บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๑๑๙. ๙. กูฏวินิจฺฉยิกเปตวตฺถุวณฺณนา มาลี กิริฏี กายูรีติ อิทํ สตฺถริ เวฬุวเน วิหรนฺเต กูฏวินิจฺฉยิกเปตํ อารพฺภ วุตฺตํ. ตทา พิมฺพิสาโร ราชา ๒- มาสสฺส ฉสุ ทิวเสสุ อุโปสถํ อุปวสติ, ตํ อนุวตฺตนฺตา พหู มนุสฺสา อุโปสถํ อุปวสนฺติ. ราชา อตฺตโน สนฺติกํ อาคตาคเต มนุสฺเส ปุจฺฉติ "กึ ตุเมฺหหิ อุโปสโถ อุปวุตฺโถ, อุทาหุ น อุปวุตฺโถ"ติ. ตเตฺรโก อธิกรเณ นิยุตฺตกปุริโส ปิสุณวาโจ เนกติโก ลญฺชคาหโก ๓- "น อุปวุตฺโถมฺหี"ติ วตฺตุํ อสหนฺโต "อุปวุตฺโถมฺหิ เทวา"ติ อาห. อถ นํ ราชสมีปโต ๔- นิกฺขนฺตํ สหาโย อาห "กึ สมฺม อชฺช ตยา อุปวุตฺโถ"ติ. ภเยนาหํ สมฺม รญฺโ สมฺมุขา เอวํ อโวจํ, นาหํ อุโปสถิโกติ. @เชิงอรรถ: ๑ สี. ธุวยุตฺตา ๒ สี. มหาราชา ๓ สี.,อิ. ลญฺชคาหโก สาหสิโก ๔ ม. ราชปริสโต อถ นํ สหาโย อาห "ยทิ เอวํ อุปฑฺฒุโปสโถปิ ตาว เต อชฺช โหตุ, อุโปสถงฺคานิ สมาทิยาหี"ติ ๑-. โส ตสฺส วจนํ "สาธู"ติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา เคหํ คนฺตฺวา อภุตฺวาว มุขํ วิกฺขาเลตฺวา อุโปสถํ อธิฏฺาย รตฺติยํ วาสูปคโต ริตฺตาสยสมฺภูเตน พลววาตเหตุเกน สูเลน อุปจฺฉินฺนายุสงฺขาโร จุติอนนฺตรํ ปพฺพตกุจฺฉิยํ เวมานิกเปโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ. โส หิ เอกรตฺตึ อุโปสถรกฺขณมตฺเตน ๒- วิมานํ ปฏิลภิ ทสกญฺาสหสฺสปริวารํ มหติญฺจ ทิพฺพสมฺปตฺตึ. กูฏวินิจฺฉยิกตาย ปน เปสุณิกตาย จ อตฺตโน ปิฏฺิมํสานิ สยเมว โอกฺกนฺติตฺวา ขาทติ. ตํ อายสฺมา นารโท คิชฺฌกูฏโต โอตรนฺโต ทิสฺวา:- [๔๙๙] "มาลี กิริฏี กายูรี ๓- คตฺตา เต จนฺทนุสฺสทา ปสนฺนมุขวณฺโณสิ สูริยวณฺโณว โสภสิ. [๕๐๐] อมานุสา ปาริสชฺชา เย เตเม ปริจารกา ทส กญฺาสหสฺสานิ ยา เตมา ปริจาริกา ตา กมฺพุกายูรธรา ๔- กญฺจนเจลภูสิตา. ๕- [๕๐๑] มหานุภาโวสิ ตุวํ โลมหํสนรูปวา ปิฏฺิมํสานิ อตฺตโน สามํ อุกฺกจฺจ ๖- ขาทสิ. [๕๐๒] กึ นุ กาเยน วาจาย มนสา ทุกฺกฏํ กตํ กิสฺสกมฺมวิปาเกน ปิฏฺิมํสานิ อตฺตโน สามํ อุกฺกจฺจ ขาทสีติ. [๕๐๓] อตฺตโนหํ อนตฺถาย ชีวโลเก อจาริสํ ๗- เปสุญฺมุสาวาเทน นิกติวญฺจนาย จ. @เชิงอรรถ: ๑ สี.,อิ. สมาทาหีติ ๒ สี.,อิ. อุปฑฺฒูโปสถรกฺขณมตฺเตน ๓ สี. เกยูรี @๔ สี. กากมฺพุเกยูรธรา ๕ ฉ.ม. กญฺจนาเวฬภูสิตา ๖ สี. อุกฺกฑฺฒ ๗ ก. อจริสฺสํ [๕๐๔] ตตฺถาหํ ปริสํ คนฺตฺวา สจฺจกาเล อุปฏฺิเต อตฺถํ ธมฺมํ นิรากตฺวา ๑- ธมฺมมนุวตฺติสํ. [๕๐๕] เอวํ โส ขาทตตฺตานํ โย โหติ ปิฏฺิมํสิโก ยถาหํ ๒- อชฺช ขาทามิ ปิฏฺิมํสานิ อตฺตโน. [๕๐๖] ตยิทํ ตยา นารท สามํ ทิฏฺ อนุกมฺปกา เย กุสลา วเทยฺยุํ มา เปสุณํ มา จ มุสา อภาณิ มา โขสิ ปิฏฺิมํสิโก ตุวนฺ"ติ เถโร จตูหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ, โสปิ ตสฺส จตูหิ คาถาหิ เอตมตฺถํ วิสฺสชฺเชสิ. #[๔๙๙] ตตฺถ มาลีติ มาลธารี, ทิพฺพปุปฺเผหิ ปฏิมณฺฑิโตติ อธิปฺปาโย. กิริฏีติ เวิตสีโส. กายูรีติ เกยูรวา, พาหาลงฺการปฏิมณฺฑิโตติ อตฺโถ. คตฺตาติ สรีราวยวา. จนฺทนุสฺสทาติ จนฺทนสารานุลิตฺตา. สูริยวณฺโณว โสภสีติ พาลสูริยสทิสวณฺโณ เอว หุตฺวา วิโรจสิ. "อรณวณฺณี ปภาสสี"ติปิ ๓- ปาฬิ, อรณนฺติ อรณิเยหิ เทเวหิ สทิสวณฺโณ อริยาวกาโสติ ๔- อตฺโถ. #[๕๐๐] ปาริสชฺชาติ ปริสปริยาปนฺนา, อุปฏฺากาติ อตฺโถ. ตุวนฺติ ตฺวํ. โลมหํสนรูปวาติ ปสฺสนฺตานํ โลมหํสชนนรูปยุตฺโต. มหานุภาวตาสมงฺคิตาย ๕- เหตํ วุตฺตํ. อุกฺกจฺจาติ ๖- อุกฺกนฺติตฺวา, ฉินฺทิตฺวาติ อตฺโถ. #[๕๐๓] อจาริสนฺติ อจรึ ปฏิปชฺชึ. เปสุญฺมุสาวาเทนาติ เปสุญฺเน เจว มุสาวาเทน จ. นิกติวญฺจนาย จาติ นิกติยา วญฺจนาย จ ปฏิรูปทสฺสเนน ปเรสํ วิกาเรน วญฺจนาย จ. @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิรํกตฺวา, ก. นิรกตฺวา ๒ ม. ยทาหํ ๓ สี.อรณสทิสวณฺณวาติ วา, อิ. @ตรุณสทิสวณฺณวาติ วา ๔ สี. อริยาว กาสตีติ ๕ ม. มหานุภาวตาสมฺปตฺติตาย @๖ สี. อุกฺกฑฺฒาติ #[๕๐๔] สจฺจกาเลติ สจฺจํ วตฺตุํ ยุตฺตกาเล. อตฺถนฺติ ทิฏฺธมฺมิกาทิเภทํ หิตํ. ธมฺมนฺติ การณํ ายํ. นิรากตฺวาติ ฉฑฺเฑตฺวา ปหาย. โสติ โย เปสุญฺาทึ อาจรติ, โส สตฺโต. เสสํ สพฺพํ เหฏฺา วุตฺตนยเมว. กูฏวินิจฺฉยิกเปตวตฺถุวณฺณนา นิฏฺิตา. ----------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๑ หน้า ๒๒๒-๒๒๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=4930&modeTY=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=4930&modeTY=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=119 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4269 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=4478 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=4478 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]