ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                 ๑๕๕. ๘. สิงฺคาลปิตาเถรคาถาวณฺณนา ๕-
      อหุ พุทฺธสฺส ทายาโทติ สิงฺคาลปิตาเถรสฺส ๖- คาถา. ตสฺส ๗- กา
อุปฺปตฺติ?
      โส กิร อิโต จตุนวุเต กปฺเป สตรํสึ นาม ปจฺเจกสมฺพุทฺธํ ปิณฺฑาย
จรนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส วนฺทิตฺวา อตฺตโน หตฺถคตํ ตาลผลํ อทาสิ. เตน
ปุญฺกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อปราปรํ ปุญฺานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต
@เชิงอรรถ:  ขุ.อป. ๓๓/๙๗-๘/๑๔๗ (สฺยา)    ก. อชิโน   ฉ.ม. องฺกุสภูตา
@ ฉ.ม. ตยิทํ    ปาลิ. สิงฺคาลตฺเถร..., ฉ.ม. สิงฺคาลปิตุตฺเถร...
@ สี. สิคาล     ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ
กสฺสปสฺส ภควโต กาเล มนุสฺสโยนิยํ นิพฺพตฺโต สาสเน ปฏิลทฺธสทฺโธ หุตฺวา
ปพฺพชิตฺวา อฏฺิกสญฺ ภาเวสิ. ปุน อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ กุลเคเห
นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ทารปริคฺคหํ กตฺวา เอกํ ปุตฺตํ ลภิตฺวา ตสฺส
"สิงฺคาโล"ติ ๑- นามํ อทาสิ. ๒- เตน นํ สิงฺคาลปิตาติ โวหรนฺติ. โส อปรภาเค
ฆรพนฺธํ ๓- ปหาย สาสเน ปพฺพชิ. ตสฺส ภควา อชฺฌาสยํ โอโลเกนฺโต ๔-
อฏฺิกสญฺากมฺมฏฺานํ อทาสิ. โส ตํ คเหตฺวา ภคฺเคสุ วิหรติ สุํสุมารคิเร ๕-
เภสกฬาวเน, อถสฺส ตสฺมึ วเน อธิวฏฺา เทวตา อุสฺสาหชนนตฺถํ "ภาวนาผลํ ๖-
น จิรสฺเสว หตฺถคตํ กริสฺสตี"ติ ๗- อิมมตฺถํ อญฺาปเทเสน วิภาเวนฺตี:-
       ๘- "อหุ พุทฺธสฺส ทายาโท     ภิกฺขุ เภสกฬาวเน
           เกวลํ อฏฺิสญฺาย       อผริ ปวึ อิมํ
           มญฺเหํ กามราคํ โส     ขิปฺปเมว ปหียตี"ติ
คาถํ อภาสิ. ๘-
      [๑๘] ตตฺถ อหูติ โหติ, วตฺตมานตฺเถ หิ อิทํ อตีตกาลวจนํ. พุทฺธสฺสาติ
สพฺพญฺุพุทฺธสฺส. ทายาโทติ ธมฺมทายาโท นววิธสฺส โลกุตฺตรธมฺมทายสฺส ๙-
อตฺตโน สมฺมาปฏิปตฺติยา อาทายโก คณฺหนโก. อถวา อหูติ อโหสิ. เอวํนามสฺส
พุทฺธสฺส ทายาทภาเว โกจิ นิพนฺโธ อิทาเนว ภวิสฺสตีติ อธิปฺปาโย. เตนาห "มญฺเหํ
กามราคํ โส, ขิปฺปเมว ปหียตี"ติ. ๑๐- เภสกฬาวเนติ เภสเกน นาม ยกฺเขน ลภิตตฺตา
ปริคฺคหิตตฺตา, เภสกฬานํ วา กฬาทีนํ ๑๑- พหุลตาย "เภสกฬาวนนฺ"ติ ลทฺธนาเม อรญฺเ.
ตสฺส ภิกฺขุโน พุทฺธสฺส ทายาทภาเว การณํ ๑๒- วทนฺโต "เกวลํ อฏฺิสญฺาย, ๑๓-
อผรี ปวึ อิมนฺ"ติ อาห. ตตฺถ เกวลนฺติ สกลํ อนวเสสํ.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. สิงฺคาลโก   ฉ.ม. อกาสิ   ฉ.ม. ฆรพนฺธนํ   สี., ม. โอโลเกตฺวา
@ ฉ.ม. สุสุมารคิเร   ม. ภาวนาพลํ  สี. กริสฺสามีติ
@๘-๘ ฉ.ม. "อหุ พุทฺธสฺส ทายาโท"ติ คาถํ อภาสิ, ก....อาห   สี....ธมฺมทายาทสฺส
@๑๐ ฉ.ม. วหิสฺสตีติ ๑๑ ฉ.ม. กฏฺาทีนํ ๑๒ สี. ทายาทภาวการณํ ๑๓ สี. อฏฺิกสญฺาย
อฏฺิสญฺายาติ อฏฺิกภาวนาย. อผรีติ "อฏฺี"ติ อธิมุจฺจนวเสน ปตฺถริ. ปวินฺติ
อตฺตภาวปวึ. อตฺตภาโว หิ อิธ "ปวี"ติ วุตฺโต "โก อิมํ ปวึ วิเชสฺสตี"ติ- ๑-
อาทีสุ วิย. มญฺเหนฺติ มญฺเ อหํ. "มญฺาหนฺ"ติปิ ปาโ. โสติ โส
ภิกฺขุ. ขิปฺปเมว น จริสฺเสว กามราคํ ปหิสฺสติ ปชหิสฺสตีติ มญฺเ. กสฺมา?
อฏฺิกสญฺาย กามราคสฺส อุชุปฏิปกฺขภาวโต. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- โย เอกสฺมึ
ปเทเส ลทฺธาย อฏฺิกสญฺาย สกลํ อตฺตโน สพฺเพสํ วา อตฺตภาวํ "อฏฺี"เตฺวว
ผริตฺวา ิโต, โส ภิกฺขุ ตํ อฏฺิกฌานํ ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนฺโต น จิเรเนว
อนาคามิมคฺเคน กามราคํ, สพฺพํ วา กามนฏฺเน "กาโม ", รญฺชนฏฺเน
"ราโค"ติ จ ลทฺธนามํ ตณฺหํ อคฺคมคฺเคน ปชหิสฺสตีติ. อิมํ คาถํ สุตฺวา โส
เถโร "อยํ เทวตา มยฺหํ อุสฺสาหชนนตฺถํ เอวมาหา"ติ อปฺปฏิวานวิริยํ อธิฏฺาย
วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ.   เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒-:-
          "สตรํสี นาม ภควา        สยมฺภู อปราชิโต
           วิเวกา อุฏฺหิตฺวาน ๓-    โคจรายาภินิกฺขมิ.
           ผลหตฺโถ อหํ ทิสฺวา ๔-    อุปคจฺฉึ นราสภํ
           ปสนฺนจิตฺโต สุมโน        ตาลผลมทาสหํ.
           จตุนฺนวุติโต กปฺเป        ยํ ผลํ อททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ        ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา ตาย เทวตาย วุตฺตวจนํ ปติมาเนนฺโต ตเมว คาถํ
อุทานวเสน อภาสิ. ตเทวสฺส เถรสฺส อญฺาพฺยากรณํ อโหสีติ.
               สิงฺคาลปิตาเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. วิจฺเจสฺสติ, ขุ.ธมฺม. ๒๕/๔๔/๒๔ ปญฺจสตภิกฺขุวตฺถุ   ขุ.อป. ๓๓/๙๙/๑๔๙
@  ตาลผลิยตฺเถราปทาน (สฺยา)   ปาลิ. วุฏฺหิตฺวาน   สี. ผลหตฺโถ ตํ ทิสฺวาน


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๑๐๕-๑๐๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=2393&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=2393&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=155              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5084              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5381              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5381              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]