อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

                    ๑๐ มหาปิงฺคลชาตกํ
     สพฺโพ ชโนติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เทวทตฺตํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ
     เทวทตฺเต สตฺถริ อาฆาฏํ พนฺธิตฺวา นวมาสจฺจเยน เชตวเน
ทฺวารโกฏฺเก ปวิยํ นิมฺมุคฺเค สาวตฺถิวาสิโน จ สกลรฏฺวาสิโน
จ พุทฺธปฏิกณฺฏโก ๑- เทวทตฺโต ปวิยา คิลิโต, นิหตปจฺจามิตฺโต
@เชิงอรรถ: ๑ ปฏิกณฺฑโกติปิ ฯเปฯ
อิทานิ สมฺมาสมฺพุทฺโธ ชาโตติ ตุฏฺหฏฺา อเหสุํ ฯ เตสํ สุตฺวา
ปรมฺปราโฆเสน สกลชมฺพุทีปวาสิโน ยกฺขภูตเทวคณา จ ตุฏฺหฏฺา
เอวเมว อาหํสุ ฯ อเถกทิวสํ ภิกฺขู ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺาเปสุํ
อาวุโส เทวทตฺเต ปวิยํ นิมฺมุคฺเค พุทฺธปฏิกณฺฏโก เทวทตฺโต
ปวิยา คิลิโตติ มหาชโน อตฺตมโน ชาโตติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา
กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย
นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว เทวทตฺเต มเต มหาชโน ตุสฺสติ
เจว หสติ จ, ปุพฺเพปิ ตุสฺสติ เจว หสติ จาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ มหาปิงฺคโล นาม ราชา อธมฺเมน วิสเมน
รชฺชํ กาเรสิ, ฉนฺทาทิวเสน ปาปกมฺมานิ กโรนฺโต ทณฺฑพลิชงฺฆ-
กหาปณาทิคหเณน อุจฺฉุยนฺเต อุจฺฉุํ วิย มหาชนํ ปีเฬสิ ฯ โส
กกฺขโฬ ผรุโส สาหสิโก ฯ ปเรสุ อนุทฺทยมตฺตมฺปิ นามสฺส
นตฺถิ ฯ เคเห อิตฺถีนมฺปิ ปุตฺตธีตานมฺปิ อมจฺจพฺราหฺมณคหปติอาทีนมฺปิ
อปฺปิโย อมนาโป อกฺขิมฺหิ ปติตรชํ วิย ภตฺตปิณฺเฑ สกฺขรา
วิย ปณฺหึ วิชฺฌิตฺวา ปวิฏฺกณฺฏโก วิย จ อโหสิ ฯ ตทา
โพธิสตฺโต มหาปิงฺคลสฺส ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ ฯ มหาปิงฺคโล
ทีฆรตฺตํ รชฺชํ กาเรตฺวา กาลมกาสิ ฯ ตสฺมึ กาลกเต
สกลพาราณสิวาสิโน หฏฺตุฏฺา มหาหสิตํ หสิตฺวา ทารูนํ สกฏสหสฺเสน
มหาปิงฺคลํ ฌาเปตฺวา อเนเกหิ ฆฏสหสฺเสหิ อาฬาหนํ นิพฺพาเปตฺวา
โพธิสตฺตํ รชฺเช อภิสิญฺจิตฺวา ธมฺมิโก โน ราชา ลทฺโธติ
หฏฺตุฏฺา นคเร อุสฺสวเภรึ จาราเปตฺวา สมุสฺสิตธชปฏากํ นครํ
อลงฺกริตฺวา ทฺวารทฺวาเร มณฺฑปํ กาเรตฺวา วิปฺปกิณฺณลาชกุสุม-
มณฺฑิตตเลสุ อลงฺกตมณฺฑเปสุ นิสีทิตฺวา ขาทึสุ เจว ปิวึสุ จ ฯ
โพธิสตฺโตปิ อลงฺกตมหาตเล สมุสฺสิตเสตฉตฺตสฺส ปลฺลงฺกสฺส มชฺเฌ
มหายสํ อนุภวนฺโต นิสีทิ ฯ อมจฺจา จ พฺราหฺมณคหปติกา จ
รฏฺิกโทวาริกาทโย จ ราชานํ ปริวาเรตฺวา อฏฺสุ ฯ อเถโก
โทวาริโก นาติทูเร ตฺวา อสฺสสนฺโต ปสฺสสนฺโต ปโรทิ ฯ
โพธิสตฺโต ตํ ทิสฺวาว สมฺม โทวาริก มม ปิตริ กาลกเต สพฺเพ
ตุฏฺปหฏฺา อุสฺสวํ กีฬนฺตา วิจรนฺติ, ตฺวํ ปน โรทมาโน ิโต
กึ นุ โข มม ปิตา ตเวว ปิโย อโหสิ มนาโปติ ปุจฺฉนฺโต ปมํ
คาถมาห
                สพฺโพ ชโน หึสิโต ปิงฺคเลน,
                ตสฺมึ มเต ปจฺจยํ เวทยนฺติ,
                ปิโย นุ เต อาสิ อกณฺหเนตฺโต,
                กสฺมา นุ ตฺวํ โรทสิ ทฺวารปาลาติ ฯ
     ตตฺถ หึสิโตติ นานปฺปกาเรหิ ทณฺฑพลิอาทีหิ ปีฬิโต ฯ
ปิงฺคเลนาติ ปิงฺคลกฺเขน ฯ ตสฺส กิร เทฺวปิ อกฺขีนิ นิพฺพิฏฺปิงฺคลานิ
พิฬาลกฺขิวณฺณานิ อเหสุํ ฯ เตเนวสฺส ปิงฺคโลติ นามํ อกํสุ ฯ
ปจฺจยํ เวทยนฺตีติ ปีติโย ปเวทยนฺติ ฯ อกณฺหเนตฺโตติ ปิงฺคลเนตฺโต ฯ
กสฺมา นุ ตฺวนฺติ เกน การเณน ตฺวํ โรทสิ ฯ อฏฺกถายํ
ปน กสฺมา ตุวนฺติปิ ปาโ ฯ
     โส ตสฺส วจนํ สุตฺวา นาหํ มหาปิงฺคโล มโตติ โรทามิ,
สีสํ เม สุขํ ชาตํ, ปิงฺคลราชา หิ ปาสาทา โอตรนฺโต จ อาโรหนฺโต
จ กมฺมารมุฏฺิกาย หนนฺโต วิย มยฺหํ สีเส อฏฺฏฺ ขฏเก เทติ,
โส ปรโลกํ คนฺตฺวาปิ มม สีเส ททมาโน วิย นิรยปาลานมฺปิ
ยมสฺสาปิ สีเส ขฏเก ทสฺสติ, อถ นํ เต อติวิย อยํ อมฺเห
พาธตีติ ปุน อิเธว อาเนตฺวา วิสฺสชฺเชยฺยุํ, อถ เม โส ปุนปิ
สีเส ขฏเก ทเทยฺยาติ ภเยน อหํ โรทามีติ อิมมตฺถํ ปกาเสนฺโต
ทุติยํ คาถมาห
               น เม ปิโย อาสิ อกณฺหเนตฺโต,
               ภายามิ ปจฺจาคมนาย ตสฺส,
               อิโต คโต หึเสยฺย มจฺจุราชํ,
               โส หึสิโต อาเนยฺย ปุน อิธาติ ฯ
     อถ นํ โพธิสตฺโต โส ราชา ทารูนํ สกฏสหสฺเสน ทฑฺโฒ
อุทกสฺส ฆฏสเตหิ ปริสิตฺโต, สาปิสฺส อาฬาหนภูมิ สมนฺตโต
ปริกฺขิตฺตา, ปกติยา จ ปรโลกํ คโต นาม อญฺตฺถ คโตว,
โส ปุน เตเนว สรีเรน น อาคจฺฉติ, มา ตฺวํ ภายีติ ตํ
สมสฺสาเสนฺโต อิมํ คาถมาห
        ทฑฺโฒ วาหสหสฺเสหิ    สิตฺโต ฆฏสเตหิ โส,
        ปริกฺขิตฺตา จ สา ภูมิ,  มา ภายิ, นาคมิสฺสตีติ ฯ
     ตโต ปฏฺาย โทวาริโก อสฺสาสํ ปฏิลภิ ฯ โพธิสตฺโต
ธมฺเมน รชฺชํ กาเรตฺวา ทานาทีนิ ปุญฺานิ กตฺวา ยถากมฺมํ
คโต ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ
ตทา มหาปิงฺคโล เทวทตฺโต อโหสิ, ปุตฺโต ปน อหเมวาติ ฯ
                   มหาปิงฺคลชาตกํ ทสมํ ฯ
                   อุปาหนวคฺโค นวโม ฯ
                      -----------
@เชิงอรรถ:
@*** หน้านี้ไม่มีข้อมูล ***

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๓๑๙-๓๒๔.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=6334&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=6334&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=329
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1865
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1856
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1856
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27