ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๑ ภาษาบาลีอักษรไทย เปต.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๑๒๕. ๕. อุจฺฉุเปตวตฺถุวณฺณนา
     อิทํ มม อุจฺฉุวนํ มหนฺตนฺติ อิทํ อุจฺฉุเปตวตฺถุ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ?
     ภควติ เวฬุวเน วิหรนฺเต อญฺญตโร ปุริโส อุจฺฉุกลาปํ ขนฺเธ กตฺวา เอกํ
อุจฺฉุํ ขาทนฺโต คจฺฉติ. อถ อญฺญตโร อุปาสโก สีลวา กลฺยาณธมฺโม พาลทารเกน
สทฺธึ ตสฺส ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต คจฺฉติ. ทารโก อุจฺฉุํ ปสฺสิตฺวา "เทหี"ติ
ปโรทติ. อุปาสโก ทารกํ ปโรทนฺตํ ทิสฺวา ตํ ปุริสํ สงฺคณฺหนฺโต เตน สทฺธึ
สลฺลาปมกาสิ, โส ปน ปุริโส เตน สทฺธึ น กิญฺจิ อาลปิ, ทารกสฺส อุจฺฉุขณฺฑมฺปิ
นาทาสิ. อุปาสโก ตํ ทารกํ ทสฺเสตฺวา "อยํ ทารโก อติวิย โรทติ, อิมสฺส
เอกํ อุจฺฉุขณฺฑํ เทหี"ติ อาห. ตํ สุตฺวา โส ปุริโส อสหนฺโต ๑- ปฏิหตจิตฺตํ ๒-
อุปฏฺฐเปตฺวา อนาทรวเสน เอกํ อุจฺฉุลฏฺฐึ ปิฏฺฐิโต ขิปิ.
     โส อปเรน สมเยน กาลํ กตฺวา จิรํ ปริภาวิตสฺส โลภสฺส วเสน เปเตสุ
นิพฺพตฺติ, ตสฺส ผลํ นาม สกกมฺมสริกฺขกํ ๓- โหตีติ อฏฺฐกรีสมตฺตํ ฐานํ อวตฺถรนฺตํ
@เชิงอรรถ:  ม. อปสาเรนฺโต    สี. ปริภวจิตฺตํ    ม. กมฺมสริกฺขกํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๖.

อญฺชนวณฺณํ มุสลทณฺฑปริมาเณหิ อุจฺฉูหิ ฆนสญฺฉนฺนํ มหนฺตํ อุจฺฉุวนํ นิพฺพตฺติ. ตสฺมึ ขาทิตุกามตาย "อุจฺฉุํ คเหสฺสามี"ติ อุปคตมตฺเต ตํ อุจฺฉู อภิหนนฺติ, โส เตน มุจฺฉิโต ปตติ. อเถกทิวสํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน ราชคหํ ปิณฺฑาย คจฺฉนฺโต อนฺตรามคฺเค ตํ เปตํ อทฺทส. โส เถรํ ทิสฺวา อตฺตนา กตกมฺมํ ปุจฺฉิ ๑-:- [๗๓๗] "อิทํ มม อุจฺฉุวนํ มหนฺตํ นิพฺพตฺตติ ปุญฺญผลํ อนปฺปกํ ตํ ทานิ เม น ปริโภคเมติ ๒- อาจิกฺข ภนฺเต กิสฺส อยํ วิปาโก. [๗๓๘] หญฺญามิ ขชฺชามิ จ วายมามิ ปริสกฺกามิ ปริภุญฺชิตุํ กิญฺจิ สฺวาหํ ฉินฺนถาโม กปโณ ลาลปามิ กิสฺส กมฺมสฺส อยํ วิปาโก. [๗๓๙] วิฆาโต จาหํ ปริปตามิ ฉมายํ ปริวตฺตามิ วาริจโรว ฆมฺเม รุทโต ๓- จ เม อสฺสุกา นิคฺคลนฺติ อาจิกฺข ภนฺเต กิสฺส อยํ วิปาโก. [๗๔๐] ฉาโต กิลนฺโต จ ปิปาสิโต จ สนฺตสฺสิโต ๔- สาตสุขํ น วินฺเท ปุจฺฉามิ ตํ เอตมตฺถํ ภทนฺเต กถํ นุ อุจฺฉุปริโภคํ ลเภยฺยนฺ"ติ. @เชิงอรรถ: ก. ปริโภคํ อุเปติ ก. ทูรโต ก. สํตาสิโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๗.

[๗๔๑] "ปุเร ตุวํ กมฺมมกาสิ อตฺตนา มนุสฺสภูโต ปุริมาย ชาติยา อหญฺจ ตํ เอตมตฺถํ วทามิ สุตฺวาน ตฺวํ เอตมตฺถํ วิชาน. [๗๔๒] อุจฺฉุํ ตุวํ ขาทมาโน ปยาโต ปุริโส จ เต ปิฏฺฐิโต อนฺวคจฺฉิ โส จ ตํ ปจฺจาสนฺโต กเถสิ ตสฺส ตุวํ น กิญฺจิ อาลปิตฺถ. [๗๔๓] โส จ ตํ อภณนฺตํ อยาจิ เทหยฺย อุจฺฉุนฺติ จ ตํ อโวจ ตสฺส ตุวํ ปิฏฺฐิโต อุจฺฉุํ อทาสิ ตสฺเสตํ กมฺมสฺส อยํ วิปาโก. [๗๔๔] ๑- อิงฺฆ ตฺวํ คนฺตฺวาน ปิฏฺฐิโต คเณฺหยฺยาสิ ๑- คเหตฺวาน ตํ ขาทสฺสุ ยาวทตฺถํ เตเนว ตฺวํ อตฺตมโน ภวิสฺสสิ หฏฺโฐ จุทคฺโค จ ปโมทิโต จาติ. [๗๔๕] คนฺตฺวาน โส ปิฏฺฐิโต อคฺคเหสิ คเหตฺวาน ตํ ขาทิ ยาวทตฺถํ เตเนว โส อตฺตมโน อโหสิ หฏฺโฐ จุทคฺโค จ ปโมทิโต จา"ติ. วจนปฏิวจนคาถา เปเตน เถเรน จ วุตฺตา. @เชิงอรรถ: ๑-๑ สี. อิงฺฆ ตฺวํ ปิฏฺฐิโต คณฺห อุจฺฉุํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๘.

#[๗๓๗-๘] ตตฺถ กิสฺสาติ กีทิสสฺส, กมฺมสฺสาติ อธิปฺปาโย. หญฺญามีติ วิหญฺญามิ วิฆาตํ อาปชฺชามิ. วิหญฺญามีติ วา วิพาธิยามิ, วิเสสโต ปีฬิยามีติ อตฺโถ. ขชฺชามีติ ขาทิยามิ, อสิปตฺตสทิเสหิ ๑- นิสิเตหิ ขาทนฺเตหิ วิย อุจฺฉุปตฺเตหิ กนฺติยามีติ อตฺโถ. วายมามีติ อุจฺฉุํ ขาทิตุํ วายามํ กโรมิ. ปริสกฺกามีติ ปโยคํ กโรมิ. ปริภุญฺชิตุนฺติ อุจฺฉุรสํ ปริภุญฺชิตุํ, อุจฺฉุํ ขาทิตุนฺติ อตฺโถ. ฉินฺนถาโมติ ฉินฺนสโห ๒- อุปจฺฉินฺนถาโม, ปริกฺขีณพโลติ อตฺโถ. กปโณติ ทีโน. ลาลปามีติ ทุกฺเขน อฏฺฏิโต อติวิย วิลปามิ. #[๗๓๙] วิฆาโตติ วิฆาตวา, วิหตพโล วา. ปริปตามิ ฉมายนฺติ ฐาตุํ อสกฺโกนฺโต ภูมิยํ ปปตามิ. ปริวตฺตามีติ ปริพฺภมามิ. วาริจโรวาติ มจฺโฉ วิย. ฆมฺเมติ ฆมฺมสนฺตตฺเต ถเล. #[๗๔๐-๔] สนฺตสฺสิโตติ ๓- โอฏฺฐกณฺฐตาลูนํ โสสปฺปตฺติยา สุฏฺฐุ ตสิโต. สาตสุขนฺติ สาตภูตํ สุขํ. น วินฺเทติ น ลภามิ. ตนฺติ ตุวํ. วิชานาติ วิชานาหิ. ปยาโตติ คนฺตุํ อารทฺโธ. อนฺวคจฺฉีติ อนุพนฺธิ. ปจฺจาสนฺโตติ ปจฺจาสีสมาโน. ตสฺเสตํ กมฺมสฺสาติ เอตฺถ เอตนฺติ นิปาตมตฺตํ, ตสฺส กมฺมสฺสาติ อตฺโถ. ปิฏฺฐิโต คเณฺหยฺยาสีติ อตฺตโน ปิฏฺฐิปสฺเสเนว อุจฺฉุํ คเณฺหยฺยาสิ. ปโมทิโตติ ปมุทิโต. #[๗๔๕] คเหตฺวาน ตํ ขาทิ ยาวทตฺถนฺติ เถเรน อาณตฺตินิยาเมน อุจฺฉุํ คเหตฺวา ยถารุจิ ขาทิตฺวา มหนฺตํ อุจฺฉุกลาปํ คเหตฺวา เถรสฺส อุปเนสิ, เถโร ตํ อนุคฺคณฺหนฺโต เตเนว ตํ อุจฺฉุกลาปํ คาหาเปตฺวา เวฬุวนํ คนฺตฺวา ภควโต อทาสิ, ภควา ภิกฺขุสํเฆน สทฺธึ ตํ ปริภุญฺชิตฺวา อนุโมทนํ อกาสิ, เปโต ปสนฺนจิตฺโต วนฺทิตฺวา คโต, ตโต ปฏฺฐาย ยถาสุขํ อุจฺฉุํ ปริภุญฺชิ. โส อปเรน สมเยน กาลํ กตฺวา ตาวตึเสสุ อุปฺปชฺชิ. สา ปเนสา เปตสฺส @เชิงอรรถ: สี.,อิ. อสิปตฺตสณฐานสทิเสหิ ม. ฉินฺนสภาโว สี. สนฺตสิโตติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๙.

ปวตฺติ มนุสฺสโลเก ปากฏา อโหสิ. อถ มนุสฺสา สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปวตฺตึ ปุจฺฉึสุ. สตฺถา เตสํ ตมตฺถํ วิตฺถารโต กเถตฺวา ธมฺมํ เทเสสิ, ตํ สุตฺวา มนุสฺสา มจฺเฉรมลโต ปฏิวิรตา อเหสุนฺติ. อุจฺฉุเปตวตฺถุวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๑ หน้า ๒๗๕-๒๗๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=6117&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=6117&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=125              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4715              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5052              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5052              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]