บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๔. ทุติยสตฺตสุตฺตวณฺณนา [๖๔] จตุตฺเถ อนฺธีกตาติ กาสา นาม อนนฺธมฺปิ อนฺธํ กโรนฺติ. ยถาห:- "ลุทฺโธ อตฺถํ น ชานาติ ลุทฺโธ ธมฺมํ น ปสฺสติ อนฺธตมํ ตทา โหติ ยํ โลโภ สหเต นรนฺ"ติ. ๑- ตสฺมา กาเมน อนนฺธาปิ อนฺธา กตาติ อนฺธีกตา. เสสํ อนนฺตรสุตฺเต วุตฺตนยเมว. ตตฺถ หิ มนุสฺสานํ ปวตฺติ ภิกฺขูหิ ทิสฺวา ภควโต อาโรจิตา, อิธ ภควตา สามํเยว ทิฏฺฐาติ อยเมว วิเสโส. สตฺถา สาวตฺถิโต นิกฺขมิตฺวา เชตวนํ คจฺฉนฺโต อนฺตรามคฺเค อจิรวติยํ นทิยํ มจฺฉพนฺเธหิ โอฑฺฑิตํ กุมินํ ปวิสิตฺวา นิกฺขนฺตุํ อสกฺโกนฺเต พหู มจฺเฉ ปสฺสิ, ตโต อปรภาเค เอกํ ขีรปกํ วจฺฉํ โครวํ กตฺวา อนุพนฺธิตฺวา ถญฺญปิปาสาย คีวํ ปสาเรตฺวา มาตุ อนฺตรสตฺถิยํ มุขํ อุปเนนฺตํ ปสฺสิ. อถ ภควา วิหารํ ปวิสิตฺวา ปาเท ปกฺขาเลตฺวา ปญฺญตฺตวรพุทฺธาสเน นิสินฺโน ปจฺฉิมํ วตฺถุทฺวยํ ปุริมสฺส อุปมานภาเวน คเหตฺวา อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ. @เชิงอรรถ: ๑ ขุ.อิติ. ๒๕/๘๘/๓๐๕, ขุ. มหา. ๒๙/๒๒/๑๗. ขุ.จูฬ. ๓๐/๖๙๒/๓๕๑ (สฺยา) ตตฺถ กามนฺธาติ วตฺถุกาเมสุ กิเลสกาเมน อนฺธา วิจกฺขุกา กตา. ชาลสญฺฉนฺนาติ สกอตฺตภาวปรอตฺตภาเวสุ อชฺฌตฺติกพาหิรายตเนสุ, ตนฺนิสฺสิเตสุ จ ธมฺเมสุ อตีตาทิวเสน อเนกเภทภินฺเนสุ เหฏฺฐุปริยวเสน อปราปรํ อุปฺปตฺติยา อนฺโตคธานํ อนตฺถาวหโต จ ชาลภูตาย ตณฺหาย สุขุมจฺฉิทฺเทน ชาเลน ปริวุโต วิย อุทกรหโท สญฺฉนฺนา ปลิคุณฺฐิตา อชฺโฌตฺถฏา. ตณฺหาฉทนฉาทิตาติ ตณฺหาสงฺขาเตน ฉทเนน เสวาลปณเกน วิย อุทกํ ฉาทิตา, ปฏิจฺฉนฺนา ปิหิตาติ อตฺโถ. ปททฺวเยนาปิ กามจฺฉนฺทนีวรเณน นิวาริตํ กุสลจิตฺตาจารตํ ทสฺเสติ. ปมตฺตพนฺธุนา พทฺธาติ กิเลสมาเรน เทวปุตฺตมาเรน จ พทฺธา. ยทคฺเคน หิ กิเลสมาเรน พทฺธา, ตทคฺเคน เทวปุตฺตมาเรนปิ พทฺธา นาม โหนฺติ. วุตฺตเญฺหตํ:- "อนฺตลิกฺขจโร ปาโส ยฺวายํ จรติ มานโส เตน ตํ พาธยิสฺสามิ น เม สมณ โมกฺขสี"ติ. ๑- นมุจิ กโณฺห ปมตฺตพนฺธูติ ตีณิ มารสฺส นามานิ. เทวปุตฺตมาโรปิ หิ กิเลสมาโร วิย อนตฺเถน ปมตฺเต สตฺเต พนฺธตีติ ปมตฺตพนฺธุ. "ปมตฺตา พนฺธเน พทฺธา"ติปิ ๒- ปฐนฺติ. ตตฺถ พนฺธเนติ กามคุณพนฺธเนติ อตฺโถ. พทฺธาติ นิยมิตา. ยถา กึ? มจฺฉาว กุมินามุเข ยถา นาม มจฺฉพนฺธเกน โอฑฺฑิตสฺส กุมินสฺส มุเข ปวิฏฺฐา มจฺฉา เตน พทฺธา หุตฺวา มรณํ เอนฺติ ปาปุณนฺติ, เอวเมว มาเรน โอฑฺฑิเตน กามคุณพนฺธเนน พทฺธา อิเม สตฺตา ชรามรณมเนฺวนฺติ. วจฺโฉ ขีรปโกว มาตรํ ยถา ขีรปายี ตรุณวจฺโฉ อตฺตโน มาตรํ อเนฺวติ @เชิงอรรถ: ๑ วิ. มหา. ๔/๓๓/๒๘, สํ.ส. ๑๕/๑๕๑/๑๓๕ ๒ สี.,ม. ปมตฺตพนฺธเน พทฺธาติปิ อนุคจฺฉติ, น อญฺญํ. เอวํ มารพนฺธนพทฺธา สตฺตา สํสาเร ปริพฺภมนฺตา มรณเมว อเนฺวนฺติ อนุคจฺฉนฺติ, น อชรํ อมรณํ นิพฺพานนฺติ อธิปฺปาโย. จตุตฺถสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้า ๓๙๒-๓๙๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=8775&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=8775&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=150 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=3823 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4119 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4119 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]