ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลีอักษรไทย อิติ.อ. (ปรมตฺถที.)

                       ๑๐. ปทุฏฺจิตฺตสุตฺตวณฺณนา
      [๒๐] ทสมสฺส กา อุปฺปตฺติ? อฏฺุปฺปตฺติเยว. เอกทิวสํ กิร ภิกฺขู
ธมฺมสภายํ สนฺนิสินฺนา กถํ สมุฏฺาเปสุํ "อาวุโส อิเธกจฺโจ พหุํ ปุญฺกมฺมํ
กโรติ, เอกจฺโจ พหุํ ปาปกมฺมํ, เอกจฺโจ อุภยโวมิสฺสกํ กโรติ, ตตฺถ
โวมิสฺสการิโน กีทิโส อภิสมฺปราโย"ติ. อถ สตฺถา ธมฺมสภํ อุปคนฺตฺวา
ปญฺตฺตวรพุทฺธาสเน นิสินฺโน ตํ กถํ สุตฺวา "ภิกฺขเว มรณาสนฺนกาเล
สงฺกิลิฏฺจิตฺตสฺส ทุคฺคติ ปาฏิกงฺขา"ติ ทสฺเสนฺโต อิมาย อฏฺุปฺปตฺติยา อิทํ
สุตฺตํ เทเสสิ.
      ตตฺถ อิธาติ เทสาปเทเส นิปาโต. สฺวายํ กตฺถจิ ปเทสํ อุปาทาย
วุจฺจติ "อิเธว ติฏฺมานสฺส, เทวภูตสฺส เม สโต"ติอาทีสุ. ๒- กตฺถจิ สาสนํ
อุปาทาย "อิเธว ภิกฺขเว สมโณ อิธ ทุติโย สมโณ"ติอาทีสุ. ๓- กตฺถจิ
@เชิงอรรถ:  ขุ.ธ. ๒๕/๑๙๔/๕๑     ที.มหา. ๑๐/๓๖๙/๒๔๔
@ ม.มู. ๑๒/๑๓๙/๙๘, องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๒๔๑/๒๖๕

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๒.

ปทปูรณมตฺเต "อิธาหํ ภิกฺขเว ภุตฺตาวี อสฺสํ ปวาริโต"ติอาทีสุ. ๑- กตฺถจิ โลกํ อุปาทาย วุจฺจติ "อิธ ตถาคโต โลเก อุปฺปชฺชตี"ติอาทีสุ. ๒- อิธาปิ โลเก เอว ทฏฺพฺโพ. เอกจฺจนฺติ เอกํ, อญฺตรนฺติ อตฺโถ. ปุคฺคลนฺติ สตฺตํ. โส หิ ยถาปจฺจยํ กุสลากุสลานํ ตพฺพิปากานญฺจ ปูรณโต มรณวเสน คลนโต จ ปุคฺคโลติ วุจฺจติ. ปทุฏฺจิตฺตนฺติ ปโทเสน อาฆาเตน ปทุฏฺจิตฺตํ. อถ วา ปทุฏฺจิตฺตนฺติ โทเสน ราคาทินา ปทูสิตจิตฺตํ. เอตฺถ จ เอกจฺจนฺติ อิทํ ปทุฏฺจิตฺตสฺส ปุคฺคลสฺส วิเสสนํ. ยสฺส หิ ปฏิสนฺธิทายกกมฺมํ โอกาสมกาสิ, โส ตถา วุตฺโต. ยสฺส จ อกุสลปฺปวตฺติโต จิตฺตํ นิวตฺเตตฺวา กุสลวเสน โอตาเรตุํ น สกฺกา, เอวํ อาสนฺนมรโณ. เอวนฺติ อิทานิ วตฺตพฺพาการํ ทสฺเสติ. เจตสาติ อตฺตโน จิตฺเตน เจโตปริยาเณน. เจโตติ ตสฺส ปุคฺคลสฺส จิตฺตํ. ปริจฺจาติ ปริจฺฉินฺทิตฺวา ปชานามิ. นนุ จ ยถากมฺมูปคาณสฺสายํ วิสโยติ ๓- ? สจฺจเมตํ, ตทา ปวตฺตมานอกุสลจิตฺตวเสน ปเนตํ วุตฺตํ. อิมมฺหิ จายํ สมเยติ อิมสฺมึ กาเล, อิมายํ วา ปจฺจยสามคฺคิยํ, อยํ ปุคฺคโล ชวนวีถิยา ปรภาเค กาลํ กเรยฺย เจติ อตฺโถ. น หิ ชวนกฺขเณ กาลกิริยา อตฺถิ. ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยติ ยถา อาภตํ กิญฺจิ อาหริตฺวา ปิตํ, เอวํ อตฺตโน กมฺมุนา นิกฺขิตฺโต นิรเย ปิโต เอวาติ อตฺโถ. กายสฺส เภทาติ อุปาทินฺนกฺขนฺธปริจฺจาคา. ปรํ มรณาติ ตทนนฺตรํ อภินิพฺพตฺตกฺขนฺธคฺคหเณ. อถ วา กายสฺส เภทาติ ชีวิตินฺทฺริยสฺส อุปจฺเฉทา. ปรํ มรณาติ จุติจิตฺตโต ๔- อุทฺธํ. อปายนฺติอาทิ สพฺพํ นิรยสฺเสว เววจนํ. ๕- นิรโย หิ อยสงฺขาตา สุขา อเปโตติ อปาโย, สคฺคโมกฺขเหตุภูตา วา ปุญฺสมฺมตา อยา อเปโตติปิ อปาโย. @เชิงอรรถ: ม.มู. ๑๒/๓๐/๑๗ องฺ.ติก. ๒๐/๖๑/๑๖๔ สี. วิเสโสติ @ ฉ.ม. จติโต สี.,อิ. นิรยสฺส เววจนเมว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๓.

ทุกฺขสฺส คติ ปฏิสรณนฺติ ทุคฺคติ, โทสพหุลตฺตา วา ทุฏฺเน กมฺมุนา นิพฺพตฺตา คตีติปิ ทุคฺคติ. วิวสา นิปตนฺติ เอตฺถ ทุกฺกฏกมฺมการิโน, วินสฺสนฺตา วา เอตฺถ นิปตนฺติ สมฺภิชฺชมานงฺคปจฺจงฺคาติ วินิปาโต. นตฺถิ เอตฺถ อสฺสาทสญฺิโต อโยติ นิรสฺสาทฏฺเน นิรโย. อถ วา อปายคฺคหเณน ติรจฺฉานโยนิ วุจฺจติ. ติรจฺฉานโยนิ หิ อปาโย สุคติโต อเปตตฺตา, น ทุคฺคติ มเหสกฺขานํ นาคราชาทีนํ สมฺภวโต. ทุคฺคติคฺคหเณน เปตฺติวิสโย. โส หิ อปาโย เจว ทุคฺคติ จ สุคติโต อเปตตฺตา ทุกฺขสฺส จ คติภูตตฺตา, น วินิปาโต อสุรสทิสํ อวินิปาตตฺตา. วินิปาตคฺคหเณน อสุรกาโย. โส หิ ยถาวุตฺเตนตฺเถน อปาโย เจว ทุคฺคติ จ, สพฺพสมฺปตฺติสมุสฺสเยหิ วินิปติตตฺตา วินิปาโตติ จ วุจฺจติ. นิรยคฺคหเณน อวีจิอาทิ อเนกปฺปกาโร นิรโยว วุจฺจติ. อิธ ปน สพฺพปเทหิปิ นิรโยว วุตฺโต. อุปปชฺชนฺตีติ ปฏิสนฺธึ คณฺหนฺติ. คาถาสุ ปมคาถา สงฺคีติกาเล ธมฺมสงฺคาหกตฺเถเรหิ ปิตา. ตฺวานาติ ปุพฺพกาลกิริยา. าณปุพฺพกํ หิ พฺยากรณํ. เหตุอตฺโถ วา ตฺวาสทฺโท ยถา "สีหํ ทิสฺวา ภยํ โหตี"ติ, ชานนเหตูติ อตฺโถ. พุทฺโธ ภิกฺขูน สนฺติเกติ พุทฺโธ ภควา อตฺตโน สนฺติเก ภิกฺขูนํ เอตํ ปรโต ทฺวีหิ คาถาหิ วุจฺจมานํ อตฺถํ พฺยากาสิ. เสสํ วุตฺตนยเมว. ทสมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา. ทุติยวคุควณฺณนา นิฏฺิตา. ------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้า ๘๑-๘๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=1773&modeTY=1&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=1773&modeTY=1&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=198              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=4715              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4931              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4931              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]