ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                    ๓๐๖. ๙. สนฺธิตตฺเถรคาถาวณฺณนา
อสฺสตฺเถ หริโตภาเสติ อายสฺมโต สนฺธิตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺานิ อุปจินนฺโต อิโต
เอกตึเส กปฺเป สิขิสฺส ภควโต กาเล เอโก โคปาลโก อโหสิ. โส สตฺถริ
ปรินิพฺพุเต อญฺตรํ เถรํ อุปสงฺกมิตฺวา ตสฺส สนฺติเก พุทฺธคุณปฏิสํยุตฺตํ ธมฺมํ
สุตฺวา ปสนฺนมานโส "กุหึ ภควา"ติ ปุจฺฉิตฺวา ปรินิพฺพุตภาวํ สุตฺวา "เอวํ
มหานุภาวา พุทฺธาปิ นาม อนิจฺจตาวสํ คจฺฉนฺติ, อโห สงฺขารา อทฺธุวา"ติ
อนิจฺจสญฺ ปฏิลภิ. ตํ เถโร โพธิปูชาย อุสฺสาเหสิ. โส กาเลน กาลํ โพธิรุกฺขสมีปํ
คนฺตฺวา วิปสฺสนํ ปฏฺเปตฺวา พุทฺธคุเณ อนุสฺสรนฺโต โพธึ วนฺทติ. โส เตน
ปุญฺกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท โกสลรฏฺเ อิพฺภกุเล
นิพฺพตฺติตฺวา สนฺธิโตติ ลทฺธนาโม วยปฺปตฺโต อนิจฺจตาปฏิสํยุตฺตํ ธมฺมกถํ ๑-
สุตฺวา สํเวคชาโต ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ ปฏฺเปตฺวา าณสฺส ปริปากํ คตตฺตา น
จิรสฺเสว ฉฬภิญฺโ อโหสิ. โส อตฺตโน ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรนฺโต สิขิสฺส ภควโต
กาเล โพธิวนฺทนํ พุทฺธานุสฺสตึ อนิจฺจสญฺาปฏิลาภญฺจ อนุสฺสริตฺวา ตทุปนิสฺสเยน
@เชิงอรรถ:  สี., อิ. ธมฺมึ กถํ
อตฺตโน วิเสสาธิคมํ ปกาเสนฺโต:-
    [๒๑๗] "อสฺสตฺเถ หริโตภาเส     สํวิรูฬฺหมฺหิ ปาทเป
           เอกํ พุทฺธคตํ สญฺ       อลภิตฺถํ ปติสฺสโต.
    [๒๑๘]  เอกตึเส อิโต กปฺเปยํ    สญฺมลภึ ตทา
           ตสฺสา สญฺาย วาหสา    ปตฺโต เม อาสวกฺขโย"ติ
เทฺว คาถา อภาสิ.
      ตตฺถ อสฺสตฺเถติ อสฺสตฺถฏฺานีเย, เยสฺวายํ ๑- เอตรหิ อมฺหากํ ภควโต
โพธิรุกฺโข อสฺสตฺโถ, เอตสฺส าเน ตทา สิขิสฺส ภควโต โพธิรุกฺโข ปุณฺฑรีโก
ิโตติ โส อสฺสตฺถฏฺานียตาย "อสฺสตฺโถ"ติ ๒- วุตฺตํ. อสฺสตฺโถติ สตฺตานํ
อสฺสาสชนนโต วา. อปเร ปน "อสฺสตฺถรุกฺขมูเล นิสีทิตฺวา ตทา พุทฺธานุสฺสติยา
ภาวิตตฺตา เถโร `อสฺสตฺเถ'ติ อโวจา"ติ  วทนฺติ. หริโตภาเสติ หริเตหิ
ผลิกมณิวณฺเณหิ ๓- โอภาสมาเน. สํวิรูฬฺหมฺหีติ สุฏฺุ วิรูเฬฺห สุปฺปติฏฺิเต,
สุฆนนิจิต- ปตฺตปลาสปลฺลเวหิ วิรูฬฺหสญฺฉนฺเนติ จ วทนฺติ. ปาทเปติ รุกฺเข.
เอกํ พุทฺธคตํ สญฺ, อลภิตฺถํ ปติสฺสโตติ พุทฺธารมฺมณํ อารมฺมณสฺส เอกชาติ-
ยตฺตา เอกํ "อิติปิ โส ภควา"ติอาทินยปฺปวตฺตํ พุทฺธานุสฺสติสหคตํ สญฺ
พุทฺธคุณานํ ปติปติสรณโต ๔- ปติสฺสโต หุตฺวา อลภึ.
      กทา ปน สา สญฺา ลทฺธา, กีวตาย สิทธาติ ๕- อาห "เอกตึเส อิโต
กปฺเป"ติอาทิ. อิโต ภทฺทกปฺปโต อุทฺธํ อาโรหนวเสน เอกตึเส กปฺเป. ยํ สญฺนฺติ
ยํ พุทฺธานุสฺสติสหคตํ สญฺ, ยํ วา พุทฺธานํ อนิจฺจตํ ทิสฺวา ตทนุสาเรน ๖-
สพฺพสงฺขาเรสุ ตทา อนิจฺจสญฺ อลภึ. ตสฺสา สญฺาย วาหสาติ ตสฺสา ยถาวุตฺตาย
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. ยฺวายํ   ฉ.ม. อสฺสตฺเถติ   ฉ.ม. สารมณิวณฺเณหิ   สี. พุทฺธคุณานํ วา
@พุทฺธานํ วา ปฏิสรณโต   ม. กึ วา ตาย สิทฺธีติ   สี. ยํ วา พุทฺธานํ อนิจฺจตํ
@ทิสฺวา ยํ วา  ตทนุสฺสรณา, อิ. ยํ วา พุทฺธานํ อนิจฺจตํ นิสฺสาย ตทนุสาเรน
สญฺาย การณภาเวน ตํ อุปนิสฺสยํ กตฺวา. ปตฺโต เม อาสวกฺขโยติ อิทานิ
มยา อาสวานํ ขโย นิโรโธ อธิคโตติ, อิมาเยว จ อิมสฺส เถรสฺส อปทานคาถาปิ.
ยถาห ๑- :-
           "อสฺสตฺเถ หริโตภาเส ฯเปฯ ปตฺโต เม อาสวกฺขโย.
             อิโต เตรสกปฺปมฺหิ        ธมฺมิโก ๒- นาม ขตฺติโย
             สตฺตรตนสมฺปนฺโน         จกฺกวตฺตี มหพฺพโล.
             กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
                    สนฺธิตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
                    ปรมตฺถทีปนิยา เถรคาถาสํวณฺณนาย
                       ปญฺจมวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.
                    ทุกนิปาตสฺส อตฺถวณฺณนา นิฏฺิตา.
                         ---------------
@เชิงอรรถ:  ขุ.อป. ๓๒/๒๗/๒๘๘ สนฺธิตตฺเถราปทาน     ปาลิ. วนิทฺโธ, ฉ.ม. ธนิฏฺโ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๕๒๐-๕๒๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=11639&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=11639&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=306              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6036              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6165              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6165              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]