บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๒. อริยนฺติกถาวณฺณนา [๓๕๗] อิทานิ อริยนฺติกถา นาม โหติ. ตตฺถ เยสํ "น เกวลํ อาสวกฺขยญาณเมว อริยํ, อถโข ปุริมานิปิ นว พลานิ อริยานิเยวา"ติ ๓- ลทฺธิ เสยฺยถาปิ เอตรหิ อนฺธกานํ, เต สนฺธาย อริยนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. ปุน ยทิทํ อริยมคฺคาทีสุ ๔- เตน อญฺญตเรน ภวิตพฺพนฺติ มคฺคาทิวเสน ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิกฺเขโป อิตรสฺส. ปุน สุญฺญตารมฺมณาทิวเสน ปุจฺฉา สกวาทิสฺส. ตตฺถ เทฺว สุญฺญตา สตฺตสุญฺญตา จ สงฺขารสุญฺญตา จ. สตฺตสุญฺญตา นาม ทิฏฺฐิยา ปริกปฺปิตพฺเพน ๕- สตฺเตน สุญฺญา ปญฺจกฺขนฺธา. สงฺขารสุญฺญตา นาม สพฺพสงฺขาเรหิ สุญฺญํ วิวิตฺตํ นิสฺสฏํ นิพฺพานํ. ตตฺถ ปรวาที นิพฺพานารมฺมณตํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, สงฺขารารมฺมณตํ สนฺธาย ปฏิชานาติ. มนสิ กโรตีติ ปุฏฺโฐปิ นิพฺพานเมว สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ, สงฺขาเร สนฺธาย ปฏิชานาติ. ตโต สกวาทินา "ฐานาฐานาทิมนสิกาโร สงฺขารารมฺมโณ, สุญฺญตมนสิกาโร นิพฺพานารมฺมโณ"ติ อิมํ นยํ คเหตฺวา "ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ ทฺวินฺนํ จิตฺตานํ สโมธานํ โหตี"ติ ปุฏฺโฐ เลโสกาสํ อลภนฺโต ปฏิกฺขิปติ. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ว-สทฺโท นตฺถิ ๒ ฉ.ม. ตถาปิ ๓ ฉ.ม. อริยานิจฺเจว @๔ ฉ.ม. ปุน ยทิ ตํ อริยํ, มคฺคาทีสุ ๕ ฉ.ม. ปริกปฺปิเตน--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๒.
อนิมิตฺตาปณิหิเตสุปิ เอเสว นโย. สตฺตนิมิตฺตาภาวโต หิ ขนฺธา อนิมิตฺตา, สงฺขารนิมิตฺตาภาวโต นิพฺพานํ. เอกธมฺมสฺมิมฺปิ อาโรเปตฺวา ฐเปตพฺพสงฺขาเตน จ ปณิหิตพฺพฏฺเฐน ๑- ปณิธีติ สงฺขคเตน ๒- สตฺตปณิธินา ๓- อปฺปณิหิตา ขนฺธา, ตณฺหาปณิธินา วา ตณฺหาย วา อารมฺมณภูเตน สพฺพสงฺขารปณิธินา อปฺปณิหิตํ นิพฺพานํ. ตสฺมา อิธาปิ ปฏิกฺเขโป จ ปฏิญฺญา จ ปุริมนเยเนว เวทิตพฺพา. [๓๕๘] ตโต "ยถา สติปฏฺฐานาทโย โลกุตฺตรธมฺมา อริยา เจว สุญฺญตาทิอารมฺมณา จ, กินฺเต เอวํ ฐานาฐานญาณนฺ"ติ อนุโลมปฏิโลมปุจฺฉา โหนฺติ. ตตฺถ สพฺพาปิ ปฏิญฺญา สพฺเพ จ ปฏิกฺเขปา ปรวาทิสฺเสว. อิมินาว อุปาเยน เสสญาเณสุปิ ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนํ เวทิตพฺพํ. ปาลิยมฺปน เสสานิ สงฺขิปิตฺวา อวสาเน จุตูปปาตญาณเมว วิภตฺตํ. ตโต ปรํ สกสมเยปิ "อริยนฺ"ติ สิทฺเธน อาสวานํ ขยญาเณน สทฺธึ สํสนฺเทตฺวา เสสญาณานํ อนุโลมโต จ ปฏิโลมโต จ อริยภาวปุจฺฉา โหนฺติ. ตา สพฺพา ปรวาทิสฺส, ปฏิญฺญา จ ปฏิกฺเขโป จ สกวาทิสฺส. เต อุตฺตานตฺถาเยว. ปาลิยํ ปเนตฺถ ปฐมนเยเนว ๔- ทสฺเสตฺวา สตฺต ญาณานิ สงฺขิตฺตานีติ. อริยนฺติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๑๙๑-๑๙๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=4292&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=4292&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=720 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=7573 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=5144 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=5144 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_37
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]