ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 54 : PALI ROMAN Vibhanga.A. (sammoha.)

                        5. Pancakaniddesavannana
     [940] Pancakaniddese yasma yesam sakkayaditthiadini appahinani,
te bhavaggepi nibbattante 2- etani akaddhitva kamabhaveyeva patenti,
tasma orambhagiyani sannojananiti vuttani. Iti etani panca gacchantam na
varenti, gatam pana anenti. Ruparagadinipi panca gacchantam na varenti,
agantum pana na denti. Ragadayo panca lagganatthena sanga, anupavitthatthena
pana sallati vutta.
@Footnote: 1 cha.Ma. timbarukaditthi, sam.ni. 16/18/22            2 cha.Ma. nibbatte

--------------------------------------------------------------------------------------------- page546.

[941] Cetokhilati cittassa thaddhabhava kacavarabhava khanukabhava. Satthari kankhatiti satthu sarire va gune va kankhati. Sarire kankhamano "davattimsavaralakkhanapatimanditam nama sariram atthi nu kho natthi"ti kankhati. Gune kankhamano "atitanagatapaccuppannajananasamattham sabbannutannanam atthi nu kho natthi"ti kankhati. Vicikicchatiti vicinanto kicchati, dukkham apajjati, vinicchetum na sakkoti. Nadhimuccatiti evametanti adhimokkham na patilabhati. Na sampasidatiti gunesu otaritva nibbicikicchabhavena pasiditum anavilo bhavitum na sakkoti. Dhammeti pariyattidhamme ca pativedhadhamme ca kankhati. 1- Pariyattidhamme kankhamano "tepitakam buddhavacanam caturasiti dhammakkhandhasahassaniti vadanti, atthi nu kho etam natthi"ti kankhati. Pativedhadhamme kankhamano "vipassananissando maggo nama, magganissando phalam nama, sabbasankharanam patinissaggo nibbanam namati vadanti, tam atthi nu kho natthi"ti kankhati. Samghe kankhatiti "ujupatipannotiadinam padanam vasena evarupam patipadam patipanna cattaro maggattha cattaro phalatthati atthannam puggalanam samuhabhuto samgho nama atthi nu kho natthi"ti kankhati. Sikkhaya kankhamano "adhisilasikkha adhicittasikkha adhipannasikkhati vadanti, sa atthi nu kho natthi"ti kankhati. Cetaso vinibandhati cittam bandhitva mutthiyam katva viya ganhantiti cetaso vinibandha. Kameti vatthukamepi kilesakamepi. Kayeti attano kaye. Rupeti bahiddharupe. Yavadatthanti yattakam icchati, tattakam. Udaravadehakanti udarapuram. Tanhi udaram avadehanato udaravadehakanti vuccati. Seyyasukhanti pancapithasukham utusukham va. Passasukhanti yatha samparivattakam sayantassa dakkhinapassavamapassanam sukham hoti, evam uppannasukham. Middhasukhanti niddasukham. Anuyuttoti yuttapayutto @Footnote: 1 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page547.

Viharati. Panidhayati patthayitva. Silenatiadisu silanti catuparisuddhisilam. Vatanti vatasamadanam. Tapoti tapacaranam. Brahmacariyanti methunavirati. Devo va bhavissamiti mahesakkhadevo va bhavissami. Devannataro vati appesakkhadevesu va annataro. Kusaladhamme avaranti nivarentiti nivaranani. Mata jivita voropita hotiti manusseneva sakajanika manussamata jivita voropita hoti. Pitapi manussapitava. Arahapi manussaarahava. Dutthena cittenati vadhakacittena. Sanniti sannasamangi. Arogoti nicco. Itthethe abhivadantiti ittham eke abhivadanti, evameke abhivadantiti attho. Ettavata solasa sannivada kathita. Asanniti sannavirahito. Imina padena attha asannivada 1- kathita. Tatiyapadena attha nevasanninasannivada kathita. Sato va pana sattassati athava pana vijjamanasseva sattassa. Ucchedanti upacchedam. Vinasanti adassanam. Vibhavanti bhavavigamam. 2- Sabbanetani annamannavevacananeva. Tattha dve jana ucchedaditthim ganhanti labhi ca alabhi ca. Tattha labhi arahato dibbena cakkhuna cutim disva upapattim apassanto yo va cutimattameva datthum sakkoti, na upapatam. So ucchedaditthim ganhati. Alabhi "ko paralokam janati"ti kamasukhagiddhataya va "yatha rukkhapannani 3- patitani na puna viruhanti, evam satta"tiadina vitakkena va ucchedam ganhati. Idha pana tanhaditthinam vasena tatha ca annatha ca vikappetvava uppanna satta ucchedavada kathita. Tesanhi idam sangahavacanam. Ditthadhammanibbanam va paneketi ettha ditthadhammoti paccakkhadhammo vuccati. Tattha tattha patiladdhattabhavassetam adhivacanam. Ditthadhamme nibbanam @Footnote: 1 cha.Ma. sannivada 2 cha.Ma. bhavavigamam 3 cha.Ma. rukkhato pannani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page548.

Ditthadhammanibbanam, imasmimyeva attabhave dukkhavupasamananti 1- attho. Idam pancanna ditthadhammanibbanavadanam sangahavacanam. [942] Verati veracetana. Byasanati vinasa. Akkhantiyati anadhivasanaya. Appiyoti dassanasavanapatikulatta 2- na piyayitabbo. Cintetumpi patikulatta mano etasmim na appetiti amanaPo. Verabahuloti bahuvero. Vajjabahuloti bahudoso. Ajivakabhayanti ajivam jivitavuttim paticca uppannam bhayam, tam agarikassapi hoti anagarikassapi. Tattha agarikena tava ajivahetu bahum akusalam katam hoti. Athassa maranasamaye niraye upatthahante bhayam uppajjati. Anagarikenapi bahu anesana kata honti. 3- Athassa maranakale niraye upatthahante bhayam uppajjati. Idam ajivakabhayam nama. Asilokabhayanti garahabhayam. Parisasarajjabhayanti katapapassa puggalassa sannipatitam parisam upasankamantassa sarajjasankhatam bhayam uppajjati. Idam parisasarajjabhayam nama. Itaradvayam pakatameva. [943] Ditthadhammanibbanavadesu 4- pancahi kamagunehiti manapiyarupadihi pancahi kamakotthasehi bandhanehi va. Samappitoti sutthu appito allino hutva. Samangibhutoti samannagato. Paricaretiti tesu kamagunesu yathasukham indriyani careti sancareti ito cito ca upaneti. Athava pana lalati ramati kilatiti. Ettha ca duvidha kamaguna manussaka ceva dibba ca. Manussaka mandhatukamagunasadisa datthabba, dibba paranimmitavasavattidevarajassa kamagunasadisati. Evarupe kame upagatanhi te paramaditthadhammanibbanappatto hotiti vadanti. Tattha paramaditthadhammanibbananti paramam ditthadhammanibbanam, uttamanti attho. @Footnote: 1 cha.Ma. dukakha vupasammantiti 2 cha.Ma. dassanasavanapatikulataya @3 cha.Ma. hoti 4 cha.Ma......varesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page549.

Dutiyavare hutva abhavatthena anicca, patipilanatthena dukkha, pakatijahanatthena viparinamadhammati veditabba. Tesam viparinamannathabhavati tesam kamanam viparinamasankhata annathabhava. "yampi me ahosi, tampi me natthi"ti vuttanayeneva uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupayasa. Tattha antonijjhayanalakkhano soko, tannissitalalappalakkhano paridevo, kayapatipilanalakkhanam dukkham, manovighatalakkhanam domanassam. Visadalakkhano 1- upayaso. Vitakkitanti abhiniropanavasena pavatto vitakko. Vicaritanti anumajjanavasena pavatto vicaro. Etena etanti etena vitakkitena ca vicaritena ca 2- etam pathamajjhanam olarikam sakantakam viya khayati. Pitigatanti pitiyeva. Cetaso ubbilavitanti cittassa ubbilabhavakaranam. 3- Cetaso abhogoti jhana vutthaya tasmim sukhe punappunam cittassa abhogo manasikaroti. Sesam sabbattha uttanatthamevati. Pancakaniddesavannana nitthita. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 54 page 545-549. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=12819&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=12819&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=976              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=35&A=12911              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=35&A=10281              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=35&A=10281              Contents of The Tipitaka Volume 35 http://84000.org/tipitaka/read/?index_35

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]