ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Panca.A. (paramatthadi.)

    [404] Danam datvati deyyadhammam cajitva. Yaya va cetanaya so
diyyati, sa cetana danam. Datvati tam cetanam pariyodapetva visuddham katva.
Silam samadiyitvati pancangadasangadivasena 2- niccasilam ganhitva. Imina
samadanaviratiyeva dassita. Sampattaviratisamucchedaviratiyo pana loke silanti
apakatatta na vutta. Kincapi na vutta, arammanapaccaya pana hontiyeva. Tattha
samucchedavirati sekkhanamyeva kusalassa arammanam hoti, na itaresam. Uposathakammam
katvati "panam na hanne *- na cadinnamadiye"ti 3- evam vuttam uposathadivasesu
atthanguposathakiriyam katva. Tam paccavekkhatiti tam kusalam sekkhopi puthujjanopi
paccavekkhati, arahapi paccavekkhateva. Arahatopi hi pubbe katam kusalam kusalameva,
yena pana cittena paccavekkhati, tam kiriyacittam nama hoti. Tasma etam "kusalo
dhammo kusalassa dhammassa"ti imasmim adhikare na labbhati. Pubbe sucinnaniti
"datva samadiyitva katva"ti hi asannakatani vuttani, imani na asannakatani 4-
veditabbani. Danadihi va sesani kamavacarakusalani dassetum idam vuttam.
Jhana vutthahitvati jhana vutthahitva. Ayameva va pali. Sekkha gotrabhunti
sotapannam sandhaya vuttam. So hi gotrabhum paccavekkhati. Vodananti idam pana
sakadagamianagamino sandhaya vuttam. Tesanhi tam cittam vodanam nama hoti.
Sekkhati sotapannasakadagamianagamino. Magga vutthahitvati maggaphala-
bhavangatikkamavasena attana patiladdha magga vutthahitva, suddhamaggatoyeva pana
vutthaya paccavekkhanannama natthi.
@Footnote: 1 cha.Ma. sangaham gatam      2 cha.Ma. pancangadivasena
@3 an.tika. 20/72/208  4 cha.Ma. na asanne kataniti   * cha.Ma. na hane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page501.

Kusalam aniccatoti ettha vipassanupagam tebhumikakusalameva veditabbam, vipassana- kusalampana kamavacarameva. Cetopariyananenati rupavacarakusalam dasseti. Akasa- nancayatanantiadihi arupavacarakusalarammanavasena uppajjamanam arupavacarakusalameva. Kusala khandha iddhividhananassatiadihi puggalam anamasitva dhammavaseneva 1- dasseti. Tenevettha hettha gahitampi cetopariyananam puna vuttam. [405] Assadetiti somanassasahagatalobhasampayuttacittehi anubhavati ceva rajjati ca. Abhinandatiti sappitikatanhavasena nandati, hatthappahattho hoti, ditthabhinandanaya va abhinandati. Rago uppajjatiti assadentassa rago uppajjati nama. Idam atthapi lobhasahagatani gahetva vuttam. Ditthi uppajjatiti abhinandantassa atta attaniyantiadivasena catuhipi cittehi sampayutta ditthi uppajjati. Asannitthanagatassa panettha vicikiccha uppajjati. Vikkhepagatassa uddhaccam, akatam vata me kalyananti vippatisarino domanassam. Tam arabbhati tani pubbe 2- sucinnani arammanam katvati attho. Bahuvacanassa hesa ekavacanadeso, jativasena va ekavacanamevetam. [406] Araha magga vutthahitvati maggavithiyam phalanantarassa bhavangassa atikkamanavasena vutthahitva. Paccavekkhanacittani panassa kiriyabyakatani. Evam kiriyabyakatassa arammanapaccayam dassetva puna vipakabyakatassa dassetum sekkha vatiadimaha. Kusale niruddheti vipassanajavanavithiya pacchinnaya. Vipakoti kamavacaravipako. Tadarammanatati tadarammanataya, tam kusalajavanassa arammanabhutam vipassitakusalam arammanam katva uppajjatiti attho. Na kevalanca tadarammanavaseneva, patisandhibhavangacutivasenapi. Vipako hi kammam arammanam katva gahitapatisandhikassa kusalarammano hotiyeva, so pana dubbinneyyatta idha na dassito. @Footnote: 1 cha.Ma. dhammavasena 2 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page502.

Kusalam assadetitiadi akusalajavanavasane kusalarammanam vipakam dassetum vuttam. Vinnanancayatanavipakassati idam dubbinneyyampi samanam mahaggatavipakassa tadarammanabhavena anuppattito labbhamanakavasena vuttam. Kiriyassati arahattam patva asamapannapubbe akasanancayatane patilomato va ekantarikavasena va samapannakiriyaya. Cetopariyananassatiadini purato 1- avajjanaya yojetabbani. Ya etesam avajjana, tassa kusala khandha arammanapaccayena paccayoti ayancettha attho. [407-409] Raganti attano va parassa va ragam. Attano ragavasena panettha vannana pakata hoti. Assadetitiadini vuttatthaneva. Vicikicchadisu pana tisu assadetabbataya abhavato 2- "assadeti"ti na vuttam. Ditthi panettha uppajjati, sa assadetiti padassa parihinatta agatapatipatiya pathamam na vutta. Vicikicchadisuyeva tam tam sabhagam pathamam vatva tassa tassa anantara vutta. Imesu ca pana ragadisu "kim ime 3- papadhamma uppajjanti"ti akkhantivasena va "katam papam katam luddhan"ti vippatisaradivasena va domanassuppatti veditabba. [410] Cakkhum aniccatoti vipassananukkamena dasa 4- olarikayatanani vatthurupancati ekadasa rupani pakatatta gahitani. Puna rupayatanadini cakkhuvinnanadinam arammanatta gahitani. Yasma panesa vinnanakayavasena desana kata, na dhatuvasena, tasma manodhatu na gahita. Evam sabbattha gahitagahitam veditabbam. [411] Phalam paccavekkhanti nibbanam paccavekkhantiti paccavekkhanakusalassa arammanadassanattham vuttam. @Footnote: 1 cha.Ma. parato 2 cha.Ma. abhavena 3 cha.Ma. me 4 cha.Ma. ayam patho na dissati


             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 500-502. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=11291&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=11291&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]