ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๒ (ปรมตฺถที.๒)

                  ๓๔๑.  ๗. คยากสฺสปตฺเถรคาถาวณฺณนา
      ปาโต มชฺฌนฺติกนฺติอาทิกา อายสฺมโต คยากสฺสปตฺเถรสฺส คาถา. กา
อุปฺปตฺติ?
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ อุปจิ-
นนฺโต อิโต เอกตฺตึเส กปฺเป สิขิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ
ปตฺโต นิสฺสรณชฺฌาสยตาย ฆราวาสํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา อรญฺญายตเน
อสฺสมํ กาเรตฺวา วนมูลผลาหาโร วสติ. เตน จ สมเยน ภควา เอโก
อทุติโย ตสฺส อสฺสมสมีเปน คจฺฉติ. โส ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส อุปสงฺกมิตฺวา
วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ ฐิโต เวลํ โอโลเกตฺวา มโนหรานิ โกลผลานิ สตฺถุ อุปเนสิ.
โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท พฺราหฺมณกุเล
นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต นิสฺสรณชฺฌาสยตาย ฆราวาสํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ
ปพฺพชิตฺวา ทฺวีหิ ตาปสสเตหิ สทฺธึ คยายํ วิหรติ. คยายํ วสนโต หิสฺส กสฺสป-
โคตฺตตาย จ คยากสฺสโปติ สมญฺญา อโหสิ. โส ภควตา สทฺธึ ปริสาย เอหิภิกฺขู-
ปสมฺปทํ ทตฺวา ๑- อาทิตฺตปริยายเทสนาย ๒- โอวทิยมาโน อรหตฺเต ปติฏฺฐาสิ. เตน
วุตฺตํ อปทาเน ๓-:-
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. ลภิตฺวา  วินย.มหา.๔/๕๔/๔๔-๕ อุรุเวลปาฏิหาริยกถา,
@สํ.สฬา. ๑๘/๓๑/๒๓-๒๕ อาทิตฺตสุตฺต(สฺยา)
@ ขุ.อป. ๓๓/๓๒/๕๗ โกลทายกตฺเถราปทาน (สฺยา)

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๒.

"อชิเนน นิวตฺโถหํ วากจีรธโร ตทา ภาริยา ๑- ปูรยิตฺวาน โกลํหาสึ มมสฺสมํ. ตมฺหิ กาเล สิขี พุทฺโธ เอโก อทุติโย อหุ มมสฺสมํ อุปคจฺฉิ ชานนฺโต ๒- สพฺพกาลิกํ. สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา วนฺทิตฺวาน จ สุพฺพตํ อุโภ หตฺเถหิ ปคฺคยฺห โกลํ พุทฺธสฺสทาสหํ. เอกตึเส อิโต กปฺเป ยํ ผลมททึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ โกลทานสฺสิทํ ผลํ. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺเต ปน ปติฏฺฐิโต อตฺตโน ปฏิปตฺตึ ปจฺจเวกฺขิตฺวา ปาปปวาหนกิตฺตน- มุเขน อญฺญํ พฺยากโรนฺโต:- [๓๔๕] "ปาโต มชฺฌนฺติกํ ๓- สายํ ติกฺขตฺตุํ ทิวสสฺสหํ โอตรึ อุทกํ โสหํ คยาย คยผคฺคุยา. [๓๔๖] ยํ มยา ปกตํ ปาปํ ปุพฺเพ อญฺญาสุ ชาติสุ ตํ ทานีธ ปวาเหมิ เอวํทิฏฺฐิ ปุเร อหุํ. [๓๔๗] สุตฺวา สุภาสิตํ วาจํ ธมฺมตฺถสหิตํ ปทํ ตถํ ยาถาวกํ อตฺถํ โยนิโส ปจฺจเวกฺขิสํ. [๓๔๘] นินฺหาตสพฺพปาโปมฺหิ นิมฺมโล ปยโต สุจิ สุทฺโธ สุทฺธสฺส ๔- ทายาโท ปุตฺโต พุทฺธสฺส โอรโส. [๓๔๙] โอคยฺหฏฺฐงฺคิกํ โสตํ สพฺพํ ปาปํ ปวาหยึ ติสฺโส วิชฺชา อชฺฌคมึ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ อิมา ปญฺจ คาถา อภาสิ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ขาริยา ปาลิ. โชเตนฺโต ฉ.ม. มชฺฌนฺหิกํ ปาลิ. พุทฺธสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๓.

ตตฺถ ปฐมคาถาย ตาว อยํ สงฺเขปตฺโถ:- ปาโต สุริยุคฺคมนเวลายํ มชฺฌนฺติกํ มชฺฌนฺหเวลายํ สายํ สายนฺหเวลายนฺติ ทิวสสฺส ติกฺขตฺตุํ ตโย วาเร อหํ อุทกํ โอตรึ โอคาหึ, โอตรนฺโต จ โสหํ น ยตฺถ กตฺถจิ ยทา วา ตทา วา โอตรึ, อถ โข คยาย มหาชนสฺส "ปาปปวาหนนฺ"ติ อภิสมฺมเต คยาติตฺเถ, คยผคฺคุยา คยาผคฺคุนามเก ผคฺคุนีมาสสฺส อุตฺตรผคฺคุนีนกฺขตฺเต อนุสํวจฺฉรํ อุทโกโรหนมนุยุตฺโต อโหสินฺติ. อิทานิ ตทา เยนาธิปฺปาเยน อุทโกโรหนมนุยุตฺตํ, ตํ ทสฺเสตุํ "ยํ มยา"ติ คาถมาห. ตสฺสตฺโถ:- "ยํ มยา ปุพฺเพ อิโต อญฺญาสุ ชาตีสุ ปาปกมฺมํ อุปจิตํ, ตํ อิทานิ อิธ คยาติตฺเถ อิมิสฺสา จ คยาผคฺคุยา อิมินา อุทโกโรหเนน ปวาเหมิ อปเนมิ วิกฺขาเลมี"ติ ปุเร สตฺถุ สาสนุปคมนโต ปุพฺเพ เอวํทิฏฺฐิ เอวรูปวิปรีต- ทสฺสโน อหุํ อโหสึ. ธมฺมตฺถสหิตํ ปทนฺติ วิภตฺติอโลเปน นิทฺเทโส, ธมฺเมน จ อตฺเถน จ สหิต- โกฏฺฐาสํ, อาทิโต มชฺฌโต ปริโยสานโต จ ธมฺมูปสํหิตํ อตฺถูปสํหิตํ สุฏฺฐุ เอกนฺเตน นิยฺยานิกํ กตฺวา ภาสิตํ วาจํ ๑- สมฺมาสมฺพุทฺธวจนํ สุตฺวา เตน ปกาสิตํ ปรมตฺถ- ภาเวน ตจฺฉภาวโต ตถํ ยถารหํ ปวตฺตินิวตฺติอุปายภาเว พฺยภิจาราภาวโต ๒- ยาถาวกํ ทุกฺขาทิอตฺถํ โยนิโส อุปาเยน ปริญฺเญยฺยาทิภาเวน ปจฺจเวกฺขิสํ "ทุกฺขํ ปริญฺเญยฺยํ, สมุทโย ปหาตพฺโพ, นิโรโธ สจฺฉิกาตพฺโพ, มคฺโค ภาเวตพฺโพ"ติ ปติอเวกฺขึ, ญาณจกฺขุนา ปสฺสึ ปฏิวิชฺฌินฺติ อตฺโถ. นินฺหาตสพฺพปาโปมฺหีติ เอวํ ปฏิวิทฺธสจฺจตฺตาเอว อริยมคฺคชเลน วิกฺขาลิต- สพฺพาปาโป อมฺหิ. ตโตเอว ราคมลาทีนํ อภาเวน นิมฺมลตฺตา นิมฺมโล. ตโตเอว ปริสุทฺธกายสมาจารตาย ปริสุทฺธวจีสมาจารตาย ปริสุทฺธมโนสมาจารตาย ปยโต @เชิงอรรถ: สี.,อิ. ภาสิตตฺตา สุภาสิตํ วาจํ ม. ปวตฺติตอุปายภาเว วิภาวิตโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๔.

สุจิ สุทฺโธ. ๑- สวาสนสพฺพกิเลสมลวิสุทฺธิยา สุทฺธสฺส พุทฺธสฺส ภควโต โลกุตฺตร- ธมฺมทายสฺส อาทิยนโต ทายาโท. ตสฺเสว เทสนาญาณสมุฏฺฐานอุโรวายามชนิตาภิ- ชาติตาย โอรโส ปุตฺโต อมฺหีติ โยชนา. ปุนปิ อตฺตโน ปรมตฺถโต นฺหาตกภาวเมว วิภาเวตุํ "โอคยฺหา"ติ โอสานคาถมาห. ตตฺถ โอคยฺหาติ โอคาเหตฺวา อนุปวิสิตฺวา. อฏฺฐงฺคิกํ โสตนฺติ สมฺมาทิฏฺฐิอาทีหิ อฏฺฐงฺคสโมธานภูตํ มคฺคโสตํ. สพฺพํ ปาปํ ปวาหยินฺติ อนวเสสํ ปาปมลํ ปกฺขาเลสึ, อริยมคฺคชลปวาหเนน ปรมตฺถนฺหาตโก อโหสึ. ตโตเอว ติสฺโส วิชฺชา อชฺฌคมึ, กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺติ วุตฺตตฺถเมว. คยากสฺสปตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ---------------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้า ๖๑-๖๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=1386&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=1386&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=341              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6407              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6527              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6527              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]