อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๓)

     {๘๘} มคเธสุ ปญฺจ อาพาธา อุสฺสนฺนา โหนฺตีติ มคธนามเก ชนปเท
มนุสฺสานญฺจ อมนุสฺสานญฺจ ปญฺจ โรคา อุสฺสนฺนา วุฑฺฒิปฺปตฺตา
ผาติปฺปตฺตา โหนฺติ ฯ ชีวกโกมารภจฺจกถา จีวรกฺขนฺธเก อาวี-
ภวิสฺสติ ฯ น ภิกฺขเว ปญฺจหิ อาพาเธหิ ผุฏฺโฐ ปพฺพาเชตพฺโพติ เย
เต กุฏฺฐาทโย ปญฺจ อาพาธา อุสฺสนฺนา เตหิ ผุฏฺโฐ อภิภูโต น
ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ ตตฺถ กุฏฺฐนฺติ รตฺตกุฏฺฐํ วา โหตุ กาฬกุฏฺฐํ
วา ฯ ยงฺกิญฺจิ กิติพททฺทุกณฺฑุกจฺฉุอาทิปฺปเภทมฺปิ สพฺพํ กุฏฺฐเมวาติ
วุตฺตํ ฯ ตญฺจ นขปิฏฺฐิปฺปมาณมฺปิ วฑฺฒนกปกฺเข ฐิตํ โหติ น
ปพฺพาเชตพฺโพ สเจ ปน นิวาสนปารุปเนหิ ปกติปฏิจฺฉนฺนฏฺฐาเน
นขปิฏฺฐิปฺปมาณํ อวฑฺฒนกปกฺเข ฐิตํ โหติ วฏฺฏติ ฯ มุเข
ปน หตฺถปาทปิฏฺฐีสุ วา สเจปิ อวฑฺฒนกปกฺเข ฐิตํ นขปิฏฺฐิโต
ขุทฺทกตรมฺปิ น วฏฺฏติเยวาติ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ ฯ ติกิจฺฉาเปตฺวา
ปพฺพาเชนฺเตนาปิ ปกติวเณ ชาเตเยว ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ โคธาปิฏฺฐิ-
สทิสจุณฺณโอกีรณกสรีรมฺปิ ปพฺพาเชตุํ น วฏฺฏติ ฯ คณฺโฑติ
เมทคณฺฑาทิคณฺโฑ ฯ เมทคณฺโฑ วา โหตุ อญฺโญ วา โยโกจิ ฯ
โกลฏฺฐิมตฺตโกปิ เจ วฑฺฒนกปกฺเข ฐิโต คณฺโฑ โหติ น
ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ ปฏิจฺฉนฺนฏฺฐาเน ปน โกลฏฺฐิมตฺเต อวฑฺฒนกปกฺเข
ฐิเต ปพฺพาเชตุํ วฏฺฏติ ฯ มุขาทิเก อปฺปฏิจฺฉนฺนฏฺฐาเน
อวฑฺฒนกปกฺเข ฐิเตปิ น วฏฺฏติ ฯ ติกิจฺฉาเปตฺวา ปพฺพาเชนฺเตนาปิ
สรีรํ สญฺฉวึ กาเรตฺวาว ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ อุณฺณิคณฺฑา นาม
โหนฺติ โคถนิกา วิย องฺคุลิกา วิย จ ตตฺถ ตตฺถ ลมฺพนฺติ
เอเตปิ คณฺฑาเยว เตสุ สติ ปพฺพาเชตุํ น วฏฺฏติ ฯ ทหรกาเล
ขรปิฬกา โยพฺพนกาเล จ มุเข ขรปิฬกา นาม โหนฺติ
มหลฺลกกาเล นสฺสนฺติ น ตา คณฺฑสงฺขฺยํ คจฺฉนฺติ ตาสุ สติ
ปพฺพาเชตุํ วฏฺฏติ ฯ อญฺญา ปน สรีเร ขรปิฬกา นาม อปรา
ปทุมกณฺณิกา นาม โหนฺติ อญฺญา สาสปพีชกา นาม สาสปมตฺตา
เอว สกลสรีรํ ผรนฺติ ตา สพฺพา กุฏฺฐชาติกา เอว
ตาสุ สติ น ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ กิลาโสติ นภิชฺชนกํ นปคฺฆรณกํ
ปทุมปุณฺฑรีกปตฺตวณฺณํ กุฏฺฐํ ฯ เยน คุนฺนํ วิย สพลํ สรีรํ
โหติ ฯ ตสฺมึ กุฏฺเฐ วุตฺตนเยเนว วินิจฺฉโย เวทิตพฺโพ ฯ
โสโสติ โสสพฺยาธิ ฯ ตสฺมึ สติ น ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ อปมาโรติ
ปิตฺตุมฺมาโท วา ยกฺขุมฺมาโท วา ฯ ตตฺถ ปุพฺพเวริเกน อมนุสฺเสน
คหิโต ทุตฺติกิจฺโฉ โหติ ฯ อปฺปมตฺตเกปิ ปน อปมาเร สติ
น ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ
               ปญฺจาพาธวตฺถุกถา นิฏฺฐิตา ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๕๙-๖๑.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=1233&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=1233&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=101
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=2876
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=3036
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=3036
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_4