อรรถกถาเล่มที่ ๕๔ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วิภงฺค.อ. (สมฺโมห.)

                      อวิชฺชามูลกกุสลนิทฺเทสวณฺณนา
     [๓๓๔] อิทานิ อปเรนปิ ๒- ปริยาเยน เอกจิตฺตกฺขเณ ปจฺจยาการํ ทสฺเสตุํ
ปุน กตเม ธมฺมา กุสลาติอาทิมารทฺธํ. ตตฺถ อวิชฺชาปจฺจยาติ อุปนิสฺสยปจฺจยตํ
สนฺธาย วุตฺตํ. เตเนว นิทฺเทสวาเร "ตตฺถ กตมา อวิชฺชา"ติ อวิภชิตฺวา "ตตฺถ
กตโม อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาโร"ติ วิภตฺตํ. กุสลเจตนาสงฺขาโต หิ สงฺขาโรเยว
ตสฺมึ สมเย จิตฺเตน สหชาโต โหติ, น อวิชฺชา.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ปน-สทฺโท น ทิสฺสติ          ๒ ฉ.ม. อปเรน
     ตตฺถ โลกิยกุสลสฺส เหฏฺฐา สุตฺตนฺตภาชนีเย วุตฺตนเยเนว อวิชฺชา ปจฺจโย
โหติ. ยสฺมา จ ๑- อปฺปหีนาวิชฺโช อวิชฺชาย ปหานตฺถํ โลกุตฺตรํ ภาเวติ, ตสฺมา
ตสฺสาปิ สมติกฺกมวเสน ปจฺจโย โหติ. อวิชฺชาวโตเยว หิ กุสลายูหนํ โหติ,
น อิตรสฺส. ตตฺถ เตภูมิกกุสเล สมฺโมหวเสนปิ สมติกฺกมภาวนาวเสนปิ อายูหนํ
ลพฺภติ, โลกุตฺตเร สมุจฺเฉทภาวนาวเสนาติ. เสสํ วุตฺตนยเมว.
     อยํ ปน วิเสโส:- ยถา เหฏฺฐา เอเกกกุสเล จตุนฺนํ จตุกฺกานํ วเสน
นว โสฬสกา ลทฺธา, ตถา อิธ น ลพฺภนฺติ. กสฺมา? อวิชฺชาย อวิคตสมฺปยุตฺต-
อญฺญมญฺญปจฺจยาภาวโต, อุปนิสฺสยปจฺจยวเสน ๒- ปเนตฺถ ปฐมจตุกฺกเมว
ลพฺภติ, ตมฺปิ ปฐมวารเมว ทสฺเสตฺวา สงฺขิตฺตํ, นีหริตฺวา ปน ทสฺเสตพฺพนฺติ.
                    อวิชฺชามูลกกุสลนิทฺเทสวณฺณนา.
                      ---------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๔ หน้า ๒๒๘-๒๒๙.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=5397&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=5397&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=400
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=35&A=5579
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=35&A=4984
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=35&A=4984
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕
http://84000.org/tipitaka/read/?index_35