ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
previous bookdispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 42 : PALI ROMAN Ja.A.8 pannasa–asitinipata

                     Pannasanipatavannana
                      ----------
                       nalinikajatakam
     uddayhate janapadoti idam sattha jetavane viharanto
puranadutiyikapalobhanam arabbha kathesi.
     Kathento ca tam bhikkhum kena ukkanthapitositi pucchitva
puranadutiyikayati vutte esa kho bhikkhu tava anatthakarika
pubbepi tvam etam nissaya jhana parihayitva mahavinasam pattositi
vatva atitam ahari.
     Atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto
udiccabrahmanamahasalakule nibbattitva vayappatto uggahitasippo
isipabbajjam pabbajitva jhanabhinna nibbattetva himavantappadese
vasam kappesi. Alambusajatake vuttanayeneva tam paticca eka
migi gabbham patilabhitva puttam vijayi. Isisingotvevassa namam
ahosi. Atha nam pita vayappattam pabbajetva kasinaparikammam
ugganhapesi. So na cirasseva jhanabhinna nibbattetva
jhanasukhena kili ghoratapo paramatapo paramabhijitindriyo ahosi.
Tassa silatejena sakkassa bhavanam kampi. Sakko avajjento
karanam natva upayenassa silam bhindissamiti tini samvaccharani
Sakalakasikaratthe vutthim nivaresi. Rattham aggidaddham viya ahosi.
Sasse asampajjamane dubbhikkhapilita manussa sannipatitva rajangane
upakkosimsu. Atha ne raja vatapane thito kimetanti pucchi.
Maharaja tini samvaccharani devassa avassantassa sakalarattham uddayhati
manussa dukkhita devam vassapehi devati. Raja silam samadayitva
uposatham upavasantopi vassam vassapetum nasakkhi. Tasmim kale
sakko addharattikasamaye tassa sirigabbham pavisitva ekobhasam katva
vehase atthasi. Raja tam disva kosi tvanti pucachi.
Sakkohamasmiti. Kenatthenagatositi. Vassati te maharaja ratthe
devoti. Na vassatiti. Janasi panassa avassakarananti. Na
janamiti. Maharaja himavantappadese isisingo nama tapaso
pativasati so ghoratapo paramabhijitindriyo so nivaddham deve
vassante kujnitva akasam olokesi tasma devo na vassatiti.
Idanettha kim katabbanti. Tassa tape bhinne devo vassissatiti.
Ko panassa tapam bhinditum samatthoti. Dhita pana te maharaja
nalinika samattha tam pakkosapetva asukatthanam nama gantva
tapasassa tapam bhindati pesehiti. Evam so rajanam anusasetva
sakatathanameva agamasi. Raja punadivase amaccehi saddhim mantetva
dhitaram pakkosapetva pathamam gathamaha
        uddayhate janapado     ratthancapi vinassati
        ehi nalinike gaccha     tam me brahmanamanayati.
     Tattha tam meti tam mama anatthakarim brahmanam attano vasamanehi
kilesarativasenassa silam bhindati.
     Tam sutva sa dutiyam gathamaha
       naham dukkhakkhama raja     naham addhanakovida
       katham aham gamissami        vanam kunjarasevitanti.
     Tattha dukkhakkhamati aham maharaja dukkhassa khama na homi
addhanampi na janami saham katham gamissamiti.
     Tato raja dve gatha abhasi
       phitam janapadam gantva       hatthina ca rathena ca
       darusanghatayanena       evam gaccha nalinike.
       Hatthi assa ratha patti    gacchevadaya khattiye
       taveva vannarupena        vasam tamanayissasiti.
     Tattha darusanghatayanenati amma nalinike na tvam padasa
gamissasi phitam pana subhikkham khemam attano janapadam hatthivahanehi
rathavahanehi gantva tato parampi ajjhokase ca paticchannena veyhadina
udakatthane  navasanghatena darusanghatayanena gaccha. Vannarupenati
evam akilamana gantva tava vannena ca rupasampadaya ca tam
brahmanam attano vasam anayissasiti.
     Evam so dhitara saddhim akathetabbam ratthaparipalanam nissaya
kathesi. Sapi sadhuti sampaticchi. Athassa sabbam databbayuttakam
datva amaccehi saddhim uyyojesi. Amacca tam adaya paccantam
Patva tattha khandhavaram nivasapetva rajadhitaram ukkhipapetva
vanacarakadesitena maggena himavantam pavisitva pubbanhasamaye tassa
assamapadassa samipam papunimsu.
     Tasmim khane bodhisatto puttam assamapade nivattetva sayam
phalaphalatthaya arannam pavitatho hoti. Vanacaraka sayam assamapadam
agantva tassa pana vasanatthane thatva nalinikaya tam dassento
dve gatha vadimsu
         kadalidhajapannano        abhujiparivarito
         eso padissati rammo    isisingassa assamo.
         Eso aggissa sankhato  eso dhumo padissati
         manne no aggim hapeti  isisingo mahiddhikoti.
     Tattha kadalidhajapannanoti kadalisankhata dhaja pannanam assati
kadalidhajapannano. Abhujiparivaritoti abhujipattavanaparikkhitto.
Sankhatoti eso aggi assa isisingassa jhanena sankhato paccakkhakato
jalati. Manne no agginti aggim no hapeti juhati paricaratiti
mannami.
     Amaccapi bodhisattassa arannam pavitthavelayameva assamam
parivaretva arakkham thapetva rajadhitaram isivesam gahapetva
suvannacirake nivasanaparupanam katva sabbalankarehi alankaritva
tantubandham citragendukam gahapetva assamapadam pesetva sayam bahi
rakkhanta atthamsu. Sa tena gendukena kilam kilanti cankamanakotiyam
Otari. Tasmim khane isisingo pannasaladvare pasanaphalake
nisinno hoti. So tam agacchantam disva bhitatasito utthaya
pannasalam pavisitva atthasi. Sapissa pannasaladvaram gantva
kiliyeva.
     Sattha tanca tato uttarim pakasento tisso gatha abhasi
       tanca disvana ayantam      amuttamanikundalam
       isisingo pavisi bhito      assamam pannachadanam.
       Assamassa ca sa dvare    gendukenassa kilati
       vidamsayanti angani         guyham pakasitani ca.
       Tanca disvana kilantim       pannasalagato jati
       assama nikkhamitvana       idam vacanamabraviti.
     Tattha gendukenassati assa isisingassa assamadvare gendukena
kilati. Vidamsayantiti dassenti. Guyham pakasitani cati guyhanca
rahassanganca pakasitani ca pakatani mukhahatthadini. Abraviti so
kira pannasalaya thatva cintesi sacayam yakkho bhaveyya
pannasalam pavisitva mama mamsam murumurapetva khadeyya nayam
yakkho tapaso bhavissatiti.
     Tasma nikkhamitva idam kira aha
       ambho ko nama so rukkho  yassa tevam gatam phalam
       durepi khittam pacceti       na tam ohaya gacchatiti.
     Tattha yassa tevam gatanti yassa tava rukkhassa evam gatam
Manoramam phalam ko nameso rukkhoti citragendukassa aditthapubbatta
rukkhaphalena tena bhavitabbanti mannamano evam pucachi.
     Athassa sa acikkhanti gathamaha
       assamassa mamam brahme     samipe gandhamadane
       pabbate tadisa rukkha    yassa tevam gatam phalam
       durepi khittam pacceti      na mam ohaya gacchatiti.
     Tattha samipe gandhamadaneti gandhamadanapabbate mama assamassa samipe.
Yassa tevam gatanti yassa evam gatam. Takaro byanjanasandhikaroti.
Iti sa musavadam abhasi.
     Itaropi saddahitva tapaso esoti sannaya patisantharam
karonto gathamaha
                etu bhavam assamimam adetu
                pajjanca bhakkhanca paticcha dammi
                idamasanam atrabhavam nisidatu
                ito bhavam mulaphalani khadatuti.
     Tattha assamimanti assamam imam bhavam pavisatu. Adetuti
yathasannihitam aharam paribhunjatu. Pajjanti padabbhanjanam.
Bhakkhanti madhuraphalaphalam. Paticchati patigganha. Idamasananti
pavitthakale evamaha.
     Kinte idanti tassa pannasalam pavisitva katthatthare
nisidantiya suvannacirake dvidha kate sariram appaticchannam ahosi.
Tapaso matugamasarirassa aditthapubbatta tam disvana vano
esoti sannaya evamaha
                kinte idam tava urunamantaram
                supicchitam kanharivappakasati
                akkhahi me pucchito etamattham
                kose nu te uttamangam pavitthanti.
     Tattha supicchitanti dvinnam urunam samagamanakale suphusitam
sippiputamukhasanthanam subhalakkhanena hi asamannagataya tam thanam
avatadhatukam hoti samannagataya abbhunnatam sippiputamukhasanthanam.
Kanharivappakasatiti ubhosu passesu kalakam viya khayati. Kose
nu te uttamangam pavitthanti tava uttamangam lingasanthanam na pannayati
kinnu tam tava sarirasankhate kose pavitthanti pucchati.
     Atha nam sa vancayanti gathadvayamaha
                aham vane mulaphalesanam caram
                asadayim accham sughorarupam
                so mam patitva sahasajjhappatto
                panujja mam abbahi uttamangam.
                Svayam vano khajjati kanduvayati
                sabbanca kalam na labhami satam
                paho bhavam kandumimam vinetum
                kurutam bhavam yacito brahmanatthanti.
     Tattha asadayinti ghattesim agacchantam disva ledduna
paharinti attho. Patitvati upadhavitva. Sahasajjhappattoti mam
sahasa ajjhappatto sampatto. Panujjati atha mam patetva.
Abbahiti mukhena mama uttamangam luncitva pakkami tato patthaya
imasmimyeva thane vano jatoti. Svayanti so ayam tato
patthaya mayham vano khajjati ceva kandunca karoti tappaccaya
khoham sabbakalam kayikacetasikasukham na labhami. Pahoti samattho.
Brahmanatthanti bhavam maya yacito imam brahmanassa attham karotu
idam me dukkham mabhavissa harahiti vadati.
     So tassa musavadam sabhavoti saddahitva sace te
evam sukham hoti karissamiti tam padesam oloketva anantaram gathamaha
                gambhirarupo te vano salohito
                aputiko pakkagandho mahapica
                karomi te kinci kasayayogam
                yatha bhavam paramasukhi bhaveyyati.
     Tattha salohitoti rattobhaso. Aputikoti putimamsarahito.
Pakkagandhoti thokam duggandho. Kasayayoganti aham keci rukkhakasaye
gahetva tava  etam kasayayogam karissamiti.
     Tato nalinika  gathamaha
                na mantayoga na kasayayoga
                na osadha brahmacari kamanti
                Yam te mudu tena vinehi kandum
                yatha aham paramasukhi bhaveyyanti.
     Tattha kamantiti bho brahamacari imasmim mama vane neva
mantayoga na kasayayoga na pupphaphaladini osadhani kamanti
anekavaram katehi tehi etassa phasukabhavo na bhutapubbo yam
pana te etam mudu angajatam tena ghattiyamanasseva tassa kandum
na hoti tasma tena vinehi kandunti.
     So saccam esa bhanatiti sallakkhetva methunasamsaggena silam
bhijjati jhanam parihayiti ajananto matugamassa aditthapubbatta
methunadhammassa ajananabhavena bhesajjanti vadantiya taya methunadhammam
patisevi tavadevassa silam bhijjati jhanam parihayi. So dve
tayo vare samsaggam katva kilanto hutva nikkhamitva saram oruyha
nahatva patipassaddhadaratho agantva pannasalaya nisiditva
punapi tam tapasoti mannamano vasanatthanam pucchanto gathamaha
                ito nu bhoto katamena assamo
                kacci bhavam abhiramasi aranne
                kacci nu te mulaphalam pahutam
                kacci bhavantam na vihimsanti balati.
     Tattha katamenati ito katamena disabhagena bhoto assamo.
Bhavanti alapanametam .
Tato nalinika catasso gatha abhasi
                ito ujum uttarayam disayam
                khema nadi himavanta pabhati
                tassa tire assamo mayham rammo
                aho bhavam assamam mayha passe.
                Amba ca sala tinduka ca jambuyo
                uddalaka ca pataliyo suphulla
                samantato kimpurisabhigitam
                aho bhavam assamam mayha passe.
                Tala ca mula ca phala ca mettha
                vannena gandhena upetarupam
                tam bhumibhagehi upetarupam
                aho bhavam assamam mayha passe.
                Phala ca mula ca pahutamettha
                vannena gandhena rasenupeta
                ayanti ca luddaka tam padesam
                ma me tato mulaphalam aharayunti.
     Tattha uttarayanti uttaraya. Khemati evamnamika nadi.
Himavanta pabhatiti himavantato pavattati. Ahoti patthanatthe
nipato. Uddalakati vataghataka. Kimpurisabhigitanti samantato
parivaretva madhurasaddena gayantehi kimpurisehi abhigitam. Tala ca
Mula ca phala ca metthati ettha mama assame pasadika
talarukkha ca tesanneva vannagandhadisampanna sakandasankhata
mula ca phala ca. Pahutametthati nanarukkhaphala ca rukkhavallimula
ca pahuta ettha. Ma me tatoti tam mama assamapadam sambahula
luddaka agacchanti maya cettha aharitva thapitam bahu madhurarasam
mulaphalam atathi te mayi cirayante mulaphalam hareyyum te tato
mama mulaphalam maharimsu tasma sacepi maya saddhim agantukamo
ehi no ce aham gamissamiti aha.
     Tam sutva tapaso yava pitu agamana adhivasapetum gathamaha
                pita mama mulaphalesanam gato
                idani agacchati sayakale
                ubhova gacchamase assamantam
                yava pita mulaphalato etuti.
     Tattha ubhova gacchamaseti mama pitu arocetva ubhova
gamissama.
     Tato sa cintesi ayam tava aranneva vaddhitabhavena
mama itthibhavam na janati pita panassa mam disvava janitva
tvam idha kim karositi kajakotiya paharitva sisampi me bhindeyya
tasmim anagateyeva maya gantum vattati agamanakammampi me
nitthitanti. Sa tassa agamanupayam acikkhanti itaram gathamaha
                Anne bahu isayo sadhurupa
                rajisayo anumagge vasanti
                teyeva pucchesi mamassamantam
                te tam nayissanti mama sakaseti.
     Tattha rajisayoti samma maya na sakka cirayitum anne
pana sadhusabhava brahmanisayo ca rajisayo ca anumagge mama
assamassa maggapasse vasanti aham tesam acikkhitva gamissami
tvam te puccheyyasi te tam mama santikam nayissantiti.
     Evam sa attano palayanupayam katva pannasalato nikkhamitva
tam olokentameva tvam nivattati vatva agamanamaggeneva amaccanam
santikam agamasi. Te tam gahetva khandhavaram gantva anupubbena
baranasim papunimsu. Sakkopi tam divasameva tussitva sakalaratthe devam
vassapesi. Tato subhikkham janapadam ahosi. Isisingatapasassapi
taya pakkantamattaya eva kaye daho uppajji. So kampento
pannasalam pavisitva vakaciram parupitva socanto nipajji.
     Bodhisatto sayam agantva puttam apassanto kaham nukho
gatoti kajam otaretva pannasalam pavisitva tam nipannakam disva
tata kim karositi pitthim parimajjanto tisso gatha abhasi
     na te katthani bhinnani     na te udakamagatam
     aggipi te na hasito      kinnu mandova jhayasi.
                Bhinnani katthani huto ca aggi
                tapanipi te samita brahmacari
                pithanca mayham udakanca hoti
                ramasi tuvam brahmabhuto purattha.
                Abhinnakatthosi anabhatodako
                ahasitaggisi asiddhabhojano
                na me tuvam alapasi mamajja
                nattham nu kim cetasikanca dukkhanti.
     Tattha bhinnaniti arannato uddhatani. Na hasitoti na jalito.
Bhinnaniti pubbe taya mamagamanavelaya katthani uddhataneva
honti. Huto ca aggiti aggi ca hutova hoti. Tapaniti
visibbanaaggisankhata aggitapanipi te samitava sayameva samvidahitava
hoti. Pithanti mama vasanatthaya pithanca pannattameva hoti.
Udakancati padadhovanaudakampi upatthapitameva hoti. Brahmabhutoti
tvampi ito purattha setthabhuto imasmim assame abhiramasi.
Abhinnakatthositi sodani ajja anuddhatakattho .  asiddhabhojanoti
na te kinci amhakam kandamulam va pannam va seditam.
Mamajjati mamam putta ajja na meva tuvam alapasi. Nattham nu
kinti kim nu te nattham va kim va cetasikadukkham akkhahi me
nipannakarananti pucchati.
     So pitu vacanam sutva tam karanam kathento aha
                Idhagama jatilo brahmacari
                sudassaneyyo sutanu vineti
                nevatidigho api natirasso
                sukanhakanhacchadanehi bhoto.
                Amassujato apuranavanni
                adhararupanca panassa kanthe
                dvepassa ganda ure sujata
                suvannapindasannibha pabhassara.
                Mukhanca tassa bhusadassaneyyam
                kannesu lambanti ca kuncitagga
                te jotare carato manavassa
                suttanca yam samyamanam jatanam.
                Anna ca tassa samyamani catasso
                nila pita lohitaka ca seta
                ta samsare carato manavassa
                tiritisanghariva pavusamhi.
                Na mekhalam munjamayam thapeti
                na santhare no pana  pabbajassa
                ta jotare janghanantare visatta
                saterita vijjurivantalikkhe.
                Akhilakani ca avantakani
                hettha nabhya katisamohitani
                aghattita niccakilam karonti
                hantata kim rukkhaphalani tani.
                Jata ca tassa bhusadassaneyya
                parosatam vellitagga sugandha
                dvedhasiro sadhuvibhattarupo
                aho nukho mayha tatha jatassu.
                Yatha ca so pakirati ta jatayo
                vannena gandhena upetarupa
                niluppalam vatasameritamva
                tatheva pavayati panassamo ayam.
                Vanno ca tassa bhusadassaneyyo
                netadiso yadiso mayha kayo
                so vayati erito malutena
                vanam yatha aggagimhe suphullam.
                Nihanti so rukkhaphalam pathabya
                sucittarupam ruciram dassaneyyam
                khittanca tassa punareti hattham
                hantata kim rukkhaphalam nukho tam.
                Danta ca tassa bhusadassaneyya
                suddha sama sankhavarupapanna
                mano pasadenti vivariyamana
                na nuna so sakamakhadi tehi.
                Akakkasam agalitam mahum mudum
                ujum anuddhatam acapalamassa bhasitam
                rudam manunnam karavikasussaram
                hadayangamam ranjayateva me mano.
                Bindussaro nativissatthavakyo
                na nuna sajjhayamatippayutto
                icchami kho tam punareva datthum
                mittanhi me manavahu purattha.
                Susandhi sabbattha vimatthimam vanam
                puthu sujatam kharapattasannibham
                teneva mam uttariyana manavo
                vivariya urum janghanena pilayi.
                Tapanti abhanti virocare ca
                saterita vijjurivantalikkhe
                baha mudu anjanalomasadisa
                vicitravattangulikassa sobhare.
                Akakkasango na ca dighalomo
                nakhassa digha avilohitagga
                muduhi bahahi palissajanto
                kalyanarupo ramayam upatthahi.
                Dumassa tulupanibha pabhassara
                suvannakambutalavattasucchavi
                hattha mudu tehi mam samphusitva
                ito gato tena mam dahanti tata.
                Na nuna so  kharividham ahasi
                na nuna so  katthani sayam abhanji
                na nuna so hanti dume kuthariya
                napissa hatthesu khilani atthi.
                Acchova kho tassa vanam akasi
                so mam bravi sukhitam mam karohi
                soham sukhitam akasim mamasi sukhyam
                so ca mam bravi sukhitosmiti brahme.
                Ayanca te maluvapannasanthata
                vikinnarupava maya ca tena ca
                kilantarupa udake ramitva
                punappunam pannakutim vajama.
                Na majja manta patibhanti tata
                na aggihuttam napi yanna tatra
                na capi te mulaphalani bhunje
                yava na passami tam edisam brahmacarim.
                Addha pajanasi tuvampi tata
                yassam disam so vasate brahmacari
                tam mam disam papaya tata khippam
                ma te aham amarim assamamhi.
                Vicitraphalanhi vanam sutam maya
                dijabhighuttham dijasanghasevitam
                tam mam venam papaya tata khippam
                pura te panam vijahami assameti.
     Tattha idhagamati tata imam assamapadam agato. Sudassaneyyoti
sutthu dassaneyyo. Sutanuti sutthu tanuko natikiso natithulo.
Vinetiti attano sarirappabhaya assamapadam ekobhasam viya vineti
pureti. Sukanhakanhacchadanehi bhototi tata tassa bhoto sukanhehi
kanhacchadanehi bhamaravannehi kesehi sukanham sisam sumajjitamanimayam
viya khayati. Amassujatoti na tavassa massu jayati tarunoyeva.
Apuranavanniti acirapabbajito. Adhararupanca panassa kantheti
kanthe ca panassa amhakam bhikkhabhajanathapanapattadharasadisam pilandhanam
atthiti muttaharam sandhaya vadati. Gandati thane sandhayaha.
Ure sujatati uramhi sujata. Uratotipi patho. Pabhassarati
pabhasampanna. Pabhasaretipi patho. Obhasentiti attho.
Bhusadassaneyyanti ativiya dassaniyam. Kuncitaggati sihakundalam
sandhaya vadati. Suttancati yam tassa jatasu bandhanam suttam tampi jotati
pabham muncati. Samyamani catassoti imina manisuvannapavalarajatamayani
cattari pilandhanani dasseti. Ta samsareti tani pilandhanani
pavusena vutthe deve tiritisangha  viya vicaranti. Mekhalanti
mekhalam. Ayameva patho. Idam nivatthakanca cirakam sandhayaha.
Na santhareti na vake. Idam vuttam hoti tata yatha mayam
tinamayam va vakamayam va cirakam dharema na tatha so so pana
suvannacirakam dharetiti. Akhilakaniti apakani nibbanani.
Katisamohitaniti katiyam bandhani. Niccakilam karontiti aghattitanipi
niccakale kilapenti. Hantatati ambho tata. Kim rukkhaphalani
taniti tani tassa manavassa suttarulhani katiyam bandhani
katararukkhaphalani namati manisanghatim sandhayaha .  jatati
jatamandalakarena bandharatanamissakesavattiyo sandhayaha.
Vellitaggati kuncitagga. Dvedhasiroti tassa sisam dvedha katva
bandhanam jatanam vasena sutthu vibhattarupam. Tathati yatha tassa manavassa
jata tatha tumhehi mama na bandha aho vata mamapi tatha assuti patthento
aha. Upetarupati upetasabhava. Vatasameritamvati yatha nama
niluppalam vatena samiritam tatheva ayam imasmim vanasande assame
Vati. Netadisoti tata yadiso mama kaye panko na tadiso
tassa sarire dassaniyo ceva sugandho ca. Aggagimheti vassantasamaye.
Nihantiti paharati. Kim rukkhaphalam nukho tanti katararukkhassa nukho tam
phalam. Sankhavarupapannati sudhotasankhapatibhaga. Na nuna so
sakamakhaditi nuna so manavo mayam viya tehi dantehi rukkhapannani
ceva mulaphalani ca na khadi. Amhakam hi tani khadantanam
supankavanna dantati dipeti. Akakkasanti tata tassa bhasitam
apharusam agalitam punappunam vadantassapi sumadhurataya mahum mudum amussanataya
ujum avikkhittataya anuddhatam patitthitataya acapalam. Rudanti bhasamassa
sarasankhatam rudampi manoharam karavikassa viya sussaram sumadhuram. Ranjayatevati
mama mano ranjayatiyeva. Bindussaroti pinditassaro. Manavahati
so hi manavo purattha mama mittam ahu. Susandhi sabbattha
vimatthimam vananti tata tassa manavassa  urunamantare ekam vanam
atthi tam susandhi suphusitam sippiputamukhasadisam sabbattha vimatthimam
samantato mattham. Puthuti mahantam. Sujatanti susanthitam.
Kharapattasannibhanti padumamakulasannibham. Uttariyanati uttaritva
avattharitva. Pilayiti pileti. Tapantiti tassa manavassa sarirato
niccharanta suvannavanna ramsiyo jalanti obhasanti virocanti
ca. Bahati bahapissa mudu. Anjanalomasadisati anjanalomasadisehi
lomehi samannagata. Vicitravattangulikassa sobhareti hatthapissayeva
lakkhanavicitrahi pavalankurasadisahi vattangulihi samannagata sobhanti.
Akakkasangoti kacchupilakadirahitangapaccango. Ramayam upatthahiti mam
ramayanto upatthahi paricari. Tulupanibhati mudubhavassa upama.
Suvannakambutalavattasucchaviti suvannamayaadasatalam viya vatta ca
succhavi ca parimandalatala ceva sundaracachavi cati attho.
Samphusitvati sutthu phusitva attano hatthasamphassam mama sarire pharapetva.
Ito gatoti mama olokentasseva ito gato. Tena mam dahantiti
tena tassa hatthasamphassena idaneva mam dahanti. Tatha hi tassa
gatassa gatakalato patthaya mama sarire daho utthito tenamhi
dommanassappatto nipannoti. Kharividhanti tata nuna so manavo
kharibhavam ukkhipitva vicarati. Khilaniti khinani. Ayameva va
patho. Sukhyanti sukham. Santhatati santharo. Vikinnarupa
cati tata ayam tava maluvapannasanthata ajja maya ca tena ca
annamannam paramasanalinganavasena samparivattantehi vikinna viya
akulabyakula jata. Punappunam pannakutim vajamati tata ahanca
so ca abhiramitva kilantarupa pannasalato nikkhamitva udakam
pavisitva ramitva vigatadaratha punappunam imameva kutim pavisamati
vadati. Mantati ajja mama tassa gatassa kalato patthaya neva
manta ca patibhanti na upatthahanti na ruccanti. Na aggihuttam napi yanna
tatrati mahabrahmuno aradhanatthaya kattabbahomavidhumanadiyannakiriyapi
me na patibhati na ruccati. Na capi teti taya
abhatamalaphalanipi na bhunjami. Yassam disanti yassa
Disaya. Vananti tassa manavassa assamam parivaretva thitavanam.
     Tasseva vilapantassa tam vilapam sutva mahasatto ekaya
itthiya imassa silam bhinnam bhavissatiti natva tam ovadanto cha
gatha abhasi
                imasma hi jotirase vanamhi
                gandhabbadevaccharasanghasevite
                isinam avase sanantanamhi
                netadisam aratim papunetha.
                Bhavanti mittani atho na honti
                natisu mittesu karonti pemam
                ayanca jammo kissa diva nivittho
                yo neva janati kutomhi agato.
          Samvasena hi mittani sandhiyanti punappunam
          sveva mitto asangantu asamvasena jirati.
                Sace tuvam dakkhasi brahmacarim
                sace tuvam sallapi brahmacarina
                sampannasassamva mahodakena
                tapogunam khippamimam pahassasi.
                Punapi ce dakkhasi brahmacarim
                punapi ce sallapi brahmacarina
                Sampannasassamva mahodakena
                usmagatam khippamimam pahassasi.
                Bhutani hetani caranti tata
                viruparupena manussaloke
                na tani sevetha naro sapanno
                asajjanam nassati brahmacariti.
     Tattha imasmati imasmim. Hiti nipatamattam. Jotiraseti
huyamanassa jotino ramsiobhasite. Sanantanamhiti puranake.
Papunethati papuneyya. Idam vuttam hoti tata evarupe vane
vasanto yam abhiratim tvam patto etadisam na papuneyya pandito
kulaputto pattum naharatiti attho. Bhavantiti imam gatham mahasatto
antogatameva bhasati. Ayamettha adhippayo loke sattanam
mittani nama hontipi na hontipi tattha yesam honti te
attano natisu ca mittesu ca pemam karonti. Ayanca
jammoti migasingo lamako. Kissa diva nivitthoti kena nama
karanena tasmim matugame mittasannaya nivittho so migiya
kucchimhi nibbattetva aranne vaddhitatta. Kutomhi agatoti
attano agatatthanameva na janati pageva natimitteti.
Punappunanti tata mitta nama punappunam samvasena sevanena saddhim
sandhiyanti ghatiyanti. Sveva mittoti so eva mitto asangantu
asamagacchantassa purisassa tena asamagamasankhatena asamvasena jirati
Vinassati. Saceti tasma tata sace tvam punapi tam dakkhissasi
tena va sallapissasi atha yatha nama sunipphannam sassam mahoghena
hariyati evam imam attano tapogunam pahassasi haressasiti
attho. Usmagatanti samanatejam. Viruparupenati vividharupena.
Idam vuttam hoti tata manussalokasmim hi etani yakkhinisankhatani
bhutani vividharupapaticchannena attano rupena attano vasangate khaditum
caranti tani sapanno naro na sevetha tadisabhutam asajjanam
patva nassasi brahmacari ditthosi taya yakkhiniya na khaditoti
evam puttam ovadi.
     So pitu katham sutva yakkhini kira sati bhito cittam nivattetva
tata eto na gamissami khamatha meti khamapesi. Sopi nam
samassasetva ehi tvam manava mettam bhavehi karunam muditam
upekkhanti brahmaviharabhavanam acikkhi. So tatha patipajjitva
puna jhanabhinna nibbattesi.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva saccani pakasetva jatakam
samodhanesi. Saccapariyosane ukkanthitabhikakhu sotapattiphale
patitthahi. Tada nalinika poranadutiyika ahosi. Isisingo
ukkanthitabhikkhu. Pita pana ahamevati.
                   Nalinikajatakam nitthitam .
                         Pathamam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 42 page 1-24. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=42&A=1&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=42&A=1&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=28&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=28&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=28&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 28 http://84000.org/tipitaka/read/?index_28

previous bookdispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]