![]() |
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
tittirajātakaṃ
susukhaṃ vata jīvāmīti idaṃ satthā kosambiyaṃ nissāya vadarikārāme
viharanto rāhulattheraṃ ārabbha kathesi.
Vatthu heṭṭhā tipallatthajātake vitthāritameva. Dhammasabhāyaṃ
pana bhikkhūhi āvuso rāhulo sikkhākāmo kukkuccako ovādakkhamoti
tassāyasmato guṇakathā samuṭṭhāpitā. Satthā āgantvā
kāyanuttha bhikkhave etarahi kathāya sannisinnāti pucchitvā imāya
nāmāti vutte na bhikkhave idāneva pubbepi rāhulo sikkhākāmo
kukkuccako ovādakkhamoyevāti vatvā atītaṃ āhari.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto
brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto takkasilāyaṃ sabbasippāni
uggaṇhitvā nikkhamma himavantappadese isipabbajjaṃ pabbajitvā abhiññā
@Footnote: 1 kaṇaverajātakaṃ.
Ca samāpattiyo ca nibbattetvā jhānakīḷaṃ kīḷanto ramaṇīye
vanasaṇḍe vasitvā loṇambilasevanatthāya aññataraṃ paccantagāmaṃ
agamāsi. Tatra naṃ manussā disvā pasannacittā aññatarasmiṃ
araññe paṇṇasālaṃ kāretvā paccayehi upaṭṭhahantā vāsesuṃ.
Tadā tasmiṃ gāmake eko sākuṇiko ekaṃ dīpakatittiraṃ gahetvā
suṭṭhu sikkhāpetvā pañjare pakkhipitvā paṭijaggati. So taṃ
araññaṃ netvā tassa saddena āgatāgate tittire gahetvā jīvitaṃ
kappesi. Atha so tittiro cintesi ekaṃ maṃ nissāya bahū
mama ñātakā nassanti mayhaṃ taṃ pāpanti nissaddo ahosi.
So tassa nissaddabhāvaṃ ñatvā veḷupesikāya taṃ sīse paharati.
Tittiro dukkhāturatāya saddaṃ karoti. Evaṃ so sākuṇiko taṃ
nissāya tittire gahetvā jīvitaṃ kappesi. Atha so tittiro
cintesi ime marantūti mayhaṃ cetanā natthi paṭiccakammaṃ pana
maṃ phusati mayi saddaṃ akaronte ete nāgacchanti karonteyevāgacuchanti
āgatāgate ayaṃ gahetvā jīvitakkhayaṃ pāpesi atthi
nukho ettha mayhaṃ pāpaṃ natthīti. So tato paṭṭhāya ko
nukho me imaṃ kaṅkhaṃ chindeyyāti tathārūpaṃ paṇḍitaṃ upadhārento
carati. Athekadivasaṃ so sākuṇiko bahū tittire gahetvā pacchiṃ
pūretvā pānīyaṃ pivissāmīti bodhisattassa assamaṃ gantvā taṃ
pañjaraṃ bodhisattassa santike ṭhapetvā pānīyaṃ pivitvā bālikātale
nipanno niddaṃ okkami. Tittiro tassa niddokkamanabhāvaṃ ñatvā
Mama kaṅkhaṃ imaṃ tāpasaṃ pucchissāmi jānanto me kathessatīti
pañjare nisinnoyeva taṃ pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha
susukhaṃ vata jīvāmi labhāmi ceva bhuñjituṃ
paripantheva tiṭṭhāmi kā nu bhante gatī mamanti.
Tattha susukhaṃ vatāti ahaṃ bhante imaṃ sākuṇikaṃ nissāya suṭṭhu
sukhaṃ jīvāmi. Labhāmi cevāti yathārucitaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ bhuñjitumpi
labhāmi. Paripantheva tiṭṭhāmīti apicakho yattha mama ñātakā
mama saddena āgatāgatā vinassanti tasmiṃ paripanthe tiṭṭhāmi. Kā
nu bhanteti kā nukho bhante mama gati kā nipphatti bhavissatīti pucchi.
Tassa pañhaṃ visajjento bodhisatto dutiyaṃ gāthamāha
mano ce te na paṇamati pakkhi pāpassa kammuno
apāvaṭassa bhadrassa na pāpamupalimpatīti.
Tattha pāpassa kammunoti yadi tava mano pāpakammassatthāya
na paṇamati pāpakaraṇe ninno tappoṇo tappabbhāro na hoti.
Apāvaṭassāti evaṃ sante pāpakammakaraṇatthāya apāvaṭassa
ussukkaṃ anāpannassa tava bhadrasseva sato pāpaṃ na upalimpati
na alliyatīti.
Taṃ sutvā tittiro tatiyaṃ gāthamāha
ñātako no nisinnoti bahu āgacchate jano
paṭiccakammaṃ phusati tasmiṃ me saṅkate manoti.
Tassattho bhante sacāhaṃ saddaṃ na kareyyaṃ ayaṃ tittirajano
Na āgaccheyya mayi pana saddaṃ karonte ñātako no nisinnoti
ayaṃ bahu jano āgacchati taṃ āgataṃ luddo gahetvā jīvitakkhayaṃ
pāpento maṃ paṭicca nissāya etaṃ pāṇātipātakammaṃ phusati
paṭilabhati vindati tasmā maṃ paṭicca kate pāpe mama nukho etaṃ
pāpanti evaṃ me mano saṅkati kukkuccaṃ āpajjatīti.
Taṃ sutvā bodhitatto catutthaṃ gāthamāha
na paṭiccakammaṃ phusati mano ce nappadussati
appossukkassa bhadrassa na pāpamupalimpatīti.
Tassattho yadi tava pāpakiriyāya mano nappadussati tanninno
tappoṇo tappabbhāro na hoti evaṃ sante luddena āyasmantaṃ
paṭicca katampi kammaṃ taṃ na phusati na alliyati pāpakiriyāya hi
appossukkassa nirālayassa bhadrassa parisuddhassa sato tava
pāṇātipātacetanāya abhāvā taṃ pāpaṃ na upalimpati tava cittaṃ na
alliyatīti.
Evaṃ mahāsatto tittiraṃ saññāpesi. Sopi taṃ nissāya
nikkukkucco ahosi. Luddo pavuddho bodhisattaṃ vanditvā pañjaraṃ
ādāya pakkāmi.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi tadā
tittiro rāhulo ahosi tāpaso pana ahamevāti.
Tittirajātakaṃ navamaṃ
-----------
The Pali Atthakatha in Roman Book 38 page 305-308.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=6353
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=6353
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=574
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2866
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2829
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2829
Contents of The Tipitaka Volume 27
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
![]() ![]() ![]() ![]() |
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]