ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 38 : PALI ROMAN Ja.A.4 tika-pancakanipata

                     culladhammapalajatakam
     ahameva dusiya bhunahatati idam sattha veluvane viharanto
devadattassa vadhaya parisakkanam arabbha kathesi.
     Annesu jatakesu devadatto bodhisattassa tasamattampi katum
nasakkhi. Imasmim pana culladhammapalajatake  bodhisattassa sattamasikakale
hatthapade ca sisanca chindapetva asimalakam nama karesi.
Daddarajatake givam vattetva 1- maretva uddhane mamsam pacitva khadi.
@Footnote: 1 valitva.
Khantivadijatake dvihipi kasahi paharasahassehi talapetva hatthapade
ca kannanasanca chindapetva jatasu gahetva kaddhapetva
uttanakam nipajjapetva ure padena paharitva gato. Bodhisatto
tamdivasanneva jivitakkhayam papuni. Cullanandikajatakepi mahakapijatakepi
marapesiyeva. Evamevesa digharattam vadhaya parisakkanto
buddhakale parisakkatiyeva. Athekadivasam bhikkhu dhammasabhayam katham
samutthapesum avuso devadatto buddhanam maranatthameva upayam
karoti sammasambuddham marapessamiti dhanuggaham payojesi silam
pavijjhi nalagirim visajjapesiti. Sattha agantva kayanuttha
bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya namati
vutte na bhikkhave idaneva pubbepesa mayham vadhaya parisakkateva
idani pana tasamattampi katum na sakkoti pubbe mam
dhammapalakumarakale attano puttam samanam jivitakkhayam papetva
asimalakam nama karesiti vatva atitam ahari.
     Atite baranasiyam mahapatape nama rajjam karente bodhisatto
tassa aggamahesiya candaya deviya kucchimhi nibbatti.
Dhammapalotissa namam karimsu. Tamenam sattamasikakale mata gandhodakena
nhapetva alankaritva kilapayamana nisidi. Raja tassa
vasanatthanam agamasi. Sa puttam kilapayamana sinehena samappita
hutva rajanam passitvapi na utthahi. So cintesi ayam idaneva
tava puttam nissaya manam karoti mam kisminci na mannati putte
Pana vaddhante mayi manussotipi na sannam karissati idaneva
ghatessamiti. So nivattitva gantva rajasane nisiditva
attano vidhanena agacchatuti coraghatakam pakkosapesi. So
kasavavatthanivattho rattamaladharo pharasum amse thapetva upadhanaghatikam
hatthapadathapanadandakam adaya agantva rajanam vanditva
kim karomi devati atthasi. Deviya sirigabbham pavisitva dhammapalam
anehiti. Devipi ranno kujjhitva nivattabhavam natva bodhisattam
ure nipajjapetva rodamana nisidi. Coraghatako gantva tam
pitthiya hatthena paharitva hatthato kumaram acchinditva adaya
ranno santikam agantva kim karomi devati aha. Raja
ekam phalakam aharapetva purato nikkhipapetva idha nam nipajjapehiti
aha. So tatheva akasi. Candadevi puttassa pacchatova paridevamana
agacchi. Puna coraghatako kim karomi devati aha.
Dhammapalassa hatthe chindati. Candadevi maharaja mama putto
sattamasiko balako na kinci janati natthetassa doso doso
pana mahantopi 1- mayi bhaveyya tasma mayham hatthe chindapehiti
imamattham pakasenti pathamam gathamaha
       ahameva dusiya bhunahata     ranno mahapatapassa
       etam muncatu dhammapalam      hatthe me deva chedahiti.
     Tattha dusiyati dusika tumhe disva anutthahamana
@Footnote: 1. honto.
Dosakarikati attho. Dusikatipi patho. Ayameva attho. Bhunahatati
hatabhuna hatavuddhiti attho. Rannoti idam dusiyati padena
yojetabbam. Aham ranno mahapatapassa aparadhakarika nayam kumaro
tasma niraparadham etam balakam muncatu dhammapalam sace hi hatthe
chedapetukamo dosakarikaya hatthe me deva chedehiti ayamettha attho.
     Raja coraghatakam olokesi. Kim karomi devati. Papancam
akatva hatthe chindati. Tasmim khane coraghatako tikhinapharasum
gahetva kumarassa tarunavamsakalire viya dve hatthe chindi. So
dvisu hatthesu chindiyamanesu neva rodati na paridevati. Khantinca
mettanca purecarikam katva adhivasesi. Canda pana devi
chinnahatthakotiyam gahetva uccanke katva lohitalitta paridevamana
vicari. Puna coraghatako kim karomi devati pucchi. Dvepi pade
chindati. Tam sutva candadevi dutiyam gathamaha
       ahameva dusiya bhunahata     ranno mahapatapassa
       etam muncatu dhammapalam      pade me deva chedahiti.
     Tattha adhippayo purimanayeneva veditabbo.
     Rajapi puna coraghatakam anapesi. So ubhopi pade
chindi. Candadevi padakotikam gahetva uccanke katva lohitalitta
paridevamana sami mahapatapa nanu tumhehi chinnahatthapada
nama daraka matara posetabba honti aham bhatim katva mama
puttam posessami dehi me etanti aha. Coraghatako kim deva
Kata rajana nitthitam mama kiccanti pucchi. Na tava nitthitanti.
Atha kim karomiti. Sisamassa chindati. Tato candadevi
tatiyam gathamaha
       ahameva dusiya bhunahata        ranno mahapatapassa
       etam muncatu dhammapalam         sisam me deva chedahiti.
     Vatva ca pana sisam upanesi. Puna coraghatako kim karomi
devati pucchi. Sisamassa chindati. So sisam chinditva kata
deva rajanati pucchi. Na tava katati. Atha kim karomi
devati. Asitundena tam sampaticchitva asimalakam nama karohiti.
So tassa kalevaram akase khipitva tam asitundena sampaticchitva
asimalakam nama katva mahatale vippakiri. Candadevi
bodhisattassa mamse uccanke katva mahatale rodamana paridevamana
ima gatha abhasi
       naha nunimassa ranno           mittamacca ca vijjare
       suhada ye na vadanti rajanam    ma ghatayi orasam puttam
       naha nunimassa ranno           mitta nati ca vijjare
       suhada ye na vadanti rajanam    ma ghatayi atrajam puttam
       candanasaranulitta hattha      chijjanti dhammapalassa
       dayadassa pathabya           pana me deva rujjhatiti 1-.
     Tattha mittamacca ca vijjareti nuna imassa ranno
@Footnote: 1. tatiyagatha atirekam viya khayati.
Dalhamitta va sabbakiccesu sahabhavino amacca va muduhadayataya suhada
va keci na vijjanti. Ye na vadantiti ye adhuna agantva
attano piyaputtam ma ghatayiti na vadanti imam rajanam patisedhenti
te natthiyevati mannami.
     Dutiyagathaya natiti nataka.
     Ima pana dve gatha vatva candadevi ubhohi hatthehi
hadayamamsam dharayamana tatiyam gathamaha
       candanasaranulitta baha     chijjanti dhammapalassa
       dayadassa pathabya          pana me deva rujjhatiti 1-.
     Tattha dayadassa pathabyati pitusantakaya caturantaya pathaviya
dayadassa lohitacandanasaranulitta hattha chijjanti pada chijjanti
sisam chijjati asimalakopi kato tava sisam 2- acchinditva
gatosidaniti evamadini vippalapanta evamaha. Pana me deva
rujjhatiti deva mayham imam sokam dharetum asakkontiyava jivitam nirujjhatiti.
     Tassa evam paridevamanaya evam dayhamanam velu viya 3- hadayam
phali. Sa tattheva jivitakkhayam patta. Rajapi pallanke thatum
asakkonto mahatale pati. Padaratalam dvidha bhijji. So tatopi
bhumiyam pati. Tato catunahutadhikadviyojanasatasahassabahalapi ghanapathavi
tassagunam dharetum asakkonti bhijjitva vivaramadasi. Avicito
@Footnote: 1 nirujjhanti. 2 vamsam. 3 dayhamane veluvane velu viya.
Jala utthaya kuladattiyena kambalena parikkhipanta viya tam gahetva
avicimhi khipi. Candaya ca bodhisattassa ca amacca sarirakiccam
karimsu.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva jatakam samodhanesi tada
raja devadatto ahosi candadevi mahapajapatigotami
dhammapalakumaro pana ahamevati.
                  Culladhammapalajatakam atthamam
                     ------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 38 page 450-456. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=9351&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=9351&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=737              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3492              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3463              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3463              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]