อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๓)

     {๑๖๔} กาเยน วิญฺญาเปตีติ ปาริสุทฺธิทานํ เยน เกนจิ องฺคปจฺจงฺเคน
วิญฺญาเปติ ชานาเปติ วาจมฺปน นิจฺฉาเรตุ ํ สกฺโกนฺโต วาจาย
วิญฺญาเปติ อุภยถาปิ สกฺโกนฺโต กายวาจาทีหิ ฯ สงฺเฆน ตตฺถ
คนฺตฺวา อุโปสโถ กาตพฺโพติ สเจ พหู ตาทิสา คิลานา โหนฺติ
สงฺเฆน ปฏิปาฏิยา ฐตฺวา สพฺเพ หตฺถปาเส กาตพฺพา ฯ สเจ
ทูเร โหนฺติ สงฺโฆ นปฺปโหติ ตํ ทิวสํ อุโปสโถ น
กาตพฺโพ น เตฺวว วคฺเคน สงฺเฆน อุโปสโถ กาตพฺโพ ฯ
     ตตฺเถว ปกฺกมตีติ สงฺฆมชฺฌํ อนาคนฺตฺวา ตโตว กตฺถจิ คจฺฉติ ฯ
สามเณโร ปฏิชานาตีติ สามเณโร อหนฺติ เอวํ ปฏิชานาติ ภูตํเยว
วา สามเณรภาวํ อาโรเจติ ปจฺฉา วา สามเณรภูมิยํ ติฏฺฐตีติ
อตฺโถ ฯ เอส นโย สพฺพตฺถ ฯ สงฺฆปฺปตฺโต ปกฺกมตีติ
สพฺพนฺติเมน ปริจฺเฉเทน อุโปสถตฺถาย สนฺนิปติตานํ จตุนฺนํ ภิกฺขูนํ
หตฺถปาสํ ปตฺวา ปกฺกมติ ฯ เอส นโย สพฺพตฺถ ฯ เอตฺถ จ
เอเกน พหูนมฺปิ อาหฏา ปาริสุทฺธิ อาหฏาว โหติ ฯ สเจ
ปน โส อนฺตรามคฺเคน อญฺญํ ภิกฺขุ ํ ทิสฺวา เยสํ เตน ปาริสุทฺธิ
คหิตา เตสญฺจ อตฺตโน จ ปาริสุทฺธึ เทติ ตสฺเสว ปาริสุทฺธิ
อาคจฺฉติ อิตรา ปน พิลาลสงฺขลิกปาริสุทฺธิ นาม โหติ สา
น อาคจฺฉติ ฯ สุตฺโต น อาโรเจตีติ อาคนฺตฺวา สุปติ อสุเกน
ภนฺเต. ปาริสุทฺธิ ทินฺนาติ น อาโรเจติ ฯ ปาริสุทฺธิหารกสฺส
อนาปตฺตีติ เอตฺถ สเจ สญฺจิจฺจ นาโรเจติ ทุกฺกฏํ อาปชฺชติ
ปาริสุทฺธิ ปน อาหฏาว โหติ ฯ อสญฺจิจฺจ อนาโรจิตตฺตา
ปนสฺส อนาปตฺติ อุภินฺนมฺปิ จ อุโปสโถ กโตเยว โหติ ฯ
     {๑๖๕} ฉนฺททาเนปิ ปาริสุทฺธิทาเน วุตฺตสทิโสเยว วินิจฺฉโย ฯ ปาริสุทฺธึ
เทนฺเตน ฉนฺทมฺปิ ทาตุนฺติ เอตฺถ สเจ ปาริสุทฺธิเมว เทติ น
ฉนฺทํ อุโปสโถ กโต โหติ ยมฺปน สงฺโฆ อญฺญํ กมฺมํ
กโรติ ตํ อกตํ โหติ ฯ ฉนฺทเมว เทติ น ปาริสุทฺธึ
ภิกฺขุสงฺฆสฺส อุโปสโถปิ กมฺมมฺปิ กตเมว โหติ ฉนฺททายกสฺส ปน
อุโปสโถ อกโตเยว โหติ ฯ สเจปิ โกจิ ภิกฺขุ นทิยา วา
สีมาย วา อุโปสถํ อธิฏฺฐหิตฺวา อาคจฺฉติ กโต มยา อุโปสโถติ
อจฺฉิตุ ํ น ลภติ สามคฺคี วา ฉนฺโท วา ทาตพฺโพ ฯ
     {๑๖๗} สรติปิ อุโปสถํ นปิ สรตีติ เอกทา สรติ เอกทา น
สรติ ฯ อตฺถิ เนว สรตีติ โย เอกนฺตํ เนว สรติ ตสฺส
สมฺมติทานกิจฺจํ นตฺถิ ฯ
     โส เทโส สมฺมชฺชิตฺวาติ ตํ เทสํ สมฺมชฺชิตฺวา ฯ
อุปโยคตฺเถ ปจฺจตฺตํ ฯ ปานียํ ปริโภชนียนฺติอาทิ อุตฺตานตฺถเมว ฯ
กสฺมา ปเนตํ วุตฺตํ ฯ อุโปสถสฺส ปุพฺพกรณาทิทสฺสนตฺถํ เตนาหุ
อฏฺฐกถาจริยา
           สมฺมชฺชนี ปทีโป จ     อุทกํ อาสเนน จ
           อุโปสถสฺส เอตานิ     ปุพฺพกรณนฺติ วุจฺจตีติ ฯ
     อิติ อิมานิ จตฺตาริ กมฺมานิ ปุพฺพกรณนฺติ อกฺขาตานิ ฯ
                  ฉนฺทปาริสุทฺธิ อุตุกฺขานํ
                  ภิกฺขุคณนา จ โอวาโท
                  อุโปสถสฺส เอตานิ
                  ปุพฺพกิจฺจนฺติ วุจฺจติ
     อิมานิ ปญฺจ ปุพฺพกรณโต ปจฺฉา กาตพฺพตฺตา ปุพฺพกิจฺจนฺติ
อกฺขาตานิ ฯ
           อุโปสโถ ยาวติกา จ ภิกฺขู กมฺมมฺปตฺตา
           สภาคาปตฺติโย จ น วิชฺชนฺติ
           วชฺชนียา จ ปุคฺคลา ตสฺมึ น โหนฺติ
           ปตฺตกลฺลนฺติ วุจฺจติ
     อิมานิ จตฺตาริ ปตฺตกลฺลนฺติ อกฺขาตานิ ฯ เตหิ สทฺธินฺติ เตหิ
อาคเตหิ สทฺธึ เอตานิ ปุพฺพกรณาทีนิ กตฺวา อุโปสโถ กาตพฺโพ ฯ
อชฺช เม อุโปสโถติ เอตฺถ สเจ ปณฺณรโส โหติ อชฺช เม
อุโปสโถ ปณฺณรโสติปิ อธิฏฺฐาตุ ํ วฏฺฏติ ฯ จาตุทฺทสิเกปิ เอเสว
นโย ฯ
     {๑๖๙} ภควตา ปญฺญตฺตํ น สาปตฺติเกน อุโปสโถ กาตพฺโพติ
อิทํ ยสฺส สิยา อาปตฺตีติอาทิวจเนน จ ปาริสุทฺธิทานปญฺญาปเนน
จ ปาริสุทฺธิอุโปสถปญฺญาปเนน จ ปญฺญตฺตํ โหตีติ เวทิตพฺพํ ฯ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๑๕๐-๑๕๓.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=3129&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=3129&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=181
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=4729
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=4822
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=4822
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_4