ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 47 : PALI ROMAN Patisam.A.1 (saddhamma.1)

                    37. Sallekhatthanananiddesavannana
     [88] Sallekhatthanananiddese rago puthuti rago visum, lokuttarehi
asammissoti attho. Esa nayo sesesu. Ragoti ranjanatthena. Dosoti
dussanatthena. Mohoti muyhanatthena. Ranjanalakkhano rago, dussanalakkhano doso,
muyhanalakkhano mohoti. Ime tayo sisakilese vatva idani pabhedato dassento
kodhotiadimaha. Tattha kujjhanalakkhano kodhoti idha sattavatthuko adhippeto.
Upanandhanalakkhano upanaho, dalhabhavappatto kodhoyeva. Paragunamakkhanalakkhano
makkho, paragunapunchananti attho. Yugaggahalakkhano palaso, yugaggahavasena
paragunadussananti attho. Parasampattikhiyanalakkhana issa, usuyanati attho.
Attasampattiniguhanalakkhanam macchariyam. "mayham acchariyam ma parassa hotu"ti attho.
Attana katapapapaticchadanalakkhana maya, paticchadanatthena maya viyati
attho. Attano avijjamanagunappakasanalakkhanam satheyyam, sathabhavoti attho.
Cittassa uddhumatabhavalakkhano thambho, thaddhabhavoti attho. Karanuttariyalakkhano
sarambho. Unnatilakkhano mano. Abbhunnatilakkhano atimano. Mattabhavalakkhano
mado. Pancasu kamagunesu cittavossaggalakkhano pamado.
     Evam visum visum kilesavasena puthu dassetva vuttakilese ca avutte anne
ca sabbasangahikavasena dassetum sabbe kilesatiadimaha. Tattha ditthadhammasamparayesu
satte kilesanti upatapenti vibadhentiti kilesa. Akusalakammapathasangahita asangahita
ca. Dutthu va carita, duttha va caritati duccarita. Te pana kayaduccaritam vaci-
duccaritam manoduccaritanti tippakaRa. Vipakam abhisankharontiti abhisankhaRa. Tepi
punnabhisankharo apunnabhisankhato anenjabhisankharoti tippakaRa. Vipakavasena
bhavam gacchantiti bhavagamino, bhavagamino kamma bhavagamikamma. Imina abhisankhara-
bhavepi sati avedaniyani kammani patikkhittani hontiti ayam viseso. "duccarita"ti
ca "kamma"ti ca lingavipallaso kato. Nanattekattanti ettha uddese ekatta-
saddassa abhavepi nanattekattanam annamannapekkhatta ekattampi niddisitu-
kamena "nanattekattan"ti uddeso kato. Nanattasallekhake ekatte dassite
sallekhananam sukhena dassiyatiti. Nanattanti anavatthitatta saparipphandatta ca
nanasabhavo. Ekattanti avatthitatta aparipphandatta ca ekasabhavo.
     Caranatejoti caranti tena agatam disam nibbanam gacchantiti caranam. Kim
tam? silam. Tadeva patipakkhatapanatthena tejo. Gunatejoti silena laddhapatittho
samadhitejo. Pannatejoti samadhina laddhapatittho vipassanatejo. Punna-
tejoti vipassanahi laddhapatittho ariyamaggakusalatejo. Dhammatejoti catunnam tejanam
patitthabhuto buddhavacanatejo. Caranatejena tejitattati silatejena tikhinikatatta.
Dussilyatejanti dussilyabhavasankhatam tejam. Tampi hi santanam tapanato tejo
nama. Pariyadiyatiti khepeti. Agunatejanti samadhissa patipakkham vikkhepatejam.
Duppannatejanti vipassanananapatipakkham mohatejam. Apunnatejanti tamtammaggavajjha-
kilesappahanena kilesasahayam akusalakammatejam. Na kevalam hetam apunnameva khepeti,
"atthi bhikkhave kammam akanham asukkam akanhaasukkavipakam kammam kammakkhayaya
samvattati"ti 1- vacanato kusalakammampi khepetiyeva. Punnatejappatipakkhavasena apunna-
tejameva vuttam. Adhammatejanti nanatitthiyanam samayavacanatejam. Imassa nanassa uddesa-
vannanayam vutte dutiye atthavikappe ragadayo ekunavisati puthu dussilyateja
honti. "abhisankhara, bhavagamikamma"ti ettha apunnabhisankhara akusalakammanca
apunnateja honti, anenjabhisankharani lokiyakusalakammani punnatejeneva
khepaniyato apunnatejapakkhikava honti. Kamacchandadayo pancadasa nanatta
agunateja honti, niccasannadayo attharasa nanatta duppannateja honti,
catumaggavajjha cattaro nanatta apunnateja honti. Sotapattimaggavajjhananattena
adhammatejo sangahetabbo.
     Niddese sallekhappatipakkhena asallekhena sallekham dassetukamena asallekha-
pubbako sallekho niddittho. Nekkhammadayo sattatimsa ekattadhammava paccanikanam
sallikhanato "sallekho"ti vutta. Tasmim nekkhammadike sattatimsapabhede sallekhe
nanam sallekhatthe nananti.
                   Sallekhatthanananiddesavannana nitthita.
                          ------------
@Footnote: 1 di.pa. 11/312/205, Ma.Ma. 13/81/57, an.catukka. 21/234/260



             The Pali Atthakatha in Roman Book 47 page 339-341. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=7579&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=7579&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=233              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=2564              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=3001              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=3001              Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]