ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๕๔ ภาษาบาลีอักษรไทย วิภงฺค.อ. (สมฺโมห.)

                           ๑๒. ฌานวิภงฺค
                    ๑. สุตฺตนฺตภาชนีย มาติกาวณฺณนา
     [๕๐๘] อิทานิ ตทนนฺตเร ฌานวิภงฺเค ยา ตาว อยํ สกลสฺสาปิ
สุตฺตนฺตภาชนียสฺส ปฐมํ มาติกา ฐปิตา, ตตฺถ อิธาติ วจนํ
ปุพฺพภาคกรณียสมฺปทาย สมฺปนฺนสฺส สพฺพปฺปการชฺฌานนิพฺพตฺตกสฺส ปุคฺคลสฺส
สนฺนิสฺสยภูตสาสนปริทีปนํ อญฺญสาสนสฺส จ ตถาภาวปฏิเสธนํ. วุตฺตํ เหตํ "อิเธว
ภิกฺขเว สมโณ ฯเปฯ สุญฺญา ปรปฺปวาทา สมเณภิ อญฺเญหี"ติ. ภิกฺขูติ เตสํ
ฌานานํ นิพฺพตฺตกปุคฺคลปริทีปนํ. ปาฏิโมกฺขสํวรสํวุโตติ อิทมสฺส ปาฏิโมกฺขสํวเร
ปติฏฺฐิตภาวปริทีปนํ. วิหรตีติ อิทมสฺส ตทนุรูปวิหารสมงฺคีภาวปริทีปนํ.
อาจารโคจรสมฺปนฺโนติ อิทมสฺส เหฏฺฐา ปาฏิโมกฺขสํวรสฺส อุปริ ฌานานุโยคสฺส จ
อุปการธมฺมปริทีปนํ. อนุมตฺเตสุ วชฺเชสุ ภยทสฺสาวีติ อิทมสฺส ปาฏิโมกฺขโต
อจวนธมฺมตาปริทีปนํ. สมาทายาติ อิทมสฺส สิกฺขาปทานํ อนวเสสโต
อาทานปริทีปนํ. สิกฺขตีติ อิทมสฺส สิกฺขาย สมงฺคีภาวปริทีปนํ. สิกฺขาปเทสูติ
อิทมสฺส สิกฺขิตพฺพธมฺมปริทีปนํ.
     อินฺทฺริเยสูติ อิทมสฺส คุตฺตทฺวารตาย ภูมิปริทีปนํ. รกฺขิตพฺโพกาส-
ปริทีปนนฺติปิ วทนฺติเอว. คุตฺตทฺวาโรติ อิทมสฺส ฉสุ ทฺวาเรสุ
สํวิหิตารกฺขภาวปริทีปนํ. โภชเน มตฺตญฺญูติ อิทมสฺส สนฺโตสาทิคุณปริทีปนํ.
ปุพฺพรตฺตาปรรตฺตํ ชาคริยานุโยคมนุยุตฺโตติ อิทมสฺส การณภาวปริทีปนํ. สาตจฺจํ
เนปกฺกนฺติ อิทมสฺส ปญฺญาปริคฺคหิเตน วิริเยน สาตจฺจการิตาปริทีปนํ.
โพธิปกฺขิกานํ ธมฺมานํ ภาวนานุโยคมนุยุตฺโตติ อิทมสฺส ปฏิปตฺติยา
นิพฺเพธภาคิยตฺตปริทีปนํ.
     โส อภิกฺกนฺเต ฯเปฯ ตุณฺหีภาเว สมฺปชานการี โหตีติ อิทมสฺส
สพฺพตฺถ สติสมฺปชญฺญสมนฺนาคตตฺตปริทีปนํ. โส วิวิตฺตํ เสนาสนํ ภชตีติ
อิทมสฺส อนุรูปเสนาสนปริคฺคหปริทีปนํ. อรญฺญํ ฯเปฯ ปฏิสลฺลานสารุปฺปนฺติ
อิทมสฺส เสนาสนปฺปเภทนิราทีนวตานิสํสปริทีปนํ. โส อรญฺญคโต วาติ อิทมสฺส
วุตฺตปฺปกาเรน เสนาสเนน ยุตฺตภาวปริทีปนํ. นิสีทตีติ อิมสฺส
โยคานุรูปอิริยาปถปริทีปนํ. ปริมุขํ สตึ อุปฏฺฐเปตฺวาติ อิทมสฺส
โยคารมฺภปริทีปนํ. โส อภิชฺฌํ โลเก ปหายาติอาทิ ปนสฺส กมฺมฏฺฐานานุโยเคน
นีวรณปฺปหานปริทีปนํ. ตสฺเสว ปหีนนีวรณสฺส วิวิจฺเจว กาเมหีติอาทิ ปฏิปาฏิยา
ฌานุปฺปตฺติปริทีปนํ.
     อปิจ อิธ ภิกฺขูติ อิมสฺมึ สาสเน ฌานุปฺปาทโก ภิกฺขุ. อิทานิ ยสฺมา
ฌานุปฺปาทเกน ภิกฺขุนา จตฺตาริ สีลานิ โสเธตพฺพานิ, ตสฺมาสฺส ปาฏิโมกฺข-
สํวรสํวุโตติ อิมินา ปาฏิโมกฺขสํวรสีลวิสุทฺธึ อุปทิสติ. อาจารโคจร-
สมฺปนฺโนติอาทินา อาชีวปาริสุทฺธิสีลํ. สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสูติ อิมินา
เตสํ ทฺวินฺนํ สีลานํ อนวเสสโต อาทานํ. อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวาโรติ อิมินา
อินฺทฺริยสํวรสีลํ. โภชเน มตฺตญฺญูติ อิมินา ปจฺจยสนฺนิสฺสิตสีลํ.
ปุพฺพรตฺตาปรรตฺตนฺติอาทินา สีเล ปติฏฺฐิตสฺส ฌานภาวนาย อุปการเก
ธมฺเม. โส อภิกฺกนฺเตติอาทินา เตสํ ธมฺมานํ อปริหานาย
กมฺมฏฺฐานสฺส จ อสมฺโมสาย สติสมฺปชญฺญสมาโยคํ. โส วิวิตฺตนฺติอาทินา
ภาวนานุรูปเสนาสนปริคฺคหํ. โส อรญฺญคโต วาติอาทินา ตํ เสนาสนํ อุปคตสฺส
ฌานานุรูปอิริยาปถญฺเจว ฌานภาวนารมฺภญฺจ. โส อภิชฺฌนฺติอาทินา ฌานภาวนารมฺเภน
ฌานปจฺจนีกธมฺมปฺปหานํ. โส อิเม ปญฺจ นีวรเณ ปหายาติอาทินา
เอวํ ปหีนชฺฌานปจฺจนีกธมฺมสฺส สพฺพชฺฌานานํ อุปฺปตฺติกฺกมํ อุปทิสตีติ.
                           มาติกาวณฺณนา.
                          -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๔ หน้า ๓๔๗-๓๔๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=8208&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=8208&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=599              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=35&A=7826              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=35&A=6625              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=35&A=6625              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_35

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]