ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                ๒๒๖. ๙. (ปฐม) เทวสภตฺเถรคาถาวณฺณนา
      อุตฺติณฺณา ปงฺกปลิปาติ อายสฺมโต เทวสภตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      โสปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ ปุญฺญํ
อุปจินนฺโต สิขิสฺส ภควโต กาเล ปาราปตโยนิยํ ๑- นิพฺพตฺโต เอกทิวสํ สตฺถารํ
ทิสฺวา ปสนฺนมานโส ปิยาลผลํ อุปเนสิ. สตฺถา ตสฺส ปสาทสํวฑฺฒนตฺถํ ตํ
ปริภุญฺชิ. โส เตน อติวิย ปสนฺนจิตฺโต หุตฺวา กาเลน กาลํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา
จิตฺตํ ปสาเทติ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อปราปรํ ปุญฺญานิ
กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท อญฺญตรสฺส มณฺฑลิกรญฺโญ
ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺโต ตรุณกาเลเยว รชฺเช ปติฏฺฐิโต รชฺชสุขมนุภวนฺโต วุทฺโธ ๒-
สตฺถารํ อุปสงฺกมิ, ตสฺส สตฺถา ธมฺมํ เทเสติ. ๓- โส ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ
สํเวคชาโต รชฺชํ ปหาย ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต น จิรสฺเสว
อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๔- :-
          "ปาราวโต ๕- ตทา อาสึ      ปรํ อนุปโรธโก
           ปพฺภาเร เสยฺยํ กปฺเปมิ       อวิทูเร สิขิสตฺถุโน.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. ปาราวต....     สี. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ     ฉ.ม. เทเสสิ
@ ขุ.อป. ๓๒/๖๖/๒๓๑ ผลทายกตฺเถราปทาน    ปาลิ. ปโรธโก
           สายํ ปาตญฺจ ปสฺสามิ         พุทฺธํ โลกคฺคนายกํ
           เทยฺยธมฺโม จ เม นตฺถิ       ทิปทินฺทสฺส ๑- ตาทิโน.
           ปิยาลผลมาทาย             อคมํ พุทฺธสนฺติกํ
           ปฏิคฺคเหสิ ภควา            โลกเชฏฺโฐ นราสโภ.
           ตโต ปรํ อุปาทาย           ปริจารึ วินายกํ
           เตน จิตฺตปฺปสาเทน          ตตฺถ กาลงฺกโต อหํ.
           เอกตฺตึเส อิโต กปฺเป        ยํ ผลํ อททึ อหํ
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ           ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           อิโต ปณฺณรเส กปฺเป         ตโย อาสุํ ปิยาลิโน
           สตฺตรตนสมฺปนฺนา            จกฺกวตฺตี มหพฺพลา.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ    กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา ปหีนกิเลสปจฺจเวกฺขณวเสน อุปฺปนฺนโสมนสฺโส อุทานํ
อุทาเนนฺโต:-
     [๘๙] "อุตฺติณฺณา ปงฺกปลิปา          ปาตาลา ปริวชฺชิตา
           มุตฺโต โอฆา จ คนฺถา จ      สพฺเพ มานา วิสํหตา"ติ
คาถํ อภาสิ.
      ตตฺถ อุตฺติณฺณาติ อุตฺตริตา อติกฺกนฺตา. ปงฺกปลิปาติ ปงฺกา จ ปลิปา
จ. ปงฺโก วุจฺจติ ปกติกทฺทโม. "ปลิโป"ติ คมฺภีรปุถุโล มหากทฺทโม. อิธ ปน
ปงฺโก วิยาติ ปงฺโก, กามราโค อสุจิภาวาปาทเนน จิตฺตสฺส มกฺขนโต. ปลิโป
วิยาติ ปลิโป, ปุตฺตทาราทิวิสโย พหโล ฉนฺทราโค วุตฺตนเยน สมฺมกฺขนโต
ทุรุตฺตรณโต จ. เต มยา อนาคามิมคฺเคน สพฺพโส อติกฺกนฺตาติ อาห "อุตฺติณฺณา
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. ทฺวิปทินฺทสฺส
ปงฺกปลิปา"ติ. ปาตาลาติ ปาตายาลนฺติ ปาตาลา, มหาสมุทฺเท นินฺนตรปเทสา.
เกจิ ปน นาคภวนํ "ปาตาลนฺ"ติ วทนฺติ. อิธ ปน อคาหทุรวคฺคาหทุรุตฺตรณฏฺเฐน ๑-
ปาตาลา วิยาติ ปาตาลา, ทิฏฺฐิโย. เต จ มยา ปฐมมคฺคาธิคเมเนว สพฺพถา
วิชฺชิตา สมุจฺฉินฺนาติ อาห "ปาตาลา ปริวชฺชิตา"ติ. มุตฺโต โอฆา จ คนฺถา
จาติ กาโมฆาทิโอฆโต อภิชฺฌากายคนฺถาทิคนฺถโต จ เตน เตน มคฺเคน มุตฺโต
ปริมุตฺโต, ปุน อนภิกิรณอคนฺถนวเสน อติกฺกนฺโตติ อตฺโถ. สพฺเพ มานา วิสํหตาติ
นววิธาปิ มานา อคฺคมคฺคาธิคเมน วิเสสโต สงฺฆาตํ วินาสํ อาปาทิตา
สมุจฺฉินฺนา. "มานวิธา หตา"ติ เกจิ ปฐนฺติ, มานโกฏฺฐาสาติ อตฺโถ. "มานวิสา"ติ
อปเร, เตสํ ปน มานวิสสฺส ทุกฺขสฺส ผลโต มานวิสาติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ.
                 (ปฐม) เทวสภตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         --------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๙๑-๒๙๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=6485&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=6485&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=226              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5490              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5691              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5691              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]