ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านเล่มก่อนหน้าแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๓)

                   สารตฺถปฺปกาสินี นาม สํยุตฺตนิกายฏฺกถา
                         สฬายตนวคฺควณฺณนา
                           -----------
                นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส.
                          ๑. สฬายตนสํยุตฺต
                           ๑. อนิจฺจวคฺค
                      ๑. อชฺฌตฺตานิจฺจสุตฺตวณฺณนา
     [๑] สฬายตนวคฺคสฺส ปเม จกฺขุนฺติ เทฺว จกฺขูนิ าณจกฺขุ เจว
มํสจกฺขุ จ. ตตฺถ าณจกฺขุ ปญฺจวิธํ พุทฺธจกฺขุ ธมฺมจกฺขุ สมนฺตจกฺขุ
ทิพฺพจกฺขุ ปญฺาจกฺขูติ. เตสุ พุทฺธจกฺขุ นาม อาสยานุสยาณญฺเจว
อินฺทฺริยปโรปริยตฺตาณญฺจ, ยํ "พุทฺธจกฺขุนา โลกํ โวโลเกนฺโต"ติ ๑- อาคตํ.
ธมฺมจกฺขุ นาม เหฏฺิมา ตโย มคฺคา ตีณิ จ ผลานิ, ยํ "วิรชํ วีตมลํ ธมฺมจกฺขุํ
อุทปาที"ติ ๒- อาคตํ. สมนฺตจกฺขุ นาม สพฺพญฺุตาณํ, ยํ "ปาสาทมารุยฺห
สมนฺตจกฺขู"ติ ๓- อาคตํ. ทิพฺพจกฺขุ นาม อาโลกผรเณน อุปฺปนฺนํ าณํ, ยํ
"ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธนา"ติ  ๔- อาคตํ. ปญฺาจกฺขุ นาม จตุสจฺจปริจฺเฉทกาณํ,
ยํ "จกฺขุํ อุทปาที"ติ ๕- อาคตํ.
      มํสจกฺขุปิ ทุวิธํ สสมฺภารจกฺขุ ปสาทจกฺขูติ. เตสุ ยฺวายํ อกฺขิกูปเก
อกฺขิปฏเลหิ ปริวาริโต มํสปิณฺโฑ, ยตฺถ จตสฺโส ธาตุโย วณฺณคนฺธรโสชา
@เชิงอรรถ:  วิ. มหา. ๔/๙/๙, ม.มู. ๑๒/๒๘๓/๒๔๔, ม.ม. ๑๓/๓๓๙/๓๒๑
@ วิ. มหา. ๔/๑๖/๑๕, ม.ม. ๑๓/๓๙๕/๓๗๘
@ วิ. มหา. ๔/๘/๘, ม.มู. ๑๒/๒๘๒/๒๔๓, ม.ม. ๑๓/๓๓๘/๓๒๐
@ วิ. มหาวิ. ๑/๑๓/๖            วิ. มหา. ๔/๑๖/๑๕
สมฺภโว ชีวิตํ ภาโว จกฺขุปสาโท กายปสาโทติ สงฺเขปโต เตรส สมฺภารา
โหนฺติ. วิตฺถารโต ปน จตสฺโส ธาตุโย วณฺณคนฺธรโสชา สมฺภโวติ อิเม
นว จตุสมุฏฺานวเสน ฉตฺตึส, ชีวิตํ ภาโว จกฺขุปสาโท กายปสาโทติ อิเม
กมฺมสมุฏฺานา ตาว จตฺตาโรติ จตฺตาฬีส สมฺภารา โหนฺติ. อิทํ สสมฺภารจกฺขุ
นาม. ยํ ปเนตฺถ เสตมณฺฑลปริจฺฉินฺเนน กณฺหมณฺฑเลน ปริวาริเต ทิฏฺมณฺฑเล ๑-
สนฺนิวิฏฺ รูปทสฺสนสมตฺถํ ปสาทมตฺตํ, อิทํ ปสาทจกฺขุ นาม. ตสฺส ตโต
ปเรสญฺจ โสตาทีนํ วิตฺถารกถา วิสุทฺธิมคฺเค วุตฺตาว.
      ตตฺถ ยทิทํ ปสาทจกฺขุ, ตํ คเหตฺวา ภควา จกฺขุํ ภิกฺขเว อนิจฺจนฺติอาทิมาห.
ตตฺถ "จตูหิ การเณหิ อนิจฺจํ อุทยพฺพยวนฺตตายา"ติอาทินา นเยน
วิตฺถารกถา เหฏฺา ปกาสิตาเยว. โสตมฺปิ ๒-  ปสาทโสตเมว อธิปฺเปตํ, ตถา
ฆานชิวฺหกายา. มโนติ เตภูมกสมฺมสนจารจิตฺตํ. อิติ อิทํ สุตฺตํ ฉสุ
อชฺฌตฺติกายตเนสุ ตีณิ ลกฺขณานิ ทสฺเสตฺวา กถิเต พุชฺฌนกานํ อชฺฌาสเยน วุตฺตํ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้า ๑-. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=1&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=1&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=1              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

อ่านเล่มก่อนหน้าแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]