อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๓)

     {๓๐๐} กาเชหิ คาหาเปตฺวาติ ปญฺจหิ กาชสเตหิ สุสงฺขตสฺส
พทรปานสฺส กุฏสหสฺสํ คาหาเปตฺวา ฯ เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ
ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวาติ สาธุ ภิกฺขเว ปานํ อปิวนฺตา สมณสฺส
โคตมสฺส สาวกา ปจฺจยพาหุลฺลิกาติ วาทํ น อุปฺปาทยิตฺถ มยิ จ
คารวํ อกตฺถ มม จ ตุมฺเห สุคารวํ ชนยิตฺถ อิติ โว
อหํ อิมินา การเณน สุฏฺฐุ ปสนฺโนติอาทินา นเยน ธมฺมึ กถํ
กตฺวา อนุชานามิ ภิกฺขเว อฏฺฐ ปานานีติอาทิมาห ฯ ตตฺถ
อมฺพปานนฺติ อาเมหิ วา ปกฺเกหิ วา อมฺเพหิ กตปานํ ฯ ตตฺถ
อาเมหิ กโรนฺเตน อมฺพตรุณานิ ภินฺทิตฺวา อุทเก ปกฺขิปิตฺวา
อาตเป อาทิจฺจปาเกน ปจิตฺวา ปริสฺสาเวตฺวา ตทหุปฏิคฺคหิเตหิ
มธุสกฺกรกปฺปุราทีหิ โยเชตฺวา กาตพฺพํ ฯ เอวํ กตํ ปุเรภตฺตเมว
กปฺปติ ฯ อนุปสมฺปนฺเนหิ กตํ ลภิตฺวา ปน ปุเรภตฺตํ ปฏิคฺคหิตํ
ปุเรภตฺตํ สามิสปริโภเคนาปิ วฏฺฏติ ปจฺฉาภตฺตํ นิรามิสปริโภเคน
ยาว อรุณุคฺคมนา วฏฺฏติ ฯ เอส นโย สพฺพปาเนสุ ฯ เตสุ ปน
ชมฺพุปานนฺติ ชมฺพุผเลหิ กตปานํ ฯ โจจปานนฺติ อฏฺฐิเกหิ กทลิผเลหิ
กตปานํ ฯ โมจปานนฺติ อนฏฺฐิเกหิ กทลิผเลหิ กตปานํ ฯ
มธุกปานนฺติ มธุกานํ ชาติรเสน กตปานํ ฯ ตํ ปน อุทกสมฺภินฺนํ
วฏฺฏติ สุทฺธํ น วฏฺฏติ ฯ มุทฺทิกปานนฺติ มุทฺทิกา อุทเก มทฺทิตฺวา
อมฺพปานํ วิย กตปานํ ฯ สาลุกปานนฺติ รตฺตุปฺปลนีลุปฺปลาทีนํ
สาลุเก มทฺทิตฺวา กตปานํ ฯ ผารุสกปานนฺติ ผารุสเกหิ อมฺพปานํ
วิย กตปานํ ฯ อิมานิ อฏฺฐปานานิ สีตานิปิ อาทิจฺจปากานิปิ
วฏฺฏนฺติ อคฺคิปากานิ น วฏฺฏนฺติ ฯ ธญฺญผลรสนฺติ สตฺตนฺนํ
ธญฺญานํ ผลรสํ ฯ ฑากรสนฺติ ปกฺกฑากรสํ ฯ ยาวกาลิกปตฺตานญฺหิ
ปุเรภตฺตเมว รโส กปฺปติ ฯ ยาวชีวิกานํ ปฏิคฺคเหตฺวา
ฐปิตสปฺปิอาทีหิ สทฺธึ ปกฺกานํ สตฺตาหํ กปฺปติ ฯ สเจ ปน
สุทฺโธทเกน ปจฺจติ ยาวชีวมฺปิ วฏฺฏติ ฯ ขีราทีหิ สทฺธึ ปจิตุํ
น วฏฺฏติ ฯ อญฺเญหิ ปกฺกมฺปิ ฑากรสสงฺขเมว คจฺฉติ ฯ
กุรุนฺทิยมฺปน ยาวกาลิกปตฺตานมฺปิ สีโตทเก มทฺทิตฺวา กตรโส วา
อาทิจฺจปาโก วา วฏฺฏตีติ วุตฺตํ ฯ ฐเปตฺวา มธุกปุปฺผรสนฺติ
เอตฺถ มธุกปุปฺผรโส อคฺคิปาโก วา โหตุ อาทิจฺจปาโก วา
ปจฺฉาภตฺตํ น วฏฺฏติ ฯ ปุเรภตฺตมฺปิ ยํ ปากํ คเหตฺวา มชฺชํ
กโรนฺติ โส อาทิโต ปฏฺฐาย น วฏฺฏติ ฯ มธุกปุปฺผมฺปน
อลฺลํ วา สุกฺขํ วา ภชฺชิตํ วา เตน กตผาณิตํ วา ยโต
ปฏฺฐาย มชฺชํ น กโรติ ตํ สพฺพํ ปุเรภตฺตํ วฏฺฏติ ฯ
อุจฺฉุรโส นิกฺกสโฏ ปจฺฉาภตฺตํ วฏฺฏติ ฯ อิติ ปานานิ อนุชานนฺเตน
อิเมปิ จตฺตาโร รสา อนุญฺญาตาติ ฯ
     {๓๐๑-๓๐๒} โรชวตฺถุํ อุตฺตานเมว ฯ ตตฺถ สพฺพญฺจ ฑากนฺติ สปฺปิอาทีหิ
ปกฺกํ วา อปกฺกํ วา ยงฺกิญฺจิ ฑากํ ฯ ปิฏฺฐขาทนียนฺติ
ปิฏฺฐมยํ ขาทนียํ ฯ โรโช กิร อิทํ อุภยมฺปิ สตสหสฺสํ วยํ
กตฺวา ปฏิยาทาเปสิ ฯ สงฺครํ อกํสูติ กติกํ อกํสุ ฯ อุฬารํ
โข เต อิทนฺติ สุนฺทรํ โข เต อิทํ ฯ นาหํ ภนฺเต อานนฺท
พหุกโตติ นาหํ พุทฺธาทิคตปฺปสาทพหุมาเนน อิธาคโตติ ทสฺเสติ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๒๐๒-๒๐๔.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=4166&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=4166&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=5&i=86
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=5&A=2364
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=5&A=2525
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=5&A=2525
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_5