อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๕๐๓-๕๐๕} เตน สมเยนาติ ปุราณจีวรสิกฺขาปทํ ฯ ตตฺถ ยาว สตฺตมา
ปิตามหยุคาติ ปิตุ ปิตา ปิตามโห ฯ ปิตามหสฺส ยุคํ ปิตามหยุคํ ฯ
ยุคนฺติ อายุปฺปมาณํ วุจฺจติ ฯ อภิลาปมตฺตเมว เจตํ ฯ อตฺถโต
ปน ปิตามโหเยว ปิตามหยุคํ ฯ ตโต อุทฺธํ สพฺเพปิ ปุพฺพปุริสา
ปิตามหคฺคหเณเนว คหิตา ฯ เอวํ ยาว สตฺตโม ปุริโส ตาว ยา
อสมฺพทฺธา สา ยาว สตฺตมา ปิตามหยุคา อสมฺพทฺธาติ วุจฺจติ ฯ
เทสนามุขเมเวตํ ฯ มาติโต วา ปิติโต วาติ วจนโต ปน
ปิตามหยุคํปิ ปิตามหียุคํปิ มาตามหยุคํปิ มาตามหียุคํปิ เตสํปิ
ภาติกภคินีภาคิเนยฺยปุตฺตปฺปปุตฺตาทโยปิ สพฺเพ เต อิธ สงฺคหิตาเอวาติ
เวทิตพฺพา ฯ ตตฺรายํ วิตฺถารนโย ฯ ปิตา ปิตุ ปิตา ตสฺส ปิตา
ตสฺสาปิ ปิตาติ เอวํ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ ปิตา ปิตุ มาตา
ตสฺสาปิ ปิตา จ มาตา จ ภาตา จ ภคินี จ ปุตฺตา จ ธีตโร จาติ
เอวํปิ อุทฺธํ จ อโธ จ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ ปิตา ปิตุ ภาตา
ปิตุ ภคินี ปิตุ ปุตฺตา ปิตุ ธีตโร เตสํปิ ปุตฺตธีตุปรมฺปราติ
เอวํปิ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ มาตา มาตุ มาตา ตสฺสา มาตา
ตสฺสาปิ มาตาติ เอวํ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ มาตา มาตุ ปิตา
ตสฺส ปิตา จ มาตา จ ภาตา จ ภคินี จ ปุตฺตา จ ธีตโร
จาติ เอวํปิ อุทฺธํ จ อโธ จ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ มาตา
มาตุ ภาตา มาตุ ภคินี มาตุ ปุตฺตา มาตุ ธีตโร เตสํปิ
ปุตฺตธีตุปรมฺปราติ เอวํปิ ยาว สตฺตมา ยุคา ฯ เนว มาตุสมฺพนฺเธน น
ปิตุสมฺพนฺเธน สมฺพทฺธา อยํ อญฺญาติกา นาม ฯ อุภโตสงฺเฆติ
ภิกฺขุสงฺเฆ ญตฺติจตุตฺเถน จ ภิกฺขุนีสงฺเฆ ญตฺติจตุตฺเถน จาติ
อฏฺฐวาจิยกมฺเมน อุปสมฺปนฺนา ฯ สกึ นิวตฺถํปิ สกึ ปารุตํปีติ รชิตฺวา
กปฺปํ กตฺวา เอกวารํปิ นิวตฺถํ วา ปารุตํ วา ฯ อนฺตมโส
ปริโภคสีเสน อํเส วา มตฺถเก วา กตฺวา มคฺคํ คโต โหติ
อุสฺสีสกํ วา กตฺวา นิปนฺโน โหติ เอตํปิ ปุราณจีวรเมว ฯ
สเจ ปน ปจฺจตฺถรณสฺส เหฏฺฐา กตฺวา นิปชฺชติ หตฺเถหิ วา
อุกฺขิปิตฺวา อากาเส วิตานํ กตฺวา สีเสน อผุสนฺโต คจฺฉติ อยํ
ปริโภโค นาม น โหตีติ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ ฯ โธตํ นิสฺสคฺคิยนฺติ
เอตฺถ เอวํ อาณตฺตา ภิกฺขุนี โธวนตฺถาย อุทฺธนํ สชฺเชติ ทารูนิ
สํหรติ อคฺคึ กโรติ อุทกํ อาหรติ ยาว นํ โธวิตฺวา อุกฺขิปติ
ตาว ภิกฺขุนิยา ปโยเค ปโยเค ภิกฺขุสฺส ทุกฺกฏํ โธวิตฺวา
อุกฺขิตฺตมตฺตํ นิสฺสคฺคิยํ ฯ สเจ ทุทฺโธตนฺติ มญฺญมานา ปุน สิญฺจติ
วา โธวติ วา ยาว นิฏฺฐานํ น คจฺฉติ ตาว ปโยเค ปโยเค
ทุกฺกฏํ ฯ เอส นโย รชนาโกฏฺฏเนสุ ฯ รชนโทณิยํ หิ รชนํ
อากีริตฺวา ยาว สกึ รชติ ตโต ปุพฺเพ ยงฺกิญฺจิ รชนตฺถาย กโรติ
ปจฺฉา วา ปฏิรชติ เอวํ สพฺพตฺถ ปโยเค ปโยเค ทุกฺกฏํ ฯ
เอวํ อาโกฏฺฏเนปิ ปโยโค เวทิตพฺโพ ฯ {๕๐๖} อญฺญาติกาย
อญฺญาติกสญฺญี ปุราณจีวรํ โธวาเปตีติ โน เจปิ อิมํ เม โธวาติ วทติ
อถโข โธวนตฺถาย กายวิการํ กตฺวา หตฺเถน หตฺเถ เทติ ปาทมูเล
วา ฐเปติ อุปริ วา ขิปติ สิกฺขมานาสามเณรสามเณรี-
อุปาสิกาติตฺถิยาทีนํ หตฺเถ เปเสติ นทีติตฺเถ โธวนฺติยา
อุปจาเร วา ขิปติ อนฺโต ทฺวาทสหตฺเถ โอกาเส โธวาปิตํเยว
โหติ ฯ สเจ ปน อุปจารํ มุญฺจิตฺวา โอรโต ฐเปติ สา จ
โธวิตฺวา อาเนติ อนาปตฺติ ฯ สิกฺขมานาย วา สามเณริยา วา
อุปาสิกาย วา หตฺเถ โธวนตฺถาย เทติ สา เจ อุปสมฺปชฺชิตฺวา
โธวติ อาปตฺติเยว ฯ อุปาสกสฺส หตฺเถ เทติ โส เจ ลิงฺเค
ปริวตฺเต ภิกฺขุนีสุ ปพฺพชิตฺวา อุปสมฺปชฺชิตฺวา โธวติ อาปตฺติเยว ฯ
สามเณรสฺส วา ภิกฺขุสฺส วา หตฺเถ ทินฺเนปิ ลิงฺคปริวตฺตเน
เอเสว นโย ฯ โธวาเปติ รชาเปตีติ อาทีสุ เอเกน วตฺถุนา
นิสฺสคฺคิยํ ทุติเยน ทุกฺกฏํ ฯ ตีณิปิ การาเปนฺตสฺส เอเกน
นิสฺสคฺคิยํ เสเสหิ เทฺว ทุกฺกฏานิ ฯ ยสฺมา ปน เอตานิ
โธวนาทีนิ ปฏิปาฏิยา วา อุปฺปฏิปาฏิยา วา กาเรนฺตสฺส โมกฺโข
นตฺถิ ตสฺมา เอตฺถ ตีณิ จตุกฺกานิ วุตฺตานิ ฯ สเจปิ หิ อิมํ
จีวรํ รชิตฺวา โธวิตฺวา อาเนหีติ วุตฺเต สา ภิกฺขุนี ปฐมํ โธวิตฺวา
ปจฺฉา รชติ นิสฺสคฺคิเยน ทุกฺกฏเมว ฯ เอวํ สพฺเพสุปิ
วิปรีตวจเนสุ นโย เวทิตพฺโพ ฯ สเจ ปน โธวิตฺวา อาเนหีติ วุตฺเต
โธวติ เจว รชติ จ โธวนปจฺจยาเอว อาปตฺติ รชเน
อนาปตฺติ ฯ เอวํ สพฺพตฺถ วุตฺตาธิกรเณ อวุตฺตา โธวตีติ อิมินา
ลกฺขเณน อนาปตฺติ เวทิตพฺพา ฯ อิมสฺมึ จีวเร ยํ กาตพฺพํ ตํ
สพฺพํ ตุยฺหํ ภาโรติ วทนฺโต ปน เอกวาจาย สมฺพหุลา อาปตฺติโย
อาปชฺชติ ฯ อญฺญาติกาย เวมติโก อญฺญาติกาย ญาติกสญฺญีติ
อิมานิ ปน ปทานิ วุตฺตนเนเนว ติณฺณํ จตุกฺกานํ วเสน วิตฺถารโต
เวทิตพฺพานิ ฯ เอกโต อุปสมฺปนฺนายาติ ภิกฺขุนีนํ สนฺติเก
อุปสมฺปนฺนาย โธวาเปนฺตสฺส ทุกฺกฏํ ฯ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนาย
ปน ยถาวตฺถุกเมว ฯ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนา นาม
ปญฺจสตา สากิยานิโย ฯ {๕๐๗} อวุตฺตา โธวตีติ อุทฺเทสาย วา โอวาทาย
วา อาคตา กิลิฏฺฐํ จีวรํ ทิสฺวา ฐปิตฏฺฐานโต คเหตฺวา วา
เทถ อยฺย โธวิสฺสามีติ อาหราเปตฺวา วา โธวติ จ รชติ จ
อาโกฏฺเฏติ จ อยํ อวุตฺตา โธวติ นาม ฯ ยาปิ อิมํ จีวรํ
โธวาติ ทหรํ วา สามเณรํ วา อาณาเปนฺตสฺส ภิกฺขุโน สุตฺวา
อาหรถ อยฺย อหํ โธวิสฺสามีติ โธวติ ตาวกาลิกํ วา คเหตฺวา
โธวิตฺวา รชิตฺวา เทติ อยํปิ อวุตฺตา โธวติ นาม ฯ
อญฺญํ ปริกฺขารนฺติ อุปาหนตฺถวิกปตฺตตฺถวิกอํสพนฺธกกาย-
พนฺธนมญฺจปีฐภิสีตฏิกาทีนํ ยงฺกิญฺจิ โธวาเปติ อนาปตฺติ ฯ เสสเมตฺถ
อุตฺตานตฺถเมว ฯ
     สมุฏฺฐานาทีสุ ปน อิทํ สิกฺขาปทํ ฉสฺสมุฏฺฐานํ กิริยา
โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ
ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ
           ปุราณจีวรโธวาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๑๘๖-๑๙๐.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=3911&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=3911&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=42
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=553
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=402
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=402
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_2