ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๓)

                        ๓. อฏฺฐสตปริยายวคฺค
                         ๑. สีวกสุตฺตวณฺณนา
    [๒๖๙] ตติยวคฺคสฺส ปฐเม โมฬิยสีวโกติ สีวโกติ ตสฺส นามํ. จูฬา
ปนสฺส อตฺถิ, ตสฺมา โมฬิยสีวโกติ วุจฺจติ. ปริพฺพาชโกติ ฉนฺนปริพฺพาชโก.
ปิตฺตสมุฏฺฐานานีติ ปิตฺตปจฺจยานิ. เวทยิตานีติ เวทนา. ตตฺถ ปิตฺตปจฺจยา ติสฺโส
เวทนา อุปฺปชฺชนฺติ, กถํ? เอกจฺโจ หิ "ปิตฺตํ เม กุปฺปิตํ, ทุชฺชานํ โข ปน
ชีวิตนฺ"ติ ทานํ เทติ, สีลํ สมาทิยติ, อุโปสถกมฺมํ กโรติ, เอวมสฺส กุสลเวทนา
อุปฺปชฺชติ, เอกจฺโจ "ปิตฺตเภสชฺชํ กริสฺสามี"ติ ปาณํ หนติ, อทินฺนํ อาทิยติ,
มุสา ภณติ, ทส ทุสฺสีลยกมฺมานิ กโรติ, เอวมสฺส อกุสลเวทนา อุปฺปชฺชติ.
เอกจฺโจ "เอตฺตเกนปิ เม เภสชฺชกรเณน ปิตฺตํ น วูปสมฺมติ, อลํ ยํ โหตุ, ๑-
ตํ โหตู"ติ มชฺฌโต กายิกเวทนํ อธิวาเสนฺโต นิปชฺชติ, เอวเมสฺส อพฺยากตเวทนาว
อุปฺปชฺชติ.
    สามมฺปิ โข เอตนฺติ ตํ ตํ ปิตฺตวิการํ ทิสฺวา อตฺตนาปิ เอตํ เวทิตพฺพํ.
สจฺจสมฺมตนฺติ ภูตํ สมฺมตํ. โลโกปิ หิสฺส สรีเร สพลวณฺณตาทิปิตฺตวิการํ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. โหติ
ทิสฺวา "ปิตฺตมสฺส กุปฺปิตนฺ"ติ ชานาติ. ตสฺมาติ ยสฺมา สามญฺจ วิทิตํ โลกสฺส
จ สจฺจสมฺมตํ อธิธาวนฺติ, ตสฺมา. เสมฺหสมุฏฺฐานาทีสุปิ เอเสว นโย. เอตฺถ
ปน สนฺนิปาติกานีติ ติณฺณมฺปิ ปิตฺตาทีนํ โกเปน สมุฏฺฐิตานิ. อุตุปริณามชานีติ
วิสภาคอุตุโต ชาตานิ. ชงฺคลเทสวาสีนํ หิ อนุปฺปเทเส ๑- วสนฺตานํ วิสภาโค
อุตุ อุปฺปชฺชติ, อนุปเทสนญฺจ ชงฺคลเทเสติ เอวํ มลยสมุทฺทตีราทิวเสนาปิ
อุตุ วิสภาคตา อุปฺปชฺชติเยว. ตโต ชาตาติ อุตุปริณามชาตานิ.
    วิสมปริหารชานีติ มหาภารวหนสุธาโกฏฺฏนาทิโต วา อเวลาย จรนฺตสฺส
สปฺปฑํสนกุปฺปปาตาทิโต วา วิสมปริหารโต ชาตานิ. โอปกฺกมิกานีติ "อยํ
โจโร วา ปารทาริโก วาติ คเหตฺวา ชนฺนุกกปฺปรมุคฺคราทีหิ นิปฺโปถนอุปกฺกมํ
ปจฺจยํ กตฺวา อุปฺปนฺนานิ. เอตํ พหิ อุปกฺกมํ ลภิตฺวา โกจิ วุตฺตนเยเนว
กุสลํ กโรติ, โกจิ อกุสลํ, โกจิ อธิวาเสนฺโต นิปชฺชติ. กมฺมวิปากชานีติ
เกวลํ กมฺมวิปากโตว ชาตานิ. เตสุปิ หิ อุปฺปนฺเนสุ วุตฺตนเยเนว โกจิ กุสลํ
กโรติ, โกจิ อกุสลํ, โกจิ อธิวาเสนฺโต นิปชฺชติ. เอวํ สพฺพวาเรสุ ติวิธาว
เวทนา โหนฺติ.
    ตตฺถ ปุริเมหิ สตฺตหิ การเณหิ อุปฺปนฺนา สารีริกา เวทนา สกฺกา
ปฏิพาหิตุํ, กมฺมวิปากชานํ ปน สพฺพเภสชฺชานิปิ สพฺพปริตฺตานิปิ นาลํ
ปฏิฆาตาย. อิมสฺมึ สุตฺเต โลกโวหาโร นาม กถิโตติ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้า ๑๔๒-๑๔๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=3118&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=3118&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=427              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=6098              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=5795              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=5795              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]