ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลีอักษรไทย วิมาน.อ. (ปรมตฺถที.)

                      ๓๔. ๖. ททฺทลฺลวิมานวณฺณนา
         ททฺทลฺลมานา วณฺเณนาติ ททฺทลฺลวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา
สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. เตน จ สมเยน นาลกคามเก ๑-
อายสฺมโต เรวตตฺเถรสฺส อุปฏฺฐากสฺส อญฺญตรสฺส กุฏุมฺพิกสฺส เทฺว ธีตโร อเหสุํ,
เอกา ภทฺทา นาม, อิตรา สุภทฺทา นาม. ตาสุ ภทฺทา ปติกุลํ คตา สทฺธา
@เชิงอรรถ:  ก. ปรกมฺมการีติ   ตินฺทุกผลํ (?)   ม. มยูรปกฺเขหิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๘.

ปสนฺนา พุทฺธิสมฺปนฺนา วญฺฌา จ อโหสิ. สา สามิกํ อาห "มม กนิฏฺฐา สุภทฺทา นาม อตฺถิ, ตํ อาเนหิ, สจสฺสา ปุตฺโต ภเวยฺย, โส มมปิ ปุตฺโต สิยา, อยญฺจ กุลวํโส น นสฺเสยฺยา"ติ. โส "สาธู"ติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา ตถา อกาสิ. อถ ภทฺทา สุภทฺทํ โอวทิ "สุภทฺเท ทานสํวิภาครตา ธมฺมจริยาย อปฺปมตฺตา โหหิ, เอวํ เต ทิฏฺฐธมฺมิโก สมฺปรายิโก จ อตฺโถ หตฺถคโต เอว โหตี"ติ. สา ตสฺสา โอวาเท ฐตฺวา วุตฺตนเยน ปฏิปชฺชมานา เอกทิวสํ อายสฺมนฺตํ เรวตตฺเถรํ อตฺตฏฺฐมํ นิมนฺเตสิ, เถโร สุภทฺทาย ปุญฺญูปจยํ อากงฺขนฺโต สํฆุทฺเทสวเสน สตฺต ภิกฺขู คเหตฺวา ตสฺสา เคหํ อคมาสิ. สา ปสนฺนจิตฺตา อายสฺมนฺตํ เรวตตฺเถรํ เต จ ภิกฺขู ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน สหตฺถา สนฺตปฺเปสิ, เถโร อนุโมทนํ กตฺวา ปกฺกามิ. สา อปรภาเค กาลํ กตฺวา นิมฺมานรตีนํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชิ, ภทฺทา ปน ปุคฺคเลสุ ทานานิ ทตฺวา สกฺกสฺส เทวานมินฺทสฺส ปริจาริกา หุตฺวา นิพฺพตฺติ. อถ สุภทฺทา อตฺตโน สมฺปตฺตึ ปจฺจเวกฺขิตฺวา "เกน นุ โข อหํ ปุญฺเญน อิธูปปนฺนา"ติ อาวชฺเชนฺตี "ภทฺทาย โอวาเท ฐตฺวา สํฆคตาย ทกฺขิณาย อิมํ สมฺปตฺตึ สมฺปตฺตา, ภทฺทา นุ โข กหํ นิพฺพตฺตา"ติ โอโลเกนฺตี ตํ สกฺกสฺส ปริจาริกาภาเวน นิพฺพตฺตํ ทิสฺวา อนุกมฺปมานา ตสฺสา วิมานํ ปาวิสิ. อถ นํ ภทฺทา:- [๖๑๙] "ททฺทลฺลมานา วณฺเณน ยสสา จ ยสสฺสินี สพฺเพ เทเว ตาวตึเส วณฺเณน อติโรจสิ. [๖๒๐] ทสฺสนํ นาภิชานามิ อิทํ ปฐมทสฺสนํ กสฺมา กายา นุ อาคมฺม นาเมน ภาสเส มมนฺ"ติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๙.

ทฺวีหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ. สาปิ ตสฺสา:- [๖๒๑] "อหํ ภทฺเท สุภทฺทาสึ ปุพฺเพ มานุสเก ภเว สหภริยา จ เต อาสึ ภคินี จ กนิฏฺฐิกา. [๖๒๒] สา อหํ กายสฺส เภทา วิปฺปมุตฺตา ตโต จุตา นิมฺมานรตีนํ เทวานํ อุปปนฺนา สหพฺยตนฺ"ติ ทฺวีหิ คาถาหิ พฺยากาสิ. #[๖๑๙-๒๐] ตตฺถ วณฺเณนาติ วณฺณาทิสมฺปตฺติยา. ทสฺสนํ นาภิชานามีติ อิโต ปุพฺเพ ตว ทสฺสนํ นาภิชานามิ, ตฺวํ มยา น ทิฏฺฐปุพฺพาติ อตฺโถ. เตนาห "อิทํ ปฐมทสฺสนนฺ"ติ. กสฺมา กายา นุ อาคมฺม, นาเมน ภาสเส มมนฺติ กตรเทวนิกายโต อาคนฺตฺวา "ภทฺเท"ติ นาเมน มํ อาลปสิ. #[๖๒๑] อหํ ภทฺเทติ เอตฺถ ภทฺเทติ อาลปนํ. สุภทฺทาสินฺติ อหํ สุภทฺทา นาม ตว ภคินี กนิฏฺฐิกา อาสึ อโหสึ, ตตฺถ ปุพฺเพ มานุสเก ภเว สหภริยา สมานภริยา เต ตยา เอกสฺเสว ภริยา, ตว ปติโน เอว ภริยา, อาสินฺติ อตฺโถ. ปุน ภทฺทา:- [๖๒๓] "ปหูตกตกลฺยาณา เต เทเว ยนฺติ ปาณิโน เยสํ ตฺวํ กิตฺตยิสฺสสิ สุภทฺเท ชาติมตฺตโน. [๖๒๔] อถ ๑- ตฺวํ เกน วณฺเณน เกน วา อนุสาสิตา กีทิเสเนว ทาเนน สุพฺพเตน ยสสฺสินี. @เชิงอรรถ: ก. นาลกคามโต, สี. กถํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๐.

[๖๒๕] ยสํ เอตาทิสํ ปตฺตา วิเสสํ วิปุลมชฺฌคา เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลนฺ"ติ ตีหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ. ปุน สุภทฺทา:- [๖๒๖] "อฏฺเฐว ปิณฺฑปาตานิ ยํ ทานํ อททํ ปุเร ทกฺขิเณยฺยสฺส สํฆสฺส ปสนฺนา เสหิ ปาณิภิ. [๖๒๗] เตน เม'ตาทิโส วณฺโณ ฯเปฯ วณฺโณ จ เม สพฺพทิสา ปภาสตี"ติ พฺยากาสิ. #[๖๒๓] ตตฺถ ปหูตกตกลฺยาณา เต เทเว ยนฺตีติ ปหูตกตกลฺยาณา มหาปุญฺญา เต นิมฺมานรติโน เทเว ยนฺติ อุปฺปชฺชนวเสน คจฺฉนฺติ ปาณิโน สตฺตา, เยสํ นิมฺมานรตีนํ เทวานํ อนฺตเร ตฺวํ อตฺตโน ชาตึ กิตฺตยิสฺสสิ กเถสีติ โยชนา. #[๖๒๔] เกน วณฺเณนาติ เกน การเณน. กีทิเสเนวาติ เอวสทฺโท สมุจฺจยตฺโถ, กีทิเสน จาติ อตฺโถ, อยเมว วา ปาโฐ. สุพฺพเตนาติ สุนฺทเรน วเตน, สุวิสุทฺเธน สีเลนาติ อตฺโถ. #[๖๒๖] อฏฺเฐว ปิณฺฑปาตานีติ อฏฺฐนฺนํ ภิกฺขูนํ ทินฺนปิณฺฑปาเต สนฺธาย วทติ. อททนฺติ อทาสึ. เอวํ สุภทฺทาย กถิเต ปุน ภทฺทา:-

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๑.

[๖๒๙] "อหํ ตยา พหุตเร ภิกฺขู สญฺญเต พฺรหฺมจารโย ๑- ตปฺเปสึ อนฺนปาเนน ปสนฺนา เสหิ ปาณิภิ. [๖๓๐] ตยา พหุตรํ ทตฺวา หีนกายูปคา อหํ กถํ ตฺวํ อปฺปตรํ ทตฺวา วิเสสํ วิปุลมชฺฌคา เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลนฺ"ติ ปุจฺฉิ. ตตฺถ ตยาติ นิสฺสกฺเก กรณวจนํ. ปุน สุภทฺทา:- [๖๓๑] "มโนภาวนีโย ภิกฺขุ สนฺทิฏฺโฐ เม ปุเร อหุ ตาหํ ภตฺเตน นิมนฺเตสึ เรวตํ อตฺตนฏฺฐมํ. [๖๓๒] โส เม อตฺถปุเรกฺขาโร อนุกมฺปาย เรวโต สํเฆ เทหีติ มํโวจ ตสฺสาหํ วจนํ กรึ. [๖๓๓] สา ทกฺขิณา สํฆคตา อปฺปเมยฺเย ปติฏฺฐิตา ปุคฺคเลสุ ตยา ทินฺนํ น ตํ ตว มหปฺผลนฺ"ติ อตฺตนา กตกมฺมํ กเถสิ. #[๖๓๑] ตตฺถ มโนภาวนีโยติ มนวฑฺฒนโก อุฬารคุณตาย สมฺภาวนีโย. สนฺทิฏฺโฐติ นิมนฺตนวเสน โพธิโต กถิโต. เตนาห "ตาหํ ภตฺเตน นิมนฺเตสึ, เรวตํ อตฺตนฏฺฐมนฺ"ติ, ตํ มโนภาวนียํ อยฺยํ เรวตํ อตฺตฏฺฐมํ ภตฺเตน อหํ นิมนฺเตสึ. #[๖๓๒-๓] โส เม อตฺถปุเรกฺขาโรติ โส อยฺโย เรวโต ทานสฺส มหปุผลภาวกรเณน มม อตฺถปุเรกฺขาโร หิเตสี. สํเฆ เทหีติ มํโวจาติ @เชิงอรรถ: สี. พฺรหฺมจาริโน, อิ. พฺรหฺมจาริเย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๒.

"ยทิ ตฺวํ สุภทฺเท อฏฺฐนฺนํ ภิกฺขูนํ ทาตุกามา, ยสฺมา ปุคฺคลคตาย ทกฺขิณาย สํฆคตา เอว ทิกฺขิณา มหปฺผลตรา, ตสฺมา สํเฆ เทหิ, สํฆํ อุทฺทิสฺส ทานํ เทหี"ติ มํ อภาสิ. ตนฺติ ตํ ทานํ. เอวํ สุภทฺทาย วุตฺเต ภทฺทา ตมตฺถํ สมฺปฏิจฺฉนฺตี อุตฺตริ จ ตถา ปฏิปชฺชิตุกามา:- [๖๓๔] "อิทาเนวาหํ ชานามิ สํเฆ ทินฺนํ มหปฺผลํ สาหํ คนฺตฺวา มนุสฺสตฺตํ วทญฺญู วีตมจฺฉรา สํเฆ ทานานิ ทสฺสามิ อปฺปมตฺตา ปุนปฺปุนนฺ"ติ คาถมาห. สุภทฺทา ปน อตฺตโน เทวโลกเมว คตา. อถ สกฺโก เทวานมินฺโท สพฺเพ เทเว ตาวตึเส อตฺตโน สรีโรภาเสน อภิภุยฺย วิโรจมานํ สุภทฺทํ เทวธีตรํ ทิสฺวา ตญฺจ ตาสํ กถาสลฺลาปํ สุตฺวา ตาวเทว จ สุภทฺทาย อนฺตรหิตาย ตํ "อยํ นามา"ติ อชานนฺโต:- [๖๓๕] "กา เอสา เทวตา ภทฺเท ตยา มนฺตยเต สห สพฺเพ เทเว ตาวตึเส วณฺเณน อติโรจตี"ติ ภทฺทํ ปุจฺฉิ. สาปิสฺส:- [๖๓๖] "มนุสฺสภูตา เทวินฺท ปุพฺเพ มานุสเก ภเว สหภริยา จ เม อาสิ ภคินี จ กนิฏฺฐิกา. สํเฆ ทานานิ ทตฺวาน กตปุญฺญา วิโรจตี"ติ กเถสิ. อถ สกฺโก ตสฺสา สํฆคตาย ทกฺขิณาย มหปฺผลภาวํ ทสฺเสนฺโต ธมฺมํ กเถสิ. เตน วุตฺตํ:-

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๓.

[๖๓๗] "ธมฺเมน ๑- ปุพฺเพ ภคินี ตยา ภทฺเท วิโรจติ ยํ สํฆมฺหิ อปฺปเมยฺเย ปติฏฺฐาเปสิ ทกฺขิณํ. [๖๓๘] ปุจฺฉิโต หิ มยา พุทฺโธ คิชฺฌกูฏมฺหิ ปพฺพเต วิปากํ สํวิภาคสฺส ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ. [๖๓๙] ยชมานานํ มนุสฺสานํ ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ. [๖๔๐] ตํ เม พุทฺโธ วิยากาสิ ชานํ กมฺมผลํ สกํ วิปากํ สํวิภาคสฺส ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ. [๖๔๑] จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา เอส สํโฆ อุชุภูโต ปญฺญาสีลสมาหิโต. [๖๔๒] ยชมานานํ มนุสฺสานํ ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ สํเฆ ทินฺนํ มหปฺผลํ. [๖๔๓] เอโส หิ สํโฆ วิปุโล มหคฺคโต เอส'ปฺปเมยฺโย อุทธีว สาคโร เอเต หิ เสฏฺฐา นรวีรสาวกา ปภงฺกรา ธมฺมมุทีรยนฺติ. ๒- [๖๔๔] เตสํ สุทินฺนํ สุหุตํ สุยิฏฺฐํ เย สํฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานํ @เชิงอรรถ: อิ.,ม. ธมฺเมน เต ม....ยตฺถ ธมฺมมุทฺทิสนฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๔.

สา ทกฺขิณา สํฆคตา ปติฏฺฐิตา มหปฺผลา โลกวิทูน ๑- วณฺณิตา. [๖๔๕] เอตาทิสํ ยญฺญมนุสฺสรนฺตา เย เวทชาตา วิจรนฺติ โลเก วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลํ อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐานนฺ"ติ. #[๖๓๗] ตตฺถ ธมฺเมนาติ การเณน, ญาเยน วา. ตยาติ นิสฺสกฺเก กรณวจนํ. อิทานิ ตํ "ธมฺเมนา"ติ วุตฺตการณํ ทสฺเสตุํ "ยํ สํฆมฺหิ อปฺปเมยฺเย, ปติฏฺฐาเปสิ ทกฺขิณนฺ"ติ วุตฺตํ. อปฺปเมยฺเยติ คุณานุภาวสฺส อตฺตนิ กตานํ การานํ ผลวิเสสสฺส จ วเสน ปมิณิตุํ อสกฺกุเณยฺเย. #[๖๓๘-๙] อยญฺจ อตฺโถ ภควโต สมฺมุขา จ สุโต, สมฺมุขา จ ปฏิคฺคหิโตติ ทสฺเสนฺโต "ปุจฺฉิโต"ติอาทิมาห. ตตฺถ ยชมานานนฺติ ททนฺตานํ. ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินนฺติ อนุนาสิกโลปํ กตฺวา นิทฺเทโส, ปุญฺญผลํ อากงฺขนฺตานํ สตฺตานํ. โอปธิกนฺติ อุปธิ นาม ขนฺธา, อุปธิสฺส กรณสีลํ, อุปธิปโยชนนฺติ วา โอปธิกํ, อตฺตภาวชนกํ ปฏิสนฺธิปวตฺติวิปากทายกํ. #[๖๔๐] ชานํ กมฺมผลํ สกนฺติ สตฺตานํ สกํ สกํ ยถาสกํ ปุญฺญํ ปุญฺญผลญฺจ ๒- หตฺถตเล อามลกํ วิย ชานนฺโต. สกนฺติ วา ยการสฺส กการํ กตฺวา วุตฺตํ, สยํ อตฺตนาติ อตฺโถ. #[๖๔๑] ปฏิปนฺนาติ ปฏิปชฺชมานา, มคฺคฏฺฐาติ อตฺโถ. อุชุภูโตติ อุชุปฏิปตฺติยา อุชุภาวํ ปตฺโต ทกฺขิเณยฺโย ชาโต. ปญฺญาสีลสมาหิโตติ ปญฺญาย @เชิงอรรถ: ม.,ก. โลกวิทูหิ สี. ปุญฺญผลญฺจ ตํ ตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๕.

สีเลน จ สมาหิโต, ทิฏฺฐิสีลสมฺปนฺโน อริยาย ทิฏฺฐิยา อริเยน สีเลน จ สมนฺนาคโต. เตนาปิสฺส ปรมตฺถสํฆภาวเมว วิภาเวติ. ทิฏฺฐิสีลสามญฺเญน สํฆฏิตตฺตา ๑- หิ สํโฆ. อถ วา สมาหิตํ สมาธิ, ปญฺญา สีลํ สมาหิตญฺจ อสฺส อตฺถีติ ปญฺญาสีลสมาหิโต. เตนสฺส สีลาทิธมฺมกฺขนฺธตฺตยสมฺปนฺนตาย อคฺคทกฺขิเณยฺยภาวํ วิภาเวติ. #[๖๔๓] วิปุโล มหคฺคโตติ คุเณหิ มหตฺตํ คโตติ มหคฺคโต, ตโต เอว อตฺตนิ กตานํ การานํ ผลเวปุลฺลเหตุตาย วิปุโล. อุทธีว สาคโรติ ยถา อุทกํ เอตฺถ ธียตีติ "อุทธี"ติ ลทฺธนาโม สาคโร "เอตฺตกานิ อุทกาฬฺหกานี"ติอาทินา อุทกโต อปฺปเมยฺโย, เอวเมส คุณโตติ อตฺโถ. เอเต หีติ หิสทฺโท อวธารเณ นิปาโต. เอเต เอว เสฏฺฐาติ อตฺโถ. วุตฺตํ เหตํ:- "ยาวตา ภิกฺขเว สํฆา วา คณา วา, ตถาคตสาวกสํโฆ เตสํ อคฺคมกฺขายตี"ติ. ๒- นรวีรสาวกาติ นเรสุ วีริยสมฺปนฺนสฺส นรสฺส สาวกา. ปภงฺกราติ โลกสฺส ญาณาโลกกรา. ธมฺมมุทีรยนฺตีติ ธมฺมํ อุทฺทิสนฺติ. กถํ ๓-? ธมฺมสามินา หิ ธมฺมปชฺโชโต อริยสํเฆ ฐปิโต. #[๖๔๔] เย สํฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานนฺติ เย สตฺตา อริยสํฆํ อุทฺทิสฺส สมฺมุติสํเฆ อนฺตมโส โคตฺรภุปุคฺคเลสุปิ ทานํ ททนฺติ, ตํ ทานํ สํวิภาควเสน ทินฺนมฺปิ สุทินฺนํ, อาหุนปาหุนวเสน หุตมฺปิ สุหุตํ, มหายาควเสน ยิฏฺฐมฺปิ สุยิฏฺฐเมว โหติ. กสฺมา? ยสฺมา สา ทกฺขิณา สํฆคตา ปติฏฺฐิตา, มหปฺผลา โลกวิทูน วณฺณิตาติ, โลกวิทูหิ สมฺมาสมฺพุทฺเธหิ "น เตฺววาหํ อานนฺท เกนจิ ปริยาเยน สํฆคตาย ทกฺขิณาย ปาฏิปุคฺคลิกํ ๔- ทกฺขิณํ มหปฺผลตรํ วทามิ. ๕- ปุญฺญํ อากงฺขมานานํ, สํโฆ เว ยชตํ มุขํ. ๖- อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสา"ติ ๗- จ อาทินา มหปฺผลตา วณฺณิตา ปสตฺถา โถมิตาติ อตฺโถ. @เชิงอรรถ: สี.,อิ. สํฆฏฺฐิตตฺตา องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๓๔/๔๐,องฺ.ปญฺจก. ๒๒/๓๒/๓๘ (สฺยา), @ขุ.สุ. ๒๕/๙๐/๓๐๘ ม. ยตฺถ ธมฺมมุทฺทิสนฺตีติ ม. ปุคฺคลคตํ @ ม.อุ. ๑๔/๓๘๐/๓๒๕ วิ.มหา. ๕/๓๐๐/๘๕, ม.ม. ๑๓/๔๐๐/๓๘๖, ขุ.สุ. ๒๕/๕๗๕/๔๔๙ @ ม.มู ๑๒/๗๔/๕๐, สํ.มหา. ๑๙/๙๙๗/๒๗๖

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๖.

#[๖๔๕] เอตาทิสํ ๑- ยญฺญมนุสฺสรนฺตาติ เอตาทิสํ สํฆํ อุทฺทิสฺส อตฺตนา กตํ ทานํ อนุสฺสรนฺตา. เวทชาตาติ ชาตโสมนสฺสา. วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลนฺติ มจฺเฉรเมว จิตฺตสฺส มลินภาวกรณโต มจฺเฉรมลํ, อถ วา มจฺเฉรญฺจ อญฺญํ อิสฺสาโลภโทสาทิมลญฺจาติ มจฺเฉรมลํ. ตญฺจ อวิชฺชาวิจิกิจฺฉาวิปลฺลาสาทีหิ สห มูเลหีติ สมูลํ วิเนยฺย วินยิตฺวา วิกฺขมฺเภตฺวา อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐานนฺติ โยชนา. เสสํ วุตฺตนยเมว. อิมํ ปน สพฺพํ ปวตฺตึ สกฺโก เทวานมินฺโท "ททฺทลฺลมานา วณฺเณนา"ติอาทินา อายสฺมโต มหาโมคฺคลฺลานสฺส อาจิกฺขิ, อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน ภควโต อาโรเจสิ, ภควา ตมตฺถํ อฏฺฐุปฺปตฺตึ กตฺวา สมฺปตฺตปริสาย ธมฺมํ เทเสสิ, สา เทสนา มหาชนสฺส สาตฺถิกา อโหสีติ. ๒- ททฺทลฺลวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๑๖๗-๑๗๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=3557&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=3557&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=34              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=1171              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=1184              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=1184              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]