ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
previous bookno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 44 : PALI ROMAN Ja.A.10 mahanipat (2)

page1.

Mahanipatavannana ------------- bhuridattajatakam yamkinci ratanamatthiti idam sattha savatthiyam upanissaya jetavane viharanto uposathike upasake arabbha kathesi. Te kira uposathadivase patova uposatham adhitthaya danam datva pacchabhattam gandhamaladihattha jetavanam gantva dhammassavanavelaya ekamantam nisidimsu. Tada pana sattha dhammasabham agantva alankatabuddhasane nisiditva bhikkhusamgham oloketva bhikkhuadisu pana ye arabbha dhammakatha samutthati tehi saddhim tathagata sallapanti tasma ajja upasake arabbha pubbacariyapatisamyutta dhammakatha samutthahissatiti natva upasakehi saddhim sallapanto uposathikattha upasakati pucchitva ama bhanteti vutte sadhu upasaka kalyanam vo katam anacchariyam kho panetam yam tumhe madisam buddham ovadadayakam labhanta uposatham kareyyatha poranakapandita anacariyakapi mahantam yasam pahaya uposatham karimsuyevati vatva tunhi ahosi tehi yacito atitam ahari atite bhikkhave baranasiyam brahmadatto nama raja rajjam karento puttassa uparajjam datva tassa mahantam yasam disva rajjampi me ganheyyati uppannasanko tam pakkosapetva na sakka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

Tata idha vasitum tavam ito nikkhamitva yattha te ruccati tattha vasitva mamaccayena kulasantakam rajjam ganhahiti aha. So sadhuti sampaticchitva pitaram vanditva nagara nikkhamitva anupubbenayeva yamunam gantva yamunaya ca samuddassa ca pabbatassa ca antare pannasalam mapetva vanamulaphalaharo tattha pativasati. Tada samuddatthika nagabhavane eka matapatika nagamanavika annasam sapatikanam yasam oloketva kilesam nissaya ukkanthita nagabhavana nikkhamitva samuddatire vicaranti rajaputtassa padavalanjam disva padanusarena gantva tam pannasalam addasa. Tada rajaputto phalatthaya arannam gato hoti. Sa pannasalam pavisitva katthattharakanca sesaparikhare ca disva cintesi idam ekassa pabbajitassa vasanatthanam bhavissati vimamsissami nam saddhapabbajito nu kho no va sace hi saddhapabbajito bhavissati nekkhammadhamutto na me alankatasayanam sadiyissati sace kamabhirato bhavissati na saddhapabbajito mama sajjitasayanasmiyeva nipajjissati atha nam gahetva attano samikam katva idheva vasissamiti. Sa nagabhavanam gantva dibbapubphani ceva dibbagandhe ca aharitva pupphasayanam sajjetva pannasalayam pupphupaharam katva gandhacunnani vikiritva pannasalam alankaritva nagabhavanameva gata. Rajaputto sayanhasamayam agantva pannasalam pavittho tam pavuttim disva kena nukho imam sayanam sajjitanti phalaphalam paribhunjitva aho sugandhani pupphani aho sugandhani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

Pupphani manapam vata me katva sayanam pannattanti na saddhapabbajitabhavena somanassajato pupphasayane parivatetva nipanno niddam okamitva puna divase suriyuggamane utthaya pannasalam asammajjitva vanamulaphalaphalatthaya agamasi. Tasmim khane nagamanavika agantva milatani pupphani disva kamadhimutto esa na saddhaya pabbajito sakka nam ganhitunti natva poranapupphani niharitva annani pupphani aharitva tatheva pupphasayanam sajjetva pannasalam alankaritva cankame ca pupphani vikiritva nagabhavanameva gata. So tam divasampi pupphasayane sayitva puna divase cintesi ko nukho imam pannasalam alankarotiti. So phalaphalatthaya agantva pannasalato avidure paticchanne thane atthasi. Itarapi bahu gandhe ceva pupphani ca adaya assamapadam agacchati. Rajaputto uttamarupadharam nagamanavikam disvava patibaddhacitto attanam adassetva tassa pannasalam pavisitva pupphasayanam sajjanakale pavisitva kasi tavanti pucchi. Sa nagamanavika nama samiti. Sassamika assamikasiti pucchi. Sami aham pubbe sassamika idani assamika vidhava jata tavampana kattha vasikositi. Aham baranasiranno putto brahmadattakumaro nama tavampana nagabhavanam pahaya kasma idha vicarasiti. Sami aham tattha sassamikanam nagamanavikanam yasam oloketva kilesam nissaya ukkanthita tato nikkhamitva samikam pariyesanti vicaramiti. Tena hi bhadde ahampi na saddhapabbajito

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

Pitara niharitatta idhagantva viharami tavam ma cintayi ahante samiko bhavissami ubhopi idha samaggasamvasam vasissamati. Sa sadhuti sampaticchi. Tato patthaya te ubhopi tattheva samaggasamvasam vasimsu. Sa attano anubhavena maharaham geham mapetva maharaham pallankam aharitva sayanam pannapesi. So tato patthaya mulaphalaphalam akhaditva dibbannapanameva bhunjitva jivitam kappesi. Aparabhage nagamanavika gabbham patilabhitva puttam vijayi. Tassa sagaratire jatatta sagarabrahmadattoti namam karimsu. Tassa padasa gamanakale nagamanavika dhitaram vijayi. Tassa samuddatire jatatta samuddajati namam karimsu. Gate ca pana kalantare atheko baranasivasi vanacarako tam thanam patto katapatisantharo rajaputtam sanjanitva katipaham tattha vasitva deva aham tumhakam idha vasanabhavam rajakulassa arocessamiti vatva tam vanditva tato nikkhamitava nagaram agamasi. Tada raja kalamakasi. Amacca tassa sarirakiccam katva sattame divase sannipatitva arajikam rajjam nama na santhati rajaputtassa vasanatthanam va atthibhavam va natthibhavam va na janama phussaratham visajjetva rajanam gahissamati mantayimsu. Tasmim khane vanacarako nagaram pavisitva tesam tam katham sutva amaccanam santikam gantva aham raputtassa santike tayo cattaro divase vasitva agatomhiti tam pavuttim acikkhi. Atha tam sutva amacca tassa sakkaram katva tena magganayakena tattha gantva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

Katapatisanthara ranno kalakatabhavam arocetva deva rajjam patipajjahiti ahamsu. So nagamanavikaya cittam janissamiti tam upasankamitva bhadde pita me kalakato amacca mayham chattam ussapetum idha agata gacchama bhadde ubhopi dvadasayojanikaya baranasiyam rajjam karessama tvam solasannam itthisahassanam jetthaka bhavissasiti aha. Sami na sakka maya taya saddhim gantunti. Kim karanati. Mayam ghoravisa khippakodha appamattakenapi kujjhama sapativaso ca nama bhariyo sacaham kinci disva va sutva va kuddha kinci olokessami bhasmamutthi viya vippakirissati imina karanena na sakka maya taya saddhim gantunti. Rajaputto puna divasepi tam yacateva. Atha nam sa evamaha aham tava kenaci pariyayena na gamissami ime pana me putta nagakumara tava sambhavena jatatta manussajatika sace te mayi sineho atthi imesu appamatto bhava ime kho pana udakavijaka sukhumala maggam gacchanta vatatapena kilamitva mareyyum ekannavam khanapetva udakassa puretva taya te udakakilam kilapetva netva nagarepi tesam anto vatthusamimyeva pokkharanim kareyyasi evam te na kilamissantiti. Sa evanca pana vatva rajaputtam vanditva padakkhinam katva putte alingitva thanantare nipajjapetva sise cumbitva rajaputtassa niyya detva roditva kanditva tattheva antarahita nagabhavanameva agamasi. Rajaputtopi domanassappatto assupunnehi nettehi nivesana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

Nikkhamitva akkhini punchitva amacce upasankami. Te tam tattheva abhisincitva deva ammahakam nagaram gacchamati vadimsu. Tena hi sigham navam khanitva sakatam aropetva udakassa puretva udakapitthe vannagandhasampannani nanapupphani vikiratha mama putta udakavijaka te tattha kilanta sukham gamissantiti. Amacca tatha karimsu. Raja baranasim patva alankatanagaram pavisitva solasasahassahi natkitthihi amaccadihi ca parivuto mahatale nisiditva sattaham mahapanam pivitva puttanam atthaya pokkharanim karesi. Te tattha nivaddham kilimsu. Athekadivasam pokkharaniyam udake pavesiyamane ekokacchapo pavisitva nikkhamanatthanam apassanto pokkharanitale nimujjitva darakanam kilanakale udakato utthaya sisam niharitva te oloketva puna udake nimujji. Te tam disva bhitatasita pitu santikam gantva tata pokkharaniyam eko yakkho amhe tasetiti vadimsu. Raja gacchatha nam ganhathati rajapurise anapesi. Te jalam khipitva kacchapam adaya ranno dassesum. Kumara tam disva esa tata pisaco esa tata pisacoti viravimsu. Raja puttasinehena kacchapassa kujjhitva gacchathassa kammakaranam karothati anapesi. Tattheko ayam rajaveriko etam udukkhale pakkhitva musalehi kottetva cunnam katum vattatiti aha. Ekacce aggimhi tihi pakehi pacitva khaditum vattatiti ahamsu. Ekacce angaresu uttanam katva tapetum vatatatiti ahamsu. Ekacce

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

Antokataheyeva nam pacitum vattatiti ahamsu. Eko pana udakabhiruko amacco imam kacchapam yamunaya avatte pakkhitum vattati tattha mahavinasam papunissati evarupa hissa kammakarana natthiti aha. Kacchapo tassa katham sutva sisam niharitva evamaha ambho kinte maya aparadho kato yo mam evarupam kammakaranam vicaresi maya hi sakka itare kammakarane sahitum ayampana atikakkhalo ma evarupam avacati. Tam sutva raja imam dukkham etadeva karetum vattatiti yamunaya avatte khipapesi. So ekam nagabhavanagamim udakavaham patva nagabhavanam agamasi. Atha nam tasmim udakavahe kilanta dhataratthassa nagaranno putta nagamanavaka disva ganhatha nam dasanti ahamsu. So cintesi aham baranasiranno hattha muncitva idani evarupanam pharusanam naganam hattham patto kena nukho upayena munceyyanti. So attheko upayo aham musavadam katva munceyyanti cintetva tumhe dhataratthassa nagaranno santika hutva kasma mam evam vadetha aham cittaculo nama kacchapo baranasiranno duto dhataratthassa santikam agato amhakam raja dhataratthassa dhitaram datukamo mam pahini tassa mam dassethati aha. Te saddahitva somanassajata tam adaya ranno santikam gantva tamattham arocesum. Raja anetha nanti tam pakkosapetva tam disvava anattamano hutva evarupo lamakasariro dutakammam katum na sakkotiti aha . Tam sutva kacchapo kimpana maharaja dutehi nama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

Talappamanehi bhavitabbam sariram hi khuddakam va mahantam va appamanam gatagatatthane kammanipphadanameva pamanam iti maharaja amhakam ranno bahu duta thale kammam manussa karonti akase pakkhino karonti udake aham cittaculo nama thanantarappatto rajavallabho gamaparibhogo ma mam paribhavathati attano gunam vannesi. Atha nam dhatarattho pucchi kena panatthena ranna pesitositi. Maharaja amhakam raja mam evamaha maya sakalajambudipehi rajuhi saddhim mittadhammo kato idani dhataratthena nagarajena saddhim mittadhammam katum vattatiti mama dhitaram samuddajam dhataratthassa dammiti vatva mam pahini tumhe papancam akatva maya saddhimyeva purise pesetva divasam vavatthapetva darikam ganhathati. So tusitva tassa sakkaram karetva tena saddhim cattaro nagamanavake pesesi gacchatha tumhe ranno vacanam sutva divasam vavatthapetva ethati. Te sadhuti vatva kacchapam gahetva nagabhavana nikkhamimsu. Kacchapo yamunaya ca baranasiya ca antare ekampadumasaram disva ekenupayena palayitukamo evamaha bho nagamanavaka amhakam raja ca puttadara cassa mam udake carantam rajanivesanam gatam disva padumani no dehi bhimsamulani dehiti yacanti aham tesam atthaya tani ganhissami tumhe ettha mam visajjetva mam apassantapi puretaram ranno santikam gacchatha aham vo tattheva passissamiti. Te tassa katham saddahitva tam visajjesum. So tattha ekamante niliyi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

Itarepi nam adisva ranno santikam gato bhavissatiti sannaya manavakavannena rajanam upasankamimsu. . Kacchapakandam. Raja patisantharam katva kuto agatatthati pucchi. Dhataratthassa santika maharajati. Kim karana idhagatati. Maharaja mayam tassa duta dhatarattho vo arogayam pucchati yanca icchatha tam vo deti tumhakam kira dhitaram samuddajam amhakam ranno padaparicarikam katva dethati imamattham pakasenta pathamam gathamahamsu yam kinci ratanamatthi dhataratthanivesane sabbani te upayantu dhitaram dehi rajinoti. Tattha sabbani te upayantuti tassa nivesane sabbani ratanani tava nivesanam upayantu upagacchantuti attho. Tam sutva raja dutiyam gathamaha na no vivaho nagehi katapubbo kudacanam tam vivaham asamyuttam katham amhe karomaseti tattha asamyuttanati ayuttam tiracchanehi saddhim (samsaggam) ananucchavikam. Amheti amhe manussajatika samana katham tiracchanehi sambandham karoma. Tam sutva nagamanavaka sace te dhataratthena saddhim sambandho ananucchaviko atha kasma attano upatthakam cittaculam nama kacchapam samuddajam nama te dhitaram dammiti amhakam ranno dutam pesesi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

Evam sasanam pesetva idani te amhakam rajanam paribhavam karontassa kattabbayuttakam mayam janissama mayam hi nagamanavakati vatva rajanam tajjenta dve gatha abhasimsu jivitam nuna te cattam rattham va manujadipa na hi nagehi kuppita ciram jivanti tadisa yo tvam deva manussosi iddhimantam aniddhima varunassa niyam puttam yamunam atimannasiti. Tattha rattham vati ekamsena taya jivitam va rattham va cattam. Tadisati tumhadisa rajano evam mahanubhavehi nagehi kuppita ciram jivitum na sakkonti antarava antaradhayanti. Yo tvam devati deva yo tvam manusso samanopi. Varunassati varunanagarajassa. Niyam puttanti ajjhattikam puttam. Yamunanti yamunaya nadiya hettha jatam. Tato raja dve gatha abhasi natimannami rajanam dhatarattham yasassinam dhatarattho hi naganam bahunamapi issaro ahi mahanubhavopi na me dhitaramaraho khattiyo ca videhanam abhijata samuddajati. Tattha bahunamapiti pancayojanasatikassa nagabhavanassa issarabhavam sandhayevaha. Na me dhitaramarahoti evam mahanubhavopi samano paneso ahijatikatta mama dhitaram araho na hoti. Khattiyo ca videhananti idam matupakkhanatakam dassento aha. Samuddajati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

So khattiyo ca videharajaputto mama dhita ca samuddaja te ubhopi abhijata annamannam samvasam arahanti na hesa mandukabhakkhassa sappassa anucchavikati aha. Tam sutva nagamanavaka tam tattheva nasavatena maretukama hutvapi amhakampi divasam vavatthapanatthaya ranna pesitanam imam maretva gantum na yuttam gantva ranno acikkhitva janissamati te tato utthaya rajanivesana nikkhamitva pathaviyam nimujjitva tattha gantva kim tata laddha vo rajadhitati ranna pucchita ranno kujjhitva kim deva amhe akarana yattha va tattha va pesesi sace maretukamosi idheva no marehi so tumhe akkosati paribhasati attano dhitaram jatimadena ukkhipatiti tena vuttanca avuttanca vatva ranno kodham upadayimsu. So attano parisam sannipatapetum anapento aha kambalassatara utthentu sabbe nage nivedatha baranasim pavajjantu ma ca kinci vihethayunti. Tattha kambalassatarati kambalassatara nama naga tassa mama matu pakkhika sinerupade vasanaka naga te ca utthahantu anne ca catusu disasu catusu anudisasu yattaka ca mayham vacanakara te sabbe nage nivedatha gantva janapetha khippam kira sannipatethati anapento evamaha. Tato sabbeheva sigham sannipatehi kim karoma devati vutte so sabbepi me naga khippam baranasim pavajjantuti aha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

Tattha gantva kim katabbam deva kim nasavatappaharena bhasmam karomati ca vutte so rajadhitari patibaddhacittataya tassa vinasam anicchanto ma ca kinci vihethayunti aha. Tumhesu keci kinci ma vihethyunti attho. Ayameva va patho. Atha nam naga maharaja sace koci manusso na vihethitabbo tattha gantva kim karissamati ahamsu. Atha ne idancidanca karotha ahampi idam nama karissamiti acikkhanto gathadvayamaha nivesanesu sobbhesu rathiya caccaresu ca rukkhaggesu ca lambantu vitata toranesu ca ahampi sabbasetena mahata sumaham puram parikkhipissam bhogehi kasinam janayam bhayanti. Tattha sobbhesuti pokkharanisu. Rathiyati rathikaya. Lambantuti olambantu. Vitatati vitatasarira mahasarira hutva etesu ceva nivesanadisu dvaratoranesu ca olambantu ettakam naga karontu karonta ca pana nivesanesu tava mancapithanam hettha ca upari ca antogabbhabahigabbhadisu ca pokkharaniyam udakapitthe rathikadinam passesu ceva thalesu ca gehesu ca mahantani sarirani mapetva mahante phane ca katva kammaragaggari viya dhamamana susutisaddam karonta olambatha ceva nipajjatha ca attanampana tarunadarakanam jarajinnanam gabbhitthinam samuddajaya cati imesam catunnam jananam ma dassayittha ahampi sabbasetena mahantena sarirena gantva sumahantam kasikapuram sattakkhattum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

Bhogehi parikkhipissam mahantena phanena chadetva ekandhakaram katva kasinam bhayam janayanto susutisaddam muncissamiti. Naga tatha karimsu. Tamattham pakasento sattha aha tassa tam vacanam sutva uraganekavannino baranasim pavajjimsu neva kanci vihethayum nivesanesu sobbhesu rathiya caccaresu ca rukkhaggesu ca lambimsu vitata toranesu ca ete disvana lambante puthu kandimsu nariyo nage sondikate disva passasante mahum mahum baranasi pabyathita atura samapajjatha baha paggayha pakkandum dhitaram dehi rajinoti. Tattha anekavanninoti niladivasena anekavanna evarupani hi te rupani mapayimsu. Pavajjimsuti te addharattikasamaye pavisimsu. Lambimsuti dhataratthena vuttaniyameneva sabbe naga tesu tesu thanesu manussanam sancaram pacchinditva olambimsu. Duta hutva agata pana cattaro nagamanavaka ranno sayanassa cattaro pade parikkhipitva uparisise mahante phane katva mukhatundehi sisam paharanta viya dathani vivaritva passanta atthamsu. Dhataratthopi attana vuttaniyameneva nagaram paticchadesi. Pabujjhamana purisa yato yato hattham va padam va pasarenti tattha tattha sappam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

Phusitva 1- sappo sappoti viravanti. Puthu kandimsuti yesu yesu gehesu dipa jalanti tesu tesu itthiyo pabuddha dvaratoranagopanasiyo olokenta olambante nage disva bahu ekappahareneva kandimsu. Evam sakalanagaram ekakolahalamahosi. Sondikateti kataphane. Pakkandunti vibhataya rattiya naganam assasavatena sakalanagare ca rajanivesane ca uppatiyamane viya bhita manussa nagarajano kissa no vihethethati vatva tumhakam raja mama dhitaram te dassamiti dhataratthassa dutam pesetva puna tassa dutehi agantva dehiti vutte amhakam rajanam akkosati paribhasati sace amhakam ranno dhitaram na dassati sakalanagaranam jivitam natthiti vutte tena hi no samino okasam detha mayam gantva rajanam yacissamati yacanta okasam labhitva rajadvaram gantva mahantena ravena pakkandimsu. Bhariyapissa attano attano gabbhesu nipannakava deva dhitaram dhataratthassa ranno dehiti ekappahareneva kandimsu. Tepi cattaro nagamanavaka dehi dehiti tundehi sisam paharanta viya atthamsu. So nipannakova nagaravasikananceva attano bhariyananca paridevanasaddam sutva catuhi ca nagamanavakehi tajjitatta maranabhayabhito mama dhitaram samuddajam dhataratthassa dammi dammiti tikkhattum avaca. Tam sutva sabbepi nagarajano gavutamattam thanam patikkamitva devanagaram viya ekam nagaram mapetva tattha thita dhitaram kira @Footnote: 1 chupitavatipi patho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

Pesetuti pannakaram pahinimsu. Raja tehi abhatam pannakaram gahetva tumhe gacchatha aham dhitaram mama amaccanam hatthe pahinissamiti te uyyojetva dhitaram pakkosapetva uparipasadam aropetva sihapanjaram vivarapetva amma passetam alankatanagaram tvam ettha etassa ranno aggamahesi bhavissasi na dure ito tam nagaram ukkanthitakaleyeva idha agantum sakka ettha te gantabbanti sannapetva sisam nahapetva sabbalankarehi alankaritva paticchannayoge nisidapetva attano amaccanam hatthe datva pahesi. Nagarajano tassa pacuggamanam katva mahasakkaram karimsu. Amacca nagaram pavisitva tam tassa datva bahum dhanam adaya nivattimsu. Raja dhitaram pasadam aropetva alankatadibbasayane nipajjapesi. Tam khananneva nagamanavika khujjavamanakadivesam gahetva manussaparicarikayo viya nam parivarayimsu. Sa dibbasayane nipannamattava dibbasamphassam phusitva niddam okkami. Dhatarattho tam gahetva saddhim nagaparisaya tattha antarahito nagabhavaneyeva paturahosi. Rajadhita pabujjhitva alankatadibbasayanam anneca suvannamanimayapasadadayo uyyanapokkharaniyo ca alankatadevanagaram viya nagabhavanam disva khujjadiparicarikayo pucchi idam nagaram ativiya alankatam na amhakam nagaram viya kassetanti. Samikassa te santakam devi na appapunna evarupam sampattim labhanti mahapunnavataya te ayam laddhati. Dhataratthopi pancayojanasatike nagabhavane bherim carapesi yo yo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

Samuddajaya sappavannam dasseti tassa tassa rajadandam bhavissatiti. Tasma ekopi tassa sappavannam dassetum samattho nama nahosi. Sa manussalokasannaya evam tattheva tena saddhim sammodamana piyasamvasam vasi. . Nagarakandam nitthitam. Sa aparabhage dhatarattham paticca gambham patilabhitva puttam vijayi. Tassa piyadassanatta sudassanoti namam karimsu. Tassa padasa gamanakale puna aparam puttam vijayi. Tassa dattoti namam karimsu. So pana bodhisatto. Punekam puttam vijayi. Tassa subhogoti namam karimsu. Aparampi puttam vijayi. Tassa aritthoti namam karimsu. Iti sa cattaro putte vijayitvapi nagabhavanabhavam na janati. Athekadivasam tarunanaga aritthassa acikkhimsu tava mata manussi na nagiti. Arittho vimamsissami nanti athekadivasam thanam pivantova sappasariram mapetva nangutthena matupadapitthim ghattesi. Sa tassa sappasariram disva bhitatasita maharavam ravitva tam bhumiyam khipi. Nakhenassa akkhi bhindi. Tato lohitam paggharati. Raja tassa saddam sutva kissesa viraviti pucchitva aritthena katakiriyam sutva gacchatha nam gahetva jivitakkhayam papethati tajjento aganchi. Rajadhita tassa kuddhabhavam natva puttasinehena aha deva puttassa me akkhi bhinnam khamatha me tassati. Raja etaya evam vadantiya maya kim sakka katunti khami. Tam divasam sa idam nagabhavananti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Annasi. Tato patthaya arittho kanarittho nama jato. Cattaropi putta vinnutam papunimsu. Atha nesam pita yojanasatikam yojanasatikam katva rajjam adasi. Mahanto yaso ahosi. Solasa solasa nagakannasahassani parivarayimsu. Pitu ekayojanasatikameva rajjam ahosi. Tayo putta mase mase matapitaro passitum agacchanti. Bodhisatto pana addhamasam agacchati. Nagabhavane samutthitam panham bodhisattova kathesi. Pitara saddhim virupakkhamaharajassapi upatthanam gacchati. Tassa santike samutthitam panhampi sova kathesi. Athekadivasam virupakkhe nagaparisaya saddhim tidasapuram gantva sakkam parivaretva nisinne devanam antare panho samutthasi. Tampi koci kathetum nasakkhi. Pallankavaragato hutva mahasattova kathesi. Atha nam devaraja dibbagandhapupphehi pujetva tata datta tvam pathavisamaya vipulaya pannaya samannagato ito patthaya bhuridatto nama hohiti bhuridattotissa namam akasi. So tato patthaya sakkassa upatthanam gacchanto alankatavejayantapasadam devaccharahi akinnam atimanoramam sakkassa sampattinca disva devaloke piham katva kim me imina mandukabhakkhena attabhavena nagabhavanam gantva uposathavasam vasitva imasmim devaloke uppattikaranam karissamiti cintetva nagabhavanam punagantva matapitaro apucchi amma tata aham uposathakammam karissamiti. Sadhu tata karohi karonto pana bahi agantva imasmimyeva nagabhavane ekasmim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

Sunnavimane karohi bahi gatanampana naganam mahantam bhayam uppajjatiti. So sadhuti patisunitva tattheva sunnavimane rajuyyane uposathavasam vasi. Atha nam nanaturiyahattha nagakanna parivarenti. So na mayham idha vasantassa uposathakammam matthakam papunissati mamussapatham gantva uposatham karissamiti cintetva nivaranabhayena matapitunam anarocetva attano bhariyayo amantetva bhadde aham manussalokam gantva yamunaya tire mahanigrodharukkho atthi tassavidure vammikamatthake bhoge abhujitva caturangasamannagatam uposatham adhitthaya nipajjitva uposathakammam karissami maya sabbarattim nipajjitva upopathakamme kate arunuggamanavelayameva tumhe dasa dasa itthiyo varena varena turiyahattha mama santikam gantva mam gandhehi ca pupphehi ca pujetva gayitva naccitva mam adaya nagabhavanameva agacchathati vatva tattha gantva vammikamatthake bhoge abhujitva yo me cammam va naharum va atthim va rudhiram 1- va icchati so tam haratuti caturangasamannagatam uposatham adhitthaya nangalasisampamanam sariram mapetva nipanno uposathakammam akasi. Arune utthahanteyeva tam nagamanavika agantva yathanusittham patipajjitva nagabhavanam anenti. Tassa imina niyamena uposathakammam karontassa digho addha vitivatto. . Uposathakandam nitthitam. Tada eko baranasidvaragamavasi nesadabrahmano @Footnote: 1 ruhirantipi patho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

Somadattena nama puttena saddhim arannam gantva sulayantapasavaguradini odetva mige vadhitva mamsam kajenaharitva vikkinanto jivitam kappesi. So ekadivasam antamaso godhamattampi alabhitva tata somadatta sace tucchahattha gamissama mata te kujjhissati yamkinci gahetvava gamissamati vatva bodhisattassa nipannavammikatthanabhimukho gantva paniyam patum yamunam otarantanam miganam padavaranjam disva tata migamaggo pannayati tvam patikkamitva tittha aham paniyatthaya agatam migam vijjhissamiti dhanum adaya migam olokento ekasmim rukkhamule atthasi. Atheko migo sayanhasamaye paniyam patum agato. So tam vijjhi. Migo tattha apatitva saravegena tajjito lohitena paggharantena palayi. Pitaputta ca tam anubandhitva patitatthane mamsam gahetva aranna nikkhamanta suriyatthangamanavelaya tam nigordham patva idani akalo na sakka gantum idheva vasissamati mamsam ekamante thapetva rukkham aruyha vitapantare nipajjimsu. Brahmano paccusasamaye pabujjhitva migasaddasavanaya sotam odahi. Tasmim khane nagamanavikayo agantva bodhisattassa pupphasanam pannapesum. So ahisariram antaradhapetva sabbalankarapatimanditam dibbasariram mapetva sakkalilaya pupphasane nisidi. Nagamanavikapi nam gandhamaladihi pujetva dibbaturiyani vadetva naccagitam upatthapesum. Brahmano tam saddam sutva ko nukho esa janissami nanti cintetva ambho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Puttati vatva puttam pabodhetum asakkonto sayatu esa kilanto bhavissati ahameva gamissamiti rukkha oruyha tassa santikam agamasi. Nagamanavika tam disva saddhim turiyehi bhumiyam nimujjitva attano nagabhavanameva gata. Bodhisatto pana ekakova ahosi. Brahmano tassa santike thatva pucchanto dve gatha abhasi pupphabhiharassa vanassa majjhe ko lohitakkho vihatantaramso ka kambukayuradhara suvattha titthanti nariyo dasa vandamana ko tvam brahabahu vanassa majjhe virocasi ghatasittova aggi mahesakkho annatarosi yakkho udahu nagosi mahanubhavoti. Tattha pupphabhiharassati bodhisattassa pujanatthaya abhatena dibbapupphabhiharena samannagatassa. Koti ko nama tvam. Lohitakkhoti rattakkho. Viharantaramsoti puthulantaramso. Ka kambukayuradharati suvannamayalankaradhara. Brahabahuti mahabhujo. Mahabahuti attho. Vanassa majjheti ko nama tvam mahabhujo mahavanassa majjhe mahanubhavo uracchadasisabandhanasubhujanam nagakannanam majjhe ko nu tvam mahesakkhoti. Tam sutva mahasatto sacepi sakkadisu annatarohamasmi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

Iddhimati vakkhami saddahissatevayam brahmano ajja pana maya saccameva kathetum vattatiti attano nagarajabhavam kathento aha nagohamasmi iddhima tejasi duratikkamo damseyyam tejasa kuddho phitam janapadam api samuddaja hi me mata dhatarattho ca me pita sudassanakanitthosmi bhuridattoti mam viduti. Tattha tejasiti visatejena tejava. Duratikkamoti annena atikkamitum asakkuneyyo. Damseyyanti sacaham kuddho phitam janapadampi damseyyam pathaviyam mama dathaya patitamattaya saddhim pathaviya mama tejena sabbo janapado bhasmi bhaveyyati vadati. Sudassanakanitthosmiti aham mama bhatu sudassanassa kanittho asmi. Viduti evam mam sabbe pancayojanasatike nagabhavane jananti. Idanca pana patva mahasatto cintesi ayam brahmano cando pharuso sace ahitundikassa arocetva uposathakammassa me antarayampi kareyya yannunaham imam nagabhavanam netva mahantam yasam datva uposathakammam addhaniyam kareyyanti. Atha nam evamaha brammana mahantam te yasam dassami rammaniyam nagabhavanam ehi tattha gacchamati. Sami putto me atthi tasmim agacchante gamissamiti. Atha nam mahasatto gaccha brahmana anehi nanti vatva attano avasam acikkhanto aha yam gambhiram sadavattam rahadam bhesmim apekkhasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

Esa dibyo mamavaso anekasataporiso mayurakoncabhirudam nilodam vanamajjhato yamunam pavisa ma bhito khemam vattavatam sivanti. Tattha sadavattanti sada pavattam avattam. Bhesminti bhayanakam. Apekkhasiti yam etam evarupam rahadam passasi. Mayurakoncabhirudanti yamunaya nadiya ubhosu tiresu vanaghatayam vasantehi mayurehi ca koncehi ca abhirudam upakujitam. Nilodanti nilasalilam. Vanamajjhatoti vanamajjhena sandamanam. Pavisa ma bhitoti evarupam yamunam abhito hutva pavisa. Vattavatanti vattasampannanam acaravantanam vasanabhumim pavisa. Evanca pana vatva mahasatto gaccha brahmana puttam anehiti aha. Brahmano gantva puttassa tamattham arocetva tam anesi. Mahasatto ubhopi adaya yamunatiram gantva tire thito aha tattha patto sanucaro saha puttena brahmana pujito mayham kamehi sukham brahmana vacchasiti. Tattha pattoti tavam amhakam nagabhavanam patto hutva. Sanucaroti sabhariyo. Mayhanti mama santakehi kamehi pujito. Vacchasiti tattha nagabhavane sukham vasissasi. Enca pana vatva mahasatto ubhopi te pitaputte attano anubhavena nagabhavanam anesi. Tesam tattha gacchantanam dibbo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

Attabhavo patubhavi. Atha nesam mahasatto mahantam dibbasampattim datva cattari cattari nagakannasatani adasi. Tepi tattha mahasampattim anubhavimsu. Bodhisattopi appamatto hutva uposathakammam karoti. Anvaddhamasam matapitunam upatthanam gantva dhammakatham kathetva tato ca brahmanassa santikam gantva arogyam pucchitva yena te attho tam vadeyasi anukkanthamano abhiramati vatva somadattena saddhim patisantharam katva attano nivesanam gacchati. Brahmano ekasamvaccharam nagabhavane vasitva mandapunnataya ukkanthito manussalokam gantukamo ahosi. Nagabhavanampanassa lokantanirayo viya khayati. Alankatapasado bandhanagaram viya alankatanagakannayo yakkhiniyo viya upatthahimsu. So aham tava ukkanthito somadattassapi cittam janissamiti tassa santikam gantva aha kim tata ukkanthitositi. Kasma ukkanthissami na ukkanthami tavampana ukkanthasi tatati. Ama tatati. Kim karanati. Tava matu ceva bhatu bhagininanca adassanena ukkanthami ehi tata somadatta gacchamati. So na gacchamiti vatvapi punappunam pitara yaciyamano sadhuti sampaticchi. Brahmano puttassa tava me mano laddho sace panaham bhuridattassa ukkanthitomhiti vakkhami so atirekataram me yasam dassati evam me gamanam na bhavissati ekena pana upayena tassa sampattim vannetva tvam evarupam sampattim pahaya kim karana manussalokam gantva uposathakammam karositi pucchitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

Saggatthayati vutte tvam tava evarupam sampattim pahaya saggatthaya uposathakammam karosi kimangam pana mayamyeva paradhanena jivitam kappema ahampi manussalokam gantva natake disva pabbajitva samanadhammam karissamiti tam sannapessami atha me so gamanam anujanissatiti cintetva ekadivasam tenagantva kim brahmana ukkanthasiti pucchito kasma ukkanthissami tumhakam santika amhakam na kinci paribhogam parihayatiti kinci gamanapatibaddham avatvava adito tava tassa sampattim vannento aha sama samantaparito pahutatagara mahi indagopakasanchanna sobhati harituttama rammani vanacetyani ramma hamsupakujita opupphapaduma titthanti pokkharanna sunimmita atthamsa sukata thambha sabbe veluriyamaya sahassathambha pasada pura kannahi jotare vimanam upapannosi dibbam punnehi attano asambadham sivam rammam accantasukhasanhitam manne sahassanettassa vimanam nabhikankhasi iddhi hi tayayam vipula sakkasseva jutimatoti. Tattha sama samantaparitoti parisamantato sabbadisabhagesu ayam tava nagabhavane mahi suvannarajatamanimuttavalukaparikinna. Samati samatala mahi. Pahutatagara mahiti pahutehi tagaragacchehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

Samannagata. Indagopakasanchannati savannaindagopakehi sanchanna. Sobhati harituttamati haritavannadabbatinasanchanna sobhatiti attho. Vanacetyaniti vanaghatani. Opupphapadumati muncitva patitehi padumehi sanchanna udakapittha. Sunimmitati tava punnasampattiya sutthu nimmita. Atthamsati tava vasanapasadesu atthamsa sukata veluriyamaya thambha tehi thambhehi sahassathambha tava pasada nagakannahi pura jotare jotayanti. Upapannositi evarupe vimane nibbattositi attho. Sahassanettassa vimananti vejayantapasadam. Iddhi hi tayayam vipulati yasma tava vipula ayam iddhi tasma tavam tena uposathakammena sakkassapi vimanam na patthesi annam tato uttarim mahantam thanam patthesiti mannami. Tam sutva mahasatto ma hevam brahmana avacca sakkassa yasam paticca amhakam yaso hino nama sinerupabbatasantike sasapo viya khayati mayam tassa paricarikenapi na agghamati vatva gathamaha manasa nabhipattabbo anubhavo jutimato paricariyamananam indanam vasavattinanti. Tassattho brahmana sakkassa yaso nama ekam dve tayo cattaro va divase ettakova siyati manasa cittenapi nabhipattabbo yepi nam cattaro maharajano paricaranti tesampi sakkam devarajanam paricariyamananam indam nayakam katva vicarantanam vasavattinam catunnam lokapalanam yasassapi amhakam tiracchanagatanam yaso

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Solasibhagam katva kalam nagghatiti. Evanca pana vatva idam te sahassanettassa vimananti vacanam sutva aham tam anussarim aham hi vejayantam patthento uposathakammam karomiti tassa attano patthanam acikkhanto aha tam vimanam abhijjhaya amaranam sukhesinam uposatham upavasanto semi vammikamuddhaniti. Tattha abhijjhayati patthetva. Amarananti dighayukanam devanam. Sukhesinanti esitasukhanam sukhe patitthitanam tam sutva brahmano idani me okaso laddhoti somanassappatto gantum apucchanto gathadvayamaha ahanca migamesano saputto pavisim vanam te mam matam va jivam va nabhivedenti nataka amantaye bhuridattam kasiputtam yasassinam taya bho samanunnata api passemu nataketi. Tattha nabhivedentiti na jananti kathentopi tesam natthi. Migamesanoti migam esano. Amantayeti amantayami. Kasiputtanti kasikarajadhitaya puttam. Tato bodhisatto gathadvayamaha eso hi vata me chando yam vasesi mamantike na hi etadisa kama sulabha honti manuse sace tvam necchase vatthum mama kamehi pujito

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Maya tvam samanunnato sotthim passahi nataketi. Tato mahasatto gathadavayam vatva cintesi ayam mam nissaya sukham jivanto kassaci narocessati etassa sabbakamadadam manim dassamiti. Athassa tam dadanto aha dharayimam manim dibyam pasum putte ca vindasi arogo sukhito hohi gacchevadaya brahnati. Tattha pasum putte ca vindasiti imam dharayamano imassanubhavena pasunca putte ca annanca yam nicchasi tam sabbam labhasiti. Tato brahmano gathamaha kusalam patinandami bhuridatta vaco tava pabbajissami jinnosmi na kame abhipatthayeti. Tassattho bhuridatta tava vacanam kusalam anavajjam tam patinandami na patikkhipami ahampana jinnosmi tasma pabbajissami. Na kame abhipatthayeti na kame abhipatthayami kim me maninati. Mahasatto aha brahmacariyassa ce bhango hoti bhogehi kariyam avikappamano eyyasi bahum dassami te dhananti. Tattha ce bhangoti brahmana brahmacariyavaso nama atidukkaro yada anabhiratassa brahmacariyassa bhango ce hoti tada gihibhutassa bhogehi kariyam hoti evarupe kale tavam nirasanko hutva mama santikam agaccheyyasi bahum te dhanam dassamiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

Brahmano aha kusalam patinandami bhuridatta vaco tava punapi agamissami sace attho bhavissatiti. Tattha punapiti punapi. Ayameva va patho. Athassa tattha avasitukamatam natva mahasatto nagamanavake amantetva brahmanam manussalokam papethati pesesi. Tamattham pakasento sattha aha idam vatva bhuridatto pesesi caturo jane etha gacchatha utthetha khippam papetha brahmanam tassa tam vacanam sutva utthaya caturo jana pesita bhuridattena khippam papesum brahmananti. Tattha papesunti yamunato uttaritva baranasimaggam papayimsu papayitva ca pana tumhe gacchathati vatva nagabhavanameva paccagamimsu. Brahmanopi tata somadtta imasmim thane migam vijjhimha imasmim sukaranti puttassa acikkhanto gantva antaramagge pokkharanim disva tata somadatta nahayamati vatva sadhu tatati vutte ubhopi dibbabharanani ceva dibbavatthani ca omuncitva bhandikam katva pokkharanitire thapetva otaritva nahayimsu. Tasmim khane tani antaradhayitva nagabhavanameva agamamsu. Pathamam nivatthakasavapilotikava nesam sarire patimuncimsu. Dhanusarasattiyopi pakatikava ahesum. Somadattopi nasitamhi taya tatati paridevi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

Atha nam pita ma cintayi tata migesu santesu aranne mige vadhitva jivitam kappessamati assasesi. Somadattassa mata tesam agamanam sutva paccuggantva gharam netva annapanena santappesi. Brahmano bhunjitvava niddam okkami. Itara puttam pucchi tata somadatta ettakam kalam kuhim gatatthati. Amma bhuridattena nagarajena amhe nagabhavanam nita tato ukkanthitva idani agatamhati. Kinci pana vo ratanam abhatanti. Nabhatam ammati. Kim tumhakam tena na kinci dinnanti. Amma bhuridattena me pituno sabbakamadado mani dinno ahosi imina pana na gahitoti. Kim karanati. Pabbajissati kira ammati. Sa ettakam kalam darake mama bhare karonto nagabhavane vasitva idani kira pabbajissatiti kujjhitva vihibhanjanadabbiya pitthim pothenti hare duttha brahmana pabbajissamiti kira bhuridattena dinnam maniratanam na ganhasi atha kasma apabbajitva idhagatosi nikkhama sigham mama gharati santajjesi. Atha nam bhadde ma mam kujjhi aranne migesu santesu tam vadhitva ahantam posessamiti vatva tato puttena saddhim arannam gantva purimaniyameneva jivitam kappesi. Nesadakandam nitthitam. Tada dakkhinamahasamuddadisayam simbalivasi eko garulo pakkhavatehi mahasamudde udakam viyuhitva ekam nagarajanam sise ganhi. Tada hi supanna nagam gahetum ajananta eva paccha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Pandarajatake janimsu. So pana tam sise gahetvapi udake anottharanteyeva tam ukkhipitva olambantam adaya himavantamatthakena payasi. Tada ceko kasikaratthavasi brahmano isipabbajjam pabbajitva himavantappadese pannasalam mapetva pativasati. Tassa cankamanakotiyam eko mahanigrodharukkho atthi. So tassa mule divaviharam karoti. Supanno nigrodhamatthakena nagam harati. Nago olambanto mokkhatthaya nangutthena nigrodhavitapam vethesi. Supanno tam ajanantova mahabbalataya akasena pakkhandiyeva. Nigrodharukkho samulo uppatito. Supanno nagam simbalim netva tundena paharitva kucchim phaletva nagamedam khaditva sariram samuddakucchimhi chaddesi. Nigrodharukkho patanto mahantam saddamakasi. Supanno kim saddo esoti adho olokento nigrodharukkham disva kuto esa maya uppatitoti cintetva tapasassa cankamanakotiyam nigrodho esoti tattato natva ayam tassa bahupakaro akusalam nukho me pasutam udahu noti tameva pucchitva janissamiti manavakavesena tassa santikam agamasi. Tasmim khane tapaso tam thanam samam karoti. Supannaraja tapasam vanditva ekamantam nisinno ajananto viya kissa thanam bhante idanti pucchi. Avuso eko supanno gocaratthaya nagam haranto nage mokkhatthaya nigrodhavitapam nangutthena vethetva thite so attano mahabbalataya pakkhanditva gatova athettha rukkho uppatito idam tassa uppatitatthananti. Kim pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

Bhante tassa supannassa akusalam hoti udahu noti. Sace so na janati acetanatta akusalam na hotiti. Nagassa pana bhanteti. So imam nasetum na ganhi mokkhatthaya pana ganhi tasma tassapi na hotiyevati. Supanno tapasassa vacanam sutva tusitva aham bhante so supannaraja tumhakampi panhabyakaranena tuttho tumhe aranne vasatha ahancekam alambayanamantam janami anaggho manto tamaham tumhakam acariyabhagam katva dammi patigganhatha nanti. Alam mayham mantena gacchatha tumheti. So tam punappunam yacitva sampaticchapetva mantam datva osathani acikkhitva pakkami. Garulakandam nitthitam tasmim kale baranasiyam eko daliddakabrahmano bahum inam gahetva inayikehi codiyamano kim me idha vasena arannam pavisitva matameva seyyoti nikkhamitva vanam pavisitva anupubbena tapasassa assamapadam patva tapasam vattasampadaya aradhesi. Tapaso ayam brahmano mayham ativiya upakarako supannarajena dinnam dibbamantam assa dassamiti cintetva brahmana aham alambayanamantam janami tante dammi ganhahi nanti vatva alam bhante na mayham mantenatthoti vuttepi punappunam yacitva sampaticchapetva adasiyeva. Tassa ca mantassa anucchavikani osathani ceva mantu pacaranca sabbam kathesi. Brahmano laddho me jivitupayoti katipaham vasitva vatabadho me bhante badhatiti apadesam katva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

Tapasena visajjito tam vanditva khamapetva aranna nikkhamitva anupubbena yamunatiram patva tam mantam sajjhayanto mahamaggena gacchati. Tasmim khane sahassamatta bhuridattassa paricarika nagamanavika tam sabbakamadadam maniratanam adaya nagabhavana nikkhamitva yamunatire valukarasimatthake thapetva tassobhasena sabbarattim udakakilam kilitva arunuggamane sabbalankarehi alankaritva maniratanam parivaretva sirim pavesiyamana nisidimsu. Brahmanopi mantam sajjhayanto tam thanam papuni. Ta tam mantasaddam sutvava imina supannena bhavitabbanti maranabhayatajjita maniratanam aggahetva pathaviyam nimujjitva nagabhavanam agamamsu. Brahmano maniratanam disva idaneva me manto samiddhoti tutthamanaso maniratanam adaya payasi. Tasmim khane so nesadabrahmano somadattena saddhim migavadhaya arannam pavisanto tassa hatthe tam maniratanam disva puttam aha tata nanu eso amhakam bhuridattena dinno maniti. Ama tata eso soti. Tena hissa maniratanassa agunam kathetva imam brahmanam vancetva ganhametam maniratananti. Tata pubbe tvam bhuridattena diyamanam na ganhi idani pana brahmanam tvamyeva vancessasi tunhi hohiti. Brahmano hotu tata passasi etassa mama vancanabhavanti vatva alambayanena saddhim sallapanto aha manim paggayha mangalyam sadhu vittam manoramam selam byanjanasampannam ko imam manimajjhagati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

Tattha mangalyanti mangalasammatam sabbakamadadam. Ko imanti kuhim imam maniratanam adhigatosa. Tato alambayano gathamaha lohitakkhisahassahi samanta parivaritam ajja kalam padam gaccham ajjhagaham manim imanti. Tassattho aham ajja kalam patova padam gaccham mahamaggam gacchanto rattakkhihi sahassamattahi nagamanavikahi samanta parivaritam imam manim ajjhaga mam disva hi sabbava eta bhayatajjita imam pahaya palatati. Nesadabrahmano tam vancetukamo maniratanassa agunam pakasento attano ganhitukamo tisso gatha abhasi supacinno ayam selo accito mahito sada sudharito sunikkhitto sabbatthamabhisadhaye upacaravipannassa nikkhepe dharanaya va ayam selo vinasaya paricinno ayoniso nayimam akusalo dibyam manim dharetumaraho patipajja satam nikkham dehimam ratanam mamanti. Tattha sabbatthanti yo imam selam sutthu upadharitum accitum attano jivitam viya mamayitum sutthu dharetum sutthu nikkhipitum janati tasseva supacinno accito mahito sudharito sunikkhitto ca sabbam attham sadhetiti attho. Upacaravipannassati yo pana nikkhepe dharane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page34.

Va upacaravipanno hoti tasseva so anupayena paricinno vinasameva avahatiti vadati. Dharetumarahoti dharetum na araho. Patipajja satam nikkhanti amhakam gehe bahu mani mayametam gahetum janama aham tuyham nikkhasatam dassami tam patipajja dehi imam ratanam mamanti. Tassa hi gehe ekopi suvannanikkho natthi so pana tassa manino sabbakamadadabhavam janati tenassa etadahosi aham sisam nahatva manim udakena paripphositva nikkhasatam me dehiti vakkhami atha me nam dassati tamaham etassa dassamiti tasma suro hutva evamaha tato alambayano gathamaha nevamayam mani keyyo gohi va ratanehi va selo byanjanasampanno neva keyyo mani mamanti. Tattha nevamayanti ayam mani mama santako kenaci vatthuna vikkinitabbo nama na hoti. Neva keyyoti ayanca mama mani lakkhanasampanno tasma neva keyyo kenaci vatthuna vikkinitabbo nama na hotiti. Nesadabrahmano aha no ce taya mani keyyo gohi va ratanehi va atha kena mani keyyo tam me akkhahi pucchitoti. Alambayano aha yo me samse mahanagam tejasim duratikkamam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page35.

Tassa dajjam imam selam jalantariva tejasati. Tattha jalantariva tejasati pabhaya jalantam viya. Nesadabrahmano aha ko nu brahmanavannena supanno patatam 1- varo nagam jigimsamanvesi anvesam bhakkhamattanoti. Tattha ko nuti idam nesadabrahmano attano bhakkham anvesantena garulena tena bhavitabbanti cintetva evamaha. Alambayano aha naham dijadhipo homi na dittho garulo maya asivisena cittosmi vejjo brahmana mam viduti. Tattha mam viduti mam esa vasivisacittako alambayano nama vejjoti jananti. Nesadabrahmano aha kim nu tuyham balam atthi kim sippam vijjate tava kismim va tavam paratthaddho uragam napacayasiti. Tattha kismim va tavam paratthaddhoti tavam kismim va uparatthaddho hutva kim nissayam katva uragam asivisam napacayasi jetthakam akatva avajanasiti pucchi. So attano balam dipento aha arannikassa isino ciram rattam tapassino @Footnote: 1 pattatantipi patattantipi vividho patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page36.

Supanno kosiyassakkha visavijjamanuttaram tam bhavitattannataram sammantam pabbatantare sakkaccantam upatthasim rattindivamatandito so tada paricinno me vattava brahmacariyava dibyam patukari mantam kamasa bhagava mamam tyaham mante paratthaddho naham bhayami bhoginam acariyo visaghatanam alambayanoti mam viduti. Tattha kosiyassakkhati kosiyagottassa isino supanno acikkhi. Tena akkhatakaranam pana sabbampi vittharetva kathetabbam. Bhavitattannataranti bhavitattanam isinam annataram anupavittham. Sammantanti vasantam. Kamasati attano icchaya. Mananti tam mantam mayham pakaseti. Tyaham mante paratthaddhoti aham te mante uparatthaddho nissito hutva. Bhoginanti naganam. Visaghatananti visaghatavejjanam acariyoti. Tam sutva nesadabrahmano cintesi ayam alambayano yavassa nagam dasseti tassa maniratanam deti bhuridattamassa dassetva manim ganhissamiti. Tato puttena saddhim mantento gathamaha ganhamhase manim tata somadatta vijanahi ma dandena sirim pattam kamasa pajahamhaseti. Tattha ganhamhaseti ganhama. Kamasati attano ruciya dandena paharitva ma pajahama.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page37.

Somadatto aha sakam nivesanam pattam yo tam brahmana pujayi evam kalyanakarissa kim moha dubbhimicchasi sace tvam dhanakamosi bhuridatto padissati tameva gantva yacassu bahum dassati te dhananti. Tattha pujayiti dibbakamehi pujayittha. Dubbhimicchasiti kim tatharupassa mittassa padubbhikammam katum icchasi tatati. Brahmano aha hatthagatam pattagatam nikkinnam khaditum varam ma no sanditthiko attho somadatta upaccagati. Tattha hatthagatanti tata somadatta tvam daharadarako kinci lokappavattim na janasi yam hi hatthagatam va hoti pattagatam va purato va nikkinnam thapitam tadeva khaditum varam na dure thitam. Somadatto aha paccati niraye ghore mahimassa vindriyati mittadubbhi hitaccagi jivare vapi sussati sace tvam dhanakamosi bhuridatto padissati manne attakatam veram na ciram vedayissasiti. Tattha mahimassa vindriyatiti tata mittadubbhino jivantasseva pathavi bhijjitva vivaram deti. Hitaccagiti attano hitapariccagi. Jivare vapi sussatiti jivamanova sussati manussapeto viya hoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

Attakatam veranti attana katam papam. Na ciranti na cirasseva vedayissasiti mannami. Brahmano aha mahayannam yajitvana evam sujjhanti brahmana mahayannam yajissami evam mokkhama papakati. Tattha sujjhantiti tata somadatta tavam daharo kinci na janasi brahmana nama yam kinci papam katva yannena sujjhantiti dassento evamaha. Somadatto aha handadani apayami naham ajja taya saha padamekam na gaccheyyam evam kibbissakarinati. Tattha apayamiti apagacchami palayamiti attho. Evanca pana vatva panditamanavo pitaram attano vacanam gahapetum asakkonto mahantena saddena devatayo ujjhapetva evarupena papakarina saddhim na gamissamiti pitu passantasseva palayitva himavantam pavisitva isipabbajjam pabbajitva abhinna ca samapattiyo ca nibbattetva aparihinajjhano brahmaloke uppajji. Tamattham pakasento sattha aha idam vatvana pitaram somadatto bahussuto ujjhapetvana bhutani tamha thana apakkamiti. Somadattakandam nitthitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

Nesadabrahmano somadatto thapetva attano geham kuhim gamissatiti cintetva alambayanam thokam anattamanam disva alambayana ma cintayi dassissami te bhuridattanti tam adaya nagarajassa uposathakaranatthanam gantva vammikamatthake bhoge abhujitva nipannam nagarajanam disva avidure thitova hattham pasaretva dve gatha abhasi ganhahetam mahanagam aharetam manim mama indagopakavannabha yassa lohitako siro kappasapicurasseva eso kayo padissati 1- vammikaggagato seti tam tvam ganhahi bramnati. Tattha indagopakavannabhati indagopakavannabha viya abha. Kappasapicurassevati suvihitassa kappasapicuno viya. Mahasatto akkhini ummiletva nesadam disva ayam uposathassa me antarayam kareyyati imam nagabhavanam netva mahasampattiyam patitthapesim maya diyamanam manim ganhitum na icchati idani pana ahitundikam gahetva agacchati sacaham imassa mittadubbhino kujjheyyam silam me khandam bhavissati maya kho pana pathamanneva caturangasamannagato uposatho adhitthito so yathathitova hotu alambayano mam chindatu va pacatu va hanatu va sulena va vijjhatu nevassa kujjhissamiti cintetva sace kho panaham imam kodhena olokessami @Footnote: 1 kappasapicurasiva eso kayassa dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

Bhasmacunnam viya bhaveyya hotu potheyyapi mamam neva kujjhissamiti akkhini nimmilitva adhitthanaparamim purecarikam katva bhogantare sisam pakkhipitva niccalova hutva nipajji. Silakandam nitthitam. Nesadabrahmanopi bho alambayana imam nagam ganha dehi me maninti aha. Alambayano nagam disva tuttho manim kinci 1- tinam viya aganetva ganha brahmanati tassa hatthe khipi. So tassa hatthato galitva pathaviyam patati. Patitamattoyeva pathaviyam pavisitva nagabhavanameva gato. Nesadabrahmano maniratanato ca bhuridattena saddhim mittabhavato ca puttato cati tihi thanehi parihayi. So nippaccayo jatomhi puttassa vacanam na katanti paridevanto geham agamasi. Alambayanopi dibbosathehi attano sariram makkhetva thokam khaditva attano kayam paribhavetva dibbamantam jappanto bodhisattam upasankamitva nangutthe nam gahetva akaddhitva sisam dalham ganhanto mukhamassa vivaritva osatham khaditva mukhe sakhelam osinci. Sucijatiko nagaraja silabhedabhayena akujjhitva akkhini na ummilesi. Atha nam osathamantam katva nangutthe nam gahetva hetthasisam katva sancaletva gahitagocaram chaddapetva bhumiyam dighato nipajjapetva masurakam maddanto viya padehi maddi. Atthini cunniyamanani viya ahesum. Puna nangutthe nam gahetva hetthasisam katva dussam @Footnote: 1 kismincitipi patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

Pothento viya pothesi. Mahasatto evarupam dukkham anubhavantopi neva kujjhi. Tamattham pakasento sattha aha athosathehi dibbehi jappam mantapadani ca evantam sakkhi santhatum katva parittamattanoti. Tattha sakkhiti asakkhi. Santhatunti ganhitum. Iti so mahasattam dubbalam katva vallihi pelam sajjetva mahasattam tattha pakkhipi. Sariram pana mahantam tattha na pavisati. Atha nam panhiya kottento pavesitva pelam adaya ekam gamam gantva gamamajjhe otaretva nagassa naccam datthukama te agacchantuti saddamakasi. Sakalagamavasino sannipatimsu. Tasmim khane alambayano nikkhama mahanagati aha. Mahasatto cintesi ajja maya parisam tosentena kilitum vattati evam alambayano bahudhanam labhitva tuttho mam visajjessati yam yam esa mam kareti tam tam karissamiti. Atha nam so pelato niharitva maha ahositi aha. So maha ahosi khuddako vatto khippito 1- ekaphano daviphano tiphano catuphano pancaphano chaphano satta attha nava dasa visati timsati cattalisa pannasaphano satthi sattati asiti navutiphano sataphano hohi ucco nico dissamanakayo adissamanakayo dissamanaupaddhakayo nilo pito lohito odato manjetthako hohi aggijalam visajjehi udakam @Footnote: 1 vippito, simpito, vappito iti nana patha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

Visajjehi dhumam visajjehiti. Mahasatto imesupi akaresu yam yam tena vuttam attabhavam nimminitva tam tam sabbam dassesi. Tam disva koci assuni sandharetum nasakkhi. Manussa bahu hirannasuvanna- vatthalankaradini adamsu. Iti tasmim game sahassamattam labhi. So kincapi mahasattam ganhanto sahassam labhitva tam visajjessamiti aha. Tam pana dhanam labhitva gamakepi tava maya ettakam dhanam laddham nagare kira bahum dhanam labhissamiti dhanalobhena tam na munci. So tasmim game kutumbam santhapetva ratanamayam pelam karapetva tattha mahasattam pakkhipitva sukhayanakam abhiruyha mahantena parivarena nikkhamitva tam gamanigamadisu kilapento anupubbena baranasim papuni. Nagarajassa pana madhulaje na deti manduke maretva deti. So gocaram na ganhi. Avisajjanabhayena gocaram aganhantampi nam puna cattaro dvaragamake adim katva tattha tattha masamattam kilapesi. Pannarasiuposathadivase pana aham ajja tumhakam kilapessamiti ranno arocapesi. Raja bherincarapetva mahajanam sannipatapesi. Rajangane mancatimance bandhimsu. . Alambayanakandam nitthitam. Alambayanena pana bodhisattassa gahitadivaseyeva mahasattassa mata supinantare kalena rattakkhina purisena asina dakkhinabahum chinditva lohitena pakgharantena niyamanam addasa. Sa pabujjhitva bhitatasita utthaya dakkhinabaham paramasitva supinabhavam janati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

Athassa etadahosi maya kakkhalo papasupino dittho catunnam va me puttanam dhataratthassa ranno va mama va paripanthena bhavitabbanti. Apica kho pana mahasattameva arabbha adhikataram cintesi. Kim karana. Sesa attano nagabhavane vasanti. Itaro pana silajjhasayataya manussalokam gantva uposathakammam karoti tasma kacci nu kho me puttam ahitundiko va supanno va ganheyyati tasseva adhikataram cintesi tato addhamase atikkante mama putto addhamasam atikkamma mam vina vattitum na sakkoti addhassa kinci bhayam uppannam bhavissatiti domanassappatta ahosi. Masatikkame panassa sokena assunam apaggharanavela nahosi hadayam sussi akkhini upakkitani. Sa idani agamissati idani agamissatiti tassagamanamaggameva olokenti nisidi. Athassa jetthaputto sudassano nama masaccayena mahatiya parisaya matapitunam dassanatthaya agato parisam bahi thapetva pasadam aruyha mataram vanditva ekamantam atthasi. Sa bhuridattam anusocanti tena saddhim na kinci sallapati. So cintesi mayham mata mayi pubbe agate disva tusati patisantharam karoti ajja pana domanassappatta kim nu kho karananti. Atha nam pucchanto aha mamam disvana ayantam sabbakamasamiddhinam indriyani ahatthani savam 1- jatam mukham tava @Footnote: 1 samam?

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Padumam yatha hatthagatam panina parimadditam savam jatam mukham tuyham mamam disvana edisanti. Tattha ahatthaniti na vippasannani. Savanti kancanadasavannam viya te mukhampi ajja kalakam jatam. Hatthagatanti hatthena chinnakam. Edisanti evarupam mahantena sirisobhaggena tumhakam dassanatthaya agatampi mam disva. Sa evam vuttepi neva kathesi. Sudassano cintesi kinnukho kenaci kuddha va paripantha va bhaveyyati. Atha nam pucchanto itaram gathamaha kacci nu te nabhissasi kacci te atthi vedana yena savam mukham tuyham mamam disvana agatanti. Tattha kacci nu te nabhissasiti kacci nu tam koci na abhissasi akkosena va paribhasaya va vihimsatiti pucchati. Tuyhanti tava pubbe mamam disvana agatam edisam mukham na hoti. Yenati yena karanena ajja savam jatam tam me akkhahiti pucchati. Athassa sa acikkhanti aha supinam tata addakkhim ito masam adhogatam dakkhinam viya me bahum chetva rudhiramakkhitam puriso adaya pakkami mama rodantiya sati yato supinamaddakkhim sudassana vijanahi tato diva va rattim va sukham me nupalabbhatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Tattha ito masam adhogatanti ito hettha masatikkantam ajja me ditthasupinassa maso hotiti dasseti. Purisoti eko kira kalo rattakkhi puriso. Rodantiya satiti rodamanaya satiya. Sukham me nupalabbhatiti mama sukham nama na vijjati. Evanca pana vatva tata piyaputta tava kanittho na dissati bhayena tassa uppannena bhavitabbanti paridevanti aha yam pubbe paricarimsu kanna ruciraviggaha hemajalapaticchanna bhuridatto na dissati yam pubbe paricarimsu nettimsavaradharino kanikarava samphulla bhuridatto na dissati handadani gamissama bhuridattanivesanam dhammattham silasampannam passama tava bhataranti. Tattha samphullati suvannalankaradharitaya samphulla kanikara viya. Handati upasaggatthe 1- nipato. Ehi tata bhuridattassa nivesanam gacchamati vadati. Evanca pana vatva tassa ceva attano ca parisaya saddhim tattha agamasi. Bhuridattassa bhariyayo pana tam vammikamatthake adisva matu nivesane bhavissatiti abyavata ahesum. Ta sassu kira attano puttam apassanti agacchatiti sutva paccuggamanam katva ayye puttassa te adissantassa ajja maso atikkantoti @Footnote: 1 vavassaggatthetipi patho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page46.

Mahaparidevam paridevamana tassa padamule nipatimsu. Tamattham pakasento sattha aha tanca disvana ayantam bhuridattassa mataram baha paggayha pakkandum bhuridattassa bhariyayo puttanteyye na janama ito masam adhogatam matam va yadi va jivam bhuridattam yasassinanti. Tattha puttanteyyeti puttam te ayye. . Ayam tasam paridevanagatha. Bhuridattamata sunhahi saddhim antaravithiyam paridevitva ta adaya tassa pasadam aruyha puttassa sayananca asananca oloketva paridevamana vilapagatha aha sakuni hataputtava sunnam disva kulavakam ciram dukkhena jhayissam bhuridattam apassati kurariva hatacchapa sunnam disva kulavakam ciram dukkhena jhayissam bhuridattam apassati sa nuna cakavakiva pallasmim anudake ciram dukkhena jhayissam bhuridattam apassati kammaranam yatha ukka anto jhayati no bahi evam jhayami sokena bhuridattam apassatiti. Tattha apassatiti apassanti. Hatacchapati hatapotaka. Evam bhuridattamatari vilapamanaya bhuridattanivesanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page47.

Annavakucchiyam viya ekasaddam ahosi. Ekopi sakabhavena santhatum nasakkhi. Sakalanivesanam yugantavatapahatam salavanam viya ahosi. Tamattham pakasento sattha aha salava sampamaddita malutena pamaddita senti putta ca dara ca bhuridattanivesaneti. Tada arittho ca subhogo ca dve bhataro matapitunam upatthanam gacchanta tam saddam sutva bhuridattanivesanam pavisitva mataram assasayimsu. Tamattham pakasento sattha aha idam sutvana nigghosam bhuridattanivesane arittho ca subhogo ca upadhavimsu antara amma assasamasoci evam dhamma hi panino cavanti upapajjanti esassa parinamatati. Tattha esassa parinamatati esa cutupapatti assa lokassa parinamata evam hi so loko parinamati etehi dvihi antehi koci mutto nama natthiti vadanti. Samuddaja aha ahampi tata janami evamdhamma hi panino sokena ca paretasmim bhuridattam apassati ajja ce me imam rattim sudassana vijanahi bhuridattam apassati manne hessami jivitanti. Tattha ajja ce meti tata sudassana sace ajja imam rattim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page48.

Bhuridatto mama dassanam nagamissati athahantam apassati mama jivitam jahessamiti mannami. Putta ahamsu amma assasa ma soci anayissama bhataram disodisam gamissama bhatupariyesanam caram pabbate giriduggesu gamesu nigamesu ca orena sattarattassa bhataram passa agatanti. Tattha caranti amma tayo jana bhatupariyesanam caranta disodisam gamissamati tam assasesum. Tato sudassano cintesi sace tayopi ekato gamissama papanco bhavissati tini thanani gantum vattati ekena devalokam ekena himavantam ekena manussalokam sace kho pana kanarittho manussalokam gamissati yattha bhuridattam passati tam gamam va nigamam va jhapetva essati esa atikakkhalo pharusona sakka etam tattha pesetunti cintetva tata arittha tavam devalokam gaccha sace devatahi dhammam sotukamahi bhuridatto devalokam nito tato tam anehiti arittham devalokam pahini. Subhogam pana tata tavam himavantam gantva pancasu mahanadisu bhuridattam upadharetva ehiti himavantam pahini. Sayam pana manussalokam gantukamo cintesi sacaham manavakavannena gamisami manussa appiyanti maya tapasavesena gantum vattati manussanam hi pabbajita piya manapati. So tapasavesam gahetva mataram

--------------------------------------------------------------------------------------------- page49.

Vanditva pakkami. Bodhisattassa pana accimukhi nama vematika kanitthabhagini atthi. Tassa bodhisatte adhimatto sineho. Sa sudassanam gacchantam disva aha bhatika ativiya kilamami ahampi taya saddhim gamissamiti. Amma na sakka taya maya saddhim gantum aham pabbajitavesena gamissamiti. Aham khuddakamanduki hutva tava jatantare nipajjitva gamissamiti aha. Tena hi ehiti. Sa mandukapotika hutva tassa jatantare nipajji. Sudassano mulato patthaya vicinanto gamissamiti bodhisastassa bhariyayo tassa uposathakaranatthanam pucchitva pathamam tattha gantva alambayanena mahasattassa gahitatthane lohitanca vallihi katapelatthananca disva bhuridatto ahitundikena gahitoti natva samuppannasoko assupunnehi nettehi alambayanassa gatamaggeneva pathamam kilapitagamam gantva manusse pucchi evarupo nama nago kenaci ahitundikena kilapitoti. Alambayanena ito masamatthake kilapitoti. Kinci tena laddhanti. Ama idheva sahassamattam laddhanti. Idani kuhim gatoti. Asukagamam namati. So tato patthaya pucchanto anupubbena rajadvaram agamasi. . Vilapakandam nitthitam. Tasmim khane alambayano sisanahato suvilitto matthasatakam nivasetva ratanapelam gahapetva rajadvarameva gato. Mahajano sannipatito. Ranno asanam pannattam. So antonivesane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page50.

Thitova aham gacchami nagarajanam kilapetuti pesesi. Alambayano ratanapelam cittattharake thapetva ratanapelam vivaritva ehi mahanagati sannamadasi. Tammim samaye sudassano parisapariyante thitova ahosi. Mahasatto sisam niharitva sabbantam parisam olokesi. Naga dvihi akarehi parisam olokenti supannaparipanthe va natake va dassanatthaya. Te supannam disva bhita na naccanti natake disva lajjamana na naccanti. Mahasatto pana olokento parisantare bhatikam addasa. So akkhipurani assuni gahetva pelato nikkhamma tadabhimukho payasi. Mahajano tam agacchantam disva bhito patikkami. Ekova sudassano atthasi. So gantva tassa padapitthiyam sisam thapetva parodi. Sudassanopi parodi. Mahasatto roditva nivattitva pelameva pavisi. Alambayano imina nagena tapaso dattho bhavissati assasessami nanti tam upasankamitva aha hattha pamutto urago pade te nipati bhusam kacci nu damsito tata ma bhayi sukhito bhavati. Tattha ma bhayiti tata tapasa aham alambayano nama ma bhayi tava patijagganam nama mama bharoti. Sudassano tena saddhim kathetukamataya aha neva mayham ayam nago alam dukkhaya kayaci yava atthi ahiggaho maya bhiyyo na vijjatiti. Tattha kayaciti kassaci appamattakassapi dukkhassa uppadane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page51.

Ayam mama samattho natthi maya hi sadiso ahitundiko nama natthiti. Alambayano ko namesoti ajanantova kujjhitva aha ko nu brahmanavannena datto parisamagato avahayatu suyuddhena sunatu parisa mamanti. Tattha dattoti dappito duttho lamako andhabalako. Avahayatuti avahayanto. Ayameva va patho. Idam vuttam hoti ayam ko balo ummattako mam suyuddhena avahayanto attana saddhim samam karonto parisamagato. Parisa mananti parisa mama vacanam sunatu mayham doso natthi ma kho me tumhe kujjhitthati. Atha nam sudassano gathaya ajjhabhasi tvam mam nagena alamba aham mandukachapiya hotu no abbhutam tattha a sahassehi pancahiti. Tattha nagenati tvam nagena maya saddhim yujjha aham mandukacchapiya taya saddhim yujjhissami. A sahassehi pancahiti tasmim no yuddhe yava pancahi sahassehi abbhutam panitakam hotuti. Alambayano aha ahamhi vasuma addho tvam daliddosi manava ko nu te patibhogatthi upajutanca kidisam upajutanca me atthi patibhogo ca tadiso hotu no abbhutam tattha a sahassehi pancahiti. Tattha ko nu teti tava pabbajitassa ko nu patibhogo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

Atthi. Upajutancati imasmim va jute upanikkhepabhutam kim nama tava dhanam siya dassehi meti vadati. Upajutanca meti mayham pana databbam upanikkhepadhanam va thapetabbam patibhogo va tadiso atthi tasma no tattha yava pancahi sahassehi abbhutam hotuti. Sudassano tassa vacanam sutva pancahi no sahassehi abbhutam hotuti abhito rajanivesanam aruyha matularanno santike thito gathamaha sunohi me maharaja vacanam bhaddamatthu te pancannam me sahassanam patibhogo hi kittimati. Tattha kittimati kittigunasampanno. Raja ayam tapaso mam atibahudhanam yacati kinnukhoti cintetva gathamaha pettikam va inam hoti yam va hoti sayam katam kim tvam evam bahum mayham dhanam yacasi tapasati. Tattha pettikam vati pitara va gahetva khaditam attana va katam inam nama hoti kim mama pitara tava hatthato gahitam atthi udahu maya tavam kim karana mam evam bahum dhanam yacasiti. Evam vutte sudassano dve gatha abhasi alambayano hi nagena mamam abhijigimsati aham mandukacchapiya damsayissami brahmanam tam tvam datthum maharaja ajja ratthabhivaddhana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

Khaggasanghaparibyulho niyahi abhidassananti. Tattha abhijigimsatiti yuddhe jinitum icchati tattha yuddhe sace so mam jinissati ahamassa pancasahassani dassami sacaham jinissami mayhameva dassati tasma tam bahum dhanam yacami. Tanti tasma tvam maharaja ajja abhidassanam datthum niyahiti. Raja tena hi gacchamati tapasena saddhimyeva nikkhami. Tam disva alambayano ayam tapaso gantva rajanam gahetva agato rajakulupako bhavissatiti bhito hutva tam anuvattanto gathamaha neva tam atimannami sippavadena manava atimattosi sippena uragam napacayasiti. Tattha sippavadenati manava aham attano sippena tam natimannami tvam pana attano sippena atimatto imam uragam na pujesi nassa apacitim karositi. Tato sudassano dve gatha abhasi mayam natimannama sippavadena brahmana avisena ca nagena bhusam vancayase janam evancetam jano janna yatha janami tam aham na tvam labhasi alamba thusamutthim kuto dhananti. Athassa alambayano kujjhitva aha kharajino jati rummi datto parisamagato yo tvam evam gatam nagam aviso atimannasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

Asajja kho tam jannasi punnam uggassa tejasa manne tam bhasmarasimva khippameso karissatiti. Tattha rummiti ananjitaamandito. Aviso atimannasiti nibbisoti avajanasi. Asajjati upagantva. Jannasiti janeyyasiti. Atha so tena saddhim kelim karonto sudassano gathamaha siya visam siluttassa duddubhassa silabhuno neva lohitasisassa visam nagassa vijjatiti. Tattha siluttassati gharasappassa. Duddubhassati udakasappassa. Silabhunoti nilavannasappassa. Iti nibbise sappe dassetva etesam visam siya neva tava lohitasisassa sappassati aha. Atha nam alambayano dvihi gathahi ajjhabhasi sutametam arahatam sannatanam tapassinam idha danani datvana saggam gacchanti dayaka jivanto dehi danani yadi te atthi datave ayam nago mahiddhiko tejasi duratikkamo tena tam damsayissami so tam bhasmam karissatiti. Tattha dataveti yadi te kinci databbam atthi dehi. Tato sudassano aha mayapetam sutam samma sannatanam tapassinam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Idha danani datvana saggam gacchanti dayaka tavameva dehi jivanto yadi te atthi datave ayam accimukhi nama punna uggassa tejasa taya tam damsayissami sa tam bhasmam karissati ya dhita dhataratthassa vemata bhagini mama sa damsatu accimukhi punna uggassa tejasati. Tattha uggassa tejasati uggena visena punna. Evanca pana vatva amma accimukhi jatantarato me nikkhamitva mama panimhi patitthahiti mahajanamajjheyeva bhaginim pakkositva hattham pasaresi. Sa tassa saddam sutva jatantare nipannava tikkhattum mandukavassikam vassitva jatantarato nikkhamitva amsakute nisidisva tato upatitva tassa hatthatale thatva tini visavinduni patetva puna tassa jatantarameva pavisi. Sudassano visam gahetva thito nassissati vatayam janapadoti tikkhattum mahasaddam akasi. Tassa saddo dvadasayojanikam baranasim chadetva atthasi. Atha nam raja kimattham janapado nassissatiti pucchi. Maharaja imassa visassa nisincanatthanam na passamiti. Tata mahantaya pathaviyam nisincahiti. Atha nam nasakka maharajati patikkhipanto gathamaha chamayance nisincissam brahmadatta vijanahi tinalatani osathyo ussusseyyum asamsayanti. Tattha tinalataniti pathavinissitani tinani ca latani ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

Sabbosathiyo ca susseyyum tasma na sakka pathaviyam visam nisincitunti. Tena hi tata uddham akase khipahiti. Tatthapi na sakkati dassento gathamaha uddhance patayissami brahmadatta vijanahi sattavassani yam devo na vasse na himam pateti. Tattha na himam pateti sattavassani himabindumattampi napatissatiti. Tena hi tata udake nisincahiti. Tatthapi na sakkati dassento gathamaha udake ce nisincissam brahmadatta vijanahi yavantodakaja pana mareyyum macchakacchapati. Atha nam raja aha tata mayam na kinci janama yatha amhakam rattham na nassati tam upayam tvameva janahiti. Tena hi maharaja imasmim thane patipatiya tayo avate khanapethati. Raja khanapesi. Sudassano pathamam avatam nanabhesajjanam purapesi. Dutiyam gomayassa. Tatiyam dibbosathananceva. Tato pathame avate visavinduni patesi. Tam khananneva dhumayitva jala utthahi. Sa gantva gomayaavatam ganhi. Tatopi jala utthaya itaram libbosathapunnam gahetva osathani jhapetva nibbayi. Alambayano tassa avatassa avidure atthasi. Atha nam visadhumausma paharitva sariracchavim uppatetva gata. Setakutthi ahosi. So bhayatajjito nagarajam visajjemiti tikkhattum vacam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Niccharesi. Tam sutva bodhisatto ratanapela nikkhamitva sabbalankarapatimanditam attabhavam mapetva devarajalilaya thito. Sudassanopi accimukhipi tatheva atthamsu. Tato sudassano rajanam aha janasi no maharaja kassete puttati. Tata na janamiti. Amhe tava na janasi kasikaranno pana dhituya samuddajaya dhataratthassa dinnabhavam janasiti. Ama janami mayham sa kanitthabhaginiti. Maharaja mayam tassa putta tavam no matuloti. Tam sutva raja te alingitva sise cumbitva roditva pasadam aropetva mahantam sakkaram katva bhuridattena saddhim patisantharam karonto pucchi tata tam evam uggatejam katham alambayano ganhiti. So sabbam pavuttim vittharena kathetva rajanam ovadanto maharaja ranna nama imina niyamena rajjam karetum vattatiti matulassa rajadhammam desesi. Atha nam sudassano aha matula mama mata bhuritattam apassanti kilamati na sakka amhehi papancam katunti. Sadhu tata tumhe tava gacchatha aham pana mama bhaginim datthukamo katham tam passisamiti. Matula kuhim pana no ayyako kasikarajati. Tata mama bhaginiya vina vasitum asakkonto rajjam pahaya pabbajito asukavanasande nama vasatiti. Matula mama mata tumhe ca ayyakanca me datthukama tumhe asukadivase mama ayyakassa santikam gacchatha mayam mataram adaya ayyakassa assamapadam agacchissama tattheva nam tumhepi passissathati. Iti te

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

Matulassa divasam vavatthapetva rajanivesana otarimsu. Raja bhagineyye uyyojetva roditva nivatti. Te pathaviyam nimujjitva nagabhavanam gata. Nacagavesanakandam nitthitam. Mahasatte nagabhavanam sampatte sakalanagabhavanam ekaparidevanasaddam ahosi. Sopi masamattam pelaya vasitatta kilamanto gilanaseyyam sayi. Tassa santikam agacchantanam naganam pamanam natthi. So tehi saddhim kathento kilamati. Kanarittho devalokam gantva mahasattam adisva pathamameva agato. Atha nam esa cando pharuso sakkhissati nagaparisam nivaretunti mahasattassa nipannatthane dovarikam karimsu. Subhogopi sakalahimavantam vicinitva tato mahasamuddanca sesanadiyo ca upadharetva yamunam upadharento agacchati. Nesadabrahmanopi alambayanam kutthim disva cintesi ayam bhuridattam kilametva kutthijato aham pana tam mayham tatha bahupakaram manilobhena alambayanassa dassesim tam papam mama agamissati yava tam nagacchati tavadeva yamunam gantva payagatitthe papapavahanam karissamiti. So tattha gantva maya bhuridatte mittadubbhikammam katam tam papam pavahessamiti vatva udakorohanakammam karoti. Tasmim khane subhogo tam thanam patto tassa tam vacanam sutva imina kira papadhammena tava mahantassa yasassa dayako mama bhata maniratanassa karana alambayanassa dassito nassa jivitam dassamiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

Nangutthena nam padesu vethetva akaddhitva udake osidapetva niruddhassasakale thokam sithilamakasi. So sisam ukkhipi. Atha nam punakaddhitva osidapesi. Evam bahuvarena tena kilamiyamano nesadabrahmano sisam ukkhipitva gathamaha lokyam sajjantam udakam payagasmim patitthitam ko mam ajjhohari bhuto ogalham yamunam nadinti. Tattha lokyanti evam papapavahanasamattham lokasammatam. Sajjantanti evarupam udakam abhisincantam. Payagasminti payagatitthe. Atha nam subhogo gathaya ajjhabhasi yadesa lokadhipati yasassi baranasim pakirahari samantato tassaham putto uragusabhassa subhogoti mam brahmana vedayantiti. Tattha yadesati yo eso. Pakirahari samantatoti paccatthikanam dukkhaupaharanasamatthataya parisamantato pakirahari sabbam parikkhipitva upariphanena chadesi. Atha brahmano ayam bhuridattassa bhata na me jivitam dassati yannunaham etassa ceva matapitunancassa vannakittibhananena muducittam katva attano jivitam yaceyyanti cintetva gathamaha sacesi putto uragusabhassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

Kasissa ranno amaradhipassa mahesakkho annataro pita te maccesu mata pana te atulya na tadiso arahati brahmanassa dasampi oharitum mahanubhavoti. Tattha kasissati aparena namena evamnamakassa kasikarannoti vadantiyeva. Kasikarajadhitaya gahitatta kasikarajjampi tasseva santakam katva vanneti. Amaradhipassati dighayukataya amarasamkhatanam naganam adhipatissa. Mahesakkhoti mahesakkhanam annataro. Dasampiti tadiso hi mahanubhavo anubhavarahitam brahmanassa dasampi udake oharitum narahati pageva mahanubhavam brahmananti vadati. Atha nam subhogo are duttha brahmana tvam mam vancetva muncissamiti mannasi na te jivitam dassamiti tena katakammam pakasento aha rukkham nissaya vijjhittho eneyyam patumagatam so viddho duramacari saravegena sekkhava tam tvam patitamaddakkhi arannasmim brahavane sa mamsakajam adaya sayam nigrodhamupagami suvasaliyasamghuttham pingiyam santhatayutam kokilabhirudam rammam dhuvam haritasaddalam tattha te so paturahu iddhiya yasasa jalam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

Mahanubhavo bhata me kannahi parivarito so tena paricinno tvam sabbakamehi tappito adutthassa tuvam dubbhi tante veram idhagatam khippam givam pasarehi na te dassami jivitam bhatu parisaram veram chedayissami te siranti. Tattha sayam nigrodhamupagamiti vikale nigrodham upagatosi. Pingiyanti pattanam vannena pingiyam. Santhatayutanti parohaparikinnam. Kokilabhirudanti kokilahi abhirudam. Dhuvam haritasaddalanti udakabhumiyam jatatta niccam haritasaddalam bhumibhagam. Paturahuti tasmim te nigrodhe thitassa so mama bhata pakato ahosi pannayi. Iddhiyati punnatejena. So tenati so tuvam tena attano bhavanam netva paricinno. Parisaranti taya mama bhatu katam veram papakammam parissaranto anussaranto. Chedayissamiti chindissami. Atha brahmano na me esa jivitam dassati yamkinci pana vatva mokkhatthaya vayamitum vattatiti cintetva gathamaha ajjhayiko yacayogi ahutaggi ca brahmano etehi tihi thanehi avajjho bhavati brahmanoti. Tattha etehiti etehi ajjhayikadihi tihi karanehi brahmano avajjho na labbha brahmanam vadhitum yo hi brahmanam vadheti so niraye nibbattatiti. Tam sutva subhogo samsayam pakkhanto hutva imam nagabhavanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Netva bhataro patipucchitva janissamiti cintetva dve gatha abhasi yam puram dhataratthassa ogalham yamunam nadim jotate sabbasovannam giramahacca yamunam tattha (te) parisabayaggha sodariya mama bhataro yatha te tattha vakkhanti tatha hessasi brahmanati. Tattha yam puranti yam nagaram. Ogalhanti anupavittham. Girimahacca yamunanti yamunato avidure thitam himavantam ahacca. Jotateti jotati. Tattha teti tasmim nagare te mama bhataro vasanti. Tattha nite tayi yatha te vakkhanti tatha bhavissasi sace hi saccam kathesi jivitam te atthi no ce tattheva sisam te chindissamiti. Iti nam vatva subhogo givayam gahetva khipanto akkosanto paribhasanto mahasattassa pasadadvaram agamasi. Subhogakandam nitthitam. Atha nam dovariko hutva nisinno kanarittho tatha kilametva aniyamanam brahmanam disva patimaggam gantva subhoga ma nam vihethayi lokasmim hi brahmana nama mahabrahmuno putta sace mahabrahma janissati ime mama puttepi vihethentiti kujjhitva amhakam sakalanagabhavanam vinasessati lokasmim hi brahmana nama settha mahanubhava tvam tesam mahanubhavam na janasi aham janamiti aha. Kanarittho kira atitanantare bhave

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

Yannakarabrahmano ahosi tasma evamaha vatva ca pana anubhutapubbavasena yajanasilo hutva subhoganca nagaparisanca amantetva etha bho yannakarakanam brahmananam vo gune vannayissamiti vatva yannavannanam arabhanto aha anittara itarasampayutta yanna ca veda ca subhoga loke tadaggarayham hi vinindamano jahati vittanca satanca dhammanti. Tattha anittarati subhoga imasmim loke yanna veda ca anittara na lamaka mahanubhava. Te itarehi brahmanehi sampayutta tasma brahmanapi anittarava jata. Tadaggarayhanti tasma agarayham brahmanam vinindamano dhananca satanca panditanam dhammanca jahati. Idam kira so imina bhuridatte mittadubbhikammam katanti vattum nagaparisa ma labbhantuti avoca. Atha nam kanarittho subhoga janasi pana ayam loko kena nimmitoti vatva na janamiti vutte brahmananam pitamahena mahabrahmunati dassetum itaram gathamaha ajjhenamariya pathavim janinda vessa kasim paricariyanca sudda upagu paccekam yathapadesam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Katahu ete vasinati ahuti. Tattha upaguti upagata. Brahma kira brahmanadayo cattaro vanne nimminitva ariye tava brahmane aha tumhe ajjhenameva upagacchatha ma annam kinci karitthati. Janinde aha tumhe pathavinneva jinittha ma annam kinci karitthati. Vesse aha tumhe kasimyeva upagacchathati. Sudde aha tumhe tinnam vannanam paricariyamyeva upethati. Tato patthaya ariya ajjhenam janinda pathavim vessa kasim sudda paricariyam upagatati vadanti. Paccekam yathapadesanti upagacchanta ca patiyekkam attano kulappadesanurupena brahmuna vuttaniyameneva upagata. Katahu ete vasinati ahuti evam kira te vasina mahabrahmuna kata ahesunti kathenti. Evam mahaguna ete brahmana nama yo hi etesu cittam pasadetva danam deti tassa annattha patisandhi natthi devalokameva gacchatiti vatva aha dhata vidhata varuno kuvero somo yamo candima vayu suriyo etepi yannam puthulo yajitva ajjhayikanam atha sabbakame vikasita capasatani panca yo ajjuno balava bhimaseno sahassabahu asamo pathabya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Sopi tada adahi jatavedanti. Tattha etepiti ete dhatadayo devarajano. Puthuloti anekappakaram yannam yajitva. Atha sabbakameti atha ajjhayikanam brahmananam sabbakame datva etani thanani pattati dasseti. Vikasitati akaddhita. Capasatani pancati na panca capasatani panca capasatappamanam pana mahadhanum sayam eva akaddhati. Bhimasenoti bhayanakaseno. Sahassabahuti na tassa bahunam sahassam pancannam pana dhanuggahasatanam bahusahassena akaddhitassa mahadhanuno akaddhi tenevam vuttam. Adahi jatavedanti sopi raja tasmim kale brahmane sabbakamehi santappetva aggim adahi patitthapetva paricari teneva karanena devaloke nibbatto tasma brahmana nama imasmim loke jetthakati aha. So uttarimpi brahmaneyeva vannento gathamaha yo brahmane bhojayi digharattam annena panena yathanubhavam pasannacitto anumodamano subhoga devannataro ahositi. Tattha yoti aniyamaniddesavacanam yo so poranako baranasirajati dasseti. Yathanubhavanti yathabalam yadassa atthi tam sabbam pariccajitva bhojesi. Devannataroti subhoga so annataro mahesakkhadevaraja ahosi evam brahmana nama aggadakkhineyyati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Athassa kanarittho aparampi karanam aharitva dassento gathamaha mahasanam devamanomavannam yo sappina asakkhi jetumaggim so yannatattam varato yajitva dibbam gatim mujatindajjhagacchiti. Tattha mahasananti mahabhakkham. Jetunti santappitum. Yannatattanti yannavidhanam. Varatoti varantassa aggidevassa yajitva. Mujatindajjhagacchiti mujatindo adhigato. Eko kira pubbe baranasiyam mujatindo nama raja brahmane pakkosapetva saggamaggam pucchi. Atha nam te brahmana brahmanananca brahmanadevatananca sakkaram karohiti vatva ka brahmanadevatati vutte aggi devoti tam navanitasappina santappahiti ahamsu. So tatha akasi. So tamattham pakasento imam gathamaha mahanubhavo vassasahassajivi yo pabbaji dassaniyo ularo hitva apariyantam rattham sasenam raja dudipopajjhagami sagganti. Tattha pabbajiti panca vassasatani rajjam karento brahmananam sakkaram katva apariyantam rattham sasenam jahitva pabbaji panca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Vassasatani samanadhammam karonto dassaniyo aggadakkhineyyo. Dudipopiti so dudipo nama raja brahmane pujetvava saggam gatoti vadati. Dudipotipi patho. Aparanipissa udaharanani dassento aha yo sagaro sagarantam vijitva yupam subham sovannamayam ularam ussesi vessanaramadahano subhoga devannataro ahosi yassanubhavena subhoga ganga pavattati dadhisannisinnam samuddam so lomapado paricariyamaggim ango sahassakkhapuramajjhagacchiti. Tattha sagarantanti sagarapariyantam pathavim. Ussesiti brahmane saggamaggam pucchitva suvannayupam ussapehiti vutte pasughatanatthaya ussapesi. Vessanaramadahanoti vessanaram aggim adahanto. Vessanarinti va patho. Devannataroti subhoga so hi raja aggim pujetva annataro mahesakkhadevo ahositi vadati. Yassanubhavenati subhoga ganga ca samuddo ca kena kato kim janasiti. Na janamiti. Kim tvam janasi brahmaneyeva pothetum janasiti. Atitasmim hi ango nama lomapado baranasiraja brahmane saggamaggam pucchitva tehi himavantam pavisitva brahmananam sakkaram

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

Katva aggim paricarahiti vutte aparimana gaviyo ca mahisiyo ca adaya himavantam pavisitva tatha akasi. Brahmanehi bhutta tirittam khiradadhi kim katabbanti vutte chaddethati ahamsu. Tattha tattha thokassa khirassa chadditatthane kunnanadiyo ahesum. Bahu kassa chadditatthane ganga pavattittha. Tam pana khiram yattha dadhi hutva sannisinnam thitam tam samuddam nama jatam. Iti so evarupam sakkaram katva brahmanehi vuttavidhanena aggim paricariyasahassakkhapuram ajjhagacchi. Iti tassa idam atitam aharitva imam gathamaha mahiddhiko devavaro yasassi senapati tidive vasavassa so somayagena malam vihantva subhoga devannataro ahositi. Tattha so somayagena malam vihantvati bho subhoga yo idani sakkassa senapati mahayaso devaputto sopi pubbe baranasiraja brahmane saggamaggam pucchitva tehi somayagena attano malam pavahetva devalokam gacchasiti vutte brahmananam mahantam sakkaram katva tehi vuttavidhanena somayagam katva tena attano malam vihantva devannataro jatoti imamattham pakasento evamaha. Aparanipissa udaharanani dassento aha akarayi lokamimam paranca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Bhatirathim himavantanca vijjham yo iddhima devavaro yasassi sopi tada adahi jatavedam malagiri himava yo ca vijjha sudassano nissabho kakaveru ete ca anne ca naga mahanta citya kata yannakarebhi mahuti. Tattha sopi tada adahi jatavedanti bhatika subhoga yena mahabrahmuna ayanca loko paro ca loko bhatirathiganga ca himavantapabbata vijjha pabbata ca kakaveru ca kata sopi yada brahmuppattito pubbe manavako ahosi tada aggimeva adahi aggim juhitva mahabrahma hutva idam sabbamakasi evam mahiddhika brahmanati dasseti. Citya katati pubbe kira eko baranasiraja brahmane saggamaggam pucchitva brahmananam sakkaram karohiti vutte tesam mahadanam datva mayham dane kim natthiti pucchitva sabbam deva atthi brahmananam pana asanani nappahontiti vutte itthikani cinapetva asanani karesi. Eta citya kata sayanapithaka brahmananam anubhavena vaddhitva malagiriadayo pabbata jata evamete pabbata yannakarehi brahmanehi katati kathentiti. Atha nam puna aha bhatika janasi panayam samuddo kena karanena apeyyo lonodako jatoti. Na janami aritthati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Atha nam tvam brahmaneyeva vihimsitum janasi kim annam janissasi sunohiti vatva gathamaha ajjhayikam mantagunupapannam tapassinam yacayogitidhahu tire samuddassukam sajjantam tam sagarajjhohari tenapeyyoti. Tattha yacayogi tidhahuti tam brahmanam yacayogiti idha loke ahu. Udakam sajjantanti so kirekadivasam papapavahanakammam karonto tire thatva samuddato udakam gahetva attano upari sajjanto abbhukkiri. Atha nam evam karontam vaddhitva sagaro ajjhohari tam karanam mahabrahma sutva imina kira me putto hatoti kujjhitva samuddo apeyyo lonodako bhavatuti abhisapi. Teneva karanena samuddo apeyyo lonodako jato. Evarupa mahaguna ete brahmana namati. Punapi aha ayagavatthuni puthu pathabya samvijjanti brahmana vasavassa purimam disam pacchimam dakkhinuttaram samvijjamana janayanti vedanti. Tattha vasavassati pubbe brahmananam danam datva vasavattam pattassa vasavassa sakkassa. Ayagavatthuniti pubbe

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Punnakkhettabhuta aggadakkhineyya pathabya pathaviya puthu brahmana samvijjanti. Purimam disanti te idanipi imasu catusu disasu samvijjamana tassa vasavassa mahantam vedam janayanti pitisomanassam avahanti. Evam arittho cuddasahi gathahi brahmane ca yanne ca vede ca vannesi . Yannavadavannana nitthita. Tassa tam katham sutva mahasattassa gilanatthanam agata bahu naga ayam bhutameva kathetiti micchagaham ganhanakarappatta jata. Mahasatto gilanaseyyaya nipannova tam sabbam assosi. Nagapissa arocesum. Tato cintesi arittho micchamaggam vannesi handaham vadampissa bhinditva parisam sammaditthikam karissamiti. So utthaya nahatva sabbalankarapatimandito dhammasane nisiditva sabbam nagaparisam sannipatapetva arittham pakkosapetva arittha tvam abhutam vatva vede ca yanne ca brahmane ca vannesi brahmananam hi vedavidhanena yannayajanam nama anariyasammatam na saggamaggavaham tava vade abhutam passamati vatva yannabhedavadam nama arabhanto aha kalihi dhiranam katam maganam bhavanti vedajjhagata arittha maricidhammam asamekkhitatta

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

Mayaguna nativahanti pannam veda na tanaya bhavantirassa mittadduno bhunahuno narassa na tayate paricinnova aggi dosantaram maccamanariyakammam sabbanca macca sadhana sabhoga adipitam daru tinena missam daham na tappe asamatthatejo ko tam subhikkham dirasannu kiriya yathapi khiram viparinamadhammam dadhibhavitva navanitanca hoti evampi aggi viparinamadhammo tejo samaruhati yogayutto na dissati aggimanuppavittho sukkhesu katthesu navesu capi namatthamano araninarena nakammuna jayati jatavedo sace hi aggi antarato vaseyya sukkhesu katthesu navesu capi sabbani susseyyum vanani loke sukkhani katthani ca pajjaleyyum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

Karoti ce darutinena punnam bhojam naro dhumasikhim patapavam angarika lonakara ca suda sariradahapi kareyyum punnam atha ce hi etepi karonti punnam ajjhenamaggim idha tappayitva na koci lokasmim karoti punnam bhojam naro dhumasikhim patapavam katham hi lokapacito samano amanunnagandham bahunam akantam yadeva macca parivajjayanti tadappasattham dirasannu bhunje sikhinhi devesu vadanti eke apam milakkhu pana devamahu sabbeva ete vitatham bhananti aggi na devannataro na apo anindriyam santamasannakayam vessanaram kammakaram pajanam paricariyamaggim sugatim katham vajje papani kammani ca kubbamano sabbabhibhutahudha jivikattha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

Aggissa brahma paricarikoti sabbanubhavi ca vasi kimattham animmito nimmitam vanditassa hasam anijjhanakkhamam ataccham sakkarahetu parikarimsu pubbe te labhasakkare apatubhute sandhabhita jantubhi santidhammam ajjhenamariya pathavim janinda vessa kasim paricariyanca sudda upagu paccekam yatha padesam katahu ete vasinati ahu etanca saccam vacanam bhaveyya yatha idam bhasitam brahmanehi nakhattiyo jatu labhetha rajjam nabrahmano mantapadani sikkhe nannatra vessa hi kasim kareyyum suddo na munce parapesanaya yasma ca etam vacanam abhutam musavime odariya bhananti tadappapanna abhisaddahanti passanti tam pandita attanava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Khatya hi vessanam balim haranti adaya satthani hananti brahmana tam tadisam samkhubhitam vibhinnam kasma brahma na ujum karoti lokam sace hi so issaro sabbaloke brahmapahu bhutapati pajanam kim sabbalokam vidahi alakkhim kim sabbalokam na sukham akasi sace hi so issaro sabbaloke brahmapahu bhutapati pajanam maya musavajjamadena capi lokam adhammena kimatthakari sace hi so issaro sabbaloke brahmapahu bhutapati pajanam adhammiko bhutapati arittha dhamme sati yo vidahi adhammam kita patanga uraga ca bhenga hantva kimi sujjhati makkhika ca ete hi dhamma anariyarupa kambojakanam vitatha bahunanti. Tattha vedajjhagataritthati arittha idani vedadhigamani nama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

Dhiranam parajayasamkhato kaliggaho maganam balanam jayasamkhato kataggaho. Maricidhammanti idam hi vedattayam maricidhammam. Tayidam asamekkhitatta yuttayuttam ajananta bala udakasannaya miga maricim viya bhutasannaya anavajjasannaya attano vinasam upagacchanti. Nativahanti pannanti evarupa pana maya kotthasa pannam pannasampannam purisam nativahanti na vancenti. Bhavantirassati rakaro byanjanasandhi assa. Bhunahunoti vuddhighatakassa mittadubbhino narassa veda tanatthaya na bhavanti. Patittha hotum na sakkontiti attho. Paricinnova aggiti aggi va paricanno. Dosantaranti tividhena duccaritadosena sadosacittam papakammam purisam na tayati na rakkhati. Sabbanca maccati sacepi hi macca yattakam loke daru atthi sabbam tam sadhana sabhoga attano dhanena ca bhogena ca saddhim tinena missam katva adipeyyum. Evam sabbampi tam tehi adipitam dahanto ayam asamatthatejo asadisatejo tava aggi na tappeyya evam atappaniyam bhatika. Dirasannuti dvihi jivhahi rasajananasamattha ko tam sappiadihi subhikkham va suhitam va. Kiriyati kareyya ko sakkuneyya katum. Evam atittam pana etam mahagghasam santappetva ko nama devalokam gamissati passa yavancetam dukkathitanti. Yogayuttoti aranimathanayogena yutto hutva tam paccayam labhitvava samarohati nibbattati. Evam paravayamena uppajjamanam acetanam tam tvam devoti vadasi. Idampi abhutameva kathesiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

Aggimanuppavitthoti aggi anuppavittho. Namatthamanoti napi aranihatthena narena amatthiyamano nibbatti. Nakammuna jayati jatavedoti na jatavedatthikassa purisassa kiriyam vina attano dhammatayayeva jayati. Susseyyunti anto aggina sosiyamanani vanani susseyyum allaneva susseyyum. Bhojanti bhojento. Dhumasikhim patapavanti dhumasikhaya yuttam patapavantam. Angarikati angarakaraka. Lonakarati lonodakam pacitva lonakaraka. Sudati bhattakaraka. Sariradahati matasarirajjhapaka. Punnanti etepi sabbe punnameva kareyyum. Ajjhenamagginti ajjhenam aggim mantajjhayaka brahmanapi hontu. Koci naro dhumasikhim patapavantam aggim bhojento tappayitvapi punnam na karoti nama. Lokapacito samanoti tava devo lokassa apacito pujito samano. Yadevati yam ahikunapadim patikulam jeguccham macca duratoparivajjayanti. Tadappasatthanti tam appasattham samma dirasannu katham kena karanena paribhunjeyya. Devesuti eke manussa sikhim devesu annataram devam vadanti. Milakkhu panati annana pana milakkhu udakam devoti vadanti. Asannakayanti anindriyabaddham acittakayam samanam etam acetanam pajanam pacanadikammakaram vessanaram aggim paricaritva papani kammani karonto loko katham sugatim gamissati. Idam te ativiya dukkathitam. Sabbabhibhutahudha jivikatthati ime brahmana attano jivikattham mahabrahma sabbabhibhuti ahamsu. Sabbo loko teneva nimmitoti vadanti. Puna aggissa brahma

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

Paricarikoti vadanti. Sopi kira aggim juhateva. Sabbanubhavi ca vasiti so pana yadi sabbanubhavi ca vasi ca atha kimattham sayam animmito hutva attanava nimmitam. Vanditassati vandito bhaveyya idampi te dukkathitameva. Hasanti arittha brahmananam vacanam nama hasitabbayuttakam panditanam nijjhanam na khamati. Parikarimsuti ime brahmana evarupam musavadam attano sakkarahetu pubbe pattharimsu. Sandhabhita jantubhi santidhammanti ete ettake labhasakkare apatubhute jantuhi saddhim yojetva panavadhapatisamyuttam attano laddhidhammapasamkhatam santidhammam sandhabhita yannasuttam nama ganthayimsuti attho. Etance saccanti yadetam taya ajjhenamariyati adi vuttam etam ce saccam bhaveyya. Nakhattiyoti evam sante akhattiyo rajjam nama na labheyya abrahmanopi mantapadani na sikkheyya. Musavimeti musava ime. Odariyati udaranissitajivika udarapuranahetu va. Tadappapannati tam tesam vacanam appapanna. Attana vati pandita pana tesam vacanam sadosanti attanava passanti na saddahanti. Tam tadisanti tam tatharupam. Samkhubhitanti samkhubhitva brahmuna thapitamariyadam bhinditva thitam samkhubhitam vibhinnam lokam so tava brahma kasma ujum na karoti. Alakkhinti kim karana sabbaloke dukkham vidahi. Sukhanti kim na ekantasukhameva sabbalokamakasi lokavinasako coro manne tava brahmati. Mayati mayaya. Adhammena kimatthakariti imina mayadina adhammena kim karana sabbalokam anatthakari niratthasamyojayiti attho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Aritthati arittha tava bhutapati adhammiko yo dasavidhe kusaladhamme sati dhammameva avidahitva adhammam vidahi. Kitati adisu upayogatthe patcattavacanam. Ete kitadayo pane hantva macco sujjhati saggam upeti ete hi kambojakaratthavasinam bahunam anariyanam dhamma. Te pana vitatha adhamma dhammati vutta. Tehi tava brahmuna nimmitehi bhavitabbanti. Idani tesam vitathabhavam dassento aha sace hi so sujjhati yo hanati hatopi so saggamupeti thanam bhovadi bhovadinamarabheyyum 1- ye vapi tesam abhisaddaheyyum neva miga na pasunopi gavo ayacanti attavadhaya keci vipphandamana idha jivikattha yannesu pane pasumarabhanti 2- yupassa ne pasubandhe ca bala citrehi vannehi mukham nayanti ayante yupo kamaduho parattha bhavissati sassato samparaye sace ca yupe manisamkhamuttam @Footnote: 1 marayeyyum itipi . 2 pasumaharantitipi patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

Dhannam dhanam rajatam jatarupam sukkhesu katthesu navesu capi sace duhe tidive sabbakame tevijjasamghava puthu yajeyyum na brahmana kinci na yajayeyyum kuto ca yupe manisamkhamuttam dhannam dhanam rajatam jatarupam sukkhesu katthesu navesu capi kuto duhe tidive sabbakame satha ca ludda ca paluddhabala citrehi vannehi mukham nayanti adaya aggim mama dehi vittam tato sukhi hohisi sabbakame tamaggihuttam saranam pavissa citrehi vannehi mukham nayanti oropayitva kesamassu nakhanca vedehi vittam atigalhayanti kaka ulukamva raho labhitva ekam samanam bahuka samecca annani bhotva kuhaka kuhitva mundam karitva yannapathosajjanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

Evam hi so vancito brahmanehi ekam samanam bahuka samecca te yogayogena vilumpamana dittham aditthena dhanam haranti akasiya rajuhi vanusittha tadassa adaya dhanam haranti te tadisa corasama asanta vajjha na hannanti arittha loke indassa baharasi dakkhinati yanyesu chindanti palasayatthim tancepi saccam maghava chinnabahu kenassa indo asure jinati tanceva tuccham maghava samangi hantva avajjho paramo sudevo manta ime brahmana tuccharupa sanditthika vancana esa loke malagiri himava yo ca vijjha sudassano nissabho kakaveru ete ca anne ca naga mahanta citya kata yannakarebhimahu yathapakarani hi itthakani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

Citya kata yannakarebhimahu na pabbata honti tathapakara annadisa acala ditthasela na itthaka honti sila cirena na tattha sanjayati ayo na loham yannanca etam parivannayanta citya kata yannakarebhimahu ajjhayikam mantagunupapannam tapassinam yacayogi tidhahu tire samuddassudakam sajjantam tam sagarajjhohari tenapeyyo parosahassampi samantavede mantupapanne nadiyo vahanti na tena byapannarasudakani kasma samuddo atulo apeyyo yekeci kupa idha jivaloke lonudaka kupakhanehi khata na brahmanajjhoharanena tesu apo apeyyo dirasannurahu pure purattha ka kassa bhariya mano manussam ajanesi pubbe

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

Tenapi dhammena na koci hino evampi vossaggavibhangamahu candalaputtopi adhicca vede bhaseyya mante kusalo matima na tassa muddha vipphaleyya sattadha manta ime attavadhaya kata vaca kata giddhi kata gahita dummocaya kabyapathanupanna balana cittam visame nivittham tadappapanna abhisaddahanti sihassa byagghassa ca dipino ca na vijjati porisayabalena manussabhavo ca gavamva pekkho jati hi tesam asama samanam sace ca raja pathavim vijitva sajivava assava parisajjo sayameva so sattusamgham vijeyya tassa paja nicca sukhi bhaveyya khattiyamanta ca tayo ca veda atthena ete samaka bhavanti tesanca attham avinicchinitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Na bujjhati oghapathamva channam khattiyamanta ca tayo ca veda atthena ete samaka bhavanti labho alabho ayaso yaso ca sabbeva tesam catunnanca dhamma yathapi ibbha dhanadhannahetu kammani karenti puthu pathabya tevijjasamghapi tatheva ludda kammani karenti puthu pathabya ibbhehi ete samaka bhavanti niccussuka kamagunesu yutta kammani karenti puthu pathabya tadappapanna dirasannura teti. Tattha bhovaditi brahmana. Bhovadinamarabheyyunti brahmanameva mareyyum. Yevapiti ye vapi brahmananam tam vacanam saddaheyyum. Te attano upatthakeyeva brahmana mareyyum brahmana pana brahmane ca upatthake ca amaretva nanappakare tiracchaneyeva marenti iti nesam vacanam miccha. Keciti yannesu no maretha mayam saggam gamissamati ayacanta keci natthi. Pane pasumarabhantiti migadayo pane ca pasunca vipphandamane jivikatthaya marenti. Mukham nayantiti etesu yupussapanesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

Pasubandhesu imasmim te yupe sabbam santakam manisamkhamuttam dhanadhannarajatajatarupam sannihitam ayante parattha kamaduho bhavissati sassatabhavam avahissatiti citrehi karanehi mukham pasarenti tam tam vatva micchagaham gahayantiti attho. Sace cati sace yupe va sesakatthesu va etam maniadikam labheyya tidive va sabbakamaduho assa tevijjasamgha puthu hutva yannam yajeyyum bahuddhanataya ceva saggakamataya ca annam abrahmanam na yajeyyum yasma pana attano dhanam paccasimsanta annampi yajenti tasma abhutavadinoti veditabba. Kuto cati etasmim yupe va sesakatthesu va kuto etam maniadikam avijjamanameva kuto tidive sabbakame duhissati. Sabbathapi abhutameva tesam vacanam. Satha ca ludda ca paluddhabalati arittha ime brahmana nama keratika ceva nikkaruna ca. Te bala lokam palobhetva upalapetva vicitrehi karanehi mukham pasarenti. Sabbakameti aggim adaya tavanca juha amhakanca vittam dehi. Tato sukhiti sabbakame labhitva sukhito hohiti. Tamaggihuttam saranam pavissati tam rajanam rajamahamattam va adaya aggijuhanattha nageham pavisitva. Oropayitvati vicitrani karanani vadanta kesamassunca nakhe ca oropayitva. Atigalhayantiti vuttataya tayo vede nissaya idam databbam idam katabbanti vadanta vedehi tassa santakam vittam atigalhayanti vinasenti viddhamsenti. Annani bhotva kuhaka kuhitvati te kuhaka nanappakaram kuhakakammam katva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

Samecca samagantva yannam vannetva dayakam vancetva tassa santakam nanaggarasabhojanam bhunjitva atha nam mundam katva yannapathe osajjanti. Gahetva bahi yannavatam gacchantiti attho. Yogayogenati te brahmana tam ekam bahuka samecca tena tena yogena taya taya yuttiya vilumpamana dittham paccakkham tassa dhanam aditthena devalokena adittham devalokam vannetva amaratthanam katva haranti. Akasiya rajuhi vanusitthati idanca idanca mama balim ganhathati rajuhi va rajamahamattehi va anusittha akasiyasamkhata rajapurisa viya. Tadassati tam assa dhanam adaya haranti. Corasamati abhutabaliggahaka sandhicchedakacorasadisa. Vajjhati vadharaha evarupa papadhamma ime loke na hannanti. Baharasiti baha asi. Idam vuttam hoti idampi arittha brahmananam musavadam passa te kira yannesu mahatim palasayatthim indassa bahasi dakkhinati vatva chindanti tance tesam vacanam saccam atha chinnabahu samano kenassu bahubalena indo asure jinati. Samangiti bahusamangi acchinnabahu arogoyeva. Hantvati asuranam hantava. Paramoti uttamo punniddhiya samannagato annesam avajjho. Brahmanati brahmananam manta. Tuccharupati tucchasabhava nipphala. Vancanati ye ca tesam brahmananam manta nama esa loke sanditthika vancana. Yathapakaraniti yadisani itthakani gahetva yannakarehi citya katati vadanti. Ditthaselati pabbata hi acala dittha anupacita ekaghana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

Silamaya ca na annadisa itthakani calani na ekaghanani na silamayani. Parivannayantati etam yannam vannetva brahmana. Samantavedeti paripunnavede brahmane. Vahantiti sotesupi avattesupi patite nadiyo vahanti nimujjapetva jivitakkhayam papenti. Na tena byapannarasudakaniti ettha eko nakaro sampucchanatthe nipato hoti. Nanu tena byapannarasudaka nadiyoti hi tam pucchanto evamaha. Kasmati kena karanena tata mahasamuddova apeyyo kato kim mahabrahma yamu nadisu nadisuudakam apeyyam katum na sakkoti mahasamuddeyeva sakkotiti. Dirasannurahuti dirasannu ahu jatoti attho. Pure puratthati ito pure sabbapurattha pathamakappakale. Ka kassa bhariyati ka kassa bhariya nama. Tada hi purisitthilingameva natthi paccha methunadhammavasena matapitaro nama jata. Mano manussanti tada hi manoyeva manussam ajanesi. Manomayava satta nibbattimsuti attho. Tenapi dhammenati tenapi karanena tena sabhavena koci jatiya hino nama natthi na hi tada khattiyadibhedo atthi tasma yam brahmana vadanti brahmanava jatiya settha itare hinati tam miccha. Evampiti evam vattamane loke poranakavattam jahitva paccha attana paricchinditva katanam vasena khattiyadayo cattaro kotthasa jata. Evampi vossaggavibhangamahuti attana katehi kammavossaggehi tesam sattanam ekacce khattiya jata ekacce brahmanadayoti imam vibhagam kathenti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Tasma brahmanava setthati vacanam micchava. Sattadhati yadi mahabrahmuna brahmanananneva tayo veda dinna na annesam candalassa mante bhasantassa muddha sattadha phaleyya na ca phalati tasma imehi brahmanehi attavadhaya manta kata attanoyeva nesam musa vaditam pakasenta gunavadham karonti. Vaca katati ete manta nama musavadena cintetva kata. Giddhi kata gahitati labhagiddhikataya brahmanehi gahita. Dummocayati macchena gilitabalisa viya dummocaya. Kabyapathanupannati kabyakarakabrahmananam tam vacanapatham anupanna anugata. Tehi yatha icchanti tatha musavadam vatva bandha. Balananti tesam hi balanam cittam visame nivittham. Tam anne appapanna saddahanti. Porisayabalenati porisayasamkhatena balena. Idam vuttam hoti yam etesam sihadinam purisathamasamkhatam porisayabalam tena balena samannagato brahmano nama natthi sabbe imehi tiracchanehipi hinayeva. Manussabhavo ca gavamva pekkhoti api ca yo etesam manussabhavo so gunnam viya pekkhitabbo. Kim karanati. Jati hi tesam asama samananti tesam brahmananam duppannataya tehi saddhim samanam jatiyeva asama annameva hi gunnam santhanam annam etesanti ete brahmane tiracchanesu sihadisu samepi akatva gorupasameva karoti. Sace ca rajati arittha yadi mahabrahmuna dinnabhavena khattiyova pathavim vijitva. Sajivavati saha jivihi amaccehi samannagato. Assava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Parisajjoti attano ovadakarakaparisavacaro siya athassa parisaya yujjhitva rajjam databbam nama na bhaveyya sayameva so ekakova sattusamgham vijeyya. Evam sati yuddhe dukkhabhavena tassa paja niccam sukhi bhaveyya etanca saccam natthi tasmapi tesam vacanam miccha. Khattiyamantati rajasatthanca tayo ca veda attano anaya ruciya idameva kattabbanti pavattanta atthena etea samaka bhavanti. Avinicchinitvati tesam khattiyamantanam khattiyopi vedanam brahmanopi attham avinicchinitva anavaseneva ganhanto tam attham udakoghena channam maggam viya na bujjhati. Atthena eteti vancanatthena ete samaka bhavanti. Kim karana. Brahmana hi brahmanava settha anne vanna hinati vadanti ye ca te labhadayo lokadhamma sabbe te sabbesampi catunnam vannanam dhamma ekasattopi hi etehi muttako nama natthi. Iti brahmana lokadhammehi aparimuttava samana settha mayanti musavadam kathenti. Ibbhati gahapatika. Tevijjasamghapiti brahmanapi tatheva puthuni kasigorakkhadini kammani karonti. Niccussukati niccam ussukkajata chandajata. Tadappapanna dirasannura teti tasma bhatika dirasannu nippanna brahmana araka te dhammato poranaka hi brahmanadhamma etarahi sunakhesu sandissantiti. Evam mahasatto tesam vadam bhinditva attano vadam patitthapesi. Tassa dhammakatham sutva sabbe te nagaparisa somanassajata

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

Ahesum. Mahasattopi nesadabrahmanam nagabhavana niharapetva paribhasanamattampi panassa nakasi. Yannabhedakandam nitthitam. Sagarabrahmadattopi thapitadivasam anatikkamitva caturanginiya senaya parivuto pitu vasanatthanam agamasi. Mahasattopi matulanca ayyakanca passissamati bherincarapetva mahantena sirisobhaggena yamunato uttaritva tameva assamapadam arabbha payasi. Avasesabhataro cassa matapitaro ca pacchato payimsu. Tasmim khane sagarabrahmadatto mahasattam mahatiya parisaya agacchantam disva asanjanitva pitaram pucchanto aha kassa bheri mudinga ca samkha panavadendima purato patipannani hasayanta rathesabham kassa kancanapattena puthuna vijjuvannina yuva kalapasannaddho ko eti siriya jalam ukkamukhe pahatthamva khadirangarasannibham mukham carurivabhati ko eti siriya jalam kassa khambonadam chattam sasalakam manoramam adiccaramsavaranam ko eti siriya jalam kassa angapariggayha valavijanimuttamam ubhato varapannassa muddhani uparupari kassa pekhunahatthani citrani ca muduni ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Suvannamanidandani caranti ubhatomukham khadirangaravannabha ukkamukhapahamsita kassete kundala vaggu sobhanti ubhato mukham kassa vatena chupita siniddhagga mudu kalika sobhayanti nalatantam nabha vijjurivuggata kassa etani akkhini ayatani puthuni ca ko sobhati visalakkho kassetam unnajam mukham kassete lapanajata suddha samkhavarupama bhasamanassa sobhanti danta kuppilasadisa kassa lakha rasasama hatthapada sukhe thita ko so bimbotthasampanno diva suriyova sobhati himaccaye himavato brahasalova pupphito ko so odatapavaro jayam indova sobhati suvannapilakakinnam manidandavicittakam ko so parisamogayha amse khaggam pamuncati suvannavikata citra sukata citrasibbini ko so omuncate pada mano katva mahesinoti. Tattha patipannaniti kassetani turiyani purato patipannani. Hasayantati etam rajanam tosenta. Kassa kancanapattenati kassa nalatante bandhena unhisapattena vijjuya meghamukham viya vannamukham pajotanti pucchati. Yuva kalapasannaddhoti taruno

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

Sannaddhadhanukalapo. Ukkamukhe pahattham vati kammaruddhane pahatthasuvannam viya. Khadirangarasannibhanti adittakhadirangarasadisam. Jambonadanti rattasuvannamayam. Angapariggayhati camaraggahakena angena pariggahita hutva. Valavijaninti manivalavijani. Uttamanti muttama. Pekkhunahatthaniti morapinchahatthaka. Citraniti sattaratanacitrani. Suvannamanidandaniti tapaniyasuvannena ca manihi ca khacitadandani. Ubhato mukhanti mukhassa ubhayapassesu caranti. Vatena chupitati vatena pahata. Siniddhaggati siniddhaagga. Nalatantanti kassete evarupa kesa nalatantam upasobhanti. Nabha vijjurivuggatati nabhato uggatavijju viya. Unnajanti kancanadaso viya parisuddham. Lapanajatati mukhajata. Kuppilasadisati mandalamakulasadisa. Sukhe thitati sukhaparihata. Jayam indovati jayappatto viya indo. Suvannapilakakinnanti suvannapilakahi akinnam. Manidandavicittakanti manihi pharumhi vicittakam. Suvannavikatati suvannakhacita. Citrati sattaratanavicitra. Sukatati sunitthita. Citarasibbiniti vicitrasibbiniyo. Padati ko esa padato evarupa suvannapaduka omuncatiti pucchati. Evam puttena sagarabrahmadattena puttho iddhima abhinnalabhi tapaso tata ete dhataratthassa nagaranno putta tava bhagineyya nagati acikkhanto gathamaha dhataratthassa te naga iddhimanto yasassino

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Samuddajaya uppanna ete naga mahiddhikati. Evam tesam kathentananceva nagaparisa patva tapasassa pade vanditva ekamantam nisidimsu. Samuddajapi pitaranca jetthabhataram rajananca vanditva roditva nagaparisaya saddhim nagabhavanameva gata. Sagarabrahmadattopi tattheva katipaham vasitva pitaram vanditva khamapetva baranasimeva gato. Samuddaja nagabhavaneyeva kalamakasi. Bodhisattopi yavajivam silam rakkhitva ayuhapariyosane saddhim nagaparisaya saggapadam purayi. Sattha imam dhammadesanam aharitva evam upasaka poranakapandita anuppannepi buddhe evarupam nagasampattim pahaya uposathakammam karimsuti vatva jatakam samodhanesi. Tada matapitaro maharajakulani ahesum. Nesadabrahmano devadatto. Somadatto anando. Accimukhi uppalavanna. Sudassano sariputto. Subhogo moggallano. Kanarittho sunakkhatto. Bhuridatto pana ahameva sammasambuddhoti. . Bhuridattajatakam chattham nitthitam. --------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

@Footnote: @*** hanranir m+mikhramula ***


             The Pali Atthakatha in Roman Book 44 page 1-94. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=44&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=44&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=687              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=28&A=4328              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=28&A=5103              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=28&A=5103              Contents of The Tipitaka Volume 28 http://84000.org/tipitaka/read/?index_28

previous bookno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]