บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๙. ปฐมปาปณิกสุตฺตวณฺณนา [๑๙] นวเม ปาปณิโกติ อาปณิโก, อาปณํ อุคฺฆาเฏตฺวา ภณฺฑวิกฺกายกสฺส ๒- วาณิชสฺเสตํ อธิวจนํ. อภพฺโพติ อภพฺพชนภูโต. ๓- น สกฺกจฺจํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐาตีติ ยถา อธิฏฺฐิตํ สุอธิฏฺฐิตํ โหติ, เอวํ สามํ อตฺตปจฺจกฺขํ กโรนฺโต นาธิฏฺฐาติ. ตตฺถ ปจฺจูสกาเล ปทสทฺเทน อุฏฺฐาย ทีปํ ชาเลตฺวา ภณฺฑํ ปสาเรตฺวา อนิสีทนฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ น สกฺกจฺจํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. อยํ หิ ยํ โจรา รตฺตึ ภณฺฑํ หริตฺวา "อิทํ อมฺหากํ หตฺถโต วิสฺสชฺเชสฺสามา"ติ อาปณํ คนฺตฺวา อปฺปคฺเฆน เทนฺติ, ยํปิ พหู เวริโน มนุสฺสา รตฺตึ นคเร วสิตฺวา ปาโตว อาปณํ คนฺตฺวา ภณฺฑํ คณฺหนฺติ, ยํ ปน ๔- ชนปทํ คนฺตุกามา มนุสฺสา ปาโตว อาปณํ คนฺตฺวา ภณฺฑํ กิณนฺติ, ตปฺปจฺจยสฺส ลาภสฺส อสฺสามิโก อาปณิโก โหติ. ๕- @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อฏฺฏียถาติ ๒ ม. วิกฺกายกสฺส ๓ ฉ.ม.,อิ. อภาชนภูโต @๔ ฉ.ม.,อิ. ยํ วา ปน ๕ ฉ.ม.,อิ. อสฺสามิโก โหติ อญฺเญสํ โภชนเวลาย ปน ภุญฺชิตุํ อาคนฺตฺวา ปาโตว ภณฺฑํ ปฏิสาเมตฺวา ฆรํ คนฺตฺวา ภุญฺชิตฺวา นิทฺทายิตฺวา สายํ ปุน อาปณํ อาคจฺฉนฺโต มชฺฌนฺติกสมยํ น สกฺกจฺจํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. โส หิ ยํ โจรา ปาโตว วิสฺสชฺเชตุํ น สมฺปาปุณึสุ, ทิวากาเล ปน ปเรสํ อสญฺจารกฺขเณ อาปณํ คนฺตฺวา อปฺปคฺเฆน เทนฺติ, ยญฺจ โภชนเวลาย ปุญฺญวนฺโต อิสฺสรา "อาปณโต อิทญฺจิทญฺจ ลทฺธุํ วฏฺฏตี"ติ ปหิณิตฺวา อาหราเปนฺติ, ตปฺปจฺจยสฺส ลาภสฺส อสฺสามิโก อาปณิโก ๑- โหติ. ยาว ยามเภรินิกฺขมนา ๒- ปน อนฺโตอาปเณ ทีปํ ชาลาเปตฺวา อนิสีทนฺโต สายณฺหสมยํ น สกฺกจฺจํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. โส หิ ยํ โจรา ปาโตปิ ทิวาปิ วิสฺสชฺเชตุํ น สมฺปาปุณึสุ, สายํ ปน อาปณํ คนฺตฺวา อปฺปคฺเฆน เทนฺติ, ตปฺปจฺจยสฺส ลาภสฺส อสฺสามิโก โหติ. น สกฺกจฺจํ สมาธินิมิตฺตํ อธิฏฺฐาตีติ สกฺกจฺจกิริยาย สมาธึ น สมาปชฺชติ. เอตฺถ จ ปาโตว เจติยงฺคณโพธิยงฺคเณสุ วตฺตํ กตฺวา เสนาสนํ ปวิสิตฺวา ยาว ภิกฺขาจารเวลา, ตาว สมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา อนิสีทนฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ น สกฺกจฺจํ สมาธินิมิตฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. ปจฺฉาภตฺตํ ปน ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต รตฺติฏฺฐานทิวาฏฺฐานํ ปวิสิตฺวา ยาว สายณฺหสมยา สมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา อนิสีทนฺโต มชฺฌนฺติกสมยํ น สกฺกจฺจํ สมาธินิมิตฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. สายํ ปน เจติยํ วนฺทิตฺวา เถรุปฏฺฐานํ กตฺวา เสนาสนํ ปวิสิตฺวา ปฐมยามํ สมาปตฺตึ สมาปชฺชิตฺวา อนิสีทนฺโต สายณฺหสมยํ น สกฺกจฺจํ สมาธินิมิตฺตํ อธิฏฺฐาติ นาม. สุกฺกปกฺโข วุตฺตปฏิปกฺขนเยเนว เวทิตพฺโพ. อปิเจตฺถ "สมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา"ติ วุตฺตฏฺฐาเน สมาปตฺติยา อสติ วิปสฺสนาปิ วฏฺฏติ, สมาธินิมิตฺตนฺติ จ สมาธิอารมฺมณํปิ วฏฺฏติเยว. วุตฺตํปิ เจตํ "สมาธิปิ สมาธินิมิตฺตํ, สมาธารมฺมณมฺปิ ๓- สมาธินิมิตฺตนฺ"ติ. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม.,อิ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ๒ ม. ยาว สามิโน นิกฺขมนา @๓ ม. สมาธารมฺมโณปิ ธมฺโมอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๙๕-๙๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=2127&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=2127&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=458 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=3038 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=2978 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=2978 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_20
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]