ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๔ ภาษาบาลีอักษรไทย เถรี.อ. (ปรมตฺถที.)

                    ๔๕๐. ๑๒. จนฺทาเถรีคาถาวณฺณนา
      ทุคฺคตาหํ ปุเร อาสินฺติอาทิกา จนฺทาย เถริยา คาถา.
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิการา ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ
อุปจินนฺตี อนุกฺกเมน สมฺภตวิโมกฺขสมฺภารา ปริปกฺกญาณา อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท
อญฺญตรสฺมึ พฺราหฺมณคาเม อปญฺญาตสฺส พฺราหฺมณสฺส เคเห ปฏิสนฺธึ คณฺหิ.
ตสฺสา นิพฺพตฺติโต ปฏฺฐาย ตํ กุลํ โภเคหิ ปริกฺขยํ คตํ. สา อนุกฺกเมน วิญฺญุตํ
ปตฺตา ๒- ทุกฺเขน ชีวติ. อถ ตสฺมึ เคเห อหิวาตโรโค อุปฺปชฺชิ. เตนสฺสา สพฺเพปิ
ญาตกา มรณพฺยสนํ ปาปุณึสุ. สา ญาติกฺขเย ชาเต อญฺญตฺถ ชีวิตุํ อสกฺโกนฺตี
กปาลหตฺถา กุเล กุเล วิจริตฺวา ลทฺธลทฺเธน ภิกฺขาหาเรน ยาเปนฺตี เอกทิวสํ
ปฏาจาราย เถริยา ภตฺตวิสฺสคฺคฏฺฐานํ อคมาสิ. ภิกฺขุนิโย ตํ ทุกฺขิตํ ทุกฺขาภิภูตํ
ทิสฺวา ๓- สญฺชาตกรุณา ๔- ปิยสมุทาจาเรน สงฺคเหตฺวา ตตฺถ วิชฺชมาเนน อุปจาร-
มโนหเรน อาหาเรน สนฺตปฺเปสุํ. สา ตาสํ อาจารสีเล ปสีทิตฺวา เถริยา สนฺติกํ
อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. ตสฺสา เถรี ธมฺมํ กเถสิ. สา ตํ
ธมฺมํ สุตฺวา สาสเน อภิปฺปสนฺนา สํสาเร จ สญฺชาตสํเวคา ปพฺพชิ. ปพฺพชิตฺวา
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. วิหริยาม   ฉ.ม. ปตฺวา
@ ฉ.ม. ขุทฺทาภิภูตํ ทิสฺวาน   ฉ.ม. สญฺชาตการุญฺญา
จ เถริยา โอวาเท ฐตฺวา วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา ภาวนํ อนุยุญฺชนฺตี กตาธิการตาย
ญาณสฺส จ ปริปากํ คตตฺตา นจิรสฺเสว สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปตฺวา
อตฺตโน ปฏิปตฺตึ ปจฺจเวกฺขิตฺวา:-
       [๑๒๒] "ทุคฺคตาหํ ปุเร อาสึ        วิธวา จ อปุตฺติกา
              วินา มิตฺเตหิ ญาตีหิ        ภตฺตโจฬสฺส นาธิคํ.
       [๑๒๓]  ปตฺตํ ทณฺฑญฺจ คณฺหิตฺวา      ภิกฺขมานา กุลา กุลํ
              สีตุเณฺหน จ ฑยฺหนฺตี        สตฺต วสฺสานิ จาริหํ.
       [๑๒๔]  ภิกฺขุนึ ปุน ทิสฺวาน         อนฺนปานสฺส ลาภินึ
              อุปสงฺกมฺม อโวจํ          ปพฺพชฺชํ อนคาริยํ.
       [๑๒๕]  สา จ มํ อนุกมฺปาย        ปพฺพาเชสิ ปฏาจารา
              ตโต มํ โอวทิตฺวาน        ปรมตฺเถ นิโยชยิ.
       [๑๒๖]  ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา        อกาสึ อนุสาสนึ
              อโมโฆ อยฺยาโยวาโท      เตวิชฺชามฺหิ อนาสวา"ติ
อุทานวเสน อิมา คาถา อภาสิ.
      ตตฺถ ทุคฺคตาติ ทลิทฺทา. ปุเรติ ปพฺพชิตโต ปุพฺเพ. ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺฐาย
หิ อิธ ปุคฺคโล โภเคหิ อฑฺโฒ วา ทลิทฺโท วาติ น วตฺตพฺโพ. คุเณหิ ปน
อยํ เถรี อฑฺฒาเยว. เตนาห "ทุคฺคตาหํ ปุเร อาสินฺ"ติ. วิธวาติ ธโว วุจฺจติ
สามิโก, ตทภาวา วิธวา, มตปติกาติ อตฺโถ. อปุตฺติกาติ ปุตฺตรหิตา. วินา มิตฺเตหิ
ญาตีหีติ ๑- มิตฺเตหิ พนฺธเวหิ ปริหีนา รหิตา. ภตฺตโจฬสฺส นาธิคนฺติ ภตฺตสฺส
โจฬสฺส จ ปาริปูรึ นาธิคจฺฉึ, เกวลํ ปน ภิกฺขาปิณฺฑสฺส ปิโลติกาขณฺฑสฺส ๒-
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ   สี. ปิโลติกากณฺฑสฺส
จ วเสน ฆาสจฺฉาทนมตฺตเมว อลตฺถนฺติ อธิปฺปาโย. เตนาห "ปตฺตํ ทณฺฑญฺจ
คณฺหิตฺวา"ติอาทึ.
      ตตฺถ ปตฺตนฺติ มตฺติกาภาชนํ. ทณฺฑนฺติ โคณสุนขาทีนํ ปริหรณทณฺฑกํ. ๑-
กุลา กุลนฺติ กุลโต กุลํ. สีตุเณฺหน จ ฑยฺหนฺตีติ วสนเคหาภาวโต สีเตน จ
อุเณฺหน จ ปีฬิยมานา.
      ภิกฺขุนินฺติ ปฏาจาราเถรึ สนฺธาย วทติ. ปุนาติ ปจฺฉา, สตฺตสํวจฺฉรโต
อปรภาเค.
      ปรมตฺเถติ ปรเม อุตฺตเม อตฺเถ, นิพฺพานคามินิยา ปฏิปทาย นิพฺพาเน
จ. นิโยชยีติ กมฺมฏฺฐานํ อาจิกฺขนฺตี นิโยเชสิ. เสสํ วุตฺตนยเมว.
                     จนฺทาเถรีคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                      ปญฺจกนิปาตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                        ----------------
@เชิงอรรถ:  สี. โคสุนขาทีนํ ปริหารกทณฺฑกํ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๔ หน้า ๑๕๒-๑๕๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=34&A=3282&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=34&A=3282&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=450              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=9266              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=9319              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=9319              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]