บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๒

{๘๒๒} สตฺตเม ฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ อิทํ ปโยคทุกฺกฏํ นาม ฯ ตสฺมา น เกวลํ ปฏิคฺคหเณเยว โหติ ปฏิคฺคณฺหิตฺวา ปุน อญฺญโต อาหรเณปิ สุกฺขาปเนปิ วทฺทลิทิวเส ภชฺชนตฺถาย อุทฺธนสชฺชเนปิ กปลฺลสชฺชเนปิ ทพฺพิสชฺชเนปิ ทารูนิ อาทาย อคฺคิกรเณปิ กปลฺลมฺหิ ธญฺญปกฺขิปเนปิ ทพฺพิยา สงฺฆฏฺฏเนสุปิ โกฏฺฏนตฺถํ อุทุกฺขลมุสลาทิสชฺชเนสุปิ โกฏฺฏนปปฺโผฏนโธวนาทีสุปิ ยาว มุเข ฐเปตฺวา อชฺโฌหรณตฺถํ ทนฺเตหิ สงฺขาทติ ตาว สพฺพปฺปโยเคสุ ทุกฺกฏานิ ฯ อชฺโฌหารกาเล ปน อชฺโฌหารคณนาย ปาจิตฺติยานิ ฯ เอตฺถ จ วิญฺญตฺติ เจว โภชนญฺจ ปมาณํ ฯ ตสฺมา สยํ วิญฺญาเปตฺวา อญฺญาย ภชฺชนโกฏฺฏนปจนานิ การาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยาปิ อาปตฺติ ฯ อญฺญาย วิญฺญาเปตฺวา สยํ ภชฺชนาทีนิ กตฺวา ภุญฺชนฺติยาปิ อาปตฺติ ฯ มหาปจฺจริยํ ปน วุตฺตํ อิทํ อามกธญฺญํ นาม มาตรํปิ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติยเมว อวิญฺญตฺติยา ลทฺธํ สยํ ภชฺชนาทีนิ กตฺวา วา การาเปตฺวา วา ภุญฺชนฺติยา ทุกฺกฏํ อญฺญาย วิญฺญตฺติยา ลทฺธํ สยํ วา ภชฺชนาทีนิ กตฺวา ตาย วา การาเปตฺวา อญฺญาย วา การาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยาปิ ทุกฺกฏเมวาติ ฯ ปุนปิ วุตฺตํ อญฺญาย วิญฺญตฺติยา ลทฺธํ ตํ เจ สยํ ภชฺชนาทีนิ กตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติยเมว ภชฺชนาทีนิ การาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปน ทุกฺกฏนฺติ ฯ ตํ ปุพฺพาปรวิรุทฺธํ โหติ ฯ น หิ ภชฺชนาทีนํ กรเณ วา การาปเน วา วิเสโส อตฺถิ ฯ มหาอฏฺฐกถายํ ปน อญฺญาย วิญฺญตฺตํ ภุญฺชนฺติยา ทุกฺกฏนฺติ อวิเสเสน วุตฺตํ ฯ {๘๒๓} อาพาธปจฺจยาติ เสทกมฺมาทีนํ อตฺถาย ธญฺญวิญฺญตฺติยา อนาปตฺติ ฯ อวิญฺญตฺติยา ลพฺภมานํ ปน นวกมฺมตฺถาย สมฺปฏิจฺฉิตุ ํ วฏฺฏตีติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ อปรณฺณํ วิญฺญาเปตีติ ฐเปตฺวา สตฺต ธญฺญานิ มุคฺคมาสาทึ วา อลาพุกุมฺภณฺฑาทึ วา อญฺญํ วา ยงฺกิญฺจิ ญาตกปวาริตฏฺฐาเน วิญฺญาเปนฺติยา อนาปตฺติ ฯ อามกธญฺญํ ปน ญาตกปวาริตฏฺฐาเนปิ น วฏฺฏติ ฯ เสสํ อุตฺตานเมว ฯ จตุสฺสมุฏฺฐานํ กายโต วาจโต กายจิตฺตโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ สตฺตมสิกฺขาปทํ ฯ

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๕๓๗-๕๓๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=11303&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=11303&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=3&i=172 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=3&A=2510 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=3&A=2067 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=3&A=2067 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_3