ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                 ๑๕๕. ๘. สิงฺคาลปิตาเถรคาถาวณฺณนา ๕-
      อหุ พุทฺธสฺส ทายาโทติ สิงฺคาลปิตาเถรสฺส ๖- คาถา. ตสฺส ๗- กา
อุปฺปตฺติ?
      โส กิร อิโต จตุนวุเต กปฺเป สตรํสึ นาม ปจฺเจกสมฺพุทฺธํ ปิณฺฑาย
จรนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส วนฺทิตฺวา อตฺตโน หตฺถคตํ ตาลผลํ อทาสิ. เตน
ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต
@เชิงอรรถ:  ขุ.อป. ๓๓/๙๗-๘/๑๔๗ (สฺยา)    ก. อชิโน   ฉ.ม. องฺกุสภูตา
@ ฉ.ม. ตยิทํ    ปาลิ. สิงฺคาลตฺเถร..., ฉ.ม. สิงฺคาลปิตุตฺเถร...
@ สี. สิคาล     ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ
กสฺสปสฺส ภควโต กาเล มนุสฺสโยนิยํ นิพฺพตฺโต สาสเน ปฏิลทฺธสทฺโธ หุตฺวา
ปพฺพชิตฺวา อฏฺฐิกสญฺญํ ภาเวสิ. ปุน อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ กุลเคเห
นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ทารปริคฺคหํ กตฺวา เอกํ ปุตฺตํ ลภิตฺวา ตสฺส
"สิงฺคาโล"ติ ๑- นามํ อทาสิ. ๒- เตน นํ สิงฺคาลปิตาติ โวหรนฺติ. โส อปรภาเค
ฆรพนฺธํ ๓- ปหาย สาสเน ปพฺพชิ. ตสฺส ภควา อชฺฌาสยํ โอโลเกนฺโต ๔-
อฏฺฐิกสญฺญากมฺมฏฺฐานํ อทาสิ. โส ตํ คเหตฺวา ภคฺเคสุ วิหรติ สุํสุมารคิเร ๕-
เภสกฬาวเน, อถสฺส ตสฺมึ วเน อธิวฏฺฐา เทวตา อุสฺสาหชนนตฺถํ "ภาวนาผลํ ๖-
น จิรสฺเสว หตฺถคตํ กริสฺสตี"ติ ๗- อิมมตฺถํ อญฺญาปเทเสน วิภาเวนฺตี:-
       ๘- "อหุ พุทฺธสฺส ทายาโท     ภิกฺขุ เภสกฬาวเน
           เกวลํ อฏฺฐิสญฺญาย       อผริ ปฐวึ อิมํ
           มญฺเญหํ กามราคํ โส     ขิปฺปเมว ปหียตี"ติ
คาถํ อภาสิ. ๘-
      [๑๘] ตตฺถ อหูติ โหติ, วตฺตมานตฺเถ หิ อิทํ อตีตกาลวจนํ. พุทฺธสฺสาติ
สพฺพญฺญุพุทฺธสฺส. ทายาโทติ ธมฺมทายาโท นววิธสฺส โลกุตฺตรธมฺมทายสฺส ๙-
อตฺตโน สมฺมาปฏิปตฺติยา อาทายโก คณฺหนโก. อถวา อหูติ อโหสิ. เอวํนามสฺส
พุทฺธสฺส ทายาทภาเว โกจิ นิพนฺโธ อิทาเนว ภวิสฺสตีติ อธิปฺปาโย. เตนาห "มญฺเญหํ
กามราคํ โส, ขิปฺปเมว ปหียตี"ติ. ๑๐- เภสกฬาวเนติ เภสเกน นาม ยกฺเขน ลภิตตฺตา
ปริคฺคหิตตฺตา, เภสกฬานํ วา กฬาทีนํ ๑๑- พหุลตาย "เภสกฬาวนนฺ"ติ ลทฺธนาเม อรญฺเญ.
ตสฺส ภิกฺขุโน พุทฺธสฺส ทายาทภาเว การณํ ๑๒- วทนฺโต "เกวลํ อฏฺฐิสญฺญาย, ๑๓-
อผรี ปฐวึ อิมนฺ"ติ อาห. ตตฺถ เกวลนฺติ สกลํ อนวเสสํ.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. สิงฺคาลโก   ฉ.ม. อกาสิ   ฉ.ม. ฆรพนฺธนํ   สี., ม. โอโลเกตฺวา
@ ฉ.ม. สุสุมารคิเร   ม. ภาวนาพลํ  สี. กริสฺสามีติ
@๘-๘ ฉ.ม. "อหุ พุทฺธสฺส ทายาโท"ติ คาถํ อภาสิ, ก....อาห   สี....ธมฺมทายาทสฺส
@๑๐ ฉ.ม. วหิสฺสตีติ ๑๑ ฉ.ม. กฏฺฐาทีนํ ๑๒ สี. ทายาทภาวการณํ ๑๓ สี. อฏฺฐิกสญฺญาย
อฏฺฐิสญฺญายาติ อฏฺฐิกภาวนาย. อผรีติ "อฏฺฐี"ติ อธิมุจฺจนวเสน ปตฺถริ. ปฐวินฺติ
อตฺตภาวปฐวึ. อตฺตภาโว หิ อิธ "ปฐวี"ติ วุตฺโต "โก อิมํ ปฐวึ วิเชสฺสตี"ติ- ๑-
อาทีสุ วิย. มญฺเญหนฺติ มญฺเญ อหํ. "มญฺญาหนฺ"ติปิ ปาโฐ. โสติ โส
ภิกฺขุ. ขิปฺปเมว น จริสฺเสว กามราคํ ปหิสฺสติ ปชหิสฺสตีติ มญฺเญ. กสฺมา?
อฏฺฐิกสญฺญาย กามราคสฺส อุชุปฏิปกฺขภาวโต. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- โย เอกสฺมึ
ปเทเส ลทฺธาย อฏฺฐิกสญฺญาย สกลํ อตฺตโน สพฺเพสํ วา อตฺตภาวํ "อฏฺฐี"เตฺวว
ผริตฺวา ฐิโต, โส ภิกฺขุ ตํ อฏฺฐิกฌานํ ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนฺโต น จิเรเนว
อนาคามิมคฺเคน กามราคํ, สพฺพํ วา กามนฏฺเฐน "กาโม ", รญฺชนฏฺเฐน
"ราโค"ติ จ ลทฺธนามํ ตณฺหํ อคฺคมคฺเคน ปชหิสฺสตีติ. อิมํ คาถํ สุตฺวา โส
เถโร "อยํ เทวตา มยฺหํ อุสฺสาหชนนตฺถํ เอวมาหา"ติ อปฺปฏิวานวิริยํ อธิฏฺฐาย
วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ.   เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒-:-
          "สตรํสี นาม ภควา        สยมฺภู อปราชิโต
           วิเวกา อุฏฺฐหิตฺวาน ๓-    โคจรายาภินิกฺขมิ.
           ผลหตฺโถ อหํ ทิสฺวา ๔-    อุปคจฺฉึ นราสภํ
           ปสนฺนจิตฺโต สุมโน        ตาลผลมทาสหํ.
           จตุนฺนวุติโต กปฺเป        ยํ ผลํ อททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ        ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา ตาย เทวตาย วุตฺตวจนํ ปติมาเนนฺโต ตเมว คาถํ
อุทานวเสน อภาสิ. ตเทวสฺส เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสีติ.
               สิงฺคาลปิตาเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. วิจฺเจสฺสติ, ขุ.ธมฺม. ๒๕/๔๔/๒๔ ปญฺจสตภิกฺขุวตฺถุ   ขุ.อป. ๓๓/๙๙/๑๔๙
@  ตาลผลิยตฺเถราปทาน (สฺยา)   ปาลิ. วุฏฺฐหิตฺวาน   สี. ผลหตฺโถ ตํ ทิสฺวาน


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๑๐๕-๑๐๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=2393&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=2393&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=155              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5084              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5381              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5381              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]