ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

หน้าที่ ๒๔๓.

๒๐๗. ๑๐. ปุณฺณตฺเถรคาถาวณฺณนา สีลเมวาติ อายสฺมโต ปุณฺณตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? โสปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ อุปจินนฺโต อิโต เอกนวุเต กปฺเป พุทฺธสุญฺเญ โลเก พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต พฺราหฺมณสิปฺเปสุ นิปฺผตฺตึ คนฺตฺวา ๑- กาเมสุ อาทีนวํ ทิสฺวา ฆราวาสํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวนฺตปฺปเทเส ปณฺณกุฏึ กตฺวา วาสํ กปฺเปสิ. ตสฺส วสนฏฺฐานสฺส อวิทูเร เอกสฺมึ ปพฺภาเร ปจฺเจกพุทฺโธ อาพาธิโก หุตฺวา ปรินิพฺพายิ, ตสฺส ปรินิพฺพานสมเย มหา อาโลโก อโหสิ. ตํ ทิสฺวา โส "กถํ นุ โข อยํ อาโลโก อุปฺปนฺโน"ติ วีมํสนวเสน อิโต จิโต จ อาหิณฺฑนฺโต ปพฺภาเร ปจฺเจกสมฺพุทฺธํ ปรินิพฺพุตํ ทิสฺวา คนฺธทารูนิ สงฺกฑฺฒิตฺวา สรีรํ ฌาเปตฺวา คนฺโธทเกน อุปสิญฺจิ. ตตฺเถโก เทวปุตฺโต อนฺตลิกฺเข ฐตฺวา เอวมาห "สาธุ สาธุ สปฺปุริส, พหุํ ตยา ปุญฺญํ ปสวนฺเตน ปูริตํ สุคติสํวตฺตนิยํ กมฺมํ, เตน ตฺวํ สุคตีสุเยว อุปฺปชฺชิสฺสสิ, `ปุณฺโณ'ติ จ เต นามํ ภวิสฺสตี"ติ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สุนาปรนฺตชนปเท สุปฺปารกปฏฺฏเน ๒- คหปติกุเล นิพฺพตฺติ, ปุณฺโณติสฺส นามํ อโหสิ. โส วยปฺปตฺโต วาณิชฺชวเสน มหตา สตฺเถน สทฺธึ สาวตฺถึ คโต. เตน จ สมเยน ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ. อถ โส สาวตฺถิวาสีหิ อุปาสเกหิ สทฺธึ วิหารํ คโต สตฺถุ สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา วตฺตปฏิวตฺเตหิ อาจริยุปชฺฌาเย อาราเธนฺโต วิหาสิ. โส เอกทิวสํ สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา "สาธุ มํ ภนฺเต ภควา สงฺขิตฺเตน โอวาเทน โอวทตุ, ยมหํ สุตฺวา สุนาปรนฺตชนปเท วิหเรยฺยนฺ"ติ อาห. ตสฺส ภควา "สนฺติ โข ปุณฺณ จกฺขุวิญฺเญยฺยา รูปา"ติอาทินา ๓- โอวาทํ ทตฺวา @เชิงอรรถ: สี. ปตฺวา ม. สุปฺปาทก... ม.อุปริ. ๑๔/๓๙๕/๓๔๐ ปุณฺโณวาทสุตฺต, @ สํ.สฬา. ๑๘/๑๑๒/๗๕ ปุณฺณสุตฺต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๔.

สีหนาทํ นทาเปตฺวา วิสฺสชฺเชสิ. โส ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา สุนาปรนฺตชนปทํ คนฺตฺวา สุปฺปารกปฏฺฏเน วิหรนฺโต สมถวิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา ติสฺโส วิชฺชา สจฺฉากาสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๑- :- "ปพฺภารกูฏํ นิสฺสาย สยมฺภู อปราชิโต อาพาธิโก จ โส พุทฺโธ วสติ ปพฺพตนฺตเร. มม อสฺสมสามนฺตา ปนาโท อาสิ ตาวเท พุทฺเธ นิพฺพายมานมฺหิ อาโลโก อุทปชฺชถ. ยาวตา วนสณฺฑสฺมึ อจฺฉโกกตรจฺฉกา ๒- วาฬา จ เกสรี สพฺเพ อภิคชฺชึสุ ตาวเท. อุปฺปาตํ ตมหํ ทิสฺวา ปพฺภารํ อคมาสหํ. ตตฺถทฺทสาสึ สมฺพุทฺธํ นิพฺพุตํ อปราชิตํ. สุผุลฺลํ สาลราชํว สตรํสึว อุคฺคตํ วิตจฺจิตํว ๓- องฺคารํ นิพฺพุตํ อปราชิตํ. ติณํ กฏฺฐญฺจ ปูเรตฺวา จิตกํ ตตฺถกาสหํ จิตกํ สุกตํ กตฺวา สรีรํ ฌาปยึ อหํ. สรีรํ ฌาปยิตฺวาน คนฺธโตยํ สโมกิรึ อนฺตลิกฺเข ฐิโต ยกฺโข นามมคฺคหิ ตาวเท. ยํ ปูริตํ ตยา กิจฺจํ สยมฺภุสฺส มเหสิโน ปุณฺณโก นาม นาเมน สทา โหติ ตุวํ มุเน. ๔- ตมหา กายา จวิตฺวาน เทวโลกํ อคจฺฉหํ ตตฺถ ทิพฺพมโย คนฺโธ อนฺตลิกฺขา ปวสฺสติ. ตตฺราปิ นามเธยฺยํ เม ปุณฺณโกติ อหู ตทา @เชิงอรรถ: ขุ.อป. ๓๒/๒๙/๔๗๗ ปุณฺณกตฺเถราปทาน สี. อจฺฉกา จ ตรจฺฉกา @ ฉ.ม. วิตจฺจิกํว สี. มุนิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๕.

เทวภูโต มนุสฺโส วา สงฺกปฺปํ ปูรยามหํ. อิทํ ปจฺฉิมกํ มยฺหํ จริโม วตฺตเต ภโว อิธาปิ ปุณฺณโก นาม นามเธยฺยํ ปกาสติ. โตสยิตฺวาน สมฺพุทฺธํ โคตมํ สกฺยปุงฺควํ สพฺพาสเว ปริญฺญาย วิหรามิ อนาสโว. เอกนวุติโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ตนุกิจฺจสฺสิทํ ผลํ. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺตํ ปน ปตฺวา เถโร พหู มนุสฺเส สาสเน อภิปฺปสาเทสิ. ยโต ปญฺจสตมตฺตา ปุริสา อุปาสกตฺตํ ปญฺจสตมตฺตา จ อิตฺถิโย อุปาสิกาภาวํ ปฏิเวเทสุํ. โส ตตฺถ รตฺตจนฺทเนน จนฺทนมาลํ ๑- นาม คนฺธกุฏึ การาเปตฺวา "สตฺถา ปญฺจหิ ภิกฺขุสเตหิ สทฺธึ มาลํ ๒- ปฏิจฺฉตู"ติ ภควนฺตํ ปุปฺผทูเตน นิมนฺเตสิ. ภควา จ อิทฺธานุภาเวน ตตฺตเกหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ตตฺถ คนฺตฺวา จนฺทนมาลํ ปฏิคฺคเหตฺวา อรุเณ อนุฏฺฐิเตเยว ปจฺจาคมาสิ. เถโร อปรภาเค ปรินิพฺพานสมเย อญฺญํ พฺยากโรนฺโต:- [๗๐] "สีลเมว อิธ อคฺคํ ปญฺญวา ปน อุตฺตโม มนุสฺเสสุ จ เทเวสุ สีลปญฺญาณโต ชยนฺ"ติ คาถํ อภาสิ. ตตฺถ สีลนฺติ สีลนฏฺเฐน สีลํ, ปติฏฺฐานฏฺเฐน สมาธานฏฺเฐน จาติ อตฺโถ. สีลํ หิ สพฺพคุณานํ ปติฏฺฐา, เตนาห "สีเล ปติฏฺฐาย นโร สปญฺโญ"ติ. ๓- สมาทหติ จ ตํ กายวาจาอวิปฺปกิณฺณํ กโรตีติ อตฺโถ. ตยิทํ สีลเมว อคฺคํ สพฺพคุณานํ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. จนฺทนมาฬํ, สี. จนฺทนสาลํ สี. สทฺธึ คนฺตฺวา สาลํ @ สํ.สคา. ๑๕/๒๓/๑๖ ชฏาสุตฺต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๖.

มูลภาวโต ปมุขภาวโต จ. ยถาห "ตสฺมาติห ตฺวํ ภิกฺขุ อาทิเมว วิโสเธหิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ. โก จาทิ กุสลานํ ธมฺมานํ สีลญฺจ สุวิสุทฺธนฺ"ติ, ๑- "ปาติโมกฺขนฺติ มุขเมตํ ปมุขเมตนฺ"ติ ๒- จ อาทิ. อิธาติ นิปาตมตฺตํ. ปญฺญวาติ ญาณสมฺปนฺโน. โส อุตฺตโม เสฏฺโฐ ปวโรติ ปุคฺคลาธิฏฺฐานาย คาถาย ปญฺญายเยว เสฏฺฐภาวํ ทสฺเสติ. ปญฺญุตฺตรา หิ กุสลา ธมฺมา. อิทานิ ตํ สีลปญฺญานํ อคฺคเสฏฺฐภาวํ การณโต ทสฺเสติ "มนุสฺเสสุ จ เทเวสุ, สีลปญฺญาณโต ชยนฺ"ติ จ. สีลปญฺญาณเหตุ ปฏิปกฺขชโย กามกิเลสชโย โหตีติ อตฺโถ. ปุณฺณตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ปรมตฺถทีปนิยา เถรคาถาสํวณฺณนาย สตฺตมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตา. ----------- @เชิงอรรถ: สํ.มหา. ๑๙/๓๖๙/๑๒๕ ภิกฺขุสุตฺต วินย.มหา. ๔/๑๓๕/๑๔๘ อุโปสถกฺขนฺธก

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๔๓-๒๔๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=5432&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=5432&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=207              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5377              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5606              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5606              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]