ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 35 : PALI ROMAN Ja.A.1 ekanipat (1)

                      2 Vannupathajatakam
     akilasunoti idam dhammadesanam bhagava savatthiyam viharanto kathesi.
Kam pana arabbhati. Ekam ossatthaviriyam bhikkhum.
     Tathagate kira savatthiyam viharante eko savatthivasiko kulaputto
jetavanam gantva satthu santike dhammadesanam sutva pasannacitto
kamesu adinavam nekkhamme ca anisamsam disva pabbajitva upasampadaya
pancavasso hutva dve matika ugganhitva vipassanacaram
Sikkhitva satthu santike attano cittaruciyakammatthanam gahetva ekam
arannam pavisitva vassam upavasitva temasam vayamanto obhasamattam
va nimittamattam va uppadetum nasakkhi. Athassa etadahosi satthara
cattaro puggala kathita tesu maya padaparamena bhavitabbam natthi manne
mayham imasmim attabhave maggo va phalam va aham kim karissami
arannavasena satthu santikam gantva ativiya rupasobhaggappattam buddharupam
olokento madhuradhammadesanam sunanto viharissamiti. Puna
jetavanameva paccagamasi. Atha nam sanditthasambhatta bhikkhu
ahamsu avuso tvam satthu santike kammatthanam gahetva
samanadhammam karissamiti gato idani pana agantva sanganikaya
abhiramamano carasi kim nu kho te pabbajitakiccam matthakam pattam
appatisandhiko jatositi. Avuso aham maggam va phalam
va alabhitva abhabbapuggalena maya bhavitabbanti viriyam
ossajjitva agatomhiti. Akaranante avuso katam dalhaviriyassa
satthu sasane pabbajitva viriyam ossajjantena ehi tathagatassa
tam dassessamati. Te tam adaya satthu santikam agamamsu.
Sattha tam disvava evamaha bhikkhave tumhe etam bhikkhum anicchamanam
adaya agatattha kim katam iminati. Bhante ayam bhikkhu evarupe
pana niyyanikasasane pabbajitva samanadhammam katum asakkonto viriyam
ossajjitva agatoti. Atha nam sattha aha saccam kira bhikkhu
viriyante ossatthanti. Saccam bhagavati. Kim pana tvam bhikkhu
Evarupe niyyanikasasane pabbajitva appicchoti va santutthoti
va pavivittoti va asamsatthoti va araddhaviriyoti va evam attanam
ajanapetva ossatthaviriyo bhikkhuti janapesi nanu tvam pubbe
viriyava ahosi taya ekena katam viriyam nissaya marukantare
pancasu sakatasatesu gacchantesu manussa ca gona ca paniyam
labhitva sukhita jata idani kasma viriyam ossajjasiti. So
bhikkhu ettakena upatthambhito ahosi. Tam pana katham sutva bhikkhu
bhagavantam yacimsu bhante idani imina bhikkhuna viriyassa ossatthabhavo
amhakanceva pakato pubbe pana etassa bhikkhussa kataviriyam nissaya
marukantare gonamanussanam paniyam labhitva sukhitabhavo amhakam
paticchanno tumhakam sabbannutananappattanamyeva pakato amhakampetam
karanam kathethati. Tenahi bhikkhave sunathati bhagava tesam bhikkhunam
satuppadam janetva bhavantarena paticchannakaranam pakatam akasi.
     Atite kasikaratthe baranasiyam brahmadatte rajjam karente
bodhisatto satthavahakule patisandhim ganhi. So vayappatto
pancahi sakatasatehi banijjam karonto vicarati. So ekam satthiyojanikam
marukantaram patipajji. Tasmim pana kantare sukhuma baluka mutthina
gahita hatthe na titthanti suriyuggamanato patthaya angararasi
viya unha honti na sakka atikkamitum tasma tam patipajjanto
daruudakatelatanduladini sakatehi adaya rattimeva gantva
Arunuggamane sakatani parivattakani katva matthake mandapam karetva
kalasseva aharakiccam nitthapetva chayaya nisinna divasam khepetva
atthangate suriye sayamasam bhunjitva bhumiya sitalaya jataya
sakatani yojetva gacchanti. Samuddagamanasadisameva gamanam tattha
hoti. Thalaniyamako nama laddhum vattatiti so tarakasannaya
satthagamanayogam kareti. Sopi satthavaho tasmim kale imina
niyameneva tam kantaram gacchanto ekunasatthiyojanani gantva idani
ekaratteneva marukantara nikkhamanam bhavissatiti sayamasam bhunjitva
sabbam darudakam khepetva sakatani yojetva payasi. Niyamako
purimasakate asanam santharapetva akase tarakam olokento
ito pajetha etto pajethati vadamano nipajji. So dighamaddhanam
aniddayanabhavena kilamanto niddam okkami gone nivattitva
agamanamaggameva ganhante na annasi. Gona sabbarattim
agamamsu. Niyamako arunuggamanavelaya pabuddho nakkhattam oloketva
sakatani nivattetha sakatani nivattethati aha. Sakatani nivattetva
patipatiya karontananneva ca aruno uggato. Manussa hiyyo
amhakam nivutthakhandhavaratthanamevetam darudakampi no khinam idani
natthamhati sakatani mocetva parivattakena thapetva matthake
mandapam katva attano sakatassa hettha anusocanta nipajjimsu.
Bodhisatto mayi viriyam ossajjante sabbe te vinassantiti pato
sitalavelayameva ahindanto ekam dabbatinagaccham disva imani
Tinani hettha udakasitalena utthitani bhavissantiti cintetva
kuddalam gahapetva tam padesam khanapesi. Te satthihatthatthanam
khanimsu. Ettakam thanam khanitva paharantanam kuddalo hettha
pasane patihanni. Pahatamatte sabbe viriyam ossajjimsu.
Bodhisattopi imassa pasanassa hettha udakena bhavitabbanti
otaritva pasane thito onamitva sotam odahitva saddam
avajjento hettha udakassa pana saddam sutva uttaritva culupatthakam
aha tata taya viriye ossatthe vinassissama tvam viriyam
anossajjitva imam ayakutam gahetva avatam otaritva etasmim
pasane paharam dehiti. So tassa vacanam sampaticchitva sabbesu
viriyam ossajjitva thitesupi viriyam anossajjanto otaritva
pasane paharam deti. Pasano dvidha bhinditva hettha
patitva sotam sannirumhitva atthasi. Talakhandhappamana udakavatti
ugganchi. Sabbe paniyam pivitva nhayimsu. Atirekani akkhayugadini
phaletva yagubhattam pacitva bhunjitva gone ca bhojetva suriye ca
atthangate udakavatasamipe dhajam bandhitva icchiticchitatthanam agamamsu.
Te tattha bhandam vikkinitva dvigunatigunam labham labhitva attano
vasanatthananneva agamamsu. Te tattha yavatayukam thatva yathakammam
gata. Bodhisattopi danadini punnani katva yathakammameva gato.
     Sammasambuddho imam dhammadesanam kathetva abhisambuddhova imam
gatham kathesi
                Akilasuno vannupathe khananta
                udangane tattha papam avindum
                evam muni viriyabalupapanno
               akilasu vinde hadayassa santinti.
     Tattha akilasunoti nikkosajja araddhaviriya. Vannupatheti
vannam vuccati baluka balukamaggeti attho. Khanantati bhumim
khanamana. Udanganeti ettha udati nipato anganeti attho.
Manussanam sancaranatthane anavate bhumibhageti attho. Tatthati
tasmim vannapathe. Papam avindunti udakam labhimsu. Udakanhi
pivanabhavena papati vuccati pavittham va apam papam mahodakanti
attho. Evanti opammapatipadanam. Muniti monam vuccati nanam
kayamoneyyadisu va annataram tena samannagatatta puggalo
muniti vuccati. So panesa agariyamuni anagariyamuni sekhamuni
asekhamuni paccekamuni munimuniti anekavidho. Tattha agariyamuniti
gihi agataphalo vinnatasasano. Anagariyamuniti tatharupova
pabbajito. Sekhamuniti sattasekha. Asekhamuniti khinasavo.
Paccekamuniti paccekabuddho. Munimuniti sammasambuddho. Imasmim
panatthe sabbasangahikavasena moneyyasankhataya pannaya samannagato
muniti veditabbo. Viriyabalupapannoti viriyena ceva kayabalananabalena
ca samannagato. Akilasuti nikkosajjo
         Kamam taco naharu ca     atthi ca avasissatu
         upasussatu me sarire     sabbantam mamsalohitanti
evam vuttena caturangasamannagatena viriyena samannagatatta analaso
akilasu. Vinde hadayassa santinti cittassapi hadayarupassapi
sitalabhavakaranena santinti sankhayam gatam jhanavipassanabhinna-
arahattamaggananasankhatam ariyadhammam vindati patilabhatiti attho. Bhagavata
hi dukkham bhikkhave kusito viharati vokinno papakehi akusalehi
dhammehi mahantanca sadattham parihapeti araddhaviriyo ca kho bhikkhave
sukham viharati pavivitto papakehi akusalehi dhammehi mahantanca
sadattham paripureti na bhikkhave hinena atthassa patti hotiti evam
anekehi suttehi kusitassa dukkhaviharo araddhaviriyassa ca sukhaviharo
samvannito. Idani araddhaviriyassa akatabhinivesassa vipassakassa
viriyabalena adhigantabbam tameva sukhaviharam dassento evam muni
viriyabalupapanno akilasu vinde hadayassa santinti aha. Idam
vuttam hoti yatha te banija akilasuno vannapathe khananta
udakam labhimsu evam imasmim hi sasane akilasu hutva vayamamano
pandito bhikkhu pathamajjhanadibhedam hadayassa santim labhatiti. So
tvam bhikkhu pubbe udakamaggassa atthaya viriyam katva idani evarupe
maggaphalatthaya niyyanike sasane kasma viriyam ossajjasiti.
     Evam imam dhammadesanam dassetva cattari saccani pakasesi.
Saccapariyosane ossatthaviriyo bhikkhu aggaphale arahatte patitthasi.
Satthapi dve vatthuni kathetva anusandhim ghatetva jatakam samodhanetva
dassesi tasmim samaye viriyam anossajjitva pasanam bhinditva
mahajanassa udakadayako culupatthako ayam ossatthaviriyo bhikkhu
ahosi avasesa parisa idani buddhaparisa jata satthavahajetthako
pana ahameva ahositi imam dhammadesanam nitthapesi.
                    Vannupathajatakam dutiyam.
                   ----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 35 page 164-171. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=3449&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=3449&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=13              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=11              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=11              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]