ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 9 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.3)

                         5.  Jivakasuttavannana
     [51] Evamme sutanti jivakasuttam. Tattha jivakassa komarabhaccassa
ambavaneti ettha jivatiti jivako. Kumarena bhatoti komarabhacco. Yathaha "kim
bhane etam kakehi samparikinnanti. Darako devati. Jivati bhaneti. Jivati
devati. Tenahi bhane tam darakam amhakam antepuram netva dhatinam detha
posetunti. Tassa jivatiti jivakoti namam akamsu, kumarena posapitoti
komarabhaccoti namam akamsu"ti. 4- Ayamettha sankhePo. Vittharena pana jivakavatthu khandhake
agatameva. Vinicchayakathapissa samantapasadikayam vinayatthakathayam vutto.
     Ayam pana jivako ekasmim samaye bhagavato dosabhisannam kayam lahukam 5-
virecetva siveyyakadussayugam datva vatthanumodanapariyosane sotapattiphale
@Footnote: 1 cha.Ma. yanam va poriseyyanti 2 cha.Ma. ayam patho na dissati 3 Si. kundale ca
@4 vinaYu. maha. 5/328/125 civarakkhandhaka    5 cha.Ma. ayam patho na dissati
Patitthaya cintesi "maya divasassa dvattikkhattum buddhupatthanam gantabbam,
idanca veluvanam ativiya dure, 1- mayham uyyanam ambavanam asannataram,
yannunaham ettha bhagavato viharam kareyyan"ti. So tasmim ambavane
rattitthanadivatthanalenakutimandapadini sampadetva bhagavato anucchavikam gandhakutim
karetva ambavanam attharasahatthubbedhena tambapattavannena pakarena parikkhipapetva
buddhappamukham bhikkhusamgham civarabhattena santappetva dakkhinodakam patetva
viharam niyyadesi. Tam sandhaya vuttam "jivakassa komarabhaccassa ambavane"ti.
     Arabhantiti ghatenti. Uddissakatanti uddisitva katam. Paticcakammanti
attanam paticca katam. Athava paticcakammanti nimittakammassetam adhivacanam, tam paticca
kammam ettha atthiti mamsam "paticcakamman"ti vuttam hoti. Yo hi 2- evarupam mamsam
paribhunjati, sopi tassa kammassa dayado hoti, vadhakassa viya tassapi panaghatakammam
hotiti tesam laddhi. Dhammassa ca anudhammam byakarontiti bhagavata vuttakaranassa
anukaranam kathenti. Ettha ca karanam nama tikotiparisuddhamacchamamsaparibhogo,
anukaranam nama mahajanassa tatha byakaranam. Yasma pana bhagava uddissa katam
na paribhunjati, tasma neva tam karanam hoti, na titthiyanam tatha byakaranam
anukaranam. Sahadhammiko vadanuvadoti parehi vuttakaranena sakarano hutva
tumhakam vado va anuvado va vinnuhi garahitabbakaranam koci appamattakopi
kinnu kho agacchati. 3- Idam vuttam hoti "kim sabbakarenapi tumhakam vade
garayhakaranam natthi"ti. Abbhacikkhantiti abhibhavitva acikkhanti.
     [52] Thanehiti karanehi. Ditthadisu dittham nama bhikkhunam atthaya
migamacche vadhitva gayhamanam dittham. Sutam nama bhikkhunam atthaya migamacche
vadhitva gahitanti sutam. Parisankitam nama ditthaparisankitam sutaparisankitam
tadubhayavimuttaparisankitanti tividham hoti.
     Tatrayam sabbasangahakavinicchayo:- idha bhikkhu passanti manusse
jalavaguradihatthe 4- gamato va nikkhamante aranne va vicarante. Dutiyadivase pana 5-
@Footnote: 1 Ma. avidure, cha. atidure 2 cha.Ma. ayam saddo na dissati 3 cha.Ma. kim na agacchati
@4 Si. jalavakaradihatthe       5 cha.Ma. ca
Nesam tam gamam pindaya pavitthanam samacchamamsam pindapatam abhiharanti. Te tena
ditthena parisankanti "bhikkhunam nu kho atthaya katan"ti, idam ditthaparisankitam
nama, etam gahetum na vattati. Yam evam aparisankitam, tam vattati. Sace pana te
manussa "kasma bhante na ganhatha"ti pucchitva tamattham sutva "nayidam bhante
bhikkhunam atthaya katam, amhehi attano atthaya va rajayuttadinam atthaya va
katan"ti vadanti, kappati.
     Na heva kho bhikkhu passanti, apica sunanti "manussa kira jalavaguradihattha
gamato va nikkhamanti aranne va vicaranti"ti. Dutiyadivase pana 2-
nesantam gamam pindaya pavitthanam samacchamamsam pindapatam abhiharanti. Te tena
sutena parisankanti "bhikkhunam nu kho atthaya katan"ti, idam sutaparisankitam nama,
etam gahetum na vattati. Yam evam aparisankitam, tam vattati. Sace pana te manussa
"kasma bhante na ganhatha"ti pucchitva tamattham sutva "nayidam bhante bhikkhunam
atthaya katam, amhehi attano atthaya va rajayuttadinam atthaya va katan"ti
vadanti, kappati.
     Na heva kho pana passanti na sunanti, apica tesam gamam pindaya
pavitthanam pattam gahetva samacchamamsam pindapatam abhisankharitva abhiharanti. Te
parisankanti "bhikkhunam nu kho atthaya katan"ti, idam tadubhayavimuttaparisankitam nama.
Etampi gahetum na vattati. Yam evam aparisankitam, tam vattati. Sace pana te manussa
"kasma bhante na ganhatha"ti pucchitva tamattham sutva "nayidam bhante bhikkhunam
atthaya katam, amhehi attano atthaya va rajayuttadinam atthaya va katam,
pavattamamsam va katam kappiyameva labhitva bhikkhunam atthaya sampaditan"ti vadanti,
kappati.
     Matanam petakiccatthaya mangaladinam va atthaya katepi eseva nayo. Yam
yanhi bhikkhunamyeva atthaya akatam, yattha ca nibbematika honti, tam sabbam kappati.
Sace pana ekasmim vihare bhikkhu uddissa katam hoti, te ca attano atthaya
@Footnote: 1 cha.Ma. ca
Katabhavam na jananti, anne jananti. Ye jananti, tesamyeva 1- na vattati,
itaresam vattati. Anne na jananti, teyeva jananti, tesamyeva na vattati,
annesam vattati. Tepi "amhakam atthaya katan"ti jananti. Annepi "etesam
atthaya katan"ti jananti, sabbesampi tam na vattati. Sabbe na jananti,
sabbesamyeva 2- vattati. Pancasu hi sahadhammikesu yassa kassaci va atthaya uddissa
katam sabbesam na kappati.
     Sace pana koci ekam bhikkhum uddissa panam vadhitva tassa pattam
puretva deti, sopi 3- attano atthaya katabhavam janamyeva gahetva annassa
bhikkhuno deti, so tassa saddhaya paribhunjati, kassapattiti. Dvinnampi anapatti.
Yam hissa 4- uddissa katam, tassa abhuttataya anapatti, itarassa ajananataya.
Kappiyamamsassa hi patiggahane apatti natthi. Uddissa katanca ajanitva
bhuttassa paccha natva apattidesanakiccam nama natthi. Akappiyamamsam pana ajanitva
bhuttena paccha natvapi apatti desetabba. Uddissa katam hi natva bhunjatova
apatti, akappiyamamsam ajanitva bhuttassapi apattiyeva. Tasma apattibhirukena
rupam sallakkhentenapi pucchitvava mamsam patiggahetabbam, paribhogakale pucchitva
paribhunjissamiti va gahetva pucchitvava paribhunjitabbam. Kasma?
duvinneyyatta. Acchamamsanhi sukaramamsasadisam hoti, dipimamsadinipi 5-
migamamsasadisani, tasma pucchitva gahanameva vattatiti vadanti.
   Aditthanti bhikkhunam atthaya vadhitva gayhamanam adittham. Asutanti bhikkhunam
atthaya vadhitva gahitanti asutam. Aparisankitanti ditthaparisankitadivasena
aparisankitam. Paribhoganti vadamiti imehi tihi karanehi parisuddham tikotiparisuddham
nama hoti, tassa hi paribhogo aranne jatasupeyyasakaparibhogasadiso hoti, tatharupam
paribhunjantassa mettaviharissa bhikkhuno doso va vajjam va natthi, tasma
tam paribhunjitabbanti vadamiti attho.
@Footnote: 1 cha.Ma. tesam              2 cha.Ma. sabbesam         3 cha.Ma. so ce
@4 cha.Ma. yam hi              5 cha.Ma. dipimamsadini ca
     [53] Idani tadisassa paribhoge mettaviharinopi anavajjatam dassetum
idha jivaka bhikkhutiadimaha. Tattha kincapi aniyametva bhikkhuti vuttam, athakho
attanameva sandhaya evam vuttanti veditabbam. Bhagavata hi mahavacchagottasutte
cankisutte ca imasmim sutteti tisu thanesu attanamyeva sandhaya desana kata.
Panitena pindapatenati hettha ananganasutte yo koci mahaggho pindapato
panitapindapatoti adhippeto, idha pana mamsupasecanova adhippeto. Agadhitoti
tanhaya agadhito. 1- Amucchitoti tanhamucchanaya amucchito. Anajjhapannoti
na adhiapanno, 2- sabbam alumpitva ekappahareneva gilitukamo kako viya
na hotiti attho. Adinavadassaviti ekarattivasena udarapatalam pavisitva navahi
vanamukhehi nikkhamissatitiadina nayena adinavam passanto. Nissaranapanno
paribhunjatiti idamatthamaharaparibhogoti pannaya paricchinditva paribhunjati.
Attabyabadhaya va cetetiti attadukkhaya va cinteti. 3- Sutam me tanti sutam maya
evam pubbe, etam mayham savanamattamevati dasseti. Sace kho te jivaka idam
sandhaya bhasitanti jivaka mahabrahmuna vikkhambhanappahanena byapadadayo pahina,
tena so mettavihari mayham samucchedappahanena, sace te idam sandhaya bhasitam,
evam sante tava idam vacanam anujanamiti attho. So sampaticchi.
     [54] Athassa bhagava sesabrahmaviharavasenapi uttarim desanam vannento
"idha jivaka bhikkhu"tiadimaha. Tam uttanatthameva.
     [55] Yo kho jivakati ayam patiyekko anusandhi. Imasminhi thane
bhagava dvaram thaketi, sattanudayam dasseti. Sace hi kassaci evamassa "ekam
rasapindapatam datva kappasatasahassam saggasampattim patilabhanti, yankinci  katva
param maretvapi rasapindapatova databbo"ti tam patisedhento "yo kho jivaka
tathagatan"tiadimaha. 3-
     Tattha imina pathamena thanenati imina anattimatteneva tava pathamena
karanena. Galappavethakenati yottena gale bandhitva kaddhito galena pavethiyamanena
@Footnote: 1 cha.Ma. agathitoti tanhaya agathito        2 cha.Ma. anajjhopannoti na adhiopanno
@3 cha.Ma. ceteti                     4 cha.Ma. tathagatam vatiadimaha
Va. 1- Arabhiyamanoti mariyamano. Akappiyena assadetiti acchamamsam sukaramamsam 2-
dipimamsam va migamamsanti khadapetva "tvam kim samano nama, akappiyamamsam te
khaditan"ti ghatteti. Ye pana dubbhikkhadisu va byadhiniggahanattham va "acchamamsam
nama sukaramamsasadisam, dipimamsam migamamsasadisan"ti jananta "sukaramamsam idam, migamamsam
idan"ti vatva hitajjhasayena khadapenti, na te sandhayetam vuttam. Tesanhi
bahupunnameva hoti. Esaham bhante bhagavantam saranam gacchami dhammanca bhikkhusamghancati
ayam agataphalo vinnatasasano ditthasacco ariyasavako. Imam pana dhammadesanam
ogahanto pasadam uppadetva dhammakathaya thutim karonto evamaha. Sesam
sabbattha uttanamevati.
                    Papancasudaniya  majjhimanikayatthakathaya
                       jivakasuttavannana  nitthita.
                              Pancamam.
                          -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 9 page 34-39. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=844&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=844&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=56              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=950              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=971              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=971              Contents of The Tipitaka Volume 13 http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]