ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๔๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ปฏิสํ.อ.๑ (สทฺธมฺม.๑)

                        สมุทยสจฺจนิทฺเทสวณฺณนา
     [๓๔] สมุทยสจฺจนิทฺเทเส ยายํ ตณฺหาติ ยา อยํ ตณฺหา. โปโนพฺภวิกาติ ๑-
ปุนพฺภวกรณํ ปุนพฺภโว, ๒- ปุนพฺภโว สีลมสฺสาติ โปโนพฺภวิกา. อปิจ
ปุนพฺภวํ ๓- เทติ, ปุนพฺภวาย สํวตฺตติ, ปุนปฺปุนํ ภเว นิพฺพตฺเตตีติ โปโนพฺภวิกา.
สา ปเนสา ปุนพฺภวสฺส ทายิกาปิ อตฺถิ อทายิกาปิ, ปุนพฺภวาย สํวตฺตนิกาปิ
อตฺถิ อสํวตฺตนิกาปิ, ทินฺนาย ปฏิสนฺธิยา อุปธิเวปกฺกมตฺตาปิ. สา ติปฺปการาปิ
โปโนพฺภวิกาติ นามํ ลภติ. โปนพฺภวิกาติปิ ปาโฐ, โสเยวตฺโถ. อภินนฺทนสงฺขาเตน
นนฺทิราเคน สหคตาติ นนฺทิราคสหคตา, นนฺทิราเคน สทฺธึ อตฺถโต เอกตฺตเมว
คตาติ วุตฺตํ โหติ. ตตฺร ตตฺราภินนฺทินีติ ยตฺร ยตฺร อตฺตภาโว นิพฺพตฺตติ, ตตฺร
ตตฺร อภินนฺทินี, รูปาทีสุ วา อารมฺมเณสุ ตตฺร ตตฺราภินนฺทินี, รูปาภินนฺทินี
สทฺทคนฺธรสโผฏฺฐพฺพธมฺมาภินนฺทินีติ อตฺโถ. ตตฺร ตตฺราภินนฺทีติปิ ปาโฐ, ตตฺร
ตตฺร อภินนฺทยตีติ อตฺโถ. เสยฺยถิทนฺติ นิปาโต, ตสฺส สา กตมา อิติ เจติ
อตฺโถ. กามตณฺหาติ กาเม ตณฺหา, ปญฺจกามคุณิกราคสฺเสตํ อธิวจนํ. ภวตณฺหาติ
ภเว ตณฺหา. ภวปตฺถนาวเสน อุปฺปนฺนสฺส สสฺสตทิฏฺฐิสหคตสฺส ราคสฺส
รูปารูปภวราคสฺส จ ฌานนิกนฺติยา จ เอตํ อธิวจนํ. วิภวตณฺหาติ วิภเว ตณฺหา.
อุจฺเฉททิฏฺฐิสหคตราคสฺเสตํ อธิวจนํ.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. โปโนภวิกา... เอวมุปริปิ     ฉ.ม. ปุโนภโว       สี. ปุโนภวํ
     อิทานิ ตสฺสา ตณฺหาย วตฺถุํ วิตฺถารโต ทสฺเสตุํ สา โข ปเนสาติ-
อาทิมาห. ตตฺถ อุปฺปชฺชตีติ ชายติ. นิวิสตีติ ปุนปฺปุนํ ปวตฺติวเสน ปติฏฐาติ.
อุปฺปชฺชมานา กตฺถ อุปฺปชฺชติ, นิวิสมานา กตฺถ นิวิสตีติ สมฺพนฺโธ. ยํ โลเก
ปิยรูปํ สาตรูปนฺติ ยํ โลกสฺมึ ปิยสภาวญฺเจว มธุรสภาวญฺจ. จกฺขุ โลเกติอาทีสุ
โลกสฺมึ หิ จกฺขุอาทีสุ มมตฺเตน อภินิวิฏฺฐา สตฺตา สมฺปตฺติยํ ปติฏฺฐิตา อตฺตโน
จกฺขุํ อาทาสาทีสุ นิมิตฺตคฺคหณานุสาเรน วิปฺปสนฺนํ ปญฺจปฺปสาทํ สุวณฺณวิมาเน
อุคฺฆาฏิตมณิสีหปญฺชรํ วิย มญฺญนฺติ, โสตํ รชตปนาฬิกํ วิย ปามงฺคสุตฺตกํ วิย
จ มญฺญนฺติ, ตุงฺคนาสาติ ลทฺธโวหารํ ฆานํ วฏฺเฏตฺวา ฐปิตหริตาลวฏฺฏึ วิย
มญฺญนฺติ, ชิวฺหํ รตฺตกมฺพลปฏลํ วิย มุทุสินิทฺธมธุรรสทํ มญฺญนฺติ, กายํ สาลลฏฺฐึ
วิย สุวณฺณโตรณํ วิย จ มญฺญนฺติ, มนํ อญฺเญสํ มเนน อสทิสํ อุฬารํ มญฺญนฺติ,
รูปํ สุวณฺณกณิการปุปฺผาทิวณฺณํ วิย, สทฺทํ มตฺตกรวีกโกกิลมนฺทธมิตมณิวํสนิโฆสํ
วิย, อตฺตนา ปฏิลทฺธานิ จตุสมุฏฺฐานิกคนฺธารมฺมณาทีนิ "กสฺสญฺญสฺส เอวรูปานิ
อตฺถี"ติ มญฺญนฺติ, เตสํ เอวํ มญฺญมานานํ ตานิ จกฺขาทีนิ ปิยรูปานิ เจว
สาตรูปานิ จ โหนฺติ. อถ เนสํ ตตฺถ อนุปฺปนฺนา เจว ตณฺหา อุปฺปชฺชติ,
อุปฺปนฺนา จ ปุนปฺปุนํ ปวตฺติวเสน นิวิสติ. ตสฺมา เถโร "จกฺขุ โลเก
ปิยรูปํ สาตรูปํ, เอตฺเถสา ตณฺหา อุปฺปชฺชมานา อุปฺปชฺชตี"ติอาทิมาห. ตตฺถ
อุปฺปชฺชมานาติ ยทา อุปฺปชฺชติ, ตทา เอตฺถ อุปฺปชฺชตีติ อตฺโถ.
                    สมุทยสจฺจนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๗ หน้า ๑๗๐-๑๗๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=3804&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=3804&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=83              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=883              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=1123              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=1123              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]