ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 48 : PALI ROMAN Patisam.A.2 (saddhamma.2)

                    70. Yamakapatihiranananiddesavannana
     [116] Yamakapatihiranananiddese 1- asadharanam savakehiti sesasadharana-
nananiddese annavacanehi okasabhavato na vuttam, idha pana annavacanabhavato
vuttanti veditabbam. Uparimakayatoti nabhiya uddham sarirato. Aggikkhandho
pavattatiti tejokasinarammanam padakajjhanam samapajjitva vutthaya "uparimakayato
aggijala vutthatu"ti avajjitva parikammam katva anantaram abhinnananena
"uparimakayato aggijala vutthatu"ti adhitthite saha adhitthana uparimakayato
aggijala vutthati. Sa hi 2- idha rasatthena khandhoti vutta. Hetthimakayatoti
nabhito hettha sarirato. Udakadhara pavattatiti apokasinarammanam padakajjhanam
samapajjitva vutthaya "hetthimakayato udakadhara vutthatu"ti avajjitva parikammam
katva anantaram abhinnananena "hetthimakayato udakadhara vutthatu"ti  adhitthite saha
adhitthana hetthimakayato udakadhara vutthati. Ubhayatthapi abbocchedavasena pavattatiti
vuttam. Adhitthanassa ca avajjanassa ca antare dve bhavangacittani vattanti tasmayeva
yugala hutva aggikkhandhaudakadhara pavattanti, antaram na pannayati. Annesam
pana bhavangaparicchedo natthi. Puratthimakayatoti abhimukhapassato. Pacchimakayatoti
pitthipassato. Dakkhinaakkhito vamaakkhitotiadi samasapathoyeva, na anno.
Dakkhinanasikasotato vamanasikasotatoti patho sundaro. Rassam katvapi pathanti.
Amsakutatoti ettha abbhuggatatthena kuto viyati kuto, amsoyeva kuto amsakuto.
Angulangulehiti angulihi angulihi. Angulantarikahiti angulinam antarikahi.
Ekekalomato aggikkhandho pavattati, ekekalomato udakadhara pavattatiti ubhayatthapi
amenditavacanena sabbalomanam pariyadinnatta ekekalomatova aggikkhandhaudakadhara
yugala yugala hutva pavattantiti vuttam hoti. Lomakupato lomakupato
@Footnote: 1 Si.,i. yamakapatihariyanananiddese  2 Ma. sapi
Aggikkhandho pavattati, lomakupato lomakupato udakadhara pavattatiti etthapi
eseva nayo. Kesuci potthakesu "ekekalomato aggikkhandho pavattati. Lomakupato
lomakupato udakadhara pavattati, lomakupato aggikkhandho pavattati, ekekalomato
udakadhara pavattatiti likhitam. Tampi yujjatiyeva. Patihirassa atisukhumattadipanato pana
purimapathoyeva sundarataro.
     Idani channam vannananti ko sambandho? hettha "uparimakayato"tiadihi
Anekehi sariravayava vutta. Tena sariravayavasambandho 1- pavattatiti vacanasambandhena
ca yamakapatihiradhikarena ca channam vannanam sariravayavabhutanam rasmiyo yamaka
hutva pavattantiti vuttam hoti. Samivacanasambandhena ca avassam "rasmiyo"ti pathaseso
icchitabboyeva. Nilananti umapupphavannanam. Pitakananti kanikarapupphavannanam.
Lohitakananti indagopakavannanam. Odatananti osadhitarakavannanam.
Manjitthananti mandarattavannanam. Pabhassarananti pabhassarapakatikanam vannanam.
Pabhassaravanne visum avijjamanepi, vuttesu pancasu vannesu ye ye pabha samujjala,
te te pabhassaRa. Tatha hi tathagatassa yamakapatihiram karontassa
yamakapatihirananabaleneva kesamassunanceva akkhinanca nilatthanehi nilarasmiyo
nikkhamanti, yasam vasena gaganatalam anjanacunnasamokinnam viya
umapupphaniluppaladalasanchannam viya vitipatantamanitalavantam viya pasaritamecakapatam
viya ca hoti. Chavito ceva akkhinanca pitakatthanehi pitarasmiyo
nikkhamanti, yasam vasena disabhaga suvannarasanisincamana viya suvannapatapasarita
viya kunkumacunnakanikarapupphasamparikinna viya ca virocanti. Mamsalohitehi
ceva akkhinanca rattatthanehi lohitarasmiyo nikkhamanti, yasam vasena disabhaga
cinapatthacunnaranjita viya supakkalakharasanisincamana viya rattakambalaparikkhitta
viya jayasumanapalibhaddakabandhujivakakusumasamparikinna viya ca virocanti.
@Footnote: 1 Ma. sariravayavasambandhena ca
Atthihi ceva dantehi ca akkhinanca setatthanehi odatarasmiyo nikkhamanti, yasam
vasena disabhaga rajatakutehi asincamanakhiradharasamparikinna viya
pasaritarajatapattavitana viya vitipatantarajatatalavanta viya
kundakumudasinduvarasumanamallikadikusumasanchanna viya ca virocanti.
Hatthatalapadataladihi mandarattatthanehi manjittharasmiyo nikkhamanti,
yasam vasena disabhaga pavalajalaparikkhitta viya rattakuravakakusumasamokinna
viya ca virocanti. Unnadathanakhadihi 1- pabhassaratthanehi
pabhassararasmiyo nikkhamanti, yasam vasena disabhaga osadhitarakapunjapunna viya
vijjupataladiparipunna viya ca virocanti.
     Bhagava cankamatitiadi "bhagavato ca nimmitananca nanairiyapathakaranam
yamakapatihireneva hoti"ti dassanattham vuttam. Tesam hi nimmitanam iriyapatha yugalava
hutva vattanti. Yadi nimmita bahuka honti "nimmito"tiadi kasma ekavacanam
katanti ce? nimmitesupi ekekassa nanairiyapathabhavadassanattham. Bahuvacanena hi
vutte sabbepi nimmita sakim ekekairiyapathika viya honti. Ekavacanena pana vutte
nimmitesu ekeko nanairiyapathikoti nayati. Tasma ekavacananiddeso kato.
Culapanthakattheropi tava nanairiyapathikabhikkhunam sahassam mapesi, kim pana bhagava
yamakapatihire bahu nimmite na karissati. Culapatthakattheram muncitva annesam savakanam
ekavajjanena nanairiyapathikanam nanarupananca nimmanam na ijjhati. Aniyametva
hi nimmita iddhimata sadisava honti. Thananisajjadisu va bhasitatunhibhavadisu
va yam yam iddhima karoti, tam tadeva karonti, visadisakaranam nanakiriyakarananca
"ettaka idisa hontu, ettaka imam nama karontu"ti visum visum avajjitva
adhitthanena ijjhati. Tathagatassa pana ekavajjanadhitthaneneva nanappakaranimmanam
ijjhati. Evameva aggikkhandhaudakadharanimmane ca nanavannanimmane ca veditabbam.
@Footnote: 1 Ma. unnanakhadihi
Tattha bhagava cankamatiti akase va pathaviyam va cankamati. Nimmitoti iddhiya
mapitabuddharupam. Titthati vatiadinipi akase va pathaviyam va. Kappetiti karoti.
Bhagava titthatitiadisupi eseva nayoti.
                  Yamakapatihiranananiddesavannana nitthita.
                        ----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 48 page 13-16. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=48&A=275&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=48&A=275&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=284              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=3130              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=3633              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=3633              Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]