ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 49 : PALI ROMAN Apa.A.1 (visuddha.1)

                  7. Annasikondannattherapadanavannana
     padumuttarasambuddhantiadikam ayasamto annasikondannattherassa
apadanam. Ayam kira purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayani
punnani upacinanto padumuttarassa bhagavato kale hamsavatinagare gahapatimahasalakule
nibbattitva vinnutam patva ekadivasam satthu santike dhammam sunanto
sattharam ekam bhikkhum attano sasane pathamam patividdhadhammarattannunam aggatthane
thapentam disva sayampi tam thanantaram patthento satasahassabhikkhuparivarassa
bhagavato sattaham mahadanam pavattetva panidhanam akasi. Satthapissa
anantarayatam disva bhavinim sampattim byakasi. So yavajivam punnani karonto
satthari parinibbute cetiye patitthapiyamane anto cetiye ratanagharam karapesi,
cetiyam parivaretva sahassaratanagghikani ca karesi.
     So evam punnani katva tato cavitva devamanussesu samsaranto
vipassissa bhagavato kale mahakalo nama kutumbiko hutva atthakarisamatte
khette saligabbham phaletva gahitasalitandulehi asambhinnakhirapayasam sampadetva
tattha madhusappisakkaradayo pakkhipitva buddhappamukhassa samghassa adasi. Saligabbham
phaletva gahitagahitatthanam puna purati. Puthukakale puthukaggam nama adasi. Layane
layanaggam, venikarane venaggam, kalapadikarane kalapaggam, khalaggam, minaggam,
bhandaggam, kotthagganti evam ekasasse nava vare aggadanam adasi, tampi
sassam atirekataram sampannam ahosi.
     Evam yavajivam punnani katva tato cuto devaloke nibbattitva
devesu ca manussesu ca samsaranto amhakam bhagavato uppattito puretarameva
kapilavatthunagarassa avidure donavatthunamake brahmanagame brahmanamahasalakule
nibbatti, tassa kondannoti gottato agatam namam ahosi. So vayappatto
tayo vede uggahetva lakkhanamantesu ca param agamasi. Tena samayena
amhakam bodhisatto tusitapurato cavitva kapilavatthupure suddhodanamaharajassa
gehe nibbatti, tassa namaggahanadivase atthuttarasatesu brahmanesu upanitesu
ye attha brahmana lakkhanapariggahanattham mahatalam 1- upanita. So tesu
sabbanavako hutva mahapurisassa lakkhananipphattim disva "ekamsena ayam buddho
bhavissati"ti nittham gantva mahasattassa abhinikkhamanam udikkhanto vicarati.
     Bodhisattopi kho mahata parivarena vaddhamano anukkamena vuddhippatto
nanaparipakam gantva ekunatimsatime vasse mahabhinikkhamanam nikkhamanto
anomanaditire pabbajitva anukkamena uruvelam gantva padhanam padahi. Tada
kondanno manavo mahasattassa pabbajitabhavam sutva lakkhanapariggahaka-
brahmananam puttehi vappamanavadihi saddhim attapancamo pabbajitva
anukkamena bodhisattassa santikam upasankamitva chabbassani tam upatthahanto
tassa olarikaharaparibhogena nibbinno apakkamitva isipatanam agamasi. Atha
kho bodhisatto olarikaharaparibhogena laddhakayabalo visakhapunnamayam 2-
bodhirukkhamule aparajitapallanke nisinno tinnam maranam matkakam madditva
abhisambuddho hutva sattasattaham bodhimandeyeva vitinametva pancavaggiyanam
nanaparipakam natva asalhipunnamayam isipatanam gantva tesam dhammacakkappavattana-
suttantam 3- kathesi. Desanapariyosane kondannatthero attharasahi
brahmakotihi saddhim sotapattiphale patitthasi. Atha pancamiyam pakkhassa
anattalakkhanasuttantadesanaya 4- arahattam sacchakasi.
@Footnote: 1 Ma. mahatale.  2 cha.Ma. vesakha..., evamuparipi.
@3 vi. maha. 4/13/13, sam. maha. 19/1081/367.  4 vi. maha. 4/20/17, sam. kha.
@17/59/55.
     [596] Evam so arahattam patva "kim kammam katva aham lokuttarasukham
adhigatomhi"ti upadharento attano pubbakammam paccakkhato natva somanassavasena
pubbacaritapadanam udanavasena dassento padumuttarasambuddhantiadimaha.
Tassattho hettha vuttoyeva. Lokajettham vinayakanti sakalassa sattalokassa
jettham padhananti attho. Visesena veneyyasatte samsarasagarassa paratiram
amatamahanibbanam neti sampapetiti vinayako, tam vinayakam. Buddhabhumimanuppattanti
buddhassa bhumi patitthanatthananti buddhabhumi, sabbannutannanam, tam anuppatto
patividdhoti buddhabhumimanuppatto, tam buddhabhumimanuppattam, sabbannutappattam
buddhabhutanti attho. Pathamam addasam ahanti pathamam visakhapunnamiya rattiya
paccusasamaye buddhabhutam padumuttarasambuddham aham addakkhinti attho.
     [597] Yavata bodhiya muleti yattaka bodhirukkhasamipe yakkha
samagata rasibhuta sambuddham buddhabhutam tam buddham panjalikata dasangulisamodhanam
anjaliputam sirasi thapetva vandanti namassantiti sambandho.
     [598] Sabbe deva tutthamanati buddhabhutatthanam agata te sabbe
deva tutthacitta akase sancarantiti sambandho. Andhakaratamonudoti ativiya
andhakaram moham nudo khepano ayam buddho anuppattoti attho.
     [599] Tesam hasaparetananti hasehi pitisomanassehi samannagatanam
tesam devanam mahanado mahaghoso avattatha pavattati, 1- sammasambuddhasasane
kilese sankilese dhamme jhapayissamati sambandho.
     [600] Devanam giramannayati vacaya thutivacanena saha udiritam devanam
saddam janitva hattho hatthena cittena somanassasahagatena cittena
adibhikkham pathamam aharam buddhabhutassa aham adasinti sambandho.
     [602] Sattaham abhinikkhammati mahabhinikkhamanam nikkhamitva sattaham
padhanam katva sabbannutannanapadatthanam arahattamaggananasankhatam bodhim
@Footnote: 1 Si. pavattathati pavattati, i. pavattatha pavattati.
Ajjhagamam adhiganchim 1- ahanti attho. Idam me pathamam bhattanti idam bhattam
sarirayapanam brahmacarissa uttamacarissa me mayham imina devaputtena pathamam
dinnam ahositi attho.
     [603] Tusita hi idhagantvati tusitabhavanato idha manussaloke
agantva yo devaputto me mama bhikkham upanayi adasi, tam devaputtam
kittayissami kathessami pakatam karissami. Bhasato bhasantassa mama vacanam
sunathati sambandho. Ito param anuttanapadameva vannayissama.
     [607] Tidasati tavatimsabhavana. Agarati attano uppannabrahmanagehato
nikkhamitva pabbajitva cha samvaccharani dukkarakarikam karontena
bodhisattena saha vasissatiti sambandho.
     [608] Tato sattamake vasseti tato pabbajitakalato patthaya
sattame samvacchare. Buddho saccam kathessatiti chabbassani dukkarakarikam katva
sattamasamvacchare buddho hutva baranasiyam isipatane migadaye dhammacakkappavattana-
suttantadesanaya dukkhasamudayanirodhamaggasaccasankhatam catusaccam kathessatiti
attho. Kondanno nama namenati namena gottanamavasena kondanno
nama. Pathamam sacchikahititi pancavaggiyanamantare pathamam adito eva
sotapattimaggananam sacchikahiti paccakkham karissatiti attho.
     [609] Nikkhantenanupabbajinti nikkhantena bodhisattena saha nikkhamitva
anupabbajinti attho. Tatha anupabbajitva maya padhanam viriyam sukatam sutthu
katam dalham katva katanti attho. Kilese jhapanatthayati kilese sosanatthaya
viddhamsanatthaya anagariyam agarassa ahitam kasivanijjadikammavirahitam sasanam
pabbajim patipajjinti attho.
     [610] Abhigantvana 2- sabbannuti sabbam atitanagatapaccuppannam va
sankharavikaralakkhananibbanapannattisankhatam neyyam va jananto devehi saha
@Footnote: 1 i. adhigacchim.  2 pali. adhigantvana.
Vattamane satta loke buddho migarannam 1- migadaya viharam abhigantva
upasankamitva me maya sacchikatena imina sotapattimaggananena amatabherim
amatamahanibbanabherim ahani pahari dassesiti attho.
     [611] So daniti so aham pathamam sotapanno idani arahattamaggananena
amatam santam vupasantasabhavam padam pajjitabbam papunitabbam anuttaram
uttaravirahitam nibbanam patto adhigatoti attho. Sabbasave parinnayati
kamasavadayo sabbe asave parinnaya pahanaparinnaya pajahitva anasavo
nikkileso viharami iriyapathaviharena vasam kappemi. Patisambhida catassotyadayo
gathayo vuttatthayeva.
     Atha nam sattha aparabhage jetavanamahavihare bhikkhusamghamajjhe
pannattavarabuddhasane nisinno pathamam patividdhadhammabhavam dipento "etadaggam bhikkhave
mama savakanam bhikkhunam rattannunam yadidam annasikondanno"ti 2- etadagge
thapesi. So dvihi aggasavakehi attani kariyamanam paramanipaccakaram,
gamantasenasane akinnaviharanca pariharitukamo, vivekabhiratiya viharitukamo ca
attano santikam upagatanam gahatthapabbajitanam patisantharakaranampi papancam
mannamano sattharam apucchitva himavantam pavisitva chaddantehi nagehi
upatthiyamano chaddantadahatire dvadasa vassani vasi. Evam tattha vasantam theram
ekadivasam sakko devaraja upasankamitva vanditva thito evamaha "sadhu me
bhante ayyo dhammam desetu"ti. Thero tassa catusaccagabbham tilakkhanahatam
sunnatapatisamyuttam nananayavicittam amatogadham buddhalilaya dhammam desesi. Tam
sutva sakko attano pasadam pavedento:-
               "esa bhiyyo pasidami   sutva dhammam maharasam 3-
               virago desito dhammo  anupadaya sabbaso"ti 4-
@Footnote: 1 pali. maharannam.  2 an. ekaka. 20/188/23.  3 i. maharaham.
@ 4 khu. thera. 26/673/364.
Thutim akasi. Thero chaddantadahatire dvadasa vassani vasitva upakatthe
parinibbane sattharam upasankamitva parinibbanam anujanapetva tattheva
gantva parinibbayiti.
               Annasikondannattherapadanavannana nitthita. 1-
                           ----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 49 page 358-363. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=8953&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=8953&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=9              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=32&A=1075              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=32&A=1446              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=32&A=1446              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]