อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๕๓๗} เตน สมเยนาติ ราชสิกฺขาปทํ ฯ ตตฺถ อุปาสกํ สญฺญาเปตฺวาติ
ชานาเปตฺวา ฯ อิมินา มูเลน จีวรํ กีณิตฺวา เถรสฺส เทหีติ เอวํ
วตฺวาติ อธิปฺปาโย ฯ ปญฺญาสพนฺโธติ ปญฺญาสกหาปโณ ทณฺโฑติ
วุตฺตํ โหติ ฯ ปญฺญาสมฺพนฺโธติปิ ปาโฐ ฯ อชฺชุณฺโห ภนฺเต
อาคเมหีติ ภนฺเต อชฺช เอกทิวสํ อมฺหากํ ติฏฺฐ อธิวาเสหีติ
อตฺโถ ฯ ปรามสีติ คณฺหิ ฯ ชิโนสีติ ชิโตสิ ปญฺญาสํ ชิโต
อสิ ฯ ปญฺญาสํ ทาเปตพฺโพติ อธิปฺปาโย ฯ {๕๓๘-๕๓๙} ราชโภคฺโคติ ราชโต
โภคฺคํ ภุญฺชิตพฺพํ อสฺส อตฺถีติ ราชโภคฺโค ฯ ราชโภโคติปิ
ปาโฐ ฯ ราชโต โภโค อสฺส อตฺถีติ อตฺโถ ฯ ปหิเณยฺยาติ
เปเสยฺย ฯ อุตฺตานตฺถตฺตา ปนสฺส ปทภาชนํ น วุตฺตํ ฯ ยถา
จ เอตสฺส เอวํ จีวรํ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุนฺติ อาทีนํปิ ปทานํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๓.
อุตฺตานตฺถตฺตาเยว ปทภาชนํ น วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ อาภฏนฺติ
อานีตํ ฯ กาเลน กปฺปิยนฺติ ยุตฺตปฺปตฺตกาเลน ฯ ยทา โน อตฺโถ
โหติ ตทา กปฺปิยจีวรํ ปฏิคฺคณฺหามาติ อตฺโถ ฯ เวยฺยาวจฺจกโรติ
กิจฺจกโร กปฺปิยการโกติ อตฺโถ ฯ สญฺญตฺโต โส มยาติ อาณตฺโต
โส มยา ยถา ตุมฺหากํ จีวเรน อตฺเถ สติ จีวรํ ทสฺสติ
เอวํ วุตฺโตติ อตฺโถ ฯ อตฺโถ เม อาวุโส จีวเรนาติ
โจทนาลกฺขณนิทสฺสนเมตํ ฯ อิทํ หิ โวหารวจนํ วตฺตพฺพํ อสฺส วา อตฺโถ
ยาย กายจิ ภาสาย ฯ อิทํ โจทนาลกฺขณํ ฯ เทหิ เม จีวรนฺติ
อาทีนิ ปน นวตฺตพฺพาการทสฺสนตฺถํ วุตฺตานิ ฯ เอตานิ หิ วจนานิ
เอเตสํ วา อตฺโถ ยาย กายจิ ภาสาย น วตฺตพฺโพ ฯ ทุติยํปิ
วตฺตพฺโพ ตติยํปิ วตฺตพฺโพติ อตฺโถ เม อาวุโส จีวเรนาติ อิทเมว
ยาวตติยํ วตฺตพฺโพ ฯ เอวํ ทฺวิตฺติกฺขตฺตุํ โจเทตพฺโพ สาเรตพฺโพติ
เอตฺถ อุทฺทิฏฺฐโจทนาปริจฺเฉทํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ทฺวิตฺติกฺขตฺตุํ
โจทยมาโน สารยมาโน ตํจีวรํ อภินิปฺผาเทยฺย อิจฺเจตํ กุสลนฺติ
อิเมสํ ปทานํ สํเขปโต อตฺถํ ทสฺเสนฺโต สเจ อภินิปฺผาเทติ อิจฺเจตํ
กุสลนฺติ อาห ฯ เอวํ ยาวตติยํ โจเทนฺโต ตํ จีวรํ ยทิ นิปฺผาเทติ
สกฺโกติ อตฺตโน ปฏิลาภวเสน นิปฺผาเทตุํ อิจฺเจตํ กุสลํ สาธุ
สุฏฺฐุ สุนฺทรํ ฯ จตุกฺขตฺตุํ ปญฺจกฺขตฺตุํ ฉกฺขตฺตุปรมํ ตุณฺหีภูเตน
อุทฺทิสฺส ฐาตพฺพนฺติ ฐานลกฺขณนิทสฺสนเมตํ ฯ ฉกฺขตฺตุปรมนฺติ ฯ
ภาวนปุํสกวจนเมตํ ฯ ฉกฺขตฺตุปรมํ หิ เอเตน จีวรํ อุทฺทิสฺส
ตุณฺหีภูเตน ฐาตพฺพํ ฯ น อญฺญํ กิญฺจิ กาตพฺพํ ฯ อิทํ ฐานลกฺขณํ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๔.
ตตฺถ โย สพฺพฏฺฐานานํ สาธารโณ ตุณฺหีภาโว ตํ ตาว ทสฺเสตุํ
ปทภาชเน ตตฺถ คนฺตฺวา ตุณฺหีภูเตนาติ อาทิ วุตฺตํ ฯ ตตฺถ น
อาสเน นิสีทิตพฺพนฺติ อิธ ภนฺเต นิสีทถาติ วุตฺเตนาปิ น นิสีทิตพฺพํ ฯ
น อามิสํ ปฏิคฺคเหตพฺพนฺติ ยาคุขชฺชกาทิเภทํ กิญฺจิ อามิสํ
คณฺหาถ ภนฺเตติ ยาจิยมาเนนาปิ น คณฺหิตพฺพํ ฯ น ธมฺโม
ภาสิตพฺโพติ มงฺคลํ วา อนุโมทนํ วา ภาสถาติ ยาจิยมาเนนาปิ
กิญฺจิ น ภาสิตพฺพํ ฯ เกวลํ กึการณา อาคโตสีติ ปุจฺฉิยมาโน
ชานาหิ อาวุโสติ วตฺตพฺโพ ฯ ปุจฺฉิยมาโนติ อิทํ หิ กรณตฺเถ
ปจฺจตฺตวจนํ ฯ อถวา ปุจฺฉํ กุรุมาโนติ ปุจฺฉิยมาโนติ
เอวมฺเปตฺถ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ ฯ โย หิ ปุจฺฉํ กโรติ โส เอตฺตกํ
วตฺตพฺโพติ ฯ ฐานํ ภญฺชตีติ อาคตการณํ ภญฺชติ ฯ อิทานิ ยา
ติสฺโส โจทนา ฉ ฐานานิ ๑- วุตฺตานิ ตตฺถ วุฑฺฒิญฺจ หานิญฺจ
ทสฺเสนฺโต จตุกฺขตฺตุํ โจเทตฺวาติ อาทิมาห ฯ ยสฺมา จ เอตฺถ
เอกโจทนาวุฑฺฒิยา ทฺวินฺนํ ฐานานํ หานิ วุตฺตา ตสฺมา
เอกโจทนา ทฺวิคุณํ ฐานนฺติ ลกฺขณํ ทสฺสิตํ โหติ ฯ อิติ อิมินา
สกฺขเณน ติกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา ฉกฺขตฺตุํ ฐาตพฺพํ ทฺวิกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา
อฏฺฐกฺขตฺตุํ ฐาตพฺพํ สกึ โจเทตฺวา ทสกฺขตฺตุํ ฐาตพฺพํ ยถา จ
ฉกฺขตฺตุํ โจเทตฺวา น ฐาตพฺพนฺติ วุตฺตํ เอวํ ทฺวาทสกฺขตฺตุํ
ฐตฺวา น โจเทตพฺพนฺติปิ วุตฺตเมว โหติ ฯ ตสฺมา สเจ โจเทติเยว
น ติฏฺฐติ ฉ โจทนา ลพฺภนฺติ ฯ สเจ ติฏฺฐติเยว น โจเทติ
@เชิงอรรถ: ๑. อิโต ปรํ จสทฺโท อิจฺฉิตพฺโพ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๕.
ทฺวาทส ฐานานิ ลพฺภนฺติ ฯ สเจ โจเทติปิ ติฏฺฐติปิ เอกาย
โจทนาย เทฺว ฐานานิ หาเปตพฺพานิ ตตฺถ โย เอกทิวสเมว
ปุนปฺปุนํ คนฺตฺวา ฉกฺขตฺตุํ โจเทติ สกึเยว วา คนฺตฺวา อตฺโถ เม
อาวุโส จีวเรนาติ ฉกฺขตฺตุํ วทติ ตถา เอกทิวสเมว ปุนปฺปุนํ
คนฺตฺวา ทฺวาทสกฺขตฺตุํ ติฏฺฐติ สกึเยว วา คนฺตฺวา ตตฺร ตตฺร
ฐาเน ติฏฺฐติ โสปิ สพฺพโจทนาโย สพฺพฏฺฐานานิ จ ภญฺชติ ฯ
โก ปน วาโท นานาทิวเสสุ เอวํ กโรนฺตสฺสาติ เอวเมตฺถ
วินิจฺฉโย เวทิตพฺโพ ฯ ยตสฺส จีวรเจตาปนํ อาภฏนฺติ ยโต
ราชโต วา ราชโภคฺคโต วา อสฺส ภิกฺขุโน จีวรเจตาปนํ อานีตํ ฯ
ยตฺราสฺสาติปิ ปาโฐ ฯ อยเมวตฺโถ ฯ ยตฺถสฺสาติปิ ปฐนฺติ ยสฺมึ
ฐาเน อสฺส จีวรเจตาปนํ เปสิตนฺติ จ อตฺถํ กเถนฺติ ฯ พฺยญฺชนํ
ปน น สเมติ ฯ ตฺตถาติ อสฺส รญฺโญ วา ราชโภคฺคสฺส วา
สนฺติเก ฯ สมีปตฺเถ หิ อิทํ ภุมฺมวจนํ ฯ น ตํ ตสฺส ภิกฺขุโน
กิญฺจิ อตฺถํ อนุโภตีติ ตํ จีวรเจตาปนํ ตสฺส ภิกฺขุโน กิญฺจิ
อปฺปมตฺตกํปิ กมฺมํ น นิปฺผาเทติ ฯ ยุญฺชนฺตายสฺมนฺโต สกนฺติ
อายสฺมนฺโต อตฺตโน สนฺตกํ ธนํ ยุญฺชนฺตุ เอตํ ปาปุณนฺตุ ฯ
มา โว สกํ วินสฺสาติ ตุมฺหากํ สนฺตกํ มา วินสฺสตุ โย ปน
เนว สามํ คจฺฉติ น ทูตํ ปาเหติ ๑- วตฺตเภเท ทุกฺกฏํ อาปชฺชติ ฯ
     กึ ปน สพฺพกปฺปิยการเกสุ เอวํ ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ ฯ น
ปฏิปชฺชิตพฺพํ ฯ อยํ หิ กปฺปิยการโก นาม สงฺเขปโต ทุวิโธ
@เชิงอรรถ: ๑. อิโต ปรํ โสติ ปทํ อิจฺฉิตพฺพํ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๖.
นิทฺทิฏฺโฐ จ อนิทฺทิฏฺโฐ จาติ ฯ ตตฺถ นิทฺทิฏฺโฐ ทุวิโธ
ภิกฺขุนา นิทฺทิฏฺโฐ ทูเตน นิทฺทิฏฺโฐติ ฯ อนิทฺทิฏฺโฐปิ ทุวิโธ
มุขเววฏิกกปฺปิยการโก ปรมฺมุขกปฺปิยการโกติ ฯ เตสุ ภิกฺขุนา นิทฺทิฏฺโฐ
สมฺมุขาสมฺมุขวเสน จตุพฺพิโธ โหติ ฯ ตถา ทูเตน นิทฺทิฏฺโฐติ ฯ
กถํ ฯ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุสฺส จีวรตฺถาย ทูเตน อกปฺปิยวตฺถุํ
ปหิณาติ ฯ ทูโต ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา อิทํ ภนฺเต อิตฺถนฺนาเมน
ตุมฺหากํ จีวรตฺถาย ปหิตํ คณหาถ นนฺติ วทติ ฯ ภิกฺขุ นยิทํ
กปฺปตีติ ปฏิกฺขิปติ ฯ ทูโต อตฺถิ ปน เต ภนฺเต เวยฺยาวจฺจกโรติ
ปุจฺฉติ ฯ ปุญฺญตฺถิเกหิ จ อุปาสเกหิ ภิกฺขูนํ เวยฺยาวจฺจํ
กโรถาติ อาณตฺตา วา ภิกฺขูนํ วา สนฺทิฏฺฐา สมฺภตฺตา เกจิ
เวยฺยาวจฺจกรา โหนฺติ ฯ เตสํ อญฺญตโร ตสฺมึ ขเณ ภิกฺขุสฺส
สนฺติเก นิสินฺโน โหติ ฯ ภิกฺขุ ตํ นิทฺทิสติ อยํ ภิกฺขูนํ
เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ ทูโต ตสฺส หตฺเถ อกปฺปิยวตฺถุํ ทตฺวา เถรสฺส จีวรํ
กีณิตฺวา เทหีติ คจฺฉติ ฯ อยํ ภิกฺขุนา สมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ฯ โน เจ
ภิกฺขุสฺส สนฺติเก นิสินฺโน โหติ อปิจ โข ภิกฺขุ นิทฺทิสติ อสุกสฺมึ
นาม คาเม อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขูนํ เวยฺยาวจฺจกโรติ ฯ โส ทูโต
คนฺตฺวา ตสฺส หตฺเถ อกปฺปิยวตฺถุํ ทตฺวา เถรสฺส จีวรํ กีณิตฺวา
ทเทยฺยาสีติ อาคนฺตฺวา ภิกฺขุสฺส อาโรเจตฺวา คจฺฉติ ฯ อยเมโก
ภิกฺขุนา อสมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ฯ นเหว โข ปน โส ทูโต อตฺตนา
อาคนฺตฺวา อาโรเจติ อปิจ โข อญฺญํ ปหิณาติ ทินฺนํ มยา
ภนฺเต ตสฺส หตฺเถ จีวรเจตาปนํ จีวรํ คณฺเหยฺยาถาติ ฯ อยํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๗.
ทุติโย ภิกฺขุนา อสมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ฯ นเหว โข อญฺญํ ปหิณาติ
อปิจ โข คจฺฉนฺโตว ภิกฺขุํ วทติ อหํ ตสฺส หตฺเถ จีวรเจตาปนํ
ทสฺสามิ ตุมฺเห จีวรํ คณฺเหยฺยาถาติ ฯ อยํ ตติโย ภิกฺขุนา
อสมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐติ เอวํ เอโก สมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ตโย อสมฺมุขนิทฺทิฏฺฐาติ
อิเม จตฺตาโร ภิกฺขุนา นิทฺทิฏฺฐเวยฺยาวจฺจกรา นาม ฯ เอเตสุ
อิมสฺมึ ราชสิกฺขาปเท วุตฺตนเยเนว ปฏิปชฺชิตพฺพํ ฯ อปโร ภิกฺขุ
ปุริมนเยเนว ทูเตน ปุจฺฉิโต นตฺถิตาย วา อวิจาเรตุกามตาย
วา นตฺถมฺหากํ กปฺปิยการโกติ วทติ ฯ ตสฺมึ จ ขเณ โกจิ
มนุสฺโส อาคจฺฉติ ฯ ทูโต ตสฺส หตฺเถ อกปฺปิยวตฺถุํ ทตฺวา
อิมสฺส หตฺถโต จีวรํ คณฺเหยฺยาถาติ วตฺวา คจฺฉติ ฯ อยํ ทูเตน
สมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ฯ อปโร ทูโต คามํ ปวิสิตฺวา อตฺตโน อภิรุจิตสฺส
ยสฺส กสฺสจิ หตฺเถ อกปฺปิยวตฺถุํ ทตฺวา ปุริมนเยเนว อาคนฺตฺวา
อาโรเจติ อญฺญํ วา ปหิณาติ อหํ อสุกสฺส นาม หตฺเถ
จีวรเจตาปนํ ทสฺสามิ ตุมฺเห จีวรํ คณฺเหยฺยาถาติ วตฺวา วา
คจฺฉติ ฯ อยํ ตติโย ทูเตน อสมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐติ เอวํ เอโก
สมฺมุขนิทฺทิฏฺโฐ ตโย อสมฺมุขนิทฺทิฏฺฐาติ อิเม จตฺตาโร ทูเตน
นิทฺทิฏฺฐเวยฺยาวจฺจกรา นาม ฯ เอเตสุ เมณฺฑกสิกฺขาปเท
วุตฺตนเยเนว ปฏิปชฺชิตพฺพํ ฯ วุตฺตํ เหตํ สนฺติ ภิกฺขเว มนุสฺสา สทฺธา
ปสนฺนา เต กปฺปิยการกานํ หตฺเถ หิรญฺญสุวณฺณํ อุปนิกฺขิปนฺติ
อิมินา ยํ อยฺยสฺส กปฺปิยํ ตํ เทถาติ อนุชานามิ ภิกฺขเว ยํ
ตโต กปฺปิยํ ตํ สาทิตุํ น เตฺววาหํ ภิกฺขเว เกนจิ ปริยาเยน
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๘.
ชาตรูปรชตํ สาทิตพฺพํ ปริเยสิตพฺพนฺติ วทามีติ ๑- ฯ เอตฺถ โจทนาย
ปริมาณํ นตฺถิ ฯ มูลํ อสาทิยนฺเตน สหสฺสกฺขตฺตุํปิ โจทนาย วา
ฐาเนน วา กปฺปิยภณฺฑํ สาทิตุํ วฏฺฏติ ฯ โน เจ เทติ อญฺญํ
กปฺปิยการกํ ฐเปตฺวาปิ อาหราเปตพฺพํ ฯ สเจ อิจฺฉติ
มูลสามิกานํปิ กเถตพฺพํ ฯ โน เจ อิจฺฉติ น กเถตพฺพํ ฯ อปโร ภิกฺขุ
ปุริมนเยเนว ทูเตน ปุจฺฉิโต นตฺถมฺหากํ กปฺปิยการโกติ วทติ ฯ
ตทญฺโญ สมีเป ฐิโต สุตฺวา อาหร โภ อหํ อยฺยสฺส จีวรํ
เจตาเปตฺวา ทสฺสามีติ วทติ ฯ ทูโต หนฺท โภ ทเทยฺยาสีติ
ตสฺส หตฺเถ ทตฺวา ภิกฺขุสฺส อนาโรเจตฺวาว คจฺฉติ ฯ อยํ
มุขเววฏิกกปฺปิยการโก ฯ อปโร ภิกฺขุโน อุปฏฺฐากสส วา อญฺญสฺส
วา หตฺเถ อกปฺปิยวตฺถุํ ทตฺวา เถรสฺส จีวรํ ทเทยฺยาสีติ
เอโตว ปกฺกมติ ฯ อยํ ปรมฺมุขกปฺปิยการโกติ อิเม เทฺว
อนิทฺทิฏฐกปฺปิยการกา นาม ฯ เอเตสุ อญฺญาตกอปฺปวาริเตสุ วิย
ปฏิปชฺชิตพฺพํ ฯ สเจ สยเมว จีวรํ อาเนตฺวา ททนฺติ คเหตพฺพํ
โน เจ น กิญฺจิ วตฺตพฺพํ ฯ เทสนามตฺตเมว เจตํ ทูเตน
จีวรเจตาปนํ ปหิเณยฺยาติ ฯ สยํ อาหริตฺวาปิ ปิณฺฑปาตาทีนํ อตฺถาย
ททนฺเตสุปิ เอเสว นโย ฯ น เกวลํ อตฺตโนเยว อตฺถาย สมฺปฏิจฺฉิตุํ
น วฏฺฏติ ฯ สเจ โกจิ ชาตรูปรชตํ อาเนตฺวา อิทํ สงฺฆสฺส
ทมฺมิ อารามํ วา กโรถ วิหารํ วา เจติยํ วา โภชนสาลาทีนํ
วา อญฺญตรนฺติ วทติ อิทมฺปิ สมฺปฏิจฺฉิตุํ น วฏฺฏติ ฯ ยสฺส
กสฺสจิ หิ อญฺญสฺส อตฺถาย สมฺปฏิจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ โหตีติ
@เชิงอรรถ: ๑. วิ. มหาวคฺค. ๕/๑๒๑.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๙.
มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ สเจ ปน นยิทํ ภิกฺขูนํ สมฺปฏิจฺฉิตุํ วฏฺฏตีติ
ปฏิกฺขิตฺเต วฑฺฒกีนํ วา กมฺมกรานํ วา หตเถ ภวิสฺสติ เกวลํ
ตุมฺเห สุกตทุกฺกฏํ ชานาถาติ วตฺวา เตสํ หตฺเถ ทตฺวา ปกฺกมติ
วฏฺฏติ ฯ อถาปิ มม มนุสฺสานํ หตฺเถ ภวิสฺสติ มยฺหเมว วา
หตฺเถ ภวิสฺสติ เกวลํ ตุมฺเห ยํ ยสฺส ทาตพฺพํ ตทตฺถาย
เปเสยฺยาถาติ วทติ เอวํปิ วฏฺฏติ ฯ สเจ ปน สงฺฆํ วา คณํ
วา ปุคฺคลํ วา อนามสิตฺวา อิทํ หิรญฺญสุวณฺณํ เจติยสฺส เทม
วิหารสฺส เทม นวกมฺมสฺส เทมาติ วทนฺติ ปฏิกฺขิปิตุํ น
วฏฺฏติ ฯ อิเม อิทํ ภณนฺตีติ กปฺปิยการกานํ อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ
เจติยาทีนํ อตฺถาย ตุมฺเห คเหตฺวา ฐเปถาติ วุตฺเต ปน อมฺหากํ
คเหตุํ น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิปิตพฺพํ ฯ สเจ ปน โกจิ พหุํ
หิรญฺญสุวณฺณํ อาเนตฺวา อิทํ สงฺฆสฺส ทมฺมิ จตฺตาโร ปจฺจเย
ปริภุญฺชถาติ วทติ ตญฺเจ สงฺโฆ สมฺปฏิจฺฉติ ปฏิคฺคหเณปิ ปริโภเคปิ
อาปตฺติ ฯ ตตฺร เจ เอโก ภิกฺขุ นยิทํ กปฺปตีติ ปฏิกฺขิปติ
อุปาสโก จ ยทิ น กปฺปติ มยฺหเมว ภวิสฺสตีติ คจฺฉติ
โส ภิกฺขุ ตยา สงฺฆสฺส ลาภนฺตราโย กโตติ น เกนจิ กิญฺจิ
วตฺตพฺโพ ฯ โย หิ ตํ โจเทติ เสฺวว สาปตฺติโก โหติ ฯ
เตน ปน เอเกน พหู อนาปตฺติกา กตา ฯ สเจ ปน ภิกฺขูหิ
น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิตฺเต กปฺปิยการกานํ วา หตฺเถ ภวิสฺสติ มม
ปุริสานํ วา มยฺหํ วา หตฺเถ ภวิสฺสติ เกวลํ ตุมฺเห ปจฺจเย
ปริภุญฺชถาติ วทติ วฏฺฏติ ฯ จตุปฺปจฺจยตฺถาย จ ทินฺนํ เยน
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๐.
เยน ปจฺจเยน อตฺโถ โหติ ตทตฺถํ อุปเนตพฺพํ ฯ จีวรตฺถาย
ทินฺนํ จีวเรเยว อุปเนตพฺพํ ฯ สเจ จีวเรน ตาทิโส อตฺโถ นตฺถิ
ปิณฺฑปาตาทีหิ สงฺโฆ กิลมติ สงฺฆสุฏฺฐุตาย อปโลเกตฺวา
ตทตฺถายปิ อุปเนตพฺพํ ฯ เอส นโย ปิณฺฑปาตคิลานปจฺจยตฺถาย
ทินฺเนปิ ฯ เสนาสนตฺถาย ทินฺนํ ปน เสนาสนสฺส ครุภณฺฑตฺตา
เสนาสเนเยว อุปเนตพฺพํ ฯ สเจ ปน ภิกฺขูสุ เสนาสนํ ฉฑฺเฑตฺวา
คเตสุ เสนาสนํ นสฺสติ อีทิเส กาเล เสนาสนํ วิสฺสชฺเชตฺวาปิ
ภิกฺขูนํ ปริโภโค อนุญฺญาโต ฯ ตสฺมา เสนาสนปริชคฺคนตฺถํ ๑-
มูลจฺเฉชฺชํ อกตฺวา ยาปนมตฺตํ ปริภุญฺชิตพพํ ฯ น เกวลํ จ
หิรญฺญสุวณฺณเมว อญฺญํปิ เขตฺตวตฺถาทิกํ อกปฺปิยํ น
สมฺปฏิจฺฉิตพฺพํ ฯ สเจ หิ โกจิ มยฺหํ ติสสฺสสมฺปาทนกํ มหาตฬากํ
อตฺถิ ตํ สงฺฆสฺส ทมฺมีติ วทติ สเจ ตํ สงฺโฆ สมฺปฏิจฺฉติ
ปฏิคฺคหเณปิ ปริโภเคปิ อาปตฺติเยว ฯ โย ปน ตํ ปฏิกฺขิปติ
โส ปุริมนเยเนว เกนจิ กิญฺจิ น วตฺตพฺโพ ฯ โย หิ ตํ โจเทติ
เสฺวว สาปตฺติโก โหติ ฯ เตน ปน เอเกน พหู อนาปตฺติกา
กตา ฯ โย ปน ตาทิสํเยว มหาตฬากํ ทมฺมีติ วตฺวาปิ ภิกฺขูหิ
น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิตฺโต สเจ วทติ อสุกญฺจ อสุกญฺจ สงฺฆสฺส
ตฬากํ อตฺถิ ตํ กถํ วตฺตตีติ โส วตฺตพฺโพ กปฺปิยํ กตฺวา
ทินฺนํ ภวิสฺสตีติ ฯ กถํ ทินฺนํ กปฺปิยํ โหตีติ ฯ จตฺตาโร ปจฺจเย
ปริภุญฺชถาติ วตฺวา ทินฺนนฺติ ฯ โส เจ สาธุ ภนฺเต จตฺตาโร
@เชิงอรรถ: ๑. ปฏิชคฺคนตฺถํ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๑.
ปจฺจเย ปริภุญฺชถาติ เทติ วฏฺฏติ ฯ อถาปิ ตฬากํ คณฺหาถาติ
วตฺวา น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิตฺโต กปฺปิยการโก อตฺถีติ ปุจฺฉิตฺวา
นตฺถีติ วุตฺเต อิทํ อสุโก นาม วิจาเรสฺสติ อสุกสฺส วา
หตฺเถ มยฺหํ วา หตฺเถ ภวิสฺสติ สงฺโฆ กปฺปิยภณฺฑํ ปริภุญฺชตูติ
วทติ วฏฺฏติ ฯ สเจปิ น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิตฺโต อุทกํ
ปริภุญฺชิสฺสนฺติ ภณฺฑกํ โธวิสฺสนฺติ มิคปกฺขิโน ปิวิสฺสนฺตีติ วทติ
เอวมฺปิ วฏฺฏติ ฯ อถาปิ น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิตฺโต วทติ
กปฺปิยสีเสน คณฺหาถาติ สาธุ อุปาสก สงฺโฆ ปานียํ ปิวิสฺสติ ภณฺฑกํ
โธวิสฺสติ มิคปกฺขิโน ปิวิสฺสนฺตีติ วตฺวา ปริภุญฺชิตุํ วฏฺฏติ ฯ
อถาปิ มม ตฬากํ วา โปกฺขรณึ วา สงฺฆสฺส ทมฺมีติ วุตฺเต
สาธุ อุปาสก สงฺโฆ ปานียํ ปิวิสฺสตีติ อาทีนิ วตฺวา ปริภุญฺชิตุํ
วฏฺฏติเยว ฯ ยทิ ปน ภิกฺขูหิ หตฺถกมฺมํ ยาจิตฺวา สหตฺเถน จ
กปฺปิยปฐวึ ขนิตฺวา อุทกปริโภคตฺถาย ตฬากํ การิตํ โหติ
ตญฺเจ นิสฺสาย สสฺสํ นิปฺผาเทตฺวา มนุสฺสา วิหาเร กปฺปิยภณฺฑํ
เทนฺติ วฏฺฏติ ฯ อถาปิ มนุสฺสาเอว สงฺฆสฺส อุปการตฺถาย
สงฺฆิกภูมึ ขนิตฺวา ตํ นิสฺสาย นิปฺผนฺนสสฺสโต กปฺปิยภณฺฑํ เทนฺติ
เอตํปิ วฏฺฏติ ฯ อมฺหากํ เอกํ กปฺปิยการกํ ฐเปถาติ วุตฺเต จ
ฐเปตุํปิ ลพฺภติ ฯ อถ ปน เต มนุสฺสา ราชพลินา อุปทฺทูตา
ปกฺกมนฺติ อญฺเญ ปฏิปชฺชนฺติ น จ ภิกฺขูนํ กิญฺจิ เทนฺติ
อุทกํ วาเรตุํ ลพฺภติ ฯ ตญฺจ โข กสิกมฺมกาเลเยว น
สสฺสกาเล ฯ สเจ เต วทนฺติ นนุ ภนฺเต ปุพฺเพปิ มนุสฺสา อิมํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๒.
นิสฺสาย สสฺสํ อกํสูติ ตโต วตฺตพฺพา เต สงฺฆสฺส อิมญฺจ อิมญฺจ
อุปการํ อกํสุ อิทญฺจ อิทญฺจ กปฺปิยภณฺฑํปิ อกํสูติ ฯ สเจ
เต วทนฺติ มยํปิ ทสฺสามาติ เอวํ วฏฺฏติ ฯ สเจ ปน โกจิ
อพฺยตฺโต อกปฺปิยโวหาเรน ตฬากํ ปฏิคฺคณฺหาติ วา กาเรติ วา
ตํ ภิกฺขูหิ น ปริภุญฺชิตพฺพํ ฯ ตํ นิสฺสาย ลทฺธกปฺปิยภณฺฑํปิ
อกปฺปิยเมว ฯ สเจ ภิกฺขูหิ ปริจฺจตฺตภาวํ ญตฺวา สามิโก วา
ตสฺส ปุตฺตธีตโร วา อญฺโญ วา โกจิ วํเส อุปฺปนฺโน ปุน
กปฺปิยโวหาเรน เทติ วฏฺฏติ ฯ อุปจฺฉินฺเน กุลวํเส โย ตสฺส
ชนปทสฺส สามิโก โส อจฺฉินฺทิตฺวา ปุน เทติ จิตฺตลตาปพฺพเต
ภิกฺขุนา นีหฏอุทกวาหกํ อนุฬา นาม ราชมเหสี วิย เอวํปิ
วฏฺฏติ ฯ กปฺปิยโวหาเรปิ อุทกวเสน ปฏิคฺคหิตตฬาเก
สุทฺธจิตฺตานํ มตฺติกุทฺธรณปาลิพนฺธนาทีนิ ปุน กาตุํ วฏฺฏติ ฯ ตํ
นิสฺสาย ปน สสฺสํ กโรนฺเต ทิสฺวา กปฺปิยการกํ ฐเปตุํ น
วฏฺฏติ ฯ ยทิ เต สยเมว กปฺปิยภณฺฑํ เทนฺติ คเหตพฺพํ โน
เจ เทนฺติ น โจเทตพฺพํ น สาเรตพฺพํ ฯ ปจฺจยวเสน
ปฏิคฺคหิตตฬาเก กปฺปิยการกํ ฐเปตุํ วฏฺฏติ ฯ มตฺติกุทฺธรณปาลิพนฺธนาทีนิ
ปน กาตุํ น วฏฺฏติ สเจ กปฺปิยการกา สยเมว กโรนฺติ
วฏฺฏติ ฯ อพฺยตฺเตน ลชฺชิภิกฺขุนา การาปิเตสุ กิญฺจาปิ
ปฏิคฺคหเณ กปฺปิยํ ภิกฺขุสฺส ปโยคปจฺจยา อุปฺปนฺเนน มิสฺสกตฺตา
วิสคตปิณฺฑปาโต วิย อกปฺปิยมํสรสมิสฺสโภชนํ วิย จ ทุปฺปริโภคํ
โหติ สพฺเพสํ อกปฺปิยเมว ฯ สเจ ปน อุทกสฺส โอกาโส อตฺถิ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๓.
ตฬากสฺส ปาลิ ถิรา ยถา พหุํ อุทกํ คณฺหาติ เอวํ กโรหิ
ตีรสมีเป อุทกํ กโรหีติ เอวํ อุทกเมว วิจาเรตุํ วฏฺฏติ ฯ
อุทฺธเน อคฺคึ นิปาเตนฺติ อุทกกมฺมํ ลพฺภตุ อุปาสกาติ วตฺตุํ
วฏฺฏติ ฯ สสฺสํ กตฺวา อาหรถาติ วตฺตุํ ปน น วฏฺฏติ ฯ สเจ
ปน ตฬาเก อติพหุํ อุทกํ ทิสฺวา ปสฺสโต วา ปิฏฺฐิโต วา
มาติกํ นีหราเปติ วนํ ฉินฺทาเปตฺวา เกทาเร การาเปติ
โปราณเกทาเรสุ วา ปกติภาคํ อคฺคเหตฺวา อติเรกํ คณฺหาติ
อกาลสสฺเส นวสสฺเส วา อปริจฺฉินฺนภาเค เอตฺตเก กหาปเณ เทถาติ
กหาปเณ อุฏฺฐาเปติ สพฺเพสํ อกปฺปิยํ ฯ โย ปน กสถ วปถาติ
อวตฺวา เอตฺตกาย ภูมิยา เอตฺตโก นาม ภาโคติ เอวํ ภูมึ วา
ปติฏฺฐเปติ เอตฺตเก ภูมิภาเค อมฺเหหิ สสฺสํ กตํ เอตฺตกํ นาม
ภาคํ คณฺหาถาติ วทนฺเตสุ กสเกสุ ภูมิปฺปมาณคหณตฺถํ รชฺชุยา
วา ทณฺเฑน วา มินาติ ขเล วา ฐตฺวา รกฺขติ ขลโต วา
นีหราเปติ โกฏฺฐาคาเร วา ปฏิสาเมติ ตสฺเสว ตํ อกปฺปิยํ ฯ
สเจ กสกา กหาปเณ อาหริตฺวา อิเม สงฺฆสฺส อาหฏาติ วทนฺติ
อญฺญตโร จ ภิกฺขุ น สงฺโฆ กหาปเณ ขาทตีติ สญฺญาย เอตฺตเกหิ
กหาปเณหิ สาฏเก อาหร เอตฺตเกหิ ยาคุอาทีนิ สมฺปาเทหีติ
วทติ ยนฺเต อาหรนฺติ สพฺเพสํ อกปฺปิยํ ฯ กสฺมา ฯ
กหาปณานํ วิจาริตตฺตา ฯ สเจ ธญฺญํ อาหริตฺวา อิทํ สงฺฆสฺส
อาหฏนฺติ วทนฺติ อญฺญตโร จ ภิกฺขุ ปุริมนเยเนว เอตฺตเกหิ
วีหีหิ อิทญฺจีทญฺจ อาหรถาติ วทติ ยํ เต อาหรนฺติ ตสฺเสว
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๔.
อกปฺปิยํ ฯ กสฺมา ฯ ธญฺญสฺส วิจาริตตฺตา ฯ สเจ ตณฺฑุลํ วา
อปรณฺณํ วา อาหริตฺวา อิมํ สงฺฆสฺส อาหฏนฺติ วทนฺติ ฯ
อญฺญตโร จ ภิกฺขุ ปุริมนเยเนว เอตฺตเกหิ ตณฺฑุเลหิ อิทญฺจีทญฺจ
อาหรถาติ วทติ ยํ เต อาหรนฺติ สพฺเพสํ กปฺปิยํ ฯ กสฺมา ฯ
กปฺปิยานํ ตณฺฑุลาทีนํ วิจาริตตฺตา ฯ กยวิกฺกเยปิ อนาปตฺติ
กปฺปิยการกสฺส อาจิกฺขิตตฺตา ฯ ปุพฺเพ ปน จิตฺตลตาปพฺพเต
เอโก ภิกฺขุ จตุสฺสาลทฺวาเร อโห วต เสฺว สงฺฆสฺส
เอตฺตกปฺปมาเณ ปูเว ปเจยฺยุนฺติ อารามิกานํ สญฺญาชนนตฺถํ ภูมิยํ มณฺฑลํ
อกาสิ ฯ ตํ ทิสฺวา เฉโก อารามิโก ตเถว กตฺวา ทุติยทิวเส
เภริยา อาโกฏฺฏิตาย สนฺนิปติเต สงฺเฆ ปูวํ คเหตฺวา สงฺฆตฺเถรํ
อาห ภนฺเต อมฺเหหิ อิโต ปุพฺเพ เนว ปิตูนํ น ปิตามหานํ
เอวรูปํ สุตปุพฺพํ เอเกน อยฺเยน จตุสฺสาลทฺวาเร ปูวตฺถาย
สญฺญาย กตา อิโตทานิ ปภูติ อยฺยา อตฺตโน อตฺตโน
จิตฺตานุรูปํ วทนฺตุ อมฺหากํปิ ผาสุวิหาโร ภวิสฺสตีติ ฯ มหาเถโร
ตโตว นิวตฺติ ฯ เอเกน ภิกฺขุนาปิ ปูโว น คหิโต ฯ เอวํ
ปุพฺเพ ตตฺรุปฺปาทํปิ น ปริภุญฺชึสุ ฯ ตสฺมา
       สลฺเลขํ อจฺจชนฺเตน    อปฺปมตฺเตน ภิกฺขุนา
       กปฺปิเยปิ น กาตพฺพา   อามิสตฺถาย โลลตาติ ฯ
โย จายํ ตฬาเก วุตฺโต โปกฺขรณีอุทกวาหกมาติกาทีสุปิ เอเสว
นโย ฯ ปุพฺพณฺณาปรณฺณอุจฺฉุนาฬิเกราทีนํ วิรุหณฏฺฐานํ ยงฺกิญฺจิ
เขตฺตํ วา วตฺถุํ วา ทมฺมีติ วุตฺเตปิ น วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิปิตฺวา
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๕.
ตฬาเก วุตฺตนเยเนว ปฏิปชฺชิตพฺพํ ฯ ยทา กปฺปิยโวหาเรน
จตุปจฺจยปริโภคตฺถาย ทมฺมีติ วทติ ตทา สมฺปฏิจฺฉิตพฺพํ ฯ วนํ
ทมฺมิ อรญฺญํ ทมฺมีติ วุตฺเต ปน วฏฺฏติ ฯ สเจ มนุสฺสา ภิกฺขูหิ
อนาณตฺตาเยว ตตฺถ รุกฺเข ฉินฺทิตฺวา อปรณฺณาทีนิ สมฺปาเทตฺวา
ภิกฺขูนํ ภาคํ เทนฺติ วฏฺฏติ ฯ อเทนฺตา น โจเทตพฺพา น
สาเรตพฺพา ฯ สเจ เกนจิเทว อนฺตราเยน เตสุ ปกฺกนฺเตสุ อญฺเญ
กโรนฺติ น จ ภิกฺขูนํ กิญฺจิ เทนฺติ เต วาเรตพฺพา ฯ สเจ
วทนฺติ นนุ ภนฺเต ปุพฺเพปิ มนุสฺสา อิธ สสฺสานิ อกํสูติ ตโต
วตฺตพฺพา เต สงฺฆสฺส อิทญฺจีทญฺจ กปฺปิยภณฺฑํ อทํสูติ ฯ สเจ
วทนฺติ มยํปิ ทสฺสามาติ เอวํ วฏฺฏติ ฯ กญฺจิ สสฺสุฏฺฐานกํ
ภูมิปฺปเทสํ สนฺธาย สีมํ เทมาติ วทนฺติ วฏฺฏติ ฯ สีมาปริจฺเฉทนตฺถํ
ปน ถมฺภา วา ปาสาณา วา สยํ น ฐเปตพฺพา ฯ
กสฺมา ฯ ภูมิ นาม อนคฺฆา อปฺปเกนาปิ ปาราชิโก ภเวยฺย ฯ
อารามิกานํ ปน วตฺตพฺพํ อิมินา ฐาเนน อมฺหากํ สีมา คตาติ ฯ
สเจปิ หิ เต อธิกํ คณฺหนฺติ ปริยาเยน กถิตตฺตา อนาปตฺติ ฯ
ยทิ ปน ราชราชมหามตฺตาทโย สยเมว ถมฺเภ ฐปาเปตฺวา จตฺตาโร
ปจฺจเย ปริภุญฺชถาติ เทนฺติ วฏฺฏติเยว ฯ สเจ โกจิ อนฺโตสีมายํ
ตฬากํ ขนติ วิหารมชฺเฌน วา มาติกํ เนติ เจติยงฺคณโพธิยงฺคณาทีนิ
ทุสฺสนฺติ วาเรตพฺโพ ฯ สเจ สงฺโฆ กิญฺจิ ลภิตฺวา
อามิสครุกตาย น วาเรติ เอโก ภิกฺขุ วาเรติ โสว ภิกฺขุ อิสฺสโร ฯ
สเจ เอโก ภิกฺขุ น วาเรติ เนถ ตุมฺเหติ เตสํเยว ปกฺโข โหติ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๖.
สงฺโฆ วาเรติ สงฺโฆว อิสฺสโร ฯ สงฺฆิเกสุ หิ กมฺเมสุ โย ธมฺมกมฺมํ
กโรติ โส อิสฺสโร ฯ สเจ วาริยมาโนปิ กโรติ เหฏฺฐา คหิตํ ปํสุํ
เหฏฺฐา ปกฺขิปิตฺวา อุปริ คหิตํ ปํสุํ อุปริ ปกฺขิปิตฺวา ปูเรตพฺพา ฯ
สเจ โกจิ ยถาชาตเมว อุจฺฉุํ วา อปรณฺณํ วา อลาวุกุมฺภณฺฑาทิกํ
วา วลฺลีผลํ ทาตุกาโม เอตํ สพฺพํ อุจฺฉุกฺเขตฺตํ อปรณฺณวตฺถุํ
วลฺลีผลาวาฏํ ทมฺมีติ วทติ สห วตฺถุนา ปรามฏฺฐตฺตา น
วฏฺฏตีติ  มหาสุมตฺเถโร อาห ฯ มหาปทุมตฺเถโร ปน
อภิลาปมตฺตเมตํ สามิกานํเยว หิ โส ภูมิภาโค ตสฺมา วฏฺฏตีติ
อาห ฯ ทาสํ ทมฺมีติ วทติ น วฏฺฏติ ฯ อารามิกํ ทมฺมิ
เวยฺยาวจฺจกรํ ทมฺมิ กปฺปิยการกํ ทมฺมีติ วุตฺเต วฏฺฏติ ฯ สเจ
โส อารามิโก ปุเรภตฺตํปิ ปจฺฉาภตฺตํปิ สงฺฆสฺเสว กมฺมํ กโรติ
สามเณรสฺส วิย สพฺพํ เภสชฺชปฏิชคฺคนํปิ ตสฺส กาตพฺพํ ฯ สเจ
ปุเรภตฺตเมว สงฺฆสฺส กมฺมํ กโรติ ปจฺฉาภตฺตํ อตฺตโน กมฺมํ
กโรติ สายํ นิวาโป น ทาตพฺโพ ฯ เยปิ ปญฺจทิวสวาเรน วา
ปกฺขวาเรน วา สงฺฆสฺส กมฺมํ กตฺวา เสสกาเล อตฺตโน กมฺมํ
กโรนฺติ เตสํปิ กรณกาเลเยว ภตฺตญฺจ นิวาโป จ ทาตพฺโพ ฯ
สเจ สงฺฆสฺส กมฺมํ นตฺถิ อตฺตโนเยว กมฺมํ กตฺวา ชีวนฺติ เต
เจ หตฺถกมฺมมูลํ อาเนตฺวา เทนฺติ คเหตพฺพํ ฯ โน เจ เทนฺติ
น กิญฺจิ วตฺตพฺพา ฯ ยงฺกิญฺจิ รชกทาสํปิ เปสการทาสํปิ
อารามิกนาเมน สมฺปฏิจฺฉิตุํ วฏฺฏติ ฯ สเจ คาโว เทมาติ วทนฺติ น
วฏฺฏตีติ ปฏิกฺขิปิตพฺพา ฯ อิมา คาโว กุโตติ ฯ ปณฺฑิเตหิ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๗.
ปญฺจโครสปริโภคตฺถาย ทินฺนาติ วตฺตพฺพา ฯ มยํปิ ปญฺจโครสปริโภคตฺถาย
เทมาติ วุตฺเต วฏฺฏติ ฯ อชิกาทีสุปิ เอเสว นโย ฯ
หตฺถึ เทม อสฺสํ มหิสํ กุกฺกุฏํ สูกรํ เทมาติ วทนฺติ สมฺปฏิจฺฉิตุํ
น วฏฺฏติ ฯ สเจ เกจิ มนุสฺสา อปฺโปสฺสุกฺกา ภนฺเต
ตุมฺเห โหถ มยํ อิเม คเหตฺวา ตุมฺหากํ กปฺปิยภณฺฑํ ทสฺสามาติ
วตฺวา คณฺหนฺติ วฏฺฏติ ฯ กุกฺกุฏสูกรา ยถาสุขํ ชีวนฺตูติ อรญฺเญ
วิสฺสชฺเชตุํ วฏฺฏติ ฯ อิมํ ตฬากํ อิมํ เขตฺตํ อิมํ วตฺถุํ วิหารสฺส เทมาติ
วุตฺเต ปฏิกฺขิปิตุํ น ลพฺภตีติ ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ ฯ
     สมุฏฺฐานาทีสุ อิทมฺปิ ฉสฺสมุฏฺฐานํ กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ
อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ
     สมนฺตปาสาทิกาย วินยสํวณฺณนาย ราชสิกฺขาปทวณฺณนา
นิฏฺฐิตา ฯ
                  นิฏฺฐิโต จ ปฐโม วคฺโค ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๒๐๒-๒๑๗.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=4247&modeTY=2&pagebreak=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=4247&modeTY=2&pagebreak=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=70
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=1482
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=926
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=926
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_2