkamim yasmim thane thitassa me rago uppajji, tamha thana
apakkamim apasakkim. 1- Apakkantova satima sampajanoham samanasannam upatthapetva
satipatthanamanasikaravasena satima sammadeva dhammasabhavajananena sampajano ca hutva
ekamantam upavisim, pallankam abhujitva nisidim. Nisinnassa ca tato me manasikaro,
yoniso udapajjathatiadi sabbam hettha vuttanayamevati.
                   Rajadattattheragathavannana nitthita.
                       ------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 39-42. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=872&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=872&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=335              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6336              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6447              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6447              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]