บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
การนฺทิยชาตกํ เอโก อรญฺเติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ธมฺมเสนาปตึ อารพฺภ กเถสิ ฯ เถโร กิร อาคตาคตานํ ทุสฺสีลานํ มิคลุทฺทมจฺฉพนฺธาทีนํ ทิฏฺทิฏฺานญฺเว สีลํ คณฺหถ สีลํ คณฺหถาติ สีลํ เทติ ฯ เต เถเร ครุภาเวน ตสฺส กถํ ภินฺทิตุํ อสกฺโกนฺตา สีลํ คณฺหนฺติ คเหตฺวา จ ปน น รกฺขนฺติ อตฺตโน อตฺตโน กมฺมเมว กโรนฺติ ฯ เถโร อตฺตโน สทฺธิวิหาริเก อามนฺเตตฺวา อาวุโส อิเม มนุสฺสา @เชิงอรรถ: ๑. ฆฏชาตกํ ฯ มม สนฺติเก สีลํ คณฺหึสุ คเหตฺวา จ ปน น รกฺขนฺตีติ อาห ฯ ภนฺเต ตุมฺเห เตสํ อรุจิยา สีลํ เทถ เอเต ตุมฺหากํ กถํ ภินฺทิตุํ อสกฺโกนฺตา คณฺหนฺติ ตุมฺเห อิโต ปฏฺาย เอวรูปานํ สีลํ มา อทตฺถาติ ฯ เถโร อนตฺตมโน อโหสิ ฯ ตํ ปวุตฺตึ สุตฺวา ภิกฺขู ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺาเปสุํ อาวุโส สารีปุตฺโต กิร ทิฏฺทิฏฺานญฺเว สีลํ เทตีติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพฺเพเปส ทิฏฺทิฏฺานํ อยาจนฺตานญฺเว สีลํ เทตีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ ทิสาปาโมกฺขสฺส อาจริยสฺส เชฏฺนฺเตวาสิโก การนฺทิโย อโหสิ ฯ ตทา โส อาจริโย ทิฏฺทิฏฺานญฺเว เกวฏฺฏาทีนํ อยาจนฺตานํเยว สีลํ คณฺหถ สีลํ คณฺหถาติ สีลํ เทติ ฯ เต คเหตฺวาปิ น รกฺขนฺติ ฯ อาจริโย ตมตฺถํ อนฺเตวาสิกานํ อาโรเจสิ ฯ อนฺเตวาสิกา ภนฺเต ตุมฺเห เอเตสํ อรุจิยา สีลํ เทถ ตสฺมา ภินฺทนฺติ อิโตทานิ ปฏฺาย ยาจนฺตานญฺเว ทเทยฺยาถ โน อยาจนฺตานนฺติ วทนฺติ ฯ โส วิปฺปฏิสารี อโหสิ ฯ เอวํ สนฺเตปิ ทิฏฺทิฏฺานํ สีลํ เทติเยว ฯ อเถกทิวสํ เอกสฺมา คามา มนุสฺสา อาคนฺตฺวา พฺราหฺมณวาจนกตฺถาย อาจริยํ นิมนฺตยึสุ ฯ โส การนฺทิยมาณวํ ๑- ปกฺโกสิตฺวา @เชิงอรรถ: ๑. การณฺฑิยมาณวํ ฯ ตาต อหํ น คจฺฉามิ ตฺวํ อิเม ปญฺจสเต มาณเว คเหตฺวา ตตฺถ คนฺตฺวา วาจนกานิ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา อมฺหากํ ทินฺนโกฏฺาสํ อาหราติ เปเสสิ ฯ โส คนฺตฺวา ปฏินิวตฺเตนฺโต อนฺตรามคฺเค เอกํ กนฺทรํ ทิสฺวา จินฺเตสิ อมฺหากํ อาจริโย ทิฏฺทิฏฺานํ อยาจนฺตานํว สีลํ เทติ อิโตทานิ ปฏฺาย ยถา ยาจนฺตานญฺเว เทติ ตถา นํ กริสฺสามีติ ฯ โส เตสุ มาณวเกสุ สุขนิสินฺเนสุ อุฏฺาย มหนฺตํ สิลํ อุกฺขิปิตฺวา กนฺทราย ขิปิ ปุนปิ ขิปิ ปุน ขิปิเยว ฯ อถ นํ เต มาณวา อุฏฺาย อาจริย กึ กโรสีติ อาหํสุ ฯ โส กิญฺจิ น กเถสิ ฯ เต เวเคน อาคนฺตฺวา อาจริยสฺส อาโรเจสุํ ฯ อาจริโย อาคนฺตฺวา เตน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ปมํ คาถมาห เอโก อรญฺเ คิริกนฺทรายํ ปคฺคยฺห มหนฺตเสลํ ปเวชฺฌสิ ปุนปฺปุนํ สนฺตรมานรูโป การนฺทิย โกนุ ตวยิธตฺโถติ ฯ ตตฺถ โกนุ ตวยิธตฺโถติ โกนุ ตว อิธ กนฺทรายํ สิลาขิปเนน อตฺโถ ฯ โส ตสฺส วจนํ สุตฺวา อาจริยํ โจเทตุกาโม ๑- ทุติยํ คาถมาห อหํ หิมํ สาครเสวิตนฺตํ สมํ กริสฺสามิ ยถาปิ ปาณิ @เชิงอรรถ: ๑. โพเธตุกาโม ฯ วิกีริย สานูนิ จ ปพฺพตานิ ตสฺมา เสลํ กนฺทรายํ ปกฺขิปามีติ ฯ ตตฺถ อหํ หิมนฺติ อหํ หิ อิมํ มหาปวึ ฯ สาครเสวิตนฺตนฺติ สาคเรหิ เสวิตํ จาตุรนฺตํ ฯ ยถาปิ ปาณีติ หตฺถตลํ วิย สมํ กริสฺสามีติ ฯ วิกีริยาติ วิกีริตฺวา ฯ สานูนิ จ ปพฺพตานีติ ปํสุปพฺพเต จ สิลาปพฺพเต จ ฯ ตํ สุตฺวา พฺราหฺมโณ ตติยํ คาถมาห นยิมํ มหึ อรหติ ปาณิกปฺปํ สมํ มนุสฺโส กรณายเมโก มญฺามิมญฺเว ทรึ ชิคึสํ การนฺทิย หายสิ ชีวโลกนฺติ ฯ ตตฺถ กรณายเมโกติ กรณาย เอโก กาตุํ น สกฺโกตีติ ทีเปติ ฯ มญฺามิมญฺเว ทรึ ชิคึสนฺติ อหํ มญฺามิ ติฏฺตุ ปวี อิมญฺเว เอตํ ทรึ ชิคึสํ ปูรณตฺถาย วายมนฺโต สิลานิ ปริเยสนฺโต อุปายํ วิจินฺเตนฺโตว ตฺวํ อิมํ ชีวโลกํ หายสิ ชหิสฺสสิ มริสฺสสีติ อตฺโถ ฯ ตํ สุตฺวา มาณโว จตุตฺถํ คาถมาห สเจ อยํ ภูตธรํ น สกฺโก ๑- สมํ มนุสฺโส กรณายเมโก เอวเมว ตฺวํ พฺรหฺเม อิเม มนุสฺเส นานาทิฏฺิเก นานยิสฺสสิ เตติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑. สตฺโถ ฯ ตสฺสตฺโถ สเจ อยํ เอโก มนุสฺโส อิมํ ภูตธรํ มหาปวึ สมํ กาตุํ น สกฺโก น สมตฺโถ เอวเมว ตฺวํ อิเม ทุสฺสีลมนุสฺเส นานาทิฏฺิเก นานยิสฺสสิ เต เอวํ สีลํ คณฺหถาติ วทนฺโต อตฺตโน วสํ น อานยิสฺสสิ ปณฺฑิตปุริสาเยว หิ ปาณาติปาตํ อกุสลนฺติ ครหนฺติ สํสารโมจกาทโย ปเนตฺถ กุสลสญฺิโน เต ตฺวํ กถํ อานยิสฺสสิ ตสฺมา ทิฏฺทิฏฺานํ สีลํ อทตฺวา ยาจนฺตานญฺเว เทหีติ ฯ ตํ สุตฺวา อาจริโย ยุตฺตํ วทติ การนฺทิโย อิทานิ น เอวํ กริสฺสามีติ อตฺตโน วิรุทฺธภาวํ ตฺวา ปญฺจมํ คาถมาห สงฺขิตฺตรูเปน ภาวํ มมตฺถํ อกฺขาสิ การนฺทิย เอวเมตํ ยถา น สกฺโก ปวี สมายํ กาตุํ มนุสฺเสน ตถา มนุสฺสาติ ฯ ตตฺถ สมายนฺติ สมา อยํ ฯ เอวํ อาจริโย มาณวสฺส ถุตึ อกาสิ ฯ โสปิ นํ โจเทตฺวา สยํ ฆรํ เนสิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา พฺราหฺมโณ สารีปุตฺโต อโหสิ การนฺทิยปณฺฑิโต ปน อหเมวาติ ฯ การนฺทิยชาตกํ ฉฏฺ --------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๔๔๑-๔๔๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=9161&modeTY=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=9161&modeTY=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=727 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3454 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3413 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3413 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]