ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ ภาษาบาลีอักษรไทย อุ.อ. (ปรมตฺถที.)

                       ๖. ตณฺหาสงฺขยสุตฺตวณฺณนา
    [๖๖] ฉฏฺเฐ อญฺญาสิโกณฺฑญฺโญติ เอตฺถ โกณฺฑญฺโญติ ตสฺส อายสฺมโต
โคตฺตโต อาคตนามํ. สาวเกสุ ปน สพฺพปฐมํ อริยสจฺจานิ ปฏิวิชฺฌีติ ภควตา
"อญฺญาสิ วต โภ โกณฺฑญฺโญ"ติ ๒- วุตฺตอุทานวเสน เถโร สาสเน
"อญฺญาสิโกณฺฑญฺโญ"เตฺวว ปญฺญายิตฺถ. ตณฺหาสงฺขยวิมุตฺตินฺติ ตณฺหา สงฺขียติ
ปหียติ เอตฺถาติ ตณฺหาสงฺขโย, นิพฺพานํ. ตสฺมึ ตณฺหาสงฺขเย วิมุตฺติ. ตณฺหา วา
สงฺขียติ ปหียติ เอเตนาติ ตณฺหาสงฺขโย, อริยมคฺโค. ตสฺส ผลภูตา ปริโยสานภูตา
วา วิมุตฺตีติ ตณฺหาสงฺขยวิมุตฺติ, นิปฺปริยาเยน อรหตฺตผลสมาปตฺติ. ตํ
ปจฺจเวกฺขมาโน นิสินฺโน โหติ. อยํ หิ อายสฺมา พหุลํ ผลสมาปตฺตึ สมาปชฺชติ.
ตสฺมา อิธาปิ เอวมกาสิ.
    เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ อญฺญาสิโกณฺฑญฺญตฺเถรสฺส อคฺคผลปจฺจเวกฺขณํ
วิทิตฺวา ตทตฺถทีปนํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ.
    ตตฺถ ยสฺส มูลํ ฉมา นตฺถีติ ยสฺส อริยปุคฺคลสฺส อตฺตภาวรุกฺขมูลภูตา
อวิชฺชา, ตสฺสาว ปติฏฺฐา เหตุภูตา อาสวนีวรณอโยนิโสมนสิการสงฺขาตา ฉมา
ปฐวี จ นตฺถิ อคฺคมคฺเคน สมุคฺฆาติตตฺตา. ปณฺณา นตฺถิ กุโต ลตาติ นตฺถิ
ลตา กุโต ปณฺณาติ ปทสมฺพนฺโธ. มานาติมานาทิปฺปเภทา สาขาปสาขาทิสงฺขาตา
@เชิงอรรถ:  สี. สุปริกฺขตํ   วิ.มหา. ๔/๑๗/๑๖, สํ.มหา. ๑๙/๑๐๘๑/๓๗๐
ลตาปิ นตฺถิ, กุโต เอว มทปฺปมาทมายาสาเฐยฺยาทิปณฺณานีติ อตฺโถ. อถ วา
ปณฺณา นตฺถิ กุโต ลตาติ รุกฺขงฺกุรสฺส วฑฺฒมานสฺส ๑- ปฐมํ ปณฺณานิ
นิพฺพตฺตนฺติ. ๒- ปจฺฉา สาขาปสาขาสงฺขาตา ลตาติ กตฺวา วุตฺตํ. ตตฺถ ยสฺส
อริยมคฺคภาวนาย อสติ อุปฺปชฺชนารหสฺส อตฺตภาวรุกฺขสฺส อริยมคฺคสฺส ภาวิตตฺตา
ยํ อวิชฺชาสงฺขาตํ มูลํ, ตสฺส ปติฏฺฐานภูตํ อาสวาทิ จ นตฺถิ. มูลคฺคหเณเนว
เจตฺถ มูลการณตฺตา พีชฏฺฐานิยํ กมฺมํ ตทภาโวปิ คหิโตเยวาติ เวทิตพฺโพ.
อสติ จ กมฺมพีเช ตนฺนิมิตฺโต วิญฺญาณงฺกุโร, วิญฺญาณงฺกุรนิมิตฺตา จ
นามรูปสฬายตนปตฺตสาขาทโย น นิพฺพตฺติสฺสนฺติเยว. เตน วุตฺตํ "ยสฺส มูลํ
ฉมา นตฺถิ, ปณฺณา นตฺถิ กุโต ลตา"ติ.
    ตํ ธีรํ พนฺธนา มุตฺตนฺติ ตํ จตุพฺพิธสมฺมปฺปธานวีริยโยเคน วิชิตมารตฺตา
ธีรํ, ตโต เอว สพฺพกิเลสาภิสงฺขารพนฺธนโต มุตฺตํ. โก ตํ นินฺทิตุมรหตีติ
เอตฺถ ตนฺติ นิปาตมตฺตํ. เอวํ สพฺพกิเลสวิปฺปมุตฺตํ สีลาทิอนุตฺตรคุณสมนฺนาคตํ
โก นาม วิญฺญุชาติโก นินฺทิตุํ ครหิตุํ อรหติ นินฺทานิมิตฺตสฺเสว อภาวโต
เทวาปิ นํ ปสํสนฺตีติ อญฺญทตฺถุ เทวา สกฺกาทโย คุณวิเสสวิทู, อปิสทฺเทน
มนุสฺสาปิ ขตฺติยปณฺฑิตาทโย ปสํสนฺติ. กิญฺจิ ภิยฺโย พฺรหฺมุนาปิ ปสํสิโต
มหาพฺรหฺมุนาปิ อญฺเญหิปิ พฺรหฺมนาคยกฺขคนฺธพฺพาทีหิปิ ปสํสิโต โถมิโตเยวาติ.
                       ฉฏฺฐสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้า ๓๙๗-๓๙๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=8883&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=8883&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=152              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=3863              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4150              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4150              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]