ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                      มตโรทนชาตกํ
     มตมตเมว โรทถาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อญฺญตรํ
สาวตฺถิยํ กุฏุมฺพิกํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ตสฺส กิร ภาตา กาลมกาสิ ฯ โส ตสฺส กาลกิริยาย
โสกาภิภูโต น นฺหายติ น ภุญฺชติ น วิลิมฺปติ ปาโตว สุสานํ
คนฺตฺวา โสกปฺปตฺโต โรทติ ฯ สตฺถา ปจฺจูสสมเย โลกํ โวโลเกนฺโต
ตสฺส โสตาปตฺติผลุปนิสฺสยํ ทิสฺวา  อิมสฺส อตีตํ การณํ
อาหริตฺวา โสกํ วูปสเมตฺวา โสตาปตฺติผลํ ทาตุํ วฏฺฏติ ฐเปตฺวา
มํ อญฺโญ โกจิ สมตฺโถ นตฺถิ อิมสฺส มยา อวสฺสเยน ภวิตุํ
วฏฺฏตีติ ปุนทิวเส ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต ปจฺฉาสมณํ
อาทาย ตสฺส ฆรทฺวารํ คนฺตฺวา สตฺถา อาคโตติ สุตฺวา อาสนํ
ปญฺญาเปตฺวา ปวิสถาติ กุฏุมฺพิเกน วุตฺโต ปวิสิตฺวา ปญฺญตฺตาสเน
นิสีทิ ฯ กุฏุมฺพิโกปิ อาคนฺตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ
นิสีทิ ฯ อถ นํ สตฺถา กึ กุฏุมฺพิก จินฺเตสีติ อาห ฯ
อาม ภนฺเต มม ภาตุ มตกาลโต ปฏฺฐาย จินฺเตมีติ ฯ อาวุโส
สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา ภิชฺชิตพฺพยุตฺตกํ ภิชฺชติ ตตฺถ น
จินฺเตตพฺพํ โปราณกปณฺฑิตาปิ ภาตริ มเต ภิชฺชิตพฺพยุตฺตกํ
ภิชฺชีติ น จินฺตยึสูติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
อสีติโกฏิวิภเว เสฏฺฐิกุเล นิพฺพตฺติ ฯ ตสฺส วยปฺปตฺตสฺส มาตาปิตโร
กาลมกํสุ ฯ เตสุ กาลกเตสุ โพธิสตฺตสฺส ภาตา กุฏุมฺพํ
วิจาเรสิ ฯ โพธิสตฺโต ตํ นิสฺสาย ชีวติ ฯ โส อปรภาเค
ตถารูเปน พฺยาธินา กาลมกาสิ ฯ ญาติมิตฺตามจฺจา สนฺนิปติตฺวา
พาหา ปคฺคยฺห กนฺทนฺติ โรทนฺติ ฯ เอโกปิ สกภาเวน สณฺฐาตุํ
นาสกฺขิ ฯ โพธิสตฺโต ปน เนว กนฺทติ น โรทติ ฯ มนุสฺสา
ปสฺสถ โภ อิมสฺส ภาตริ มเต มุขสงฺโกจนมตฺตมฺปิ นตฺถิ อติวิย
ถทฺธหทโย เทฺวปิ โกฏฺฐาเส อหเมว ภุญฺชิสฺสามีติ ภาตุ มรณํ
อิจฺฉติ มญฺเญติ โพธิสตฺตํ ครหึสุ ฯ ญาตกาปิ นํ ตฺวํ ภาตริ
มเต น โรทสีติ ครหึสุเยว ฯ โส เตสํ วจนํ สุตฺวา ตุมฺเห
อตฺตโน อนฺธพาลภาเวน อฏฺฐ โลกธมฺเม อชานนฺตา มม ภาตา
มโตติ โรทถ อหมฺปิ มริสฺสามิ มมฺปิ อยมฺปิ มริสฺสตีติ กสฺมา น
โรทถ ตุมฺเหปิ มริสฺสถ อตฺตานมฺปิ มยมฺปิ มริสฺสาม มริสฺสามาติ
กสฺมา น โรทถ สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา หุตฺวา โหนฺติ เตเนว
สภาเวน สณฺฐาตุํ สมตฺโถ เอกสงฺขาโรปิ นตฺถิ ตุมฺเห อนฺธพาลา
อญฺญาณตาย อฏฺฐ โลกธมฺเม อชานิตฺวา โรทถ อหํ กิมตฺถํ
โรทิสฺสามีติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ
         มตมตเมว โรทถ         น หิ ตํ โรทถ โย มริสฺสติ
         สพฺเพว สรีรธาริโน       อนุปุพฺเพน ชหนฺติ ชีวิตํ
         เทวา มนุสฺสา จตุปฺปทา    ปกฺขิคณา อุรคา จ โภคิโน
         ยมฺหิ ๑- สรีเร อนิสฺสรา   รมมานาว ชหนฺติ ชีวิตํ
         เอวํ จลิตํ อสณฺฐิตํ        สุขทุกฺขํ มนุเชสุ อเปกฺขิยํ
         กนฺทิตํ รุณตํ ๒- นิรตฺถกํ    กึ โว โสกคุณาภิกีรเร
         ธุตฺตา โสณฺฑา จ อกตา    พาลา สูรา อโยคิโน
         ธีรํ มญฺญนฺติ พาโลติ       เย ธมฺมสฺส อโกวิทาติ ฯ
     ตตฺถ มตมตเมวาติ มตมตํเยว ฯ อนุปุพฺเพนาติ อตฺตโน อตฺตโน
มรณวาเร สมฺปตฺเต ปฏิปาฏิยา ชหนฺติ ชีวิตํ น เอกโตว สพฺเพ
มรนฺติ ยทิ เอวํ มเรยฺยุํ โลกปฺปวตฺติ อุจฺฉิชฺเชยฺย ฯ โภคิโนติ
มหนฺเตน สรีรโภเคน สมนฺนาคตา ฯ รมมานาติ ตตฺถ ตตฺถ
@เชิงอรรถ:  อสฺมึ ฯ          กนฺทิตรุทิตํ ฯ
นิพฺพตฺตา สพฺเพปิ เอเต เทวาทโย สตฺตา อตฺตโน อตฺตโน
นิพฺพตฺตฏฺฐาเน อภิรมมานาว อนุกฺกณฺฐิตาว ชีวิตํ ชหนฺติ ฯ เอวํ
จลิตนฺติ เอวํ ตีสุ ภเวสุ นิจฺจลภาวสฺส จ สณฺฐิตภาวสฺส จ
อภาวา จลิตํ อสณฺฐิตํ ฯ กึ โว โสกคุณาภิกีรเรติ กึการณา
ตุมฺเห โสกราสี อภิกีรนฺติ อชฺโฌตฺถรนฺติ ฯ ธุตฺตา โสณฺฑา จ
อกตาติ อิตฺถีธุตฺตา สุราธุตฺตา อกฺขธุตฺตา จ สุราโสณฺฑา จ
ภตฺตโสณฺฑาทโย โสณฺฑา จ อกตวุฑฺฒิโน ๑- อสิกฺขิตกา จ ฯ
พาลาติ พาเลฺยน สมนฺนาคตา อวิทู ฯ สูรา อโยคิโนติ
อโยนิโสมนสิกาเรน สูรา โยเคน อยุตฺตตาย อโยคิโน ฯ อโยธิโนติปิ
ปาโฐ ฯ กิเลสมาเรน สทฺธึ ยุชฺฌิตุํ อสมตฺถาติ อตฺโถ ฯ ธีรํ
มญฺญนฺติ พาโลติ เย ธมฺมสฺส อโกวิทาติ เย เอวรูปา ธุตฺตาทโย
อฏฺฐวิธสฺส โลกธมฺมสฺส อโกวิทา เต อปฺปมตฺตเกปิ
ทุกฺขธมฺเม อุปฺปนฺเน อนตฺตมนา กนฺทมานา โรทมานา อฏฺฐ
โลกธมฺเม ตตฺตโต ๒- อชานิตฺวา ญาติมรณาทีสุ อกนฺทนฺตํ อโรทนฺตํ
มาทิสํ ธีรํ ปณฺฑิตํ พาโล อยํ น โรทตีติ มญฺญนฺตีติ ฯ
     เอวํ โพธิสตฺโต เตสํ ธมฺมํ เทเสตฺวา สพฺเพปิ เต อโสเก
อกาสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา
ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน กุฏุมฺพิโก โสตาปตฺติผเล
ปติฏฺฐหิ ฯ ตทา มหาชนสฺส ธมฺมํ เทเสตฺวา
@เชิงอรรถ:  อกตพุทฺธิโน   ฯ               ตตฺตฺวโต ฯ
     นิสฺโสกภาวกรปณฺฑิโต อหเมวาติ ฯ
                   มตโรทนชาตกํ  สตฺตมํ
                     -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๒๙๕-๒๙๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=6149&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=6149&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=566              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2839              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2801              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2801              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]