ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                        ๖. ธนุคฺคหสุตฺตวณฺณนา
    [๒๒๘] ฉฏฺเฐ ทฬฺหธมฺมา ธนุคฺคหาติ ทฬฺหธนุโน อิสฺสาสา. ทฬฺหธนุ
นาม ทฺวิสหสฺสถามํ วุจฺจติ, ทฺวิสหสฺสถามํ นาม ยสฺส อาโรปิตสฺส ชิยาพทฺโธ ๖-
@เชิงอรรถ:  สี. คนฺธูปนมตฺตํ    ฉ.ม. หิ กาลํ     สี. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ
@ ฉ.ม.,อิ. สํเวลฺสิตกิลญฺชํ   ฉ.ม. สํเวลฺเลนฺโต   สี.,ม. ชิยาพนฺโธ
โลหสิสาทีนํ ภาโร ทณฺเฑ คเหตฺวา ยาว กณฺฑปฺปมาณา ๑- อุขิตฺตสฺส ปฐวีโต
มุจฺจติ. สุสิกฺขิตาติ ทสทฺวาทส วสฺสานิ อาจริยกุเล อุคฺคหิตสิปฺปา. กตหตฺถาติ
โย สิปฺปเมว อุคฺคณฺหาติ, โส กตหตฺโถ น โหติ, อิเม ปน กตหตฺถา จิณฺณวสีภาวา.
กตูปาสนาติ ราชกุลาทีสุ ทสฺสิตสิปฺปา.
    ตสฺส ปุริสสฺส ชโวติ เอวรูโป อญฺโญ ปุริโส นาม น ภูตปุพฺโพ,
โพธิสตฺตสฺเสว ปน ชวนหํสกาโล นาม อาสิ. ตทา โพธิสตฺโต จตฺตาริ
กณฺฑานิ อาหริ. ตทา กิรสฺส กนิฏฺฐภาตโร "มยํ ภาติก สูริเยน สทฺธึ
ชวิสฺสามา"ติ อาโรเจสุํ. โพธิสตฺโต อาห "สูริโย สีฆชโว, น สกฺขิสฺสถ
ตุเมฺห เตน สทฺธึ ชวิตุนฺ"ติ. เต ทุติยํ ตติยมฺปิ ตเถว วตฺวา เอกทิวสํ
"คจฺฉามา"ติ ยุคนฺธรปพฺพตํ อารุหิตฺวา นิสีทึสุ. โพธิสตฺโต "กหํ เม ภาตโร"ติ
ปุจฺฉิตฺวา "สูริเยน สทฺธึ ชวิตุํ คตา"ติ วุตฺเต "วินสฺสิสฺสนฺติ ตปสฺสิโน"ติ เต
อนุกมฺปมาโน สยมฺปิ คนฺตฺวา เตสํ สนฺติเก นิสีทิ. อถ สูริเย อุคฺคจฺฉนฺเต
เทฺวปิ ภาตโร สูริเยน สทฺธึเยว อากาสํ ปกฺขนฺตา, โพธิสตฺโตปิ เตหิ สทฺธึเยว
ปกฺขนฺโต. เตสุ เอกสฺส อปฺปตฺเตเยว อนฺตรภตฺตสมเย ปกฺขนฺตเรสุ อคฺคิ
อุฏฺฐหิ, โส ภาตรํ ปกฺโกสิตฺวา "น สกฺโกมี"ติ อาห. ตเมนํ โพธิสตฺโต "มา
ภายี"ติ สมสฺสาเสตฺวา ปกฺขปญฺชเรน ปเวเธตฺวา ทรถํ วิโนเทตฺวา "คจฺฉา"ติ
เปเสสิ.
    ทุติโย ยาว อนฺตรภตฺตา ชวิตฺวา ปกฺขนฺตเรสุ อคฺคิมฺหิ อุฏฺฐหิเต
ตเถวาห. ตมฺปิ โส ตเถว กตฺวา "คจฺฉา"ติ เปเสสิ. สยํ ปน ยาว มชฺฌนฺติกา
ชวิตฺวา "เอเต พาลาติ มยาปิ พาเลน น ภวิตพฺพนฺ"ติ นิวตฺติตฺวา
"อทิฏฺฐสหายกํ พาราณสีราชํ ปสฺสิสฺสามี"ติ พาราณสึ อคมาสิ. ตสฺมึ นครมตฺถเก
ปริพฺภมนฺเต ทฺวาทสโยชนํ นครํ ปตฺตกฏาเหน โอตฺถฏปตฺโต วิย อโหสิ. อถสฺส
ปริพฺภมนฺตสฺส ปริพฺภมนฺตสฺส ตตฺถ ตตฺถ ฉิทฺทานิ ปญฺญายึสุ. สยมฺปิ
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. กณฺฐปฺปมาณา
อเนกหํสสหสฺสสทิโส ปญฺญายิ. โส เวคํ ปฏิสํหริตฺวา ราชเคหาภิมุโข อโหสิ. ราชา
โอโลเกตฺวา "อาคโต กิร เม ปิยสหาโย ชวนหํโส"ติ วาตปานํ วิวริตฺวา รตนปีฐํ
ปญฺญาเปตฺวา โอโลเกนฺโต อฏฺฐาสิ. โพธิสตฺโต รตนปีเฐ นิสีทิ.
    อถสฺส ราชา สหสฺสปาเกน เตเลน ปกฺขนฺตรานิ มกฺเขตฺวา มธุลาเช
เจว มธุรปานกญฺจ อทาสิ. ตโต นํ กตปริโภคํ "สมฺม กหํ อคมาสี"ติ ปุจฺฉิ.
โส ตํ ปวุตฺตึ อาโรเจตฺวา "อถาหํ มหาราช ยาว มชฺฌนฺติกา ชวิตฺวา `นตฺถิ
ชวิเตน อตฺโถ'ติ นิวตฺโต"ติ อาจิกฺขิ. อถ นํ ราชา อาห "อหํ สามิ
ตุมฺหากํ สูริเยน สทฺธึ ชวนเวคํ ปสฺสิตุกาโม"ติ. ทุกฺกรํ มหาราช, น สกฺกา
ตยา ปสฺสิตุนฺติ. เตนหิ สามิ สริกฺขกมตฺตมฺปิ ทสฺเสหีติ. สาธุ ๑- มหาราช
ธนุคฺคเห สนฺนิปาเตถาติ. ๒- ราชา สนฺนิปาเตสิ. หํโส ตโต จตฺตาโร คเหตฺวา
นครมชฺเฌ โตรณํ กาเรตฺวา อตฺตโน คีวาย ฆณฺฑํ ๓- ปิลนฺธาเปตฺวา โตรณสฺส
อุปริ นิสีทิตฺวา "จตฺตาโร ธนุคฺคหา ๔- ชนา โตรณํ นิสฺสาย จตุทิสาภิมุขา
เอเกกํ กณฺฑํ ขิปนฺตู"ติ วตฺวา สยํ ปฐมกณฺเฑเนว สทฺธึ อุปฺปติตฺวา ตํ
กณฺฑํ อคฺคเหตฺวาว ทกฺขิณาภิมุขํ คตกณฺฑํ ธนุโต รตนมตฺตาปคตํ คณฺหิ.
ทุติยํ ทฺวิรตนมตฺตาปคตํ, ตติยํ ติรตนมตฺตาปคตํ, จตุตฺถํ ภูมึ อปฺปตฺตเมว คณฺหิ.
อถ นํ จตฺตาริ กณฺฑานิ คเหตฺวา โตรเณ นิสินฺนกาเลเยว อทฺทสึสุ. ๕- โส
ราชานํ อาห "ปสฺส มหาราช, เอวํ สีโฆ อมฺหากํ ชโว"ติ. เอวํ โพธิสตฺเตเนว
ชวนหํสกาเล ตานิ กณฺฑานิ อาหริตานีติ เวทิตพฺพานิ.
    ปุรโต ธาวนฺตีติ อคฺคโต ชวนฺติ. น ปเนตา สพฺพกาลํ ปุรโตว
โหนฺติ, กทาจิ ปุรโต, กทาจิ ปจฺฉโต โหนฺติ. อากาสฏฺฐกวิมาเนสุ หิ
อุยฺยานานิปิ โหนฺติ โปกฺขรณิโยปิ, ตา ตตฺถ นฺหายนฺติ, อุทกกีฬํ กีฬมานา
ปจฺฉโตปิ โหนฺติ, เวเคน ปน คนฺตฺวา ปุน ปุรโตว ธาวนฺติ. อายุสงฺขาราติ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม.,อิ. อาม       ฉ.ม.,อิ. สนฺนิปาเตหีติ     ก. กณฺฑํ
@ ฉ.ม.,อิ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ         ฉ.ม.,อิ. อทฺทสํสุ
รูปชีวิตินฺทฺริยํ สนฺธาย วุตฺตํ. ตโต สีฆตรํ ขียติ. อรูปธมฺมานํ ปน เภโท
น สกฺกา ปญฺญาเปตุํ. ฉฏฺฐํ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๒๔๘-๒๕๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=5487&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=5487&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=670              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=7027              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=6218              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=6218              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]