บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๑

๘. ตายนสุตฺตวณฺณนา [๘๙] อฏฺฐเม ปุราณติตฺถกโรติ ปุพฺเพ ติตฺถกโร. เอตฺถ จ ติตฺถํ นาม ทฺวาสฏฺฐี ทิฏฺฐิโย, ติตฺถกโร นาม ตาสํ อุปฺปาทโก สตฺถา. เสยฺยถีทํ? @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สจฺจเมตํ ^๒ ฉ.ม., อิ. ชาลํ ^๓ ฉ.ม., อิ. คจฺฉิสฺสนฺติ @^๔ สี., อิ. อสมตฺถภาวโต. ม. อสมตฺถตายเจเต ^๕ ฉ.ม. วิสเมปิ @^๖ ฉ.ม. ปฏิลีโน นาม ปหีนมาโน วุจฺจติ @^*-๗ ปาลิ. กาลา...องฺ. จตุกฺก ๒๑/๓๘/๔๖, ขุ. มหา.๒๙/๓๙๖/๒๖๘ (สฺยา) @^๘ สี. สุสมาหิตาติ นนฺโท มจฺโฉ ^๑- กิโส สงฺกิจฺโจ. ปูรณาทโย ^๒- ปน ติตฺถิยา นาม. อยํ ปน ทิฏฺฐึ อุปฺปาเทตฺวา กถํ สคฺเค นิพฺพตฺโตติ? กมฺมวาทิตาย. เอส กิร อุโปสถภตฺตาทีนิ อทาสิ, อนาถานํ วตฺตํ ปฏฺฐเปติ, ^๓- ปติสฺสเย อกาสิ, โปกฺขรณิโย ขณาเปสิ, อญฺญํปิ พหุกลฺยาณํ อกาสิ. โส ตสฺส นิสฺสนฺเทน สคฺเค นิพฺพตฺโต, โส สาสนสฺส ปน นิยฺยานิกภาวํ น ^๔- ชานาติ. โส ตถาคตสฺส สนฺติกํ คนฺตวา สาสนานุจฺฉวิกวิริยปฏิสํยุตฺตา คาถา วกฺขามีติ อาคนฺตฺวา ฉินฺท โสตนฺติอาทิมาห. ตตฺถ ฉินฺทาติ อนิยมิตอาณตฺติ. โสตนฺติ ตณฺหาโสตํ. ปรกฺกมฺมาติ ปรกฺกมิตฺวา วิริยํ กตฺวา. กาเมติ กิเลสกาเมปิ วตฺถุกาเมปิ. ปนุทาติ นีหร. เอกตฺตนฺติ ฌานํ. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- กาเม อวิชหิตฺวา มุนิ ฌานํ น อุปปชฺชติ, น ปฏิลภตีติ อตฺโถ. กยิรา เจ กยิราเถนนฺติ ยทิ วิริยํ ^๕- กเรยฺยาถ, ตํ วิริยํ น โอสกฺเกยฺย. ทฬฺหเมตํ ปรกฺกเมติ เอนํ ทฬฺหํ ^๖- กเรยฺย. สิถิโล หิ ปริพฺพาโชติ สิถิลคหิตา ปพฺพชฺชา. ภิยฺโย อากิรเต รชนฺติ อติเรกํ อุปริ กิเลสรชํ อากิรติ. อกตํ ทุกฺกฏํ เสยฺโยติ ทุกฺกฏํ อกตเมว เสยฺโย. ยํ กิญฺจีติ น เกวลํ ทุกฺกฏํ กตฺวา กตสามญฺญเมว, อญฺญํปิ ยํ กิญฺจิ สิถิลกตํ เอวรูปเมว โหติ. สงฺกิลิฏฺฐนฺติ ทุกฺกรการิกวตฺตํ. ^๗- อิมสฺมึ หิ สาสเน ปจฺจยเหตุ สมาทินฺนํ ธุตงฺควตฺตํ ^๗- สงฺกิลิฏฺฐเมว. สงฺกสฺสรนฺติ สงฺกาย สริตํ, "อิทํปิ อิมินา กตํ ภวิสฺสติ, อิทํปิ อิมินา"ติ เอวํ อาสงฺกิตปริสงฺกิตํ. อาทิพฺรหฺมจริยิกาติ มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส อาทิภูตา ปจฺจุปฏฺฐานภูตา. ^๘- อฏฺฐมํ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๑๐๒-๑๐๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=2688&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=2688&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=238 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=1505 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=1257 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=1257 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15