ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 8 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.2)

                     6. Mahadhammasamadanasuttavannana
    [473] Evamme sutanti mahadhammasamadanasuttam. Tattha evamkamati
evamiccha. Evamchandati evamajjhasaya, evamadhippayati evamladdhika. Tatrati
tasmim anitthavaddhane ceva itthaparihane ca. Bhagavammulakati bhagava mulam  etesanti
bhagavammulaka. Idam vutti hoti:- ime bhante amhakam dhamma pubbe
kassapasammasambuddhena uppadita, tasmim parinibbute ekam buddhantaram anno samano
va brahmano va ime dhamme uppadetum samattho nama nahosi, bhagavata pana
no ime dhamma uppadita. Bhagavantam hi nissaya mayam ime dhamme ajanama
pativijanamati 1- evam bhagavammulaka no bhante dhammati. Bhagavamnettikati bhagava hi
dhammanam neta vineta anunetati. Yathasabhavato patiekkam patiekkam namam
gahetva dassita dhamma bhagavamnettika nama honti. Bhagavampatisaranati catubhumikadhamma
sabbannutananassa apatham agacchamana bhagavati patisaranti namati bhagavampatisarana.
Patisarantiti osaranti samosaranti. Apica mahabodhimande nisinnassa bhagavato
pativedhavasena phasso agacchati, aham bhagava kinnamoti? tvam phusanatthena phasso
@Footnote: 1 cha.Ma. pativijjhamati
Nama. Vedana, sankhara, vinnanam agacchati aham bhagava kinnamanti? tvam
vijananatthena vinnanam namati evam catubhumikadhammanam yathasabhavato patiekkam
patiekkam namam ganhanto bhagava dhamme patisaratitipi bhagavampatisarana. Bhagavantamyeva
patibhatuti bhagavatova etassa bhasitassa attho upatthatu, tumheyeva no kathetva
dethati attho.
    [474] Sevitabbeti nissayitabbe. Bhajitabbeti upagantabbe. Yathatam
aviddasunoti yatha aviduno balassa andhaputhujjanassa. Yathatam viddasunoti yatha
viduno medhavino panditassa.
    [475] Atthi bhikkhave dhammasamadananti purimasutte uppatipatiakarena
matika thapita, idha pana yathadhammaraseneva sattha matikam thapesi. Tattha dhammasamadananti
panatipatadinam dhammanam gahanam.
    [476] Avijjagatoti avijjaya samannagato.
    [477] Vijjagatoti vijjaya samannagato pannava.
    [478] Sahapi dukkhenati ettha micchacaro abhijjha micchaditthiti
ime tava tayo pubbacetanaya ca aparacetanaya cati dvinnam cetananam vasena
dukkhavedana honti. Sannitthapakacetana pana sukhasampayutta va upekkhasampayutta
va hoti. Sesa panatipatadayo satta tissannampi cetananam vasena dukkhavedana
honti, idam sandhaya vuttam "sahapi dukkhena sahapi domanassena"ti. Domanassameva
cettha dukkhanti veditabbam. Pariyitthikam 1- apajjantassa pubbabhagaparabhagesu
kayikam dukkhampi vattatiyeva.
    [479] Sahapi sukhenapiti ettha panatipato pharusavaca byapadoti
ime tava tayo pubbacetanaya ca aparacetanaya cati dvinnam cetananam vasena
sukhavedana honti. Sannitthapakacetana pana dukkhasampayuttava hoti. Sesa satta
tissannampi cetananam vasena sukhavedana hontiyeva. Sahapi somanassenati
@Footnote: 1 cha.Ma. pariyetthim
Somanassameva cettha sukhanti veditabbam. Itthaphotthabbasamangino va
pubbabhagaparabhagesu kayikasukhampi vattatiyeva.
    [480] Tatiyeva dhammasamadane idhekacco macchabandho  va hoti magaviko
va, panupaghatamyeva nissaya jivitam kappeti. Tassa garutthaniyo bhikkhu akamakasseva
panatipate adinavam panatipataviratiya ca anisamsam kathetva sikkhapadam deti.
So ganhantopi dukkhito domanassitova hutva ganhati. Aparabhage katipaham
vitinametva rakkhitum asakkontopi dukkhitova hoti, tassa pubbaparacetana
dukkhasahagatava honti. Sannitthapakacetana pana sukhasahagata va upekkhasahagata
vati evam sabbattha attho veditabbo. Iti pubbabhagaparabhagacetanava sandhaya
idam vuttam "sahapi dukkhena sahapi domanassena"ti. Domanassameva cettha
dukkhanti veditabbam.
    [481] Catutthadhammasamadane dasasupi padesu tissopi pubbabhagaparabhaga-
sannitthapakacetana sukhasampayutta hontiyeva, tam sandhaya idam vuttam "sahapi
sukhena sahapi somanassena"ti. Somanassameva cettha sukhanti veditabbam.
    [482] Tittakalabuti 1- tittako alabu. 2- Visena samsatthoti halahalavisena 3-
samyutto missito alulito. 3- Na chadessatiti na ruccissati na tutthim karissati.
Nigacchasiti nigamissasi. 4- Appatisankhaya piveyyati tam apaccavekkhitva piveyya.
    [483] Apaniyakamsoti apaniyassa madhurapanakassa bharitakamso.
Vannasampannoti panakavannadihi sampannavanno, kamse pakkhittapanakavasena panakakamsopi
evam vutto. Chadessatiti tanhi halahalavisam yattha yattha pakkhittam hoti, tassa
tasseva rasam deti. Tena vuttam "../../bdpicture/chadessati"ti.
    [484] Putimuttanti muttameva. Yatha hi manussabhavo suvannavannopi
putikayotveva, tadahujatapi galocilata putilatatveva vuccati. Evam tamkhanam gahitam
@Footnote: 1 Si. titthakalaputi     2 cha.Ma. tittakarasaalabu
@3-3 cha.Ma. sampayutto missito alulito         4 cha.Ma. gamissasi
Tarunampi muttam putimuttameva. Nanabhesajjehiti haritakamalakadihi nanosadhehi.
Sukhi assati arogo suvannavanno sukhito bhaveyya.
    [485] Dadhi ca madhu cati suparisuddham dadhi ca sumadhuram ca madhu. Ekajjham
samsatthanti ekato katva missitam alulitam. Tassa tanti tassa tam catumadhurabhesajjam
pivato rucceyya, idam ca yam bhagandarasamsattham lohitam pakkhandati, na tassa bhesajjam,
aharam thambhetva 1- maggam valanjanam 2- karoti. Yam pana pittasamsattham lohitam,
tassetam bhesajjam sitalakiriyaya pariyattabhutam.
    [486] Viddheti ubbiddhe, meghavigamena duribhuteti attho. Vigatavalahaketi
apagatameghe, deveti akase. Akasagatam tamagatanti akasagatam tamam.
Puthusamanabrahmanaparappavadeti puthusamanabrahmanasankhatanam paresam vade. 3-
Abhivihaccati abhihantva. Bhasate ca tapate ca virocate cati saradakale majjhantikasamaye
adiccova obhasam muncati tapati vijjotatiti.
    Idam pana suttam devatanam ativiya piyam manapam. Tatridam vatthu:- dakkhinadisayam
kira hatthibhogajanapade mankuraviharo 4- nama atthi, tassa bhojanasaladvare
mankurarukkhe adhivattha devata rattibhage ekassa daharassa sarabhannavasena idam
suttam osarentassa sutva sadhukaram adasi. Daharo ko esoti aha. Aham
bhante imasmim rukkhe adhivattha devatati. Devate kismim pasannasi, kim sadde,
udahu sutteti. Saddo nama bhante yassa kassaci hotiyeva, sutte pasannamhi.
Satthara jetavane nisiditva kathitadivase ca ajja ca ekabyanjanepi nanam
natthiti. 5- Assosi tvam devate satthara kathitadivaseti. Ama bhanteti. Kattha
thita assositi. Bhante jetavanam gatamhi, mahesakkhasu pana devatasu agacchantisu
tattha okasam alabhitva idheva thatva assosinti. Ettha thitaya sakka satthu
saddo sotunti. Tvam pana bhante mayham saddam sunasiti. Ama devateti.
Dakkhinakannapasse nisiditva kathanakalo viya bhante hotiti. Kim pana devate
@Footnote: 1 Ma. vikkhambhetva   2 cha.Ma. avalanjam    3 Ma. pavade
@4 cha.Ma. sangaraviharo, Si. panguviharo      5 Ma. nanattham ahosi
Satthu rupam passasiti. Sattha mamyeva oloketiti mannamana santhatum na sakkomi
bhanteti. Visesam pana nibbattetum asakkhi 1- devateti. Devata tattheva antaradhayi.
Tam divasam kiresa devaputto sotapattiphale patitthito. Evamidam suttam devatanam
piyam manapam. Sesam sabbattha uttanamevati. 2-
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                   mahadhammasamadanasuttavannana nitthita.
                        -----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 8 page 282-286. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=8&A=7229&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=8&A=7229&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=520              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=12&A=9701              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=12&A=11406              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=12&A=11406              Contents of The Tipitaka Volume 12 http://84000.org/tipitaka/read/?index_12

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]