ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Panca.A. (paramatthadi.)

                            9. Dhammayamaka
                      1. Pannattiuddesavaravannana
     [1-16] Idani tesanneva mulayamake desitanam kusaladidhammanam matikam
thapetva cittayamakanantaram desitassa dhammayamakassa vannana hoti. Tattha
khandhayamake vuttanayeneva palivavatthanam veditabbam. Yatheva 1- hi tattha pannatti-
varadayo tayo mahavara avasesa antaravara ca honti, tatha idhapi. "yo
kusaladhammam bhaveti so akusaladhammam pajahati"ti agatatta panettha parinnavaro
bhavanavaro namati veditabbo. Tattha yasma abyakato dhammo neva bhavetabbo,
na pahatabbo, tasma tam padameva na uddhatam. Pannattivare panettha tinnam
kusaladinam dhammanam vasena padasodhanavaro padasodhanamulacakkavaro suddhadhammavaro
suddhadhammamulacakkavaroti imesu catusu varesu yamakaganana veditabba.
                      1. Pannattiniddesavaravannana
     [17-32] Pannattivaraniddese pana kusala kusaladhammati kusalanam
ekantena kusaladhammatta "amanta"ti vuttam. Sesavissajjanesupi eseva nayo.
@Footnote: 1 cha.Ma. yatha
Avasesa dhamma na akusala dhammati avasesa dhamma akusala na honti, dhamma
pana hontiti attho. Imina nayena sabbavissajjanani veditabbani.
                      Pannattivaravannana nitthita.
                          ------------
                         2. Pavattivaravannana
     [33-34]  Pavattivare panettha paccuppannakale puggalavarassa anulomanaye
"yassa kusala dhamma uppajjanti tassa akusala dhamma uppajjanti, yassa va pana
akusala dhamma uppajjanti tassa kusala dhamma uppajjanti"ti kusaladhammamulakani
dev yamakani, akusaladhammamulakam ekanti tini yamakani honti. Tassa patilomanayepi
okasavaradisupi eseva nayo. Evamettha sabbavaresu tinnam tinnam yamakanam
vasena yamakaganana veditabba. Atthavinicchaye panettha idam lakkhanam:- imassa
hi dhammayamakassa pavattimahavare "uppajjanti nirujjhanti"ti imesu uppada-
nirodhesu kusalakusaladhamma tava ekantena pavattiyamyeva labbhanti, na cutipatisandhisu.
Abyakatadhamma pana pavatte ca cutipatisandhisu cati tisupi kalesu labbhanti.
Evamettha yam yattha yattha labbhati, tassa vasena tattha tattha vinicchayo veditabbo.
     Tatridam nayamukham:- kusalakusalanam tava ekakkhane anuppajjanato "no"ti
patisedho kato. Abyakato cati cittasamutthanarupavasena vuttam.
     [35-36] Yattha kusala dhamma nuppajjantiti asannibhavam 1- sandhaya vuttam.
Tenevettha "amanta"ti vissajjanam katam. Uppajjantiti idampi asannibhavamyeva
sandhaya vuttam. Abyakatanam pana anuppattitthanassa abhava "natthi"ti
patikkhepo kato.
@Footnote: 1 cha.Ma. asannabhavam. evamuparipi
     [49] Dutiye akusaleti bhavam assadetva uppannesu nikantijavanesu
dutiye javanacitte. Dutiye citte vattamaneti patisandhito dutiye bhavangacitte
vattamane, saha va patisandhiya bhavangam vipakacittavasena 1- ekameva katva
bhavanikantiya avajjanacitte. Tanhi kiriyacittatta abyakatajatiyam vipakato
dutiyam nama hoti.
     [57] Yassa cittassa anantara aggamagganti gotrabhucittam sandhaya
vuttam. Kusala dhamma uppajjissantiti te aggamaggadhammeyeva sandhaya vuttam.
     [79] Yassa cittassa anantara aggamaggam patilabhissanti tassa cittassa
uppadakkhaneti idam cittajativasena vuttam. Tajjatikassa hi ekavajjanena
uppannassa tato orimacittassa uppadakkhanepi etam lakkhanam labbhateva.
     [99] Nirodhavarepi kusalakusalanam ekato anirujjhanato "no"ti vuttam.
Imina nayamukhena sabbattha vinicchayo veditabboti.
                       Dhammayamakavannana samatta.
                           -----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 384-386. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=8662&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=8662&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=189              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=771              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=814              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=814              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]