ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                    ๙. พาหิรผสฺสนานตฺตสุตฺตาทิวณฺณนา
    [๙๓-๙๔] นวเม อุปฺปชฺชติ รูปสญฺาติ วุตฺตปฺปกาเร อารมฺมเณ
อุปฺปชฺชติ สญฺา. รูปสงฺกปฺโปติ ตสฺมึเยว อารมฺมเณ ตีหิ จิตฺเตหิ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม., อิ. จตุภูมกาติ         ฉ.ม. ปติตํ
@ ฉ.ม., อิ. สญฺ ฉ.ม., อิ. เอตฺถ จ เอวํ
สมฺปยุตฺตสงฺกปฺโป. รูปสมฺผสฺโสติ ตเทวารมฺมณํ ผุสมาโน ผสฺโส. เวทนาติ
ตเทว อารมฺมณํ อนุภวมานา เวทนา. ฉนฺทาทโย วุตฺตนยาว. รูปลาโภติ
ปริเยสิตฺวา ลทฺธํ สห ตณฺหาย อารมฺมณํ "รูปลาโภ"ติ วุตฺตํ. อยํ ตาว
สพฺพสงฺคาหิกนโย เอกสฺมึเยวารมฺมเณ สพฺพธมฺมานํ อุปฺปตฺติวเสน วุตฺโต. อปโร
อาคนฺตุการมฺมณมิสฺสโก โหติ:- รูปสญฺา รูปสงฺกปฺโป ผสฺโส เวทนาติ อิเม ตาว
จตฺตาโร ธมฺมา รูปปริโภเคว ๑- นิพทฺธารมฺมเณ โหนฺติ. นิพทฺธารมฺมณํ หิ อิฏฺ
กนฺตํ มนาปํ ปิยํ ยงฺกิญฺจิ วิย อุปฏฺาติ, อาคนฺตุการมฺมณํ ปน ยงฺกิญฺจิ
สมานมฺปิ โขเภตฺวา ติฏฺติ.
    ตตฺริทํ วตฺถุํ:- เอโก กิร อมจฺจปุตฺโต คามิเยหิ ปริวาริโต คามมชฺเฌ ตฺวา
กมฺมํ กโรติ. ตสฺมิญฺจสฺส สมเย อุปาสิกา นทึ คนฺตฺวา นฺหาตฺวา อลงฺกตปฏิยตฺตา
ธาตีคณปริวุตา เคหํ คจฺฉติ. โส ทูรโต ทิสฺวา "อาคนฺตุกมาตุคาโม ภวิสฺสตี"ติ
สญฺ อุปฺปาเทตฺวา "คจฺฉ ภเณ ชานาหิ, กา เอสา"ติ ปุริสํ เปเสสิ. โส คนฺตฺวา
ตํ ทิสฺวา ปจฺจาคโต "กา เอสา"ติ ปุฏฺโ ยถาสภาวํ อาโรเจสิ. เอวํ อาคนฺตุการมฺมณํ
โขเภติ. ตสฺมึ อุปฺปนฺโน ฉนฺโท รูปจฺฉนฺโท นาม, ตเทว อารมฺมณํ กตฺวา อุปฺปนฺโน
ปริฬาโห รูปปริฬาโห นาม, สหาเย คณฺหิตฺวา ตสฺส ปริเยสนํ รูปปริเยสนา นาม,
ปริเยสิตฺวา ลทฺธํ สห ตณฺหาย อารมฺมณํ รูปลาโภ นาม.
    อุรุเวลายวาสี ๒- จูฬติสฺสตฺเถโร ปนาห:- "กิญฺจาปิ ภควตา ผสฺสเวทนา
ปาลิยา มชฺเฌ คหิตา, ปาลึ ปน ปริวตฺเตตฺวา วุตฺตปฺปกาเร อารมฺมเณ
อุปฺปนฺนา สญฺา รูปสญฺา, ตสฺมึเยว สงฺกปฺโป รูปสงฺกปฺโป ตสฺมึ ฉนฺโท
รูปจฺฉนฺโท, ตสฺมึ ปริฬาโห รูปปริฬาโห, ตสฺมึ ปริเยสนา รูปปริเยสนา,
ปริเยสิตฺวา ลทฺธํ สห ตณฺหาย อารมฺมณํ รูปลาโภ. เอวํ ลทฺธารมฺมเณ ปน
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม., อิ. ธุวปริโภเค        ฉ.ม. อุรุวลฺลิยวาสี
ผุสนํ ผสฺโส, อนุภวนํ เวทนา. รูปสมฺผสฺโส รูปสมฺผสฺสชา เวทนาติ
อิทํ ทฺวยํ ลพฺภตี"ติ. อปรมฺปิ อวิภูตวารํ นาม คณฺหนฺติ. อารมฺมณํ หิ
สาณิปากาเรน ๑- วา ปริกฺขิตฺตํ ติณปณฺณาทีหิ วา ปฏิจฺฉนฺนํ โหติ, ตํ "อุปฑฺฒํ
ทิฏฺ เม อารมฺมณํ, สุฏฺุ นํ ปสฺสิสฺสามี"ติ โอโลกยโต ตสฺมึ อารมฺมเณ
อุปฺปนฺนา สญฺา รูปสญฺา นาม, ตสฺมึเยว อุปฺปนฺนา สงฺกปฺปาทโย
รูปสงฺกปฺปาทโย นามาติ เวทิตพฺพา. เอตฺถาปิจ สญฺาสงฺกปฺปผสฺสเวทนาฉนฺทา
เอกชวนวาเรปิ นานาชวนวาเรปิ ลพฺภนฺติ, ปริฬาหปริเยสนาลาโภ
นานาชวนวาเรเยวาติ. ทสมํ อุตฺตานตฺถเมวาติ. นวมทสมานิ.
                         นานตฺตวคฺโค ปโม.
                          ------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๑๔๙-๑๕๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=3347&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=3347&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=348              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=3859              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=3549              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=3549              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]