อรรถกถาเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๑ เอกนิปาต(๑)

                    ๓ กุรุงฺควคฺควณฺณนา
                       --------
                     ๑ กุรุงฺคมิคชาตกํ
     ญาตเมตํ กุรุงฺคสฺสาติ อิทํ สตฺถา เวฬุวเน วิหรนฺโต เทวทตฺตํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ
     เอกสฺมึ หิ สมเย ธมฺมสภายํ สนฺนิปติตฺวา ภิกฺขู อาวุโส
เทวทตฺโต ตถาคตสฺส ฆาตนตฺถาย ธนุคฺคเห ปโยเชสิ สิลํ ปวิชฺฌิ
ธนปาลกํ วิสฺสชฺเชสิ สพฺพทาปิ ทสพลสฺส วธาย ปริสกฺกตีติ
เทวทตฺตสฺส อวณฺณํ กเถนฺตา นิสีทึสุ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา ปญฺญตฺตาสเน
นิสินฺโน กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิ ฯ
ภนฺเต เทวทตฺโต ตุมฺหากํ วธาย ปริสกฺกตีติ เทวทตฺตสฺส อคุณกถาย
สนฺนิสินฺนมฺหาติ ฯ สตฺถา น ภิกฺขเว เทวทตฺโต อิทาเนว มม
วธาย ปริสกฺกติ ปุพฺเพปิ ปริสกฺกติเยว น จ ปน มํ วธิตุํ
อสกฺขีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
กุรุงฺคมิโค หุตฺวา เอกสฺมึ อรญฺญายตเน ผลาผลานิ ขาทนฺโต วสติ ฯ
โส เอกสฺมึ กาเล ผลสมฺปนฺเน เสปณฺณิรุกฺเข เสปณฺณิผลานิ ขาทติ ฯ
อเถโก คามวาสี อฏฺฏกลุทฺทโก ผลิตรุกฺขมูเลสุ มิคานํ ปทานิ
อุปธาเรตฺวา อุปริรุกฺเข อฏฺฏกํ พนฺธิตฺวา ตตฺถ นิสีทิตฺวา ผลานิ
ขาทิตุํ อาคเต มิเค สตฺติยา วิชฺฌิตฺวา เตสํ มํสํ วิกฺกิณนฺโต
ชีวิตํ กปฺเปสิ ฯ โส เอกทิวสํ ตสฺมึ รุกฺขมูเล โพธิสตฺตสฺส ปทวลญฺชํ
ทิสฺวา ตสฺมึ เสปณฺณิรุกฺเข อฏฺฏกํ พนฺธิตฺวา ปาโตว ภุญฺชิตฺวา
สตฺตึ อาทาย วนํ ปวิสิตฺวา ตํ รุกฺขํ อภิรุหิตฺวา อฏฺฏเก นิสีทิ ฯ
โพธิสตฺโตปิ ปาโตว วสนฏฺฐานา นิกฺขมิตฺวา เสปณฺณิผลานิ
ขาทิสฺสามีติ อาคมฺม ตํ รุกฺขมูลํ สหสาว อปวิสิตฺวา กทาจิ
อฏฺฏกลุทฺทกา รุกฺเขสุ อฏฺฏกํ พนฺธนฺติ อตฺถิ นุ โข เอวรูโป
อุปทฺทโวติ ปริคฺคณฺหนฺโต พาหิรโตว อฏฺฐาสิ ฯ ลุทฺทโกปิ
โพธิสตฺตสฺส อนาคมนภาวํ ญตฺวา อฏฺฏเก นิสินฺโนว เสปณฺณิผลานิ
ขิปิตฺวา ตสฺส ปุรโต ปาเตสิ ฯ โพติสตฺโต อิมานิ ผลานิ อาคนฺตฺวา
มยฺหํ ปุรโต ปตนฺติ อตฺถิ นุ โข ตสฺส อุปริ ลุทฺทโกติ ปุนปฺปุนํ
โอโลเกนฺโต ลุทฺทกํ ทิสฺวา อปสฺสนฺโต วิย หุตฺวา อมฺโภ รุกฺข
ปุพฺเพ ตฺวํ โอลมฺพกํ จาเลนฺโต วิย อุชุกเมว ผลานิ ปาเตสิ อิทานิ
รุกฺขธมฺมํ ปริจฺจชสิ เอวํ ตยา รุกฺขธมฺเม ปริจฺจตฺเต อหมญฺญํปิ
รุกฺขมูลํ อุปสงฺกมิตฺวา มยฺหํ อาหารํ ปริเยสิสฺสามีติ วตฺวา อิมํ
คาถมาห
        ญาตเมตํ กุรุงฺคสฺส       ยํ ตฺวํ เสปณฺณิ เสยฺยสิ
        อญฺญํ เสปณฺณึ คจฺฉามิ     น เม เต รุจฺจเต ผลนฺติ ฯ
     ตตฺถ ญาตนฺติ ปากฏํ ชาตํ ฯ เอตนฺติ อิทํ กมฺมํ ฯ กุรุงฺคสฺสาติ
กุรุงฺคมิคสฺส ฯ ยํ ตฺวํ เสปณฺณิ เสยฺยสีติ ยํ ตฺวํ อมฺโภ
เสปณฺณิรุกฺข ปุรโต ผลานิ ปาติยมาโน เสยฺยสิ วิสิณฺณผโล อโหสิ
ตํ สพฺพํ กุรุงฺคมิคสฺส ปาปกํ ชาตํ ฯ น เม เต รุจฺจเตติ เอวํ
ผลํ ททมานาย น เม ตว ผลํ รุจฺจติ ติฏฺฐ ตฺวํ อหํ อญฺญตฺถ
คมิสฺสามีติ อคมาสิ ฯ
     อถสฺส ลุทฺทโก อฏฺฏเก นิสินฺโนว สตฺตึ ขิปิตฺวา คจฺฉ
วิรทฺโธทานิมฺหิ ตนฺติ อาห ฯ โพธิสตฺโต นิวตฺติตฺวา ฐิโตว อาห อมฺโภ
ปุริส อิทานิปิ กิญฺจาปิ มํ วิรทฺโธ อฏฺฐ ปน มหานิรเย โสฬส
อุสฺสทนิรเย ปญฺจวิธพนฺธนาทีนิ จ กมฺมกรณานิ อวิรทฺโธเยวาสีติ ฯ
เอวญฺจ ปน วตฺวา ยถารุจึ คโต ฯ ลุทฺโทปิ โอตริตฺวา ยถารุจึ คโต ฯ
     สตฺถาปิ น ภิกฺขเว เทวทตฺโต อิทาเนว มม วธาย ปริสกฺกติ
ปุพฺเพปิ ปริสกฺกติเยว น จ ปน มํ วธิตุํ อสกฺขีติ อิมํ ธมฺมเทสนํ
อาหริตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา อฏฺฏกลุทฺทโก
เทวทตฺโต อโหสิ กุรุงฺคมิโค ปน อหเมวาติ ฯ
                   กุรุงฺคมิคชาตกํ ปฐมํ ฯ
                      -----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้า ๒๖๑-๒๖๓.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=5399&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=5399&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=21
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=143
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=139
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=139
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27