ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 53 : PALI ROMAN Sangani.A. (atthasalini)

                         Patipadacatukkavannana
     [176-180] Idani yasma etam jhanam nama patipadakamena sijjhati,
tasmassa patipadabhedam dassetum "puna katame dhamma kusala"tiadi araddham. Tattha
dukkha patipada assati dukkhapatipadam. Dandha abhinna assati dandhabhinnam.
Iti "dukkhapatipadan"ti va "dandhabhinnan"ti va "pathavikasinan"ti va tinipi
jhanasseva namani. Dukkhapatipadam khippabhinnantiadisupi eseva nayo.
     Tattha pathamasamannaharato patthaya yava tassa tassa jhanassa upacaro 1-
uppajjati, tava pavatta jhanabhavana "patipada"ti vuccati. Upacarato pana
patthaya yava appana, tava pavatta panna "abhinna"ti vuccati. Sa panesa
patipada ekaccassa dukkha hoti, nivaranadipaccanikadhammasamudacaragahanataya kiccha,
asukhasevanati attho. Ekaccassa tadabhavena sukha. Abhinnapi ekaccassa dandha
hoti manda asighappavatti, 2- ekaccassa khippa amanda sighappavatti. 3- Tasma
yo adito vipassanananena 4- kilese vikkhambhento dukkhena sasankharena
sappayogena kilamanto vikkhambheti, tassa dukkha patipada nama hoti. Yo pana
vikkhambhitakileso appanaparivasam vasanto cirena angapatubhavam papunati, tassa
dandhabhinna nama hoti. Yo khippam angapatubhavam papunati, tassa khippabhinna
nama hoti. Yo kilese vikkhambhento sukhena akilamanto vikkhambheti, tassa
sukha patipada nama hoti.
     Tattha yani sappayasappayani ca palibodhupacchedadini pubbakiccani ca
appanakosallani ca visuddhimagge 5- cittabhavananiddese nidditthani. Tesu yo
asappayasevi hoti, tassa dukkha patipada dandha ca abhinna hoti,
sappayasevino sukha patipada khippa ca abhinna. Yo pana pubbabhage asappayam
sevitva aparabhage sappayasevi hoti, pubbabhage va sappayam sevitva aparabhage
@Footnote: 1 cha.Ma. upacaram        2 Si. asighappavattini       3 Si. sighappavattini
@4 cha.Ma. ayam patho na dissati                    5 visudadhi. 1/154
Asappayasevi, tassa vomissata 1- veditabba. Tatha palibodhupacchedadikam pubbakiccam
asampadetva bhavanam anuyunjantassa 2- dukkha patipada hoti, vipariyayena
sukha. Appanakosallani pana asampadentassa dandha abhinna hoti,
sampadentassa khippa.
     Apica tanhaavijjavasena samathavipassanakatadhikaravasena capi etasam
pabhedo veditabbo. Tanhabhibhutassa hi dukkha patipada hoti, anabhibhutassa
sukha. Avijjabhibhutassa ca dandha abhinna hoti, anabhibhutassa khippa. Yo ca
samathe akatadhikaro, tassa dukkha patipada hoti, katadhikarassa sukha. Yo pana
vipassanaya akatadhikaro hoti, tassa dandha abhinna hoti, katadhikarassa khippa.
     Kilesindriyavasena capi etasam pabhedo veditabbo. Tibbakilesassa hi
mudindriyassa dukkha patipada hoti dandha ca abhinna, tikkhindriyassa pana
khippa abhinna. Mandakilesassa ca mudindriyassa sukha patipada hoti dandha
ca abhinna, tikkhindriyassa pana khippa abhinnati.
     Iti imasu patipadaabhinnasu yo puggalo dukkhaya patipadaya dandhaya
ca abhinnaya jhanam papunati, tassa tam jhanam "dukkhapatipadam dandhabhinnan"ti
vuccati. Sesesupi eseva nayo.
     Tattha "tadanudhammata sati santitthati, thitibhagini panna"ti 3- evam vuttasatiya
va tamtamjhananikantiya va vikkhambhane patipada tamtamjhanupacarappattassa
appanaparivase abhinna ca veditabba. Agamanavasenapi ca patipadabhinna hontiyeva.
Dukkhapatipadam hi dandhabhinnam pathamajjhanam patva pattadutiyampi 4- tadisameva
hoti. Tatiyacatutthesupi eseva nayo. Yatha ca catukkanaye, evam pancakanayepi
patipadavasena catudha bhedo veditabbo. Iti patipadavasenapi cattaro navaka
@Footnote: 1 cha. vomissakata      2 cha.Ma. anuyuttassa
@3 abhi. 35/799/402   4 cha.Ma. pavattam dutiyampi
Vutta honti. Tesu pathato chattimsa cittani, atthato pana pancakanaye
catukkanayassa pavitthatta visatimeva bhavantiti.
                         Patipadacatukkam nitthitam.
                           -----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 53 page 236-238. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=53&A=5910&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=53&A=5910&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=162              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=34&A=1419              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=34&A=1055              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=34&A=1055              Contents of The Tipitaka Volume 34 http://84000.org/tipitaka/read/?index_34

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]