ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๑)

                        ๔.  ทฬิทฺทสุตฺตวณฺณนา
     [๒๖๐] จตุตฺเถ มนุสฺสทฬิทฺโทติ มนุสฺสอธโน. มนุสฺสกปโณติ
มนุสฺสการุญฺญตํ ปตฺโต. มนุสฺสวราโกติ มนุสฺสลามโก. ตตฺราติ ตสฺมึ ฐาเน, ตสฺมึ
วา อติโรจเน. อุชฺฌายนฺตีติ อวชฺฌายนฺติ ลามกโต จินฺเตนฺติ. ขิยฺยนฺตีติ ๖-
ปกาเสนฺติ. ๗- วิปาเจนฺตีติ ตตฺถ ตตฺถ กเถนฺติ วิตฺถาเรนฺติ. เอโส โข มาริสาติ
เอตฺถ อยมนุปุพฺพีกถา:- โส กิร อนุปฺปนฺเน พุทฺเธ กาสิรฏฺเฐ พาราณสิราชา
หุตฺวา สมุสฺสิตธชปฏากนานาลงฺกาเรหิ สุฏฺฐุ อลงฺกตํ นครํ ปทกฺขิณํ อกาสิ
อตฺตโน สิริสมฺปตฺติยา สมากฑฺฒิตเนตฺเตน ชนกาเยน สมุลฺโลกิยมาโน. ตสฺมิญฺจ
สมเย เอโก ปจฺเจกพุทฺโธ คนฺธมาทนปพฺพตา อาคมฺม ตสฺมึ นคเร ปิณฺฑาย
จรติ สนฺตินฺทฺริโย สนฺตมานโส อุตฺตมทมถสมนฺนาคโต. มหาชโนปิ ราชคตํ
จิตฺติการํ ปหาย ปจฺเจกพุทฺธเมว โอโลเกสิ. ราชา "อิทานิ มํ อิมสฺมึ
ชนกาเย เอโกปิ น โอโลเกสิ, กึ นุ โข เอตนฺ"ติ โอโลเกนฺโต ปจฺเจกพุทฺธํ
อทฺทส. โสปิ ปจฺเจกพุทฺโธ มหลฺลโก โหติ ปจฺฉิมวเย ฐิโต. จีวรานปิสฺส
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. สพฺเพว      ฉ.ม....วจฺฉโรปนปทีนํ           ฉ.ม....โรปนาทีนิ
@ ฉ.ม. เยสํ       สุ. วิ. ๒/๓๔๔,๓๕๕/๓๑๒,๓๒๕       อิ. ขียนฺตีติ
@ ฉ.ม., อิ, กเถนฺติ ปกาเสนฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๒.

ชิณฺณานิ, ตโต ตโต สุตฺตานิ คฬนฺติ. ๑- รญฺโญ สตสหสฺสาธิกานิ เทฺว อสงฺเขยฺยานิ ปูริตปารมึ ปจฺเจกพุทฺธํ ทิสฺวา จิตฺตปฺปสาทมตฺตํ วา หตฺถํ ปสาเรตฺวา วนฺทนมตฺตํ วา นาโหสิ, โส ราชา "ปพฺพชิโต มญฺเญ เอส อุสฺสูยาย มํ น โอโลเกตี"ติ กุชฺฌิตฺวา "กฺวายํ กุฏฺฐิจีวรานิ ๒- ปารุโต"ติ นุฏฺฐุหิตฺวา ๓- ปกฺกามิ. ตสฺส กมฺมสฺส วิปาเกน มหานิรเย นิพฺพตฺติตฺวา วิปากาวเสเสน มนุสฺสโลกํ อาคจฺฉนฺโต ราชคเห ปรมกปณาย อิตฺถิยา กุจฺฉิมฺหิ ปฏิสนฺธึ คณฺหิ. คหิตกาลโต ปฏฺฐาย สา อิตฺถี กญฺชิกมตฺตํ อุทรปูรํ นาลตฺถ. ตสฺส กุจฺฉิคตสฺเสว กณฺณนาสา วิลีนา, สงฺขปลิตกุฏฺฐี หุตฺวา มาตุ กุจฺฉิโต นิกฺขนฺโต. มาตาปิตโร นาม ทุกฺกรการิกา โหนฺติ, เตนสฺส มาตา ยาว กปาลํ คเหตฺวา จริตุํ น สกฺโกติ, ตาวสฺส กญฺชิกมฺปิ อุทกมฺปิ อาหริตฺวา อทาสิ. ภิกฺขาย จริตุํ สมตฺถกาเล ปนสฺส กปาลํ หตฺเถ ทตฺวา "ปญฺญายิสฺสสิ สเกน กมฺเมนา"ติ ปกฺกามิ. อถสฺส ตโต ปฏฺฐาย สกลสรีรโต มํสานิ ฉิชฺชิตฺวา ฉิชฺชิตฺวา ปตนฺติ, ยูสํ ปคฺฆรติ, มหาเวทนา วตฺตนฺติ. ยํ ยํ รจฺฉํ นิสฺสาย สยติ, สพฺพรตฺตึ มหารเวน รวติ. ตสฺส การุญฺญปริเทวิตสทฺเทน สกลวีถิยํ มนุสฺสา สพฺพรตฺตึ นิทฺทํ น ลภนฺติ. ตสฺส ตโต ปฏฺฐาย สุขสยิเต ปโพเธตีติ สุปฺปพุทฺโธเตฺวว นามํ อุทปาทิ. อถาปเรน สมเยน ภควติ ราชคหํ สมฺปตฺเต นาครา สตฺถารํ นิมนฺเตตฺวา นครมชฺเฌ มหามณฺฑปํ กตฺวา ทานํ อทํสุ. สุปฺปพุทฺโธปิ กุฏฺฐี คนฺตฺวา ทานมณฺฑปสฺส อวิทูเร นิสีทิ. นาครา พุทฺธปฺปมุขํ สํฆํ ปณีเตน ขาทนียโภชนีเยน ปริวิสนฺตา ตสฺสาปิ ยาคุภตฺตํ อทํสุ. ตสฺส ปณีตโภชนํ ภุตฺตสฺส จิตฺตํ เอกคฺคํ อโหสิ. สตฺถา ภตฺตกิจฺจาวสาเน อนุโมทนํ กตฺวา สจฺจานิ ทีเปสิ, สุปฺปพุทฺโธ นิสินฺนฏฺฐาเน นิสินฺโนว เทสนาวสาเน ๔- เทสนานุสาเรน ญาณํ เปเสตฺวา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐิโต. สตฺถา อุฏฺฐาย วิหารํ คโต. โสปิ จุมฺพฏํ ๕- อารุยฺห กปาลมาทาย ทณฺฑโมลมฺพิตฺวา ๖- อตฺตโน วสนฏฺฐานํ คจฺฉนฺโต @เชิงอรรถ: ฏีกา. อวลมฺพนฺติ สี. กุฏฺฐี จีวรานิ, อิ. กุฏฺฐี กุฏฺฐิจีวรานิ @ สี.,อิ. นุฏฺฐุภิตฺวา, ฉ.ม. นิฏฺฐุภิตฺวา, ขุ.อุ. ๒๕/๔๓/๑๖๒ @ ฉ.ม.,อิ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฏีกา. ปาทจุมฺพฏํ ฉ.ม., อิ. ทณฺฑโมลุพฺภ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๓.

วิพฺภนฺตาย คาวิยา ชีวิตา โวโรเปตา ๑- มตฺติกาปาตึ ภินฺทิตฺวา สุวณฺณปาตึ ปฏิลภนฺโต วิย ทุติยจิตฺตวาเรน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อตฺตโน ปุญฺญํ นิสฺสาย อญฺเญ เทเว อติกฺกมฺม วิโรจิตฺถ, ตํ การณํ ทสฺเสนฺโต สกฺโก เทวานมินฺโท เอโส โข มาริสาติอาทิมาห. สทฺธาติ มคฺเคนาคตา สทฺธา. สีลญฺจ ยสฺส กลฺยาณนฺติ กลฺยาณสีลํ นาม อริยสาวกสฺส อริยกนฺตสีลํ วุจฺจติ. ตตฺถ กิญฺจาปิ อริยสาวกสฺส เอกสีลมฺปิ อกนฺตํ นาม นตฺถิ, อิมสฺมึ ปนตฺเถ ภวนฺตเรปิ อปฺปหีนํ ปญฺจสีลํ อธิปฺเปตํ. จตุตฺกํ.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๓๓๑-๓๓๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=8549&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=8549&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=916              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=7464              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=6652              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=6652              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]