ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๑)

                         ๒. มจฺฉริสุตฺตวณฺณนา
       [๓๒] ทุติเย มจฺเฉรา จ ปมาทา จาติ อตฺตสมฺปตฺตินิคูหนลกฺขเณน
มจฺเฉเรน เจว สติวิปฺปวาสลกฺขเณน ปมาเทน จ. เอกจฺโจ หิ "อิมํ ๔- เม
เทนฺตสฺส ปริกฺขยํ คมิสฺสติ, มยฺหํ วา ฆรมานุสกานํ วา น ภวิสฺสตี"ติ
มจฺฉริเยน ๕- ทานํ น เทติ. เอกจฺโจ ขิฑฺฑาทิปสุตตฺตา "ทานํ ทาตพฺพนฺ"ติ
จิตฺตมฺปิ น อุปฺปาเทติ. เอวํ ทานํ น ทียตีติ เอวเมตํ ยสทายกํ สิริทายกํ
สมฺปตฺติทายกํ สุขทายกํ ทานํ นาม น ทียตีติอาทินา การณํ กเถสิ. ปุญฺญํ
อากงฺขมาเนนาติ ปุพฺพเจตนาทิเภทํ ปุญฺญํ อิจฺฉมาเนน. เทยฺยํ โหติ วิชานตาติ
อตฺถิ ทานสฺส ผลนฺติ ชานนฺเตน ทาตพฺพเมวาติ วทติ.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. โสตฺถึ ปจฺจาคมมฺหเสติ, อิ. โสตฺถึ ปจฺจาคมามฺหเสติ    ฉ.ม., อิ. เตปิ
@ ฉ.ม., อิ. สุขํ วาติ น ทิสฺสติ   ฉ.ม. อิทํ     ม. มจฺฉเรน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘.

ตเมว พาลํ ผุสตีติ ตํเยว พาลํ อิธโลกปรโลเกสุ ชิฆจฺฉา จ ปิปาสา จ ผุสติ อนุพนฺธติ น วิชหติ. ตสฺมาติ ยสฺมา ตเมว ผุสติ, ตสฺมา. วิเนยฺย มจฺเฉรนฺติ มจฺเฉรมลํ วิเนตฺวา. ทชฺชา ทานํ มลาภิภูติ มลาภิภู หุตฺวา ตํ มจฺเฉรมลํ อภิภวิตฺวา ทานํ ทเทยฺย. เต มเตสุ น มิยฺยนฺตีติ อทานสีลตาย มรเณน มเตสุ น มิยฺยนฺติ. ยถา หิ มโต สมฺปริวาเรตฺวา ฐปิเต พหุมฺหิปิ อนฺนปานาทิมฺหิ "อิทํ อิมสฺส โหตุ, อิทํ อิมสฺสา"ติ อุฏฺฐหิตฺวา สํวิภาคํ น กโรติ, เอวํ อทานสีโลปีติ มตกสฺส จ อทานสีลสฺส จ โภคา สมสมา นาม โหนฺติ. เตน ทานสีลา เอวรูเปสุ มเตสุ น มิยฺยนฺตีติ อตฺโถ. อทฺธานํว สหพฺพชํ ๑- อปฺปสฺมึ เย ปเวจฺฉนฺตีติ ยถา อทฺธานํ กนฺตารมคฺคํ สห วชนฺตา ปถิกา สห วชนฺตานํ ปถิกานํ อปฺปสฺมึ ปาเถยฺเย สํวิภาคํ กตฺวา ปเวจฺฉนฺติ ททนฺติเยว, เอวเมว เย ๒- อนมตคฺคํ สํสารกนฺตารํ สห วชนฺตา สห วชนฺตานํ อปฺปสฺมึปิ เทยฺยธมฺเม สํวิภาคํ กตฺวา ททนฺติเยว, เต มเตสุ น มิยฺยนฺติ. เอส ธมฺโม สนนฺตโนติ เอส โปราณโก ธมฺโม, สนนฺตนานํ วา ปณฺฑิตานํ เอส ธมฺโมติ. อปฺปสฺสเมเกติ อปฺปกสฺมึ เทยฺยธมฺเม เอเก. ปเวจฺฉนฺตีติ ททนฺติ. พหุเนเก น ทิจฺฉเรติ พหุนาปิ โภเคน สมนฺนาคตา เอกจฺเจ น ททนฺติ. สหสฺเสน สมํ มิตาติ สหสฺเสน สทฺธึ มิตา, สหสฺสทานสทิสา โหติ. ทุรนฺวโยติ ทุรนุคมโน, ทุปฺปูโรติ อตฺโถ. ธมฺมํ จเรติ ทสกุสลกมฺมปถธมฺมํ จรติ. โยปิ สมุญฺชกํ จเรติ โยปิ ขลมณฺฑลาทิโสธนปลาลโปฐนาทิวเสน สมุญฺชกํ จรติ. ทารํ จ โปสนฺติ ทารํ จ โปเสนฺโต. ททํ อปฺปกสฺมินฺติ อปฺปกสฺมึ ปณฺณสากมตฺตมฺหิปิ สํวิภาคํ กตฺวา ททนฺโตว โส ธมฺมํ จรติ. สตํ สหสฺสานนฺติ สหสฺสํ สหสฺสํ กตฺวา คณิตานํ ปุริสานํ สตํ, สตสหสฺสนฺติ อตฺโถ. สหสฺสยาคินนฺติ ภิกฺขุสหสฺสสฺส วา ยาโค กหาปณสหสฺเสน วา นิพฺพตฺติโต @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ปนฺถานํ สห วชํ, ฉ.ม. เอวเมวํ เย ปน, อิ. เอวเมวํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.

ยาโคปิ สหสฺสยาโค, โส เอเตสํ อตฺถีติ สหสฺสยาคิโน, เตสํ สหสฺสยาคีนํ. เอเตน ทสนฺนํ วา ภิกฺขุโกฏีนํ ทสนฺนํ วา กหาปณโกฏีนํ ปิณฺฑปาโต ทสฺสิโต โหติ. เย เอตฺตกํ ททนฺติ, เต กลํปิ นาคฺฆนฺติ ๑- ตถาวิธสฺสาติ อาห. ยฺวายํ สมุญฺชกํ จรนฺโตปิ ธมฺมํ จรติ, ทารํ โปเสนฺโตปิ, อปฺปกสฺมึ ททนฺโตปิ, ตถาวิธสฺส เอเต สหสฺสยาคิโน กลํปิ นาคฺฆนฺติ ยนฺเตน ทลิทฺเทน เอกปฏิวีสกมตฺตมฺปิ สลากภตฺตมตฺตํปิ วา ทินฺนํ, ตสฺส ทานสฺส สพฺเพสํปิ เตสํ ๒- ทานานิ กลํ นาคฺฆนฺติ. ๒- กลํ นาม โสฬสภาโคปิ สตภาโคปิ สหสฺสภาโคปิ. อิธ สตภาโค คหิโต. ยํ เตน ทานํ ทินฺนํ, ตสฺมึ สตธา วิภตฺเต อิตเรสํ ทสโกฏิสหสฺสทานํ ตโต เอกโกฏฺฐาสมฺปิ นาคฺฆตีติ อาห. เอวํ ตถาคเต ทานสฺส อคฺฆํ กโรนฺเต สมีเป ฐิตา เทวตา จินฺเตสิ "เอวํ ภควา มหาทานํ ปาเทน ปวฏฺเฏตฺวา รตนสติเก วิย นรเก ปกฺขิปนฺโต อิทํ เอวํ ปริตกฺกํ ทานํ จนฺทมณฺฑเล ปหรนฺโต ๓- วิย ปกฺขิปติ, ๔- กถํ นุ โข เอตํ มหปฺผลตรนฺ"ติ ๕- ชานนตฺถํ คาถาย อชฺฌภาสิ. ตตฺถ เกนาติ เกน การเณน. มหคฺคโตติ มหตฺตํ คโต, วิปุลสฺเสเวตํ ๖- เววจนํ. สเมน ทินฺนสฺสาติ สเมน ทินฺนสฺส ทานสฺส. อถสฺสา ภควา ทานํ วิภชิตฺวา ทสฺเสนฺโต ททนฺติ เหเกติอาทิมาห. ตตฺถ วิสเม นิวิฏฺฐาติ วิสเม กายวจีมโนกมฺเม ปติฏฺฐิตา หุตฺวา. ฆตฺวาติ ๗- โปเถตฺวา. วธิตฺวาติ มาเรตฺวา. โสจยิตฺวาติ ปรํ โสกสมปฺปิตํ กตฺวา. อสฺสุมุขาติ อสฺสุมุขสมฺมิสฺสา. ปรํ โรทาเปตฺวา ทินฺนทานํ หิ อสฺสุมุขทานนฺติ วุจฺจติ. สทณฺฑาติ ทณฺเฑน ตชฺเชตฺวา ปหริตฺวา ทินฺนทกฺขิณา สทณฺฑาติ วุจฺจติ. เอวนฺติ นาหํ สมฺมาสมฺพุทฺธตาย มหาทานํ คเหตฺวา อปฺปผลํ นาม กาตุํ สกฺโกมิ ปริตฺตทานํ วา มหปฺผลํ นาม. อิทํ ปน มหาทานํ อตฺตโน อุปฺปตฺติยา อปริสุทฺธตาย เอวํ อปฺปผลํ นาม โหติ, อิตรํ ปริตฺตทานํ อตฺตโน อุปฺปตฺติยา ปริสุทฺธตาย เอวํ มหปฺผลํ นามาติ อิมมตฺถํ ทสฺเสนฺโต เอวนฺติอาทิมาหาติ. ทุติยํ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. นคฺฆนฺติ เอวมุปริปิ ๒-๒ ฉ.ม., อิ. ทานํ กลํ นคฺฆคีติ ม. ปสารนฺโต @ ฉ.ม. อุกฺขิปติ. สี. มหคฺฆตรนฺติ ฉ.ม. วิปุลสฺเสตํ ฉ.ม., อิ. เฉตฺวา

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๕๗-๕๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=1508&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=1508&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=86              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=525              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=457              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=457              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]